Chiều 26/2, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức phiên họp Ban soạn thảo, Tổ biên tập Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 - về thí điểm mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.
Chính sách đặc thù phát triển Đà Nẵng: Cần trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, khả thi
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng gợi mở một số vấn đề tại cuộc họp. Ảnh: MPI

6 chính sách được Đà Nẵng đề xuất là gì?

Trên cơ sở các chính sách đã được Quốc hội ban hành áp dụng cho các địa phương và thực tiễn của Thành phố, Đà Nẵng đề xuất 27 chính sách đặc thù, bao gồm 21 chính sách tương tự các địa phương (trong đó có 11 chính sách tương tự hoàn toàn, 10 chính sách có điều chỉnh) và bổ sung 6 chính sách mới.

Bên cạnh đó, 6 chính sách được Đà Nẵng đề xuất mới theo thực tiễn phát triển của Thành phố.

Chính sách thứ nhất là thí điểm thành lập Khu thương mại tự do TP. Đà Nẵng gắn với cảng Liên Chiểu và cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng. Khu thương mại tự do TP. Đà Nẵng là khu chức năng thực hiện các hoạt động chế xuất, logistics, thương mại - dịch vụ, kinh doanh hàng miễn thuế; là địa bàn ưu đãi đầu tư, được hưởng ưu đãi đầu tư áp dụng đối với địa bàn khu kinh tế theo quy định của pháp luật về đầu tư và được hưởng một số cơ chế, chính sách đặc thù tạo động lực phát triển đột phá cho TP. Đà Nẵng kể từ thời điểm Khu thương mại tự do được thành lập. Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng quyết định chủ trương đầu tư và thành lập Khu thương mại tự do; UBND TP. Đà Nẵng có thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch chung đối với khu vực Khu thương mại tự do theo quy hoạch thành phố đã được cấp thẩm quyền phê duyệt; tổ chức thực hiện việc thu hồi đất, mặt nước, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định canh, tái định cư để xây dựng Khu thương mại tự do.

Chính sách thứ 2 là đề xuất Quốc hội thống nhất chủ trương cho phép thực hiện thí điểm bổ sung dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật gồm: trung tâm, khu hậu cần dịch vụ logistics… (khu vực thực hiện các hoạt động kho bãi, vận tải, các dịch vụ logistics chuyên sâu như gia công, đóng gói, phân loại, kiểm dịch, phân phối hàng hóa nội địa, quốc tế...) vào danh mục dự án thu hồi đất để tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, lựa chọn nhà đầu tư.

Chính sách thứ 3 là đề xuất về cơ chế tuyển dụng, tiền lương, tiền công; miễn giảm thuế thu nhập, hỗ trợ tài chính; cơ chế hoạt động đầu tư công cho Trung tâm tính toán hiệu năng cao để hỗ trợ cho lĩnh vực bán dẫn vi mạch và trí tuệ nhân tạo; cơ chế đặc thù về quản lý, sử dụng tài sản công; cơ chế đặc thù về đào tạo, thu hút nhân lực cho lĩnh vực bán dẫn vi mạch và trí tuệ nhân tạo.

Cụ thể, giao HĐND Thành phố quyết định cơ chế chính sách phát triển nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo thông qua các chương trình hỗ trợ chi phí đào tạo, bồi dưỡng cho đối tượng học chuyên ngành vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo với mức hỗ trợ phù hợp và tuyển dụng, thu hút chuyên gia, nhà khoa học làm việc trong cơ quan, đơn vị nhà nước thuộc TP. Đà Nẵng về lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Đồng thời, hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo vào Đà Nẵng theo hướng hỗ trợ một phần chi phí mua thiết bị cho doanh nghiệp sản xuất không quá 5% tổng chi phí; hỗ trợ nhà đầu tư một phần chi phí di chuyển tài sản, dây chuyền, thiết bị, đối với dự án đầu tư mới trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn vào Đà Nẵng; hỗ trợ một phần chi phí đối với dự án đầu tư mới trong lĩnh vực sản xuất vi mạch bán dẫn; chính sách miễn giảm thuế nhập khẩu thiết bị phục vụ lĩnh vực vi mạch bán dẫn, chính sách miễn giảm thuế VAT.

