Thiết lập cơ chế đối thoại cấp Bộ trưởng

Nhằm triển khai kết quả cuộc Hội đàm giữa Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam với Bộ trưởng phụ trách Thương mại, Du lịch và Đầu tư Australia ngày 13/7/2021, Chiến lược Tăng cường Hợp tác Kinh tế Việt Nam - Australia (EEES) đã được Thủ tướng hai nước thông qua tháng 11/2021, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Australia và chuyến thăm chính thức Australia của Thủ tướng Phạm Minh Chính, hai bên đã phối hợp, trao đổi ký kết một số Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Công Thương với các Bộ đối tác của Australia.

Cụ thể, các biên bản hợp tác ký kết bao gồm: Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia về việc thành lập Đối thoại cấp Bộ trưởng về Thương mại Việt Nam - Australia; Bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công nghiệp, Khoa học, Năng lượng và Tài nguyên Australia về việc thành lập Đối thoại Năng lượng và Khoáng sản Việt Nam - Australia; Bản ghi nhớ hợp tác giữa Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia; Bản ghi nhớ hợp tác giữa Cục Xúc tiến Thương mại Việt Nam và Cơ quan Thương mại và Đầu tư Australia.

Thứ nhất, về Đối thoại cấp Bộ trưởng về Thương mại Việt Nam – Australia giữa Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Phụ trách Thương mại và Du lịch Australia Don Farrell, đây là cơ chế hợp tác thương mại song phương cấp cao đầu tiên giữa hai nước. Tại Đối thoại, hai Bộ trưởng đã trao đổi và đưa ra các biện pháp thúc đẩy và tháo gỡ khó khăn trong hợp tác song phương như vấn đề mở cửa thị trường, hợp tác giáo dục, các hợp tác đa phương và khu vực mà hai nước cùng là thành viên (AANZFTA, CPTPP, RCEP, WTO). Bên cạnh đó, hai Bộ trưởng cũng đã chia sẻ về các vấn đề ưu tiên, các lĩnh vực hợp tác mới trong thời gian tới, nhằm hướng tới mục tiêu Đối tác Chiến lược toàn diện sớm được Lãnh đạo cấp cao hai bên tuyên bố.

Tại Đối thoại, để quan hệ thương mại song phương phát triển ngày càng bền vững và cân bằng hơn nữa trong thời gian tới, giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài đến thương mại song phương, hai Bộ trưởng cùng nhất trí cho rằng, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư là trụ cột quan trọng trong quan hệ song phương. Những kết quả đạt được là rất đáng trân trọng, song vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng, không gian hợp tác giữa hai nước. Do đó, hai Bộ trưởng mong muốn các hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư của hai nước đẩy mạnh hơn nữa hợp tác.

Thủ tướng Chính phủ hai nước trao Bản ghi nhớ thiết lập cơ chế đối thoại cấp Bộ trưởng về năng lượng và khoáng sản giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công nghiệp, Khoa học, Năng lượng và Tài Nguyên Australia

Thứ hai, về thiết lập cơ chế đối thoại cấp Bộ trưởng về năng lượng và khoáng sản giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công nghiệp, Khoa học, Năng lượng và Tài Nguyên Australia, đây sẽ là cơ chế hợp tác song phương về năng lượng và khoáng sản cấp cao đầu tiên giữa Bộ Công Thương với đối tác Australia, nhằm trao đổi và triển khai các đề xuất, giải pháp tăng cường hợp tác và giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quan hệ song phương liên quan đến năng lượng và khoáng sản.

Đây là cơ chế hợp tác quan trọng, thông qua đó, Bộ trưởng hai bên sẽ cùng nhau trao đổi, thúc đẩy hợp tác và tháo gỡ khó khăn trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, đồng thời đây cũng là cơ sở để Australia tiếp tục là đối tác cung cấp các nguyên liệu quan trọng, bền vững như: than đá, LNG phục vụ cho ngành điện, năng lượng và sản xuất phân bón tại Việt Nam. Cơ chế đối thoại cấp Bộ trưởng về năng lượng, khoáng sản được kỳ vọng sẽ giúp hai bên khai thác tối đa những lợi thế, cơ hội hợp tác mà hai bên đang có như: than, khoáng sản, LNG… góp phần thực hiện các mục tiêu hợp tác mới của hai nước trong khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện đã được Thủ tướng Chính phủ hai nước công bố ngày 7/3/2024.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên và ông Tim Ayres, Bộ trưởng phụ trách Thương mại, sản xuất Australia tại Lễ ký Bản thỏa thuận thiết lập cơ chế đối thoại cấp Bộ trưởng về năng lượng và khoáng sản vào chiều ngày 5/3/2024

Trước đó, bản thỏa thuận thiết lập cơ chế hợp tác nêu trên đã được Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên và ông Tim Ayres, Bộ trưởng phụ trách Thương mại, sản xuất Australia ký vào chiều ngày 5/3/2024 và được hai bên trao trước sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ hai nước vào sáng ngày 7/3/2024.

