Nhiều điểm chưa hợp lý

“Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết đầu tư các dự án. Tuy nhiên, đề xuất của Chính phủ (quy mô 4 làn xe, mặt đường 17m, mặt cầu 17,5m và không có 2 làn dừng xe khẩn cấp) chưa phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5729:2012) về đường ôtô cao tốc, do đó đề nghị thuyết minh thuyết phục hơn về quy mô đầu tư phân kỳ này…”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, khi tại Phiên họp thứ 11 đang diễn ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và Dự án đường Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh, theo Văn phòng Quốc hội.

Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư 2 dự án giao thông
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, đề nghị Chính phủ thuyết minh thuyết phục hơn về quy mô đầu tư phân kỳ của các dự án (ảnh: QH)

Cũng theo ông Thanh, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam không có quy định về khái niệm, tiêu chuẩn, quy mô đường song hành. Trong khi đó, Chính phủ đề xuất quy mô đầu tư đường song hành rất lớn (35-54,5m), tương đồng với quy mô đường đô thị theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 104:2007 về đường đô thị và chủ yếu phục vụ cho việc phát triển không gian đô thị. Hơn nữa, theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, các đường vành đai này không bao gồm các đường song hành. Do đó, đề nghị cần xác định rõ đường song hành là đường đô thị…

Về tốc độ thiết kế, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc đầu tư theo thực tế khai thác (80km/h) đối với dự án thành phần 3 (Dự án Vành đai 4) để tiết giảm tổng mức đầu tư. Đồng thời, cơ quan này đề nghị Chính phủ có các giải pháp chỉ đạo, điều hành quyết liệt để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan thực hiện, nhằm bảo đảm được tiến độ hoàn thành dự án...

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách Nguyễn Phú Cường, việc Chính phủ đề xuất quy mô đầu tư đường song hành nên được cân nhắc lại. Bởi như phân tích của Ủy ban Kinh tế, diện tích của đường song hành rất lớn, chí phí có khi còn cao hơn đường chính và có thể sẽ làm tăng tổng mức đầu tư lên rất nhiều. Do vậy, Chính phủ cần tính toán, cân nhắc đường song hành này trong 2 dự án có thực sự cần thiết hay không?

Theo Thường trực Ủy ban Kinh tế, việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc cùng một thời gian, trong đó tập trung chủ yếu vào giai đoạn 2022 - 2025 sẽ cần một nguồn lực rất lớn (nguồn nhân lực, vật liệu, thiết bị máy móc…), do đó sẽ khó bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong năm 2025. Do vậy, đề nghị Chính phủ đánh giá bổ sung đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, nguồn nhân lực, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu... để có giải pháp kịp thời nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tiến độ, chất lượng cho dự án này và các dự án quan trọng khác cùng được triển khai.

Thường trực Ủy ban Kinh tế còn đề nghị làm rõ hơn vai trò, trách nhiệm “đầu mối” của Thành phố Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh; cơ chế phối hợp, sự tham gia của các địa phương liên quan, cơ quan sẽ thẩm định, phê duyệt thiết kế cơ sở, để việc tổ chức thực hiện toàn bộ các dự án thành phần thuận lợi và bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ của các dự án.

Cần giải trình thuyết phục

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, trên cơ sở ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, cũng như các ý kiến của UBTVQH, đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu tối đa và có giải trình, thuyết minh thật thỏa đáng, thuyết phục đối với những vấn đề đặt ra. Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và Dự án đường Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh là 2 dự án quan trọng quốc gia, do vậy trong các báo cáo cần thể hiện rõ cơ quan trình 2 dự án này là Chính phủ. Do vậy, Chính phủ chịu toàn bộ trách nhiệm triển khai, cũng như trách nhiệm trước Quốc hội đối với các dự án này. Cũng cần làm rõ trách nhiệm của Bộ Giao thông Vận tải và các địa phương trong việc tổ chức triển khai các dự án.

Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư 2 dự án giao thông
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, các báo cáo cần thể hiện rõ cơ quan trình 2 dự án này là Chính phủ (ảnh: QH)

“Chính phủ cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng; nghiên cứu, tính toán nguồn vốn sao cho phù hợp, cân đối các nguồn lực, đánh giá năng lực các nhà thầu…, để đảm bảo tính hiệu quả và khả thi của các dự án…”, ông Vương Đình Huệ yêu cầu.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Kiểm toán Nhà nước nghiên cứu và đưa ra quan điểm sớm về các dự án này có đủ điều kiện để trình Quốc hội hay không, trong đó phải thể hiện cụ thể chính kiến với những nội dung đồng tình và không đồng tình./.