Chu kì giá khí rẻ đã kết thúc, hay giá khí chỉ tăng nhất thời?

SSI vừa công bố Báo cáo “Cập nhật tình hình giá khí thế giới và cổ phiếu khí của Việt Nam” , trong đó lý giải về thực trạng giá khí thế giới đạt đỉnh 12 năm bằng một số nhóm nguyên nhân. Thứ nhất, nhu cầu phục hồi nhanh khi các nền kinh tế mở cửa trở lại: Các nền kinh tế thế giới đang dần mở cửa trở lại, đặc biệt các khu vực kinh tế lớn như Mỹ, Châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc sau tác động của biến thể Delta. Nhu cầu sử dụng năng lượng cho sản xuất nói chung và khí nói riêng đã phục hồi mạnh mẽ tại các khu vực này qua các tháng. Đáng nói là nhu cầu tiêu thụ tăng nhiều hơn so với mức tăng của nguồn cung, khiến giá khí được đẩy lên cao. Đặc biệt là đối với khu vực châu Âu, tồn kho khí thiên nhiên đang ở mức thấp đáng kể so với mức trung bình 5 năm qua.

Diễn biến giá khí thiên nhiên từ năm 1997 đến nay

Nguồn: Bloomberg (giá vào ngày 15 hàng tháng tại cảng Henry Hub, Louisiana)

Cũng theo IEA, châu Âu nhập khẩu khí chính từ Nga, Nauy (qua đường ống) và LNG từ Mỹ…. Nguồn khí dự trữ tại các cơ sở dự trữ của các công ty dầu khí của Nga như Gazprom ở Áo, Mỹ và Hà Lan vào ngày 28/9/2021 đã thấp hơn 75% so với mức trung bình 5 năm.

Châu Á chiếm 75% lượng LNG nhập khẩu toàn cầu. Với đà phục hồi của nền kinh tế, các nước châu Á đang cạnh tranh với châu Âu trong việc nhập khẩu LNG, chủ yếu từ Mỹ, đặc biệt là khi châu Á trải qua một mùa hè khắc nghiệt vừa qua, cũng như nhu cầu điện khí tại Trung Quốc tăng cao do nền kinh tế nước này mở cửa trước thế giới.

Thứ hai, nguồn cung bị gián đoạn do nhiều yếu tố như thời tiết, Covid-19 và địa chính trị: Nguồn cung LNG từ Mỹ bị ảnh hưởng trong khi Mỹ là quốc gia xuất khẩu LNG nhiều nhất thế giới. Khoảng 10% sản lượng khí của Mỹ được xuất khẩu hàng năm. Cuối tháng 8, bão Ida đã làm cho hơn 90% công suất sản xuất khí của Mỹ tại vịnh Mexico phải đóng cửa. Điều này đã làm cho sản lượng các sản phẩm lọc hóa dầu và khí từ Mỹ bị giảm sút trong nửa đầu tháng 9.

Thêm vào đó, nguồn cung LNG bị ảnh hưởng do các hoạt động bảo dưỡng lớn các cơ sở LNG kéo dài tại Úc, Nga, Quatar do Covid-19 hay vụ cháy cơ sở LNG của Nauy, khiến nguồn cung LNG sụt giảm trong ngắn hạn

Các cơ sở LNG của Mỹ cũng như các nước Úc, Quatar gần như đã hoạt động gần full công suất, và để mở rộng hoặc xây dựng mới cần phải tính bằng một vài năm.

Đầu tư cho hạ tầng đầu khí giảm mạnh trong những năm vừa qua do chu kì giá dầu/khí thấp và xu hướng chuyển sang năng lượng tái tạo. Do đó nguồn cung khí sẽ khó để tăng mạnh trong ngắn hạn.