Hướng tới xây dựng môi trường cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ người tiêu dùng

Trong chuyến thăm chính thức Australia lần này, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã ra Tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược toàn diện và chứng kiến lễ trao 11 văn kiện hợp tác quan trọng trên các lĩnh vực, trong đó có Biên bản ghi nhớ (MOU) giữa Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã ra Tuyên bố chung về việc nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược toàn diện

Trong thời gian qua, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia đã triển khai và đạt nhiều kết quả tốt đẹp trong hoạt động hợp tác song phương và khu vực. Việc ký kết MOU giữa Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia là cơ sở của việc hợp tác, tham vấn nhằm tạo điều kiện cho thực thi hiệu quả chính sách, pháp luật về cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng ở mỗi quốc gia; cùng hướng tới mục tiêu chung của hai cơ quan như: thực thi pháp luật cạnh tranh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đảm bảo phát triển bền vững; hướng tới đảm bảo môi trường cạnh tranh lành mạnh và bảo vệ người tiêu dùng trong nền kinh tế số, bảo vệ người tiêu dùng dễ bị tổn thương…

MOU giữa Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia ghi nhận tư cách thành viên của Việt Nam và Australia trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), các Bên công nhận tầm quan trọng của việc hợp tác, tham vấn và phối hợp nhằm tạo điều kiện cho việc thực thi hiệu quả chính sách, pháp luật về cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng ở mỗi quốc gia.

Nội dung của MOU đã đề ra các nội dung về hợp tác trên cơ sở quy định pháp luật và trong phạm vi các nguồn lực sẵn có của hai Bên thông qua trao đổi cán bộ, trao đổi thông tin không thuộc thông tin bảo mật và kinh nghiệm trong các lĩnh vực hai Bên cùng quan tâm; định kỳ tổ chức các đoàn công tác, khóa đào tạo, hội thảo cho cán bộ, công chức, viên chức của các Bên… Thông qua việc ký kết thoả thuận hợp tác sẽ giúp hai Bên thiết lập cơ chế đảm bảo việc duy trì môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các thành phần kinh tế, là nhân tố thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giao dịch thương mại và tăng cường hợp tác, thu hút đầu tư nước ngoài giữa Việt Nam và Australia.

Thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư Việt Nam và Australia

Bên lề Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Australia diễn ra tại Australia, Bản ghi nhớ hợp tác giữa Cục Xúc tiến Thương mại Việt Nam và Cơ quan Thương mại và Đầu tư Australia (Austrade) đã được ký kết, nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư giữa hai nước. Việc ký kết MOU sẽ giúp hai Bên tạo cơ chế hợp tác một cách ổn định, bền vững và bài bản; thiết lập kế hoạch triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, xúc tiến xuất khẩu trong thời gian tới, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Cục Xúc tiến thương mại và Austrade nói riêng và tăng cường mối quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam – Australia nói chung.

Bản ghi nhớ hợp tác giữa Cục Xúc tiến Thương mại Việt Nam và Austrade đã được ký kết nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư giữa hai nước

Các nội dung chính của Bản ghi nhớ về việc hợp tác triển khai các hoạt động xúc tiến xuất khẩu bao gồm: Tăng cường trao đổi thông tin, phối hợp triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại; tạo cơ hội, kết nối doanh nghiệp hai Bên tìm hiểu thị trường, tìm kiếm đối tác thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, xúc tiến xuất khẩu. Bên cạnh đó, Bản ghi nhớ còn nhằm xác định phạm vi hợp tác và các điều kiện khung để Cục Xúc tiến thương mại và Austrade triển khai hoạt động hợp tác đúng theo pháp luật và quy định tại nước sở tại. Nội dung hợp tác trong Bản ghi nhớ bao gồm việc: Trao đổi thông tin thị trường; trao đổi các phái đoàn thương mại; tham gia hội chợ, triển lãm và các hoạt động xúc tiến thương mại; thúc đẩy công nghệ thông tin và chuyển đổi số; nghiên cứu, xây dựng chương trình phát triển năng lực chung...

Sau 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Nam - Australia đang trên đà phát triển mạnh mẽ, thực chất và hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Các dự án ODA không hoàn lại của Australia cơ bản được thực hiện hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của Việt Nam. Giai đoạn 2022 – 2023, Chính phủ Australia tăng thêm 18% viện trợ ODA cho Việt Nam từ 78,9 triệu lên 92,8 triệu USD Australia. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng mạnh. Năm 2022, quy mô thương mại giữa hai nước đã đạt 15,7 tỷ USD, tăng 26,9% so với năm 2021. Hợp tác đầu tư hai chiều đạt được kết quả tốt, khi Australia là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 20 của Việt Nam với 593 dự án có tổng vốn đăng ký đạt hơn 1,99 tỷ USD. Đầu tư của Việt Nam sang Australia đạt trên 593 triệu USD với 90 dự án, đưa Australia trở thành quốc gia lớn thứ 11 trong số 79 quốc gia và vùng lãnh thổ Việt Nam đầu tư trực tiếp ra nước ngoài.

