Là một FTA thế hệ mới có tiêu chuẩn cao, toàn diện, mức độ cam kết sâu và rộng nhưng đồng thời vẫn đảm bảo sự cân bằng lợi ích cho cả hai bên, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) được đánh giá có vai trò hết sức quan trọng trong việc thúc đẩy mối quan hệ kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và EU.

Một năm sau khi thực thi Hiệp định đã đem lại những “trái ngọt” ban đầu và đó vẫn là động lực mạnh mẽ để thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt Nam - EU trong thời gian tới.

Một năm hái quả ngọt từ Hiệp định EVFTA

Phát biểu tại Phiên họp lần thứ nhất của Ủy ban Thương mại Hiệp định EVFTA diễn ra mới đây, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu kiêm Cao ủy Thương mại Liên minh châu Âu Valdis Dombrovskis cho biết, Hiệp định EVFTA là một thành công cụ thể nhất cho mối quan hệ hợp tác giữa EU và Việt Nam. Thương mại giữa hai bên tăng đáng kể trong những năm qua và tiếp tục phát triển theo xu hướng tích cực…

Hiệp định này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp giữa mà còn góp phần thúc đẩy những giá trị về xã hội cho cả hai bên khi chúng ta triển khai thực hiện những cam kết trong EVFTA.

Về phía Việt Nam, ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công thương đánh giá, EVFTA đem lại nhiều lợi ích, nhất là việc dỡ bỏ thuế quan, xúc tiến đầu tư, thúc đẩy công nhận lẫn nhau về tiêu chuẩn, cải thiện quy tắc xuất xứ và chứng nhận xuất xứ; cải thiện môi trường tạo thuận lợi thương mại - hỗ trợ kỹ thuật tăng cường nhận thức và áp dụng những tiêu chuẩn của thị trường EU… "Hiệp định mang lại nhiều cơ hội để Việt Nam mở rộng xuất khẩu, thu hút đầu tư và tham gia sâu rộng hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu…", ông nói.

Xuất khẩu sản phẩm từ cao su 6 tháng đầu năm 2021 đạt 61 triệu USD, tăng 56,91% so với cùng kỳ nhờ hiệp định EVFTA

Tính riêng 6 tháng đầu năm 2021, tỷ lệ tận dụng ưu đãi thuế EVFTA với hàng xuất khẩu lên đến 29,09%. Nhiều mặt hàng nông, lâm nghiệp xuất khẩu chủ lực của Việt Nam có mức tăng trưởng đáng kể so với cùng kỳ năm 2019, cụ thể: (i) sản phẩm từ cao su đạt 61 triệu USD tăng 56,91%; (ii) gạo đạt 5,2 triệu USD tăng 3,73; (iii) sản phẩm mây, tre, cói và thảm đạt 70,5 triệu USD tăng 33,75%; (iv) rau quả đạt 63,8 triệu USD tăng 12,5%.

Trên thực tế, không chỉ hàng hoá mà dòng chảy vốn đầu tư nước ngoài từ châu Âu cũng tạo sức bật cho nước ta trong đổi mới và hội nhập, tạo ra động lực và quá trình chuyển đổi nguồn nhân lực, từ tay nghề thấp sang tay nghề cao.

Thúc đẩy cải cách thể chế

Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên Lương Hoàng Thái cho biết thêm, trong cải cách thể chế, hiện chúng ta đang và cố gắng hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật để thực thi Hiệp định và cải cách, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh.

Kể từ khi Hiệp định có hiệu lực đến nay, Việt Nam đã tích cực, chủ động và nỗ lực thực hiện đầy đủ các cam kết của Hiệp định, tạo điều kiện thuận lợi để cộng đồng doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung có thể tận dụng hiệu quả Hiệp định này.

Trong công tác hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan đã sửa đổi, ban hành mới 08 văn bản, liên quan đến các lĩnh vực như thuế quan, nông nghiệp, xuất xứ hàng hóa và phòng vệ thương mại...

Một số văn bản pháp luật cũng đang được các bộ, ngành liên quan tiến hành ban hành mới hoặc sửa đổi để phù hợp với các cam kết đã có (sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ, Nghị định hướng dẫn thực thi Bộ luật Lao động sửa đổi…).

Đối với công tác cải thiện, đơn giản hóa thủ tục đầu tư, kinh doanh, đây là nỗ lực chung của Chính phủ và các cơ quan bộ, ngành để tạo động lực cho thực thi những cam kết ưu đãi trong các Hiệp định FTA trong đó có Hiệp định EVFTA nói riêng. Theo đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 45/2020/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử và Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025, tập trung cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 20% số quy định và 20% chi phí tuân thủ liên quan đến hoạt động kinh doanh cho người dân, doanh nghiệp.

Về phía Bộ Công thương, năm 2019, 2020 đã cắt giảm 205 điều kiện kinh doanh trong tổng số 1.216 điều kiện thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công thương (trước đó đã cắt giảm 675 điều kiện kinh doanh).

Trong thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tiếp tục rà soát và xây dựng lộ trình phương án cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, thủ tục hành chính, kiểm tra chuyên ngành cho giai đoạn 2021-2025; trong đó, bám sát vào các nguyên tắc lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi, giảm thời gian và chi phí trong các hoạt động kinh doanh của chủ thể này./.