Chính sách thứ 4 là đề xuất cho HĐND Thành phố quyết định việc cho phép TP. Đà Nẵng là địa bàn được thử nghiệm có kiểm soát (Sanbdox) qua sử dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) trong quản lý và giao dịch tài sản số trên nền tảng DanangChain, trong đó token (NFT- Non-Fungible token) giao dịch mặc định là đồng tiền Việt Nam để thúc đẩy phát triển kinh tế số; áp dụng cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ, OCOP, tranh ảnh, sản phẩm phục vụ du khách.

Chính sách thứ 5 là đề xuất về việc đầu tư, quản lý, khai thác và xử lý tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Trong đó, HĐND TP. Đà Nẵng được xem xét, quyết định việc đầu tư mới, nâng cấp, mở rộng, phát triển tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo từ nguồn ngân sách Thành phố.Chính sách thứ 6, TP. Đà Nẵng đề xuất cho HĐND Thành phố quyết định các chính sách hỗ trợ đầu tư đối với dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp phù hợp với các điều kiện cụ thể của Thành phố. Đối với các cụm công nghiệp đã được đầu tư công và giao cho tổ chức sự nghiệp công lập quản lý kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp: tổ chức sự nghiệp công lập được Nhà nước cho thuê đất và cho thuê lại đất. Giao UBND TP. Đà Nẵng quy định cơ chế tài chính, thẩm quyền xác định và quyết định giá cho thuê, đối tượng cho thuê phù hợp với điều kiện thực tế trên địa bàn.

Chính sách đặc thù phát triển Đà Nẵng: Cần trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, khả thi
Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho biết, trước mắt, Đà Nẵng mong muốn đưa việc hình thành trung tâm tài chính vào dự thảo Nghị quyết để làm nền tảng cho quá trình triển khai, thực hiện sau này. Ảnh: MPI

Phải bảo đảm chất lượng, hiệu quả và khả thi khi đề xuất chính sách đặc thù

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao chỉ đạo của Thành ủy, UBND thành phố Đà Nẵng đã rất tích cực, nhanh chóng, phối hợp chặt chẽ với bộ và các bộ ngành trong việc xây dựng các cơ chế, chính sách bám sát các chủ trương, chính sách của Bộ Chính trị, Chính phủ, Quốc hội… đối với việc phát triển thành phố trong thời gian tới.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, đây là cơ hội cho Đà Nẵng, bởi sự phát triển của Đà Nẵng không chỉ riêng cho địa phương mà sứ mệnh của Đà Nẵng là để Đà Nẵng bật lên, lan tỏa và dẫn dắt kinh tế vùng miền Trung đi lên.

Bên cạnh nhận diện những khó khăn, thách thức thì Đà Nẵng có nhiều cơ hội, thuận lợi bởi ngoài việc đã có các chủ trương, hiện nay có các quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch ngành, quy hoạch riêng của thành phố Đà Nẵng. "Như vậy, cơ sở pháp lý, thực tiễn đã rõ và là những thuận lợi tốt để Đà Nẵng phát triển", Bộ trưởng nói.

Đối với các chính sách, Bộ trưởng chỉ rõ, Đà Nẵng có thể xoay quanh trung tâm tài chính, nhưng cơ chế chính sách gì để thu hút và hình thành trung tâm tài chính của khu vực thì rất cần có cơ chế cụ thể.