Về địa chính trị, Báo cáo của SSI cho biết, Nga là nước có trữ lượng khí đốt lớn nhất thế giới. Hàng năm, Nga cung cấp đến khoảng gần 40% nhu cầu khí của châu Âu. Việc Nga hạn chế cung cấp khí cho thị trường châu Âu có liên quan đến dự án dòng chảy phương Bắc, trong đó Nga muốn gây áp lực cho châu Âu để nhanh chóng thông qua dự án này và đưa vào hoạt động.

Với các lý giải trên, SSI cho rằng, giá khí sẽ tiếp tục ở mức cao trong quý IV/2021, khi mùa đông sắp diễn ra ở bắc bán cầu và nhu cầu năng lượng tăng cao sau đại dịch. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân liên quan đến nguồn cung như tăng công suất chưa thể giải quyết nhanh.

Ảnh hưởng của giá khí quốc tế lên doanh nghiệp trong nước

Báo cáo của SSI nhận định, giá khí thiên nhiên trong nước không sử dụng giá khí thế giới để làm cơ sở cho giá bán. Giá khí thiên nhiên mà Tổng công ty Khí Việt Nam (GAS) và các đơn vị thành viên phân phối được dựa trên công thức sử dụng giá FO hoặc LPG làm cơ sở. Trong thời gian gần đây, việc giá khí thiên nhiên thế giới tăng mạnh cũng thúc đẩy giá các nhiên liệu thay thế như FO, LPG tăng mạnh. Tuy nhiên, theo quan điểm của SSI, mức độ hưởng lợi và mức gia tăng về lợi nhuận nếu có sẽ không mạnh mẽ như mức tăng của giá khí thiên nhiên.

SSI chỉ khuyến nghị tích lũy cổ phiếu GAS tại các nhịp điều chỉnh, với giá mục tiêu là 118.500/cổ phiếu

Với các cổ phiếu trong ngành, SSI đánh giá, bên cạnh việc được hưởng lợi từ giá dầu tăng, GAS có mảng sản xuất LPG nên được hưởng lợi từ xu hướng LPG tăng giá, ngoài ra GAS cũng nắm 70% thị phần LPG toàn quốc và được hưởng lợi tồn kho giá thấp khi giá LPG liên tục tăng đối với mảng trading. Dự báo GAS có thể đạt lợi nhuận sau thuế 8.762 tỷ đồng, SSI chỉ khuyến nghị tích lũy cổ phiếu GAS tại các nhịp điều chỉnh, với giá mục tiêu là 118.500/cổ phiếu (mức tăng giá 9% so với giá ngày 5/10/2021).

Với CNG (GAS nắm 56%), công thức giá đầu vào và giá bán của CNG dựa trên giá FO/LPG và được điều chỉnh 6 tháng/lần. Khi giá FO, LPG tăng sẽ làm tăng doanh thu. Tuy nhiên, GAS quyết định giá đầu vào cho các công ty phân phối thành viên, nên thường lợi nhuận của CNG được GAS điều tiết và thường không quá đột biến trong điều kiện bình thường. Trong tương lai, CNG sẽ phân phối LNG cho PVGAS khi dự án LNG Thị Vải đi vào khai thác từ cuối 2022. SSI đánh giá lợi nhuận của CNG trong điều kiện bình thường có xu hướng giữ ổn định mặc dù sản lượng khí tăng qua các năm. Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 sản lượng khí bán ra trong 2 quý cuối năm có thể bị ảnh hưởng. Dự kiến lợi nhuận sau thuế năm 2021 đạt 48 tỷ đồng, giảm 6% so với năm trước.

Với PGV (GAS nắm 35%), là đơn vị kinh doanh LPG của GAS tại thị trường phía Bắc, PGV có thể được hưởng lợi khi doanh thu LPG tăng nhờ giá tăng. Trong tương lai sẽ là cánh tay nối dài của GAS phân phối thêm các sản phẩm khí LPG, LNG ở thị trường miền Bắc và miền Trung. Tuy nhiên, về định giá cổ phiếu, PGV có P/E khoảng 35,7 lần, quá cao so với mặt bằng chung thị trường./.

Xem báo cáo đầy đủ tại đây: