Thóc, gạo nhiều không tiêu thụ được

Trước đó, tại cuộc họp ngày 7/8/2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổ công tác 970 phía Nam của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, vùng Đồng bằng song Cửu Long (ĐBSCL) đã thu hoạch 702 nghìn ha lúa Hè Thu 2021, sản lượng hơn 4 triệu tấn. Trong tháng 8, vùng ĐBSCL ước thu hoạch 680 nghìn ha, với sản lượng hơn 3.800 tấn. Ước tính đến khi kết thúc vụ mùa (15/9/2021), khu vực ĐBSCL sẽ thu hoạch khoảng 651 nghìn tấn nữa.

Vùng ĐBSCL đang phải đối mặt với tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng lúa hàng hóa

Tuy nhiên, hiện sản lượng tiêu thụ lúa gạo đang sụt giảm do những khó khăn từ việc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19. Sản lượng thu mua sụt giảm 20-30%. Nguyên nhân là các doanh nghiệp sản xuất, chế biến lúa gạo không đủ khả năng thực hiện "3 tại chỗ", một phần do doanh nghiệp đang thực hiện hợp đồng từ tồn kho, chưa mua cho hợp đồng mới.

Cũng theo Tổ công tác, vùng ĐBSCL đang phải đối mặt với tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng lúa hàng hóa: Từ ngoài đồng, đến nhà máy, đến giao ra cảng và lên tàu cho khách hàng. Kênh phân phối nội địa cũng khó khăn giao hàng đường bộ hay đường thủy.

Tổ công tác 970 nhận định, hiện nay giá lúa gạo và các hàng nông sản khác giảm sâu không phải do cung cầu mà là do đứt gãy nghiêm trọng chuỗi cung ứng. Các khách quốc tế vẫn có nhu cầu nhập khẩu gạo Việt Nam, nhưng các doanh nghiệp không giao hàng được.

Khó khăn hiện nay là nông dân không bán được sản phẩm, nhà máy không mua được hàng, nhà máy sản xuất xong thiếu hoặc không có ghe, xà lan giao lên cảng. Bên cạnh đó, hàng hóa tại kho không được khử trùng, giám định kịp thời theo quy định. Hàng giao ra cảng thiếu hoặc không có bốc xếp giao lên tàu biển

Tân Cảng là cảng container chính ngưng nhận giao gạo xuất khẩu từ tháng 7/2021 và chưa rõ khi nào có thể tiếp tục, lượng container ứ đọng tại cảng Cát Lái lớn do chỉ còn 50% nhân sự làm việc.

Để giải quyết khó khăn, vướng mắc trên, Tổ công tác 970 kiến nghị ưu tiên tiêm vaccine cho lực lượng trong chuỗi cung ứng: tài xế, ghe, xà lan vận chuyển, công nhân tại các nhà máy, bốc xếp tại cảng, giám định hàng hóa, khử trùng, nhân sự giao nhận xuất nhập khẩu... Đồng thời tạo điều kiện đi lại cho các nhân sự trên trong thời gian giãn cách, vì lực lượng này đang duy trì xuất khẩu cho cả nước. Hỗ trợ thuế, các khoản phí cho doanh nghiệp trong thời gian dịch bệnh và các giải pháp về tài chính, giữ lại chuỗi cung ứng lúa, gạo từ khu vực này.

Nới tín dụng, hỗ trợ chuỗi sản xuất, phân phối tại ĐBSCL

Theo đánh giá của NHNN, thời gian qua, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng tiêu cực, gây ách tắc và làm đứt gẫy chuỗi cung ứng sản xuất, phân phối, lưu thông, tiêu thụ, xuất khẩu thóc, gạo, đặc biệt tại Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Để góp phần hỗ trợ cho các thương nhân, doanh nghiệp, người sản xuất, kinh doanh thóc, gạo, ngày 10/8/2021, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng ký công văn số 5747/NHNN-TD ngày 10/8/2021 yêu cầu các ngân hàng thương mại và NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long thực hiện ngay các giải pháp hỗ trợ.

Thống đốc yêu cầu các NHTM mở rộng thêm hạn mức tín dụng đã cấp cho thương nhân, doanh nghiệp tại khu vực ĐBSCL

Đối với các ngân hàng thương mại, Thống đốc yêu cầu chủ động cân đối, đảm bảo đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn và mở rộng thêm hạn mức tín dụng đã cấp cho thương nhân, doanh nghiệp để có nguồn vốn thu mua tạm trữ thóc, gạo và nâng diện tích, chất lượng kho chứa, bảo quản, chế biến thóc, gạo, góp phần giảm thiểu tình trạng ách tắc trong lưu thông, tồn ứ thóc gạo hiện nay tại khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long.

Cùng với đó, cần đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa quy trình, thủ tục nội bộ, rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay; đa dạng hóa các loại sản phẩm tín dụng phù hợp; chủ động làm việc trực tiếp với các thương nhân, doanh nghiệp để có các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, thương nhân tiếp cận vốn phục vụ thu mua tạm trữ thóc, gạo. Tuy nhiên, việc cho vay đảm bảo các nguyên tắc tín dụng hiện hành, quản lý được dòng tiền và thu hồi nợ.

Thống đốc cũng yêu cầu các NHTM tiếp tục triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng, trong đó có các thương nhân, doanh nghiệp, người sản xuất, kinh doanh thóc, gạo bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi, phí, cho vay mới khôi phục sản xuất, kinh doanh…

Đối với NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Thống đốc yêu cầu chỉ đạo các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn cân đối, đảm bảo đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn và mở rộng thêm hạn mức tín dụng đã cấp cho thương nhân, doanh nghiệp để có nguồn vốn thu mua tạm trữ thóc, gạo và nâng diện tích, chất lượng kho chứa, bảo quản, chế biến thóc, gạo theo chỉ đạo của Thống đốc NHNN; không để xảy ra tình trạng ách tắc, ứ đọng thóc, gạo do thiếu vốn tín dụng.

Bám sát diễn biến, tình hình thị trường và việc cho vay thu mua tạm trữ thóc, gạo của các ngân hàng thương mại trên địa bàn để kịp thời báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, Thống đốc NHNN các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.

Tiếp tục triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng, trong đó có các thương nhân, doanh nghiệp, người sản xuất, kinh doanh thóc, gạo bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi, phí, cho vay mới khôi phục sản xuất, kinh doanh…

Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để người dân, doanh nghiệp trên địa bàn nắm bắt được các chủ trương, chính sách của Nhà nước, các quy định của NHTM về cho vay phục vụ sản xuất, thu mua, tạm trữ, xuất khẩu thóc, gạo và các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 của ngành ngân hàng./.