"Nóng" thảo luận về định giá đất

"Phương pháp xác định giá đất là vấn đề cử tri và nhân dân đặc biệt quan tâm trong suốt thời gian qua. Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) chỉ đề cập đúng một câu về nội dung này…", Đại biểu Quốc hội Bùi Thị Quỳnh Thơ (Hà Tĩnh) phát biểu, tại Hội nghị Đại biểu Quốc hội chuyên trách cho ý kiến về một số vấn đề lớn cần xin ý kiến đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi), diễn ra hôm nay (ngày 7/4).

Do đó, bà Thơ cho rằng, để dự thảo Luật đảm bảo tính khả thi và có hiệu lực cao, đề nghị cơ quan soạn thảo nêu rõ các phương pháp định giá và các trường hợp áp cụ thể…

Theo đại biểu Quốc hội Bùi Thị Quỳnh Thơ, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) chỉ đề cập một câu về phương pháp xác định giá đất…

Cùng mối quan tâm, Đại biểu Quốc hội Tạ Thị Yên (Điện Biên) đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu tại Chương 11 về tài chính đất đai, giá đất dù đây là vấn để khó, phức tạp để có thể xác định giá đất sát với giá thị trường.

Bà Yên phân tích, nếu coi giá đất được ghi trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đã được công chứng, chứng thực là một trong những thông tin đầu vào để xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất quy định tại khoản 3, thì khó có thể đảm bảo nguyên tắc là xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Thực tế cho thấy, giá đất ghi trên các hợp đồng chuyển nhượng, kể cả công chứng thường có sự chênh lệch bằng hoặc là thấp hơn giá trị bảng giá đất được ban hành. Do đó, đề nghị nên coi kết quả xác định giá đất do tổ chức tư vấn định giá đất thực hiện là một trong những căn cứ để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét quyết định giá đất quy định tại khoản 4 Điều 150.

Cũng liên quan đến xác định giá đất, Đại biểu Quốc hội Huỳnh Thị Phúc (Bà Rịa -Vũng Tàu) cho rằng, phương pháp xác định giá đất hiện có những điểm chưa phù hợp, chưa thể hiện sự công khai, minh bạch, gây nên những vấn đề tiêu cực, làm ảnh hưởng đến chính sách về đất đai của Nhà nước, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân.

"Do đó, những quy định mới cần được xem xét sửa đổi, bổ sung đảm bảo phù hợp, khả thi và hiệu quả nhưng cần quan tâm đến độ giãn về thời gian áp dụng quy định, cách thức xác định giá đất theo phương pháp mới. Trong đó xem xét đến việc áp dụng phương pháp hệ số để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Cụ thể, khoản 1, Điều 154 dự thảo luật quy định: bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm nên sửa đổi thành bảng giá đất được xây dựng định kỳ 3 năm để tránh lãng phí về thời gian tổ chức và các quy trình xây dựng bảng giá đất…", bà Phúc đề xuất.

Cũng liên quan đến định giá đất, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, bên cạnh doanh nghiệp tư nhân hoạt động về định giá đất, cần có đơn vị sự nghiệp công lập của Nhà nước hoạt động trên lĩnh vực này. Nếu doanh nghiệp Nhà nước chuyển nhượng đất là tài sản công, bắt buộc đơn vị kiểm tra giá đất phải là một đơn vị công lập. Hơn nữa, nếu đất do Nhà nước thu hồi để sử dụng chung, đơn vị thẩm định cũng phải là đơn vị sự nghiệp công lập. Có như vậy mới đảm bảo trách nhiệm của Nhà nước trong việc quản lý tài sản...

"Trong hệ thống nhà nước cấp tỉnh và một số cấp huyện cần hình thành đơn vị sự nghiệp làm nhiệm vụ tư vấn, định giá đất để Nhà nước sử dụng hoặc để nhân dân đối chiếu. Để hoạt động định giá đất có cơ sở khách quan, cần sử dụng tư liệu quốc gia về đất. Đây là điều kiện bắt buộc để hoạt động định giá đất, dù là đơn vị tư nhân hay công lập…", ông Nhân đề xuất.

Tìm lời giải cho bài toán tài chính đất đai, giá thị trường

Làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, qua theo dõi có trên 50% vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm đề cập là về tài chính đất và định giá đất. Vấn đề này là nguyên nhân của mọi nguyên nhân. Nếu giải quyết được vấn đề này, thì các vấn đề khác cũng được giải quyết từ tranh chấp về đất đai, khiếu nại tố cáo… Do đó, từ các Luật Đất đai trong suốt thời từ 1993 đến nay, các cơ quan kiên trì tìm lời giải cho bài toán tài chính đất đai, vấn đề giá thị trường. Mục tiêu đặt ra là phù hợp với giá thị trường.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, 4 phương pháp tính hiện nay chưa bao giờ có giá đất chính xác

Theo Phó Thủ tướng, 4 phương pháp tính hiện nay chưa bao giờ có giá chính xác. Nguyên nhân là do thông số đầu vào không chính xác. Lần này dự thảo Luật xác định không tuyệt đối nhưng bảo đảm cơ sở khoa học, thu thập giá đúng. Để làm được điều này người dân cần giao dịch đất đai trên sàn, có đăng ký giá đúng. Trên cơ sở thu thập đầu vào đúng từ sàn giao dịch, cơ sở dữ liệu đất đai, có phương pháp tính đúng…, từ đó tính toán và đưa ra giá trị chuẩn.

Liên quan đến một vấn đề khác được nhân dân quan tâm là thu hồi và đền bù đất đai, hỗ trợ tái định cư, Phó Thủ tướng cho biết, Ban soạn thảo cố gắng để lượng hóa được nội dung người dân bị thu hồi đất gồm cả đất sản xuất, đất ở có điều kiện sống gồm cả điều kiện ở và điều kiện sản xuất, có sinh kế phải đáp ứng được ít nhất bằng trước đây. Ban soạn thảo quan niệm đời sống tốt hơn chính là đồng bộ hạ tầng về mặt giao thông, văn hóa, giáo dục, y tế, chỗ ở có diện tích lớn hơn.../.