Austrade là cơ quan xúc tiến thương mại, đầu tư và giáo dục của Chính phủ Australia. Austrade được thành lập vào năm 1986, chịu trách nhiệm điều phối và hỗ trợ các chương trình xúc tiến xuất khẩu của đất nước, đồng thời chịu trách nhiệm về nghiên cứu chính sách phát triển ngành du lịch từ năm 2013. Thông qua mạng lưới văn phòng toàn cầu, Austrade hướng tới mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp Australia kết nối với người mua ở thị trường nước ngoài, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Australia và quảng bá thương hiệu, hình ảnh quốc gia Australia trên phạm vi quốc tế.

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, trong năm 2023 với thị trường Australia, Chương trình cấp quốc gia về Xúc tiến thương mại đã hỗ trợ 14 doanh nghiệp tham gia đề án "Tổ chức tham gia Hội chợ International Sourcing Expo Australia (ISEA) và giao dịch thương mại tại thị trường Australia”, do Hiệp hội Dệt may Việt Nam làm đơn vị chủ trì tại TP. Melbounce, Australia. Trong năm 2024, Chương trình cấp quốc gia về Xúc tiến thương mại sẽ triển khai 2 đề án tại thị trường Australia. Một là Đề án "Tổ chức tham gia Hội chợ International Sourcing Expo Australia kết hợp khảo sát thị trường dệt may Australia ", do Hiệp hội Dệt may Việt Nam làm đơn vị chủ trì, dự kiến triển khai vào tháng 11/2024 tại TP. Melbounce. Hai là Đề án "Tổ chức đoàn giao dịch thương mại tại Australia và New Zealand", do Hiệp hội Cao su Việt Nam làm đơn vị chủ trì, dự kiến triển khai vào quý IV/2024 tại Australia và New Zealand.

Cũng theo Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), năm 2024 để thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại, xúc tiến xuất khẩu sang thị trường Australia, cơ quan này sẽ phối hợp chặt chẽ với Thương vụ Việt Nam tại Australia trong quá trình cung cấp thông tin cập nhật về tình hình thị trường Australia; những cơ hội, thách thức khi xuất khẩu sang thị trường này. Đồng thời đưa ra những khuyến nghị hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tăng cường năng lực, sức cạnh tranh, thương hiệu để thúc đẩy hoạt động xuất khẩu sản phẩm, hàng hoá Việt Nam sang thị trường Australia.

Củng cố và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam - New Zealand

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức New Zealand, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Chính phủ New Zealand đã chứng kiến lễ ký kết Bản thỏa thuận về hợp tác kinh tế, thương mại giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Ngoại giao, Thương mại New Zealand. Đây được coi là một trong các văn kiện hợp tác quan trọng tạo nền tảng thúc đẩy và nâng tầm quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước trong thời gian tới. Trong bối cảnh kim ngạch thương mại song phương giảm do tác động từ đại dịch Covid-19 và kinh tế thế giới phục hồi chậm, Bản thỏa thuận được ký kết sẽ củng cố cơ sở pháp lý để thúc đẩy các hoạt động hợp tác cụ thể trong lĩnh vực kinh tế, thương mại giữa hai nước thời gian tới, đặc biệt hướng tới mục tiêu kim ngạch 2 tỷ USD trong năm 2024.

Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Chính phủ New Zealand chứng kiến lễ ký kết và trao Bản thỏa thuận về hợp tác kinh tế, thương mại giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Ngoại giao, Thương mại New Zealand

Với những nội dung đã được thống nhất theo Bản thỏa thuận nêu trên, hai Bên sẽ tích cực tạo thuận lợi cho khu vực tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp SME hợp tác kinh doanh, trao đổi kinh nghiệm; thúc đẩy trao đổi thương mại song phương bao gồm các hoạt động mở cửa thị trường, xúc tiến thương mại, hợp tác phòng vệ phương mại; hợp tác chặt chẽ và tận dụng tối đa những lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do, các khuôn khổ hợp tác đa phương mà hai nước là thành viên…

Hiện nay, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand, chiếm 1,7% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của New Zealand. Trong đó, Việt Nam là nhà xuất khẩu đứng thứ 13 vào thị trường New Zealand, chiếm 1,3% thị phần nhập khẩu của New Zealand và là nhà nhập khẩu lớn thứ 17 của New Zealand, chiếm 1,4% thị phần xuất khẩu của nước này. New Zealand là đối tác thương mại lớn thứ 38 của Việt Nam, trong đó, New Zealand là thị trường xuất khẩu lớn thứ 51, nhập khẩu lớn thứ 58 của Việt Nam./.