Tìm giải pháp nuôi tôm thời hạn, mặn
Lao đao vì hạn, mặn
Đồng bằng sông Cửu Long là vùng trọng điểm sản xuất thủy sản của cả nước, diện tích thả nuôi khoảng 855.000 ha/năm. Trong đó, tôm nước lợ 623.000 ha. Tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản toàn vùng đạt 2,4 triệu tấn, chiếm 52% so với cả nước; trong đó, tôm nước lợ khoảng 491.000 tấn, chiếm 81% cả nước.
Theo Cục Nuôi trồng thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay tình hình xâm nhập mặn đang gây ảnh hưởng trực tiếp đối với nuôi trồng thủy sản ở một số tỉnh của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là đối với việc nuôi tôm nước lợ. Tính đến ngày 17/05, 8 địa phương ở Đồng bằng sông Cửu Long (gồm Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang) đã có 81.413 ha tôm nuôi bị thiệt hại.
Cà Mau là tỉnh bị thiệt hại nặng nề nhất, đến thời điểm hiện tại, ước thiệt hại trên tôm nuôi quảng canh, quảng canh cải tiến khoảng gần 52.500 ha, chiếm gần 20% diện tích nuôi tôm quảng canh, quảng canh cải tiến toàn tỉnh. Nếu ước chi phí 1ha khoảng 5 triệu đồng thì tổng giá trị thiệt hại khoảng 260 tỷ đồng. Kế đó là Kiên Giang thiệt hại lên đến 13.776 ha, Bạc Liêu 12.322 ha...
Tổng cục Thủy sản cho biết, nguyên nhân dẫn đến tôm nuôi chết bất thường là do nắng nóng, độ mặn cao. Do ảnh hưởng của El Nino, năm 2016, nhiệt độ trung bình ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,1- 1,5 độ C, nhiệt độ cao nhất ở mức 33-37 độ C, nắng nóng xuất hiện sớm. Lượng mưa phổ biến thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 30-50%, một số nơi thiếu hụt lên đến 80%.
Bên cạnh đó, xuất hiện khô hạn gay gắt trong nửa đầu năm 2016. Mùa khô năm 2015-2016, do thiếu nước ngọt, xâm nhập mặn xuất hiện sớm hơn so với cùng kỳ hàng năm 2 tháng, khả năng kết thúc lại muộn hơn 1 tháng. Xâm nhập mặn “ăn” sâu vào Đồng bằng sông Cửu Long và luôn duy trì ở mức cao, từ 50-70km tính từ cửa sông, có thời kỳ hơn 70 km.
Chính điều kiện môi trường, thời tiết xấu tác động làm các diện tích nuôi tôm phương thức thâm canh, bán thâm canh bị ảnh hưởng khi độ mặn tăng cao và thiếu nước ngọt bổ sung, không thuận lợi cho sinh trưởng và phát triển của tôm nuôi.
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau hiện tượng El Nino là La Nina vào tháng 06 tới sẽ gây mưa dầm, đồng nghĩa với việc nuôi tôm tiếp tục khó khăn.
Trước tình hình này, tại Hội nghị giao ban nuôi tôm nước lợ trong điều kiện hạn, mặn ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, tổ chức ngày 19/05 tại tỉnh Bạc Liêu, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám đã yêu cầu các cơ quan ban ngành và các địa phương, trong thời gian tới cần tập trung các giải pháp để ổn định sản xuất cho người nuôi, đảm bảo không để sản lượng tôm nuôi giảm trong năm 2016, cần thường xuyên cập nhật thông tin về thời tiết để chủ động ứng phó.
Một ruộng lúa tại xã Vĩnh Lộc, huyện Hồng Dân (Bạc Liêu) vừa được thu hoạch xong được người dân chuyển sang nuôi tôm khi nước mặn xâm nhập.