"Cùng với đó, xung quanh câu chuyện bán dẫn, đây cũng là xu hướng và là cơ hội, các trung tâm nghiên cứu phát triển thế nào, đào tạo nguồn nhân lực ra sao, làm sao thu hút nhân tài, tinh hoa trong lĩnh vực này", Bộ trưởng gợi ý.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng lưu ý các cơ chế, chính sách đặc thù khi đề xuất phải đảm bảo tính khả thi, thiết thực, hiệu quả.

Theo Bộ trưởng, trên thực tế nhiều chính sách khi xây dựng mất nhiều thời gian, tốn công sức, nhưng lại không đi vào cuộc sống, thực hiện khó, hiệu quả không cao. Do đó, TP. Đà Nẵng khi đề xuất cơ chế, chính sách cần đi vào trọng tâm, trọng điểm, thiết thực, khả thi.

Cho biết, hiện nay, nhiều địa phương đã có cơ chế, chính sách đặc thù và đây là cơ sở thuận lợi để TP. Đà Nẵng nghiên cứu, kế thừa, đề xuất chính sách mới phù hợp với nhu cầu thực tiễn của Thành phố. Tuy nhiên, Bộ trưởng lưu ý đề xuất chính sách mới là vấn đề khó.

"Chúng tôi quan tâm Thành phố đề xuất được chính sách gì để phát huy lợi thế, phát triển kinh tế - xã hội", Bộ trưởng Dũng cho biết.

Từ quan điểm đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng gợi mở một số vấn đề về hình thành trung tâm tài chính để ban soạn thảo xem xét, đề xuất các cơ chế phù hợp. Đặc biệt, lĩnh vực bán dẫn đang có nhiều cơ hội, thành phố Đà Nẵng cần tính toán để có các cơ chế về đào tạo, thu hút nguồn nhân lực… Ngoài ra, các lĩnh vực về cảng biển, khu phí thuế quan, khu đô thị mới cũng được gợi mở để thành phố Đà Nẵng xem xét đề xuất chinh sách đặc thù.

“Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ đồng hành cùng Đà Nẵng triển khai xây dựng các chính sách trình quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ năm, nhưng quan trọng nhất phải bảo đảm chất lượng, hiệu quả và khả thi”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho biết, Thành phố đang phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ ngành để xây dựng, đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù cho thành phố.

Theo Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, thành phố đã báo cáo và xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ về việc này và Thủ tướng đã có gợi mở, định hướng. Trước mắt, thành phố Đà Nẵng mong muốn đưa việc hình thành trung tâm tài chính vào dự thảo Nghị quyết để làm nền tảng cho quá trình triển khai, thực hiện sau này.

Đối với vấn đề nhân lực cho ngành công nghệ cao, bán dẫn, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, thành phố muốn đào tạo và thu hút được nhân lực, cần có cơ chế đặc thù. Cùng với đó, cần thêm các cơ chế để mua sắm, đầu tư cơ sở hạ tầng cho nghiên cứu chíp, đào tạo nhân lực.

“Thành phố sẽ nghiên cứu để xuất các cơ chế, chính sách có đầy đủ tính pháp lý, khả thi khi triển khai”, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nhấn mạnh.

Tại phiên họp, các ủy viên Ban soạn thảo, Tổ biên tập là đại diện các bộ, ngành bày tỏ ủng hộ cách tiếp cận của thành phố Đà Nẵng khi tập trung xây dựng những chính sách rất đặc thù, sát với mục tiêu phát triển của thành phố.

Đa số ý kiến đồng tình với những cơ chế, chính sách mà Đà Nẵng đề xuất, đồng thời tập trung góp ý vào một số cơ chế, chính sách cụ thể liên quan thí điểm thành lập Khu thương mại tự do TP. Đà Nẵng; phát triển Đà Nẵng thành Trung tâm tài chính; cơ chế tuyển dụng, tiền lương, tiền công, hỗ trợ, đào tạo và thu hút nhân lực cho lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo; thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) qua sử dụng công nghệ blockchain trong quản lý và giao dịch tài sản số trên nền tảng DanangChain…/.