Sáng 31/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tình hình kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước; kế hoạch tài chính giai đoạn 2018-2020. Trong phần phát biểu của mình, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội cho rằng, tình trạng buôn lậu đang xảy ra rất sôi động trên biển, đất liền, gây thiệt hại rất lớn và chưa có thống kê.

Theo đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, tình trạng buôn lậu đang xảy ra “rất sôi động trên biển, đất liền”, gây thiệt hại rất lớn và chưa có thống kê.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương

Dẫn chứng cho việc này, ông kể câu chuyện mà bản thân chứng kiến trực tiếp trong chuyến đi thực tế một số tỉnh phía Nam, tại khu vực ngã ba thị trấn Châu Đốc (An Giang) xe máy chở thuốc lá lậu đi thành từng nhóm, chạy với tốc độ kinh hoàng.

Ông đã giơ cao một túi nilon đựng những bao thuốc lá lậu mua được ở An Giang và bày tỏ lo ngại, trong 3 ngày đi thực tế tại đây, ông không hề thấy bóng dáng của lực lượng chống buôn lậu ở điểm nóng này.

“Tôi không phủ nhận nỗ lực và những kết quả đã đạt được của các cơ quan chức năng trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, thực tế là muốn mua thuốc lá gì cũng có. Nếu lực lượng chức năng không đẩy mạnh chống tiêu cực thì buôn lậu còn gia tăng”, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cho biết.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cũng bày tỏ ý kiến cho rằng, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá đang có hiệu ứng ngược, thực chất là “kích cầu cho thuốc lá lậu”. Bởi khi giá thuốc sản xuất trong nước là 10.000 đồng một bao, thì giá thuốc lá lậu chỉ 4.000 đồng.