Trước mắt, ưu tiên đầu tư nguồn lực, phối hợp và hỗ trợ các địa phương tổ chức quan trắc môi trường tại các vùng nuôi tôm tập trung của 13 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Các đơn vị quản lý từ Trung ương đến địa phương cần phải tiếp tục tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra và giám sát nuôi tôm nước lợ theo quy hoạch; tích cực phòng chống dịch bệnh; quản lý chặt chẽ chất lượng giống tôm; chất lượng thức ăn, sản phẩm xử lý, cải tạo môi trường, chế phẩm sinh học dùng trong nuôi trồng thủy sản.
Hiện nay, thời tiết đang chuyển sang mùa mưa, là điều kiện rất tốt để tiến hành thả nuôi. Các địa phương cần căn cứ tình hình thực tế của mỗi vùng, triển khai các nhiệm vụ để ổn định và phát triển sản xuất:
Theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, khí hậu và kịp thời thông báo, hướng dẫn người dân về các giải pháp kỹ thuật, tổ chức sản xuất. Các địa phương có vùng nuôi lớn cần lập tổ công tác, bám địa bàn, hướng dẫn người nuôi tuân thủ quy trình kỹ thuật phù hợp để hạn chế thiệt hại trong điều kiện hạn, mặn. Khẩn trương xây dựng, đề xuất UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch quan trắc môi trường phục vụ nuôi trồng thủy sản; Triển khai có hiệu quả nhiệm vụ quan trắc môi trường đã được rà soát bổ sung; Tăng cường quan trắc cảnh báo môi trường để thông báo kịp thời cho người dân chủ động ứng phó.
Bên cạnh đó, tăng cường kiểm soát chặt chẽ giống tôm nước lợ từ nơi sản xuất; tăng cường kiểm dịch để đảm bảo chất lượng giống, hạn chế dịch bệnh và nâng cao hiệu quả sản xuất.
Tích cực cải tạo, chuẩn bị ao đầm, con giống để thả nuôi ngay khi có mưa. Các địa phương cũng cần hướng dẫn cho người nuôi áp dụng giải pháp “gièo” giống trước khi thả nuôi thương phẩm để kịp thả nuôi khi có mưa. Cần hướng dẫn người dân lựa chọn và sử dụng giống tôm có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm dịch và có chất lượng tốt.
Đồng thời, tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng vùng nuôi đồng bộ, gắn với xây dựng tổ chức, quản lý, tổ chức lại sản xuất, hình thành vùng nuôi tập trung, liên kết chuỗi giá trị.
Tình hình hạn hán, xâm nhập mặn vẫn diễn ra nghiêm trọng trên diện rộng và kéo dài, do vậy mới đây, Tổng cục Thủy sản đã có công văn yêu cầu sở nông nghiệp và phát triển nông thôn các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ vùng nuôi. Thực hiện khung lịch thời vụ thả giống tôm nước lợ năm 2016 của Tổng cục Thủy sản và khuyến cáo chỉ những hộ nuôi có đủ điều kiện điều tiết độ mặn, nhiệt độ và quản lý tốt các yếu tố môi trường mới thả nuôi. Người nuôi tôm không nên thả giống ở những vùng có độ mặn cao trên 25‰ (không phù hợp cho phát triển của tôm và dễ xảy ra dịch bệnh). Nếu thả nuôi phải chủ động bổ sung nguồn nước ngọt để có độ mặn phù hợp trước khi thả giống và điều chỉnh trong quá trình nuôi khi nắng nóng, độ mặn tăng (Minh Huệ, 2016).
Tài liệu tham khảo:
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2016). Hội nghị giao ban nuôi tôm nước lợ trong điều kiện hạn, mặn ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, tổ chức ngày 19/05, tại tỉnh Bạc Liêu
Minh Huệ (2016). Nuôi thủy sản thời hạn mặn, truy cập từ http://danviet.vn/nha-nong/nuoi-thuy-san-thoi-han-man-676573.html
Bình luận