Bộ trưởng Công Thương lý giải nguyên nhân những “trận thua” của nông sản
Vì sao nông sản xuất khẩu ùn ứ tại cửa khẩu?
Trả lời báo giới bên lề Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng cho biết, trong mấy tháng đầu năm, tình trạng ùn ứ một số nông sản tại cửa khẩu đã liên tục diễn ra với: dưa hấu, thanh long, hành tím... Tuy nhiên, Bộ trưởng nhận định, đây không phải việc bây giờ mới có, mà đã tồn tại từ nhiều năm, thường xảy ra với những mặt hàng nông nghiệp không có quy hoạch hoặc quy hoạch rất lỏng lẻo, chẳng hạn như dưa hấu.
Bộ trưởng thông tin, mặt hàng dưa hấu hiện chưa có quy hoạch diện tích trồng trên cả nước. Đây lại loại cây dễ trồng, ngắn ngày nên ở nhiều địa phương, người dân tận dụng mùa vụ giữa 2 mùa lúa để tranh thủ trồng dưa tăng thu nhập. Việc tự phát này không ai kiểm tra, không ai quy định, tính toán, nên sản lượng tăng đột biết. Tuy nhiên, cũng cần nói rằng dưa hấu hiện chủ yếu tiêu thụ trong nước. Năm 2014, nông dân trồng hơn 01 triệu tấn dưa, thì 700.000 tấn tiêu thụ nội địa. Số còn lại tiêu thụ sang Trung Quốc, chủ yếu qua Cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn).
Còn với các sản phẩm đã có quy hoạch hay có kế hoạch dài hạn thì không xảy ra tình trạng này. Chẳng hạn như lúa, Việt
Bộ trưởng Hoàng cho biết, nguyên nhân của tình trạng ùn ứ đối với riêng mặt hàng dưa hấu tại Cửa khẩu Tân Thanh là do: (i) Chất lượng, mẫu mã, kích cỡ sản phẩm phải đảm bảo tiêu chuẩn; (ii) Khu vực tập kết xe tải chở hàng hóa làm các thủ tục thông quan ở cửa khẩu của phía Trung Quốc có diện tích rất chật chội, chỉ chứa được khoảng 350-400 xe/ngày. Song có những lúc có đến 1.000 xe chở dưa hấu của Việt
Bộ trưởng cũng nhận định, thiệt hại chính khi nông sản ùn ứ tại cửa khẩu là thương lái. Nhưng khi thương lái không tiêu thụ được thì quay lại ép giá bà con nông dân. Cuối cùng nông dân vẫn là người chịu thiệt.
Cơ quan quản lý cần làm gì để hỗ trợ nông dân?
Trả lời trước báo giới về câu hỏi cơ quan quản lý có thể làm gì để hỗ trợ nông dân, Bộ trưởng Hoàng cho biết, đầu tiên, chính quyền địa phương và các bộ, ngành phải làm tốt công tác thông tin cho người nông dân, vận động kết nối với thương lái, doanh nghiệp tiêu thụ, các trung tâm thương mại, siêu thị…
Về thông quan, Bộ Công Thương cùng với một số địa phương cần mở rộng và xây dựng thêm khu tập kết, bảo quản và chọn lọc. Cơ quan quản lý bằng các hàng rào kỹ thuật, những biện pháp được phép, không phải mệnh lệnh hành chính, sẽ tìm cách bảo hộ hợp lý sản xuất trong nước...
Bên cạnh đó, một vấn đề hết sức quan trọng là cần phối hợp, hợp tác đồng bộ, chặt chẽ giữa các khâu về quy hoạch, về hướng dẫn người nông dân, tìm kiếm thị trường. Cơ quan quản lý nhà nước phụ trách lĩnh vực đó phải có hướng dẫn, trồng cây gì, nuôi con gì để tiêu thụ được, kể cả trong nước, chứ không chỉ có xuất khẩu.
Bộ trưởng Hoàng cũng thông tin thêm, Bộ cũng được giao trách nhiệm tìm thị trường xuất khẩu và Bộ cũng đã có rất nhiều biện pháp khác nhau trong thời gian vừa qua. Ví dụ việc xúc tiến thương mại đã làm được mấy chục năm, các cơ quan đại diện thương mại Việt
Ngoài ra, Bộ còn đàm phán và tham gia các hiệp định thương mại tự do, ưu tiên tìm cách xuất khẩu được hàng nông sản của Việt Nam, những mặt hàng chúng ta có thế mạnh như gạo, cao su, hồ tiêu, đường, một số trái cây khác...
Ngoài ra, Bộ trưởng cũng mong muốn người nông dân cần chủ động hơn, coi trọng những hướng dẫn, tư vấn của các cơ quan chức năng, không nên chạy theo mong muốn chủ quan của mình./.
Bình luận