Nhịp sống hiện đại ngày nay khiến quả bồ hòn dần bị lãng quên. Tuy nhiên, thời gian gần đây, hàng loạt vụ bê bối về thực phẩm bẩn, chất tẩy rửa hóa học có khả năng gây ung thư, ô nhiễm môi trường,… khiến người tiêu dùng quay về tìm mua bồ hòn như một cứu cánh cho sinh hoạt của gia đình.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, những sản phẩm tẩy rửa được sử dụng để: giặt quần áo, rửa bát đĩa, hay để lau nhà,…rất nguy hiểm bởi những hóa chất này thường có benzene sulfonate gốc ankin và chất phốt phát gốc ankin khó phân giải. Sau khi sử dụng, các chất này không tự phân hủy mà hòa lẫn trong nước, điều này sẽ gây tác động xấu cho môi trường nước khi được thải ra ngoài và hơn cả là ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người sử dụng chúng.

Thành phần chính trong quả bồ hòn là chất Saponin- một loại chất tự nhiên được xem là có thể thay thế 100% bột giặt và các chất tẩy rửa hóa học khác. Khi tiếp xúc với nước nó sẽ tạo ra bọt nhẹ tương tự như xà phòng. Từ trái bồ hòn, các bà nội trợ có thể chế biến ra dung dịch bồ hòn – được sử dụng để làm sạch bất cứ thứ gì từ giặt quần áo, rửa mặt, tắm gội, rửa chén bát, lau chùi kính…Điều đặc biệt của loại quả này, tuy được gọi là xà phòng nhưng lại vô cùng lành tính với da, không gây kích ứng da kể cả với làn da nhạy cảm của trẻ em.

Quả bồ hòn sau khi đun sôi 2-3 lần để lấy nước làm dung dịch tẩy rửa thì phần bã của nó còn được dùng bón vào gốc cây, chúng sẽ phân hủy và được coi như một loại phân hữu cơ rất tốt cho cây trồng.

Một lý do khiến nhiều bà nội trợ tìm đến với bồ hòn để thay thế chất tẩy rửa công nghiệp nữa là tính ra chi phí khá rẻ. Một kg quả bồ hòn khô tách hạt khoảng 250-270 ngàn đồng có thể dùng giặt quần áo, rửa bát, lau nhà… thoải mái trong khoảng 1-1,5 tháng tùy nhu cầu của từng gia đình. Thứ mà các bà nội trợ phải đầu tư một chút là thời gian đun nước, dung dịch bồ hòn sau mỗi lần đun chỉ có thể để khoảng 1 tuần nên cứ cuối tuần các mẹ dành chút thời gian để chuẩn bị là sẽ có sản phẩm giặt tẩy an toàn, tiết kiệm cho cả nhà rồi.

Cách làm quả bồ hòn cũng khá đơn giản chỉ với 20 vỏ quả bồ hòn trong cho 2 lít nước hoặc dùng 10 vỏ quả cho một lít nước. Cho bồ hòn vào nồi đun sôi, sau khi sôi bùng lên thì ta mở lửa nhỏ để liu riu, nhớ mở nắp nồi để tránh bị tràn. Cho thêm quế, vỏ bưởi vào dun sôi nhỏ lửa trong vòng 30 phút, để nguội. Sau đó, để dung dịch qua đêm cho bồ hòn ra hết chất trong vỏ quả. Để bảo quản được nước bồ hòn lâu hơn - dùng trong khoảng một tháng, bạn nên rót bồ hòn vào các khay đá viên để trữ đông lạnh, mỗi lần dùng đến, bạn cho 1 đến 2 viên ra để tan và sử dụng bình thường.

Theo các tài liệu y học cổ truyền, bồ hòn có tác dụng chữa ho, trừ đờm, nhân của nó có tác dụng chữa trị chứng hôi miệng, sâu răng. Hạt còn được dùng làm thuốc gây mê, sát trùng. Rễ và quả dùng làm thuốc chữa cảm cúm, sốt, viêm phế quản cấp, ho, bạch hầu, viêm họng, trị ghẻ lở và nấm ở da…Vỏ cây giã nát hòa với nước còn làm thành thuốc diệt sâu bọ.

Hiện quả bồ hòn được rao bán khá nhiều trên mạng với các mức giá khác nhau. Và bồ hòn là loại quả có sẵn rất nhiều ở các tỉnh miền núi phía bắc