Có khoảng 2.000 vụ trẻ em bị xâm phạm mỗi năm

Trả lời câu hỏi về tình hình xâm hại trẻ em của đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng), Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, trên thế giới bình quân có khoảng 150 triệu trẻ em bị bạo lực, trong đó có khoảng 73 triệu trẻ em trai. Trong đó, Khu vực Châu á, Thái Bình dương có tỷ lệ xâm hại và bạo lực trẻ em cao nhất.

Tại Việt Nam, hàng năm bình quân có khoảng 2.000 trường hợp bạo lực. Tuy nhiên, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng con số trên có thể còn cao hơn trên thực tế vì chưa được báo cáo, dù được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau. Về khung pháp lý, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, Việt Nam hiện có khá đầy đủ các quy định pháp lý về bảo vệ trẻ em, như: Luật Trẻ em, Nghị định 61 ...

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội

Đặc biệt, sau khi tình hình bạo lực trẻ em gia tăng, Chính phủ đã có phân công cụ thể trách nhiệm của từng cấp ngành đối phó với tình trạng bạo lực trẻ em còn nhiều. Bộ trưởng nhấn mạnh, chúng ta đã thực hiện nhiều giải pháp khác nhau, từ tuyên truyền vận động tới, hình thành đường dây nóng 111, xử lý một số vụ việc nóng. Bộ cũng trực tiếp theo dõi nhiều vụ việc này.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, thời gian tới, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục rà soát lại toàn bộ hệ thống pháp luật của chúng ta một lần nữa và cụ thể hóa hơn trách nhiệm các ngành, đặc biệt là phải tăng cường phối hợp hiệp đồng, đề cao trách nhiệm của gia đình và nhà trường trong vấn đề quản lý phòng chống bạo lực và xâm hại trẻ em.

Chưa hài lòng với câu trả lời của Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) tranh luận: “Tình trạng xâm hại trẻ em đang là những vấn đề rất bức xúc hiện nay. Bộ trưởng nêu con số mỗi năm 2.000 vụ bạo hành, nhưng riêng theo báo cáo của các cơ quan tư pháp thì riêng xâm hại tình dục mỗi năm đã là 1.500 vụ". Đại biểu đề nghị Bộ trưởng trả lời kỹ hơn vì thời gian qua xảy ra nhiều vụ. Đại biểu Nguyễn Quang Tuấn cũng bày tỏ lo ngại tình trạng xâm hại tình dục trẻ em đang gia tăng và ngày càng nguy hiểm, trầm trọng…

Trả lời những câu hỏi chất vấn của các đại biểu, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thừa nhận hiện 59% xâm hại trẻ em là người thân, quen. Vì thế, đây là diện cần quan tâm nhiều hơn để ngăn chặn tình trạng này.

Về giải pháp, ông Dung cho rằng, trước hết cần tăng cường quản lý nhà nước; tập trung phổ biến pháp luật; tăng cường tuyên truyền, giáo dục trong gia đình. Ông Dung nhấn mạnh, cần sự thay đổi, tăng cường trách nhiệm của "ông bố, bà mẹ, anh chị em trong gia đình, nhà trường".

Các cơ quan chức năng cũng cần phối hợp chặt chẽ trong thực thi pháp luật để bảo vệ quyền trẻ em; tập trung xử lý các vụ việc một cách nghiêm minh, kịp thời. Chính phủ sẽ tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc về tăng cường biện pháp chống xâm hại trẻ em ngay trong tháng 6 này.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho biết, sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu, tiếp tục lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa và mong có thêm sự vào cuộc sát cao hơn nữa của các cơ quan công an, tòa án nhân dân tố cao, viện kiểm sát trong việc xử lý nghiêm minh kẻ xâm hại trẻ em để tạo tính răn đe.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu giải pháp về vấn đề xâm hại trẻ em

Để làm rõ thêm phần trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về vấn đề xâm hại trẻ em của Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, chiều cùng ngày 5/6, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam “chia sẻ suy nghĩ của các đại biểu về sự bức xúc và yêu cầu phải xử lý nghiêm minh những vụ việc xâm hại trẻ em, đúng người, đúng tội, không để oan sai, không để lọt và quan trọng nhất là phải đặt yêu cầu bảo vệ quyền lợi của trẻ em lên trên”.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung 59% xâm hại trẻ em là người thân, quen

Theo Phó Thủ tướng, bạo hành, xâm hại trẻ em là vấn đề quốc tế. Thế giới hiện nay một năm có khoảng 150 triệu trẻ em gái, 73 triệu trẻ em trai bị xâm hại dưới nhiều hình thức khác nhau từ lời nói, thái độ đến các hành vi bạo lực, đánh đập, xâm hại về tình dục, sức khỏe. Điều tra của các tổ chức quốc tế cho thấy 83% bé gái và 79% bé trai ở Mỹ bị xâm hại; ở Hàn Quốc tỷ lệ này là 67%; ở Việt Nam là 62%; còn tại Nhật Bản, số liệu điều tra năm 2016 tại tất cả các trường tiểu học, trung học cơ sở có trên 224.000 vụ trẻ em bị xâm hại.

Vì vậy, con số 2.000 vụ việc xâm hại trẻ em, 1.300-1.500 trẻ em bị xâm hại tình dục hàng năm ở Việt Nam chỉ là “phần nổi rất nhỏ của tảng băng chìm”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu quan điểm công tác bảo vệ, giáo dục, chăm sóc trẻ em không chỉ là xử lý các vụ việc vi phạm bị phát hiện. Luật Trẻ em năm 2016 và các văn bản liên quan đã quy định rõ 3 cấp độ: Phòng ngừa, hỗ trợ, can thiệp, với trách nhiệm cụ thể của 17 cơ quan, bộ ngành, tổ chức về trách nhiệm bảo vệ trẻ em.

Phó Thủ tướng cho biết trước khi Luật Trẻ em năm 2016 có hiệu lực (1/6/2017), Chính phủ đã ban hành Nghị định số 80 về xây dựng môi trường trường học thân thiện, an toàn, phòng chống bạo lực; Thủ tướng ban hành Chỉ thị số 18 về tăng cường giải pháp phòng chống bạo lực xâm hại trẻ em với rất nhiều các giải pháp, đề án. Song qua hơn 1 năm thực hiện, rất nhiều điều trong Luật Trẻ em chưa triển khai được.

Phó Thủ tướng nêu 3 ví dụ cụ thể: Điều 12 của Luật quy định UBND xã phải chỉ định, tập huấn cho người được phân công trách nhiệm về bảo vệ trẻ em ở cấp xã nhưng đến giờ phút này rất ít tỉnh thực hiện được. Về nguồn lực dành cho công tác bảo vệ trẻ em, ngoài kinh phí từ ngành y tế, giáo dục, còn nguồn kinh phí từ ngành lao động, thương binh và xã hội nhưng chưa đến một nửa địa phương thực hiện. Bên cạnh các cơ quan như tòa án, kiểm sát, công an, Luật còn quy định trách nhiệm của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội phụ nữ, Hội Bảo vệ quyền trẻ em… nhưng đến nay chưa có một chương trình tập huấn đồng bộ của các cơ quan, đoàn thể này dành cho cán bộ phụ trách công tác trẻ em ở cơ sở.

Tới đây khi tiến hành tổng kết Chỉ thị 18 của Thủ tướng, chúng ta cần đề ra những giải pháp để triển khai mạnh mẽ các quy định đã được nêu trong Luật Trẻ em năm 2016 trên tinh thần kiểm điểm việc gì làm được thì nói được, việc gì chưa làm được thì thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá đúng.

Phó Thủ tướng khẳng định điều quan trọng nhất là có các giải pháp đồng bộ để không chỉ là 2.000 vụ việc mà nhiều vụ xâm hại trẻ em được phát hiện, thông báo, xử lý. Cùng với đó là một quy trình điều tra xét xử thực sự thân thiện để những nạn nhân mạnh dạn trình bày, tố cáo với sự tham gia ngay từ đầu của các chuyên gia tâm lý, nhà hoạt động xã hội.

Phó Thủ tướng bày tỏ, Chính phủ đã chỉ đạo thành lập Tổng đài quốc gia về trẻ em 111. Ngay sau khi tổng đài hoạt động số lượng các cuộc gọi đến để hỏi, được tư vấn, thông báo về các vụ việc liên quan đến trẻ em tăng lên rất nhiều. Mong rằng các biện pháp đồng bộ sẽ tạo nên sự thay đổi, hình thành cách nghĩ, cách làm đúng đắn đối với công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em./.