Tại cuộc họp báo thường kỳ tháng 3/2023, trao đổi về kết quả tăng trưởng GDP của quý I đạt mức thấp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương nhận định, điều này đã phản ánh thực tiễn đúng theo những đánh giá khi xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trao đổi với báo chí về kết quả tăng trưởng GDP của quý I đạt mức thấp

"Tình hình cho thấy khó khăn, thách thức và cơ hội, thuận lợi đan xen, nhưng khó khăn thách thức nhiều hơn. Thực tế đã diễn ra đúng như nhận định, thậm chí những khó khăn, thách thức còn lớn hơn những gì chúng ta dự kiến", Thứ trưởng nói.

Chính vì vậy, bối cảnh quốc tế, khó khăn trên thế giới như các vấn đề về lạm phát tuy có hạ nhiệt nhưng còn ở mức cao; chính sách thắt chặt tiền tệ của các quốc gia, các nền kinh tế lớn trên thế giới; nhu cầu của thị trường toàn cầu giảm sút, tác động của cuộc xung đột Nga-Ukraine…

"Tất cả có tác động rất lớn đến nền kinh tế của chúng ta, vì nền kinh tế có độ mở lớn", Thứ trưởng lý giải.

Với bối cảnh như vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, kết quả tăng trưởng của quý I ở mức khá so với bình quân chung trên thế giới và khu vực, khi mà các nền kinh tế khác được dự báo là tăng trưởng ở mức rất thấp.

"Chúng ta phải ghi nhận một cách khách quan và trong báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phân tích rõ những nguyên nhân, kết quả đạt được, cũng như những khó khăn, hạn chế mà chúng ta cần khắc phục", Thứ trưởng cho biết.

Về giải pháp trong năm 2023, theo Thứ trưởng, trong báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các điểm nhấn như sau.

Thứ nhất, trong năm 2023, với những khó khăn như vậy, để đạt mục tiêu, kế hoạch đã đề ra và chỉ tiêu Quốc hội giao, chúng ta phải nỗ lực, cố gắng rất lớn để bù đắp những gì quý I chúng ta chưa đạt được. Phải giữ quan điểm nhất quán, trước tiên là đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

"Đây là yếu tố nền tảng, quyết định mọi thứ để có thể triển khai các giải pháp khác, nhằm phục hồi cũng như thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế trong những tháng còn lại", Thứ trưởng khẳng định.

Thứ hai, trong các giải pháp về vĩ mô, có 2 chính sách cần chú trọng trong điều hành hết sức linh hoạt, hiệu quả và thận trọng. Đó là chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa.

"Hiện nay, với tác động của chính sách tiền tệ thế giới, chúng ta gặp rất nhiều thách thức trong quá trình điều hành, đòi hỏi mức độ nhạy bén, kịp thời, linh hoạt hết sức cao, vừa đảm bảo chống chọi với khó khăn do tình hình quốc tế mang lại, nhưng cũng cần đảm bảo cung cấp đủ nguồn lực cho nền kinh tế để duy trì hoạt động và phát triển", Thứ trưởng lưu ý.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng cho rằng, phải rà soát ngay tất cả các chính sách, động lực tăng trưởng còn lại của nền kinh tế để tập trung tác động, lấy tăng trưởng của khu vực thuận lợi để bù đắp cho khu vực khó khăn.

Theo phân tích của Tổng cục Thống kê, khu vực sản xuất chế biến, chế tạo gặp rất nhiều khó khăn, tăng trưởng ở mức thấp, tăng trưởng âm. Vì thế, những động lực còn lại phải quan tâm hơn với nông nghiệp là trụ đỡ.

"Dịch vụ của chúng ta tăng trưởng tốt, do vậy tập trung vào lĩnh vực dịch vụ để đỡ bớt cho các lĩnh vực khác", Thứ trưởng chỉ rõ.

Ở khía cạnh tiêu dùng, động lực xuất khẩu tuy giảm về quy mô, nhưng về cân đối vẫn duy trì được thặng dư xuất khẩu với xuất siêu 4 tỷ USD.

Trong lĩnh vực đầu tư, đầu tư nước ngoài, đầu tư tư nhân tuy bị ảnh hưởng, nhưng vẫn giữ được mức tăng trưởng dương.

Thứ trưởng cũng nhấn mạnh vai trò của đầu tư công hết sức lớn và cho biết, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm đến thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Đây là giải pháp then chốt trong động lực về đầu tư và tăng trưởng.

Cuối cùng, trong các lĩnh vực cần rà soát, theo Thứ trưởng là phát triển thị trường trong nước. Khi xuất khẩu gặp khó khăn, thì vai trò của thị trường trong nước hết sức quan trọng, Phải áp dụng tất cả các giải pháp để khuyến khích thị trường trong nước phát triển hơn.

Ngoài ra, Thứ trưởng còn chỉ ra một giải pháp khá mới do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với tất cả các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và nhà đầu tư đó là "tháo gỡ ngay từ cấp cơ sở".

Ở Trung ương, Thủ tướng đã chỉ đạo quyết liệt việc thành lập các ban chỉ đạo, tổ công tác liên ngành, tổ công tác đặc biệt. Ở địa phương, cũng cần tương tự như vậy. Kiến nghị các địa phương cũng thành lập các tổ công tác đặc biệt như vậy, tập trung giải quyết thẳng vào các dự án, các doanh nghiệp đầu tư đang gặp khó khăn, vướng mắc tại địa phương để có cơ hội ổn định sản xuất, kinh doanh.

"Có như vậy thì mới có thể phần nào vượt qua khó khăn ban đầu của quý I, cố gắng đạt được mục tiêu trong các tháng, các quý còn lại dù chúng ta biết rằng, nhiệm vụ từ nay đến cuối năm hết sức nặng nề, đòi hỏi sự nỗ lực cố gắng hết sức lớn từ các cấp, các ngành", Thứ trưởng nhìn nhận.

Thứ trưởng cho biết thêm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với Văn phòng Chính phủ xây dựng Nghị quyết phiên họp thường kỳ của Chính phủ, trong đó thể hiện rất cụ thể những giải pháp, có phân công cho từng cơ quan, bộ, ngành Trung ương và các địa phương.

Thông tin thêm về giải pháp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết, Thủ tướng đã chỉ đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải thành lập tổ công tác đặc biệt để giải quyết khó khăn cho các dự án đầu tư của các doanh nghiệp. Tổ công tác này phải do Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực tiếp làm tổ trưởng./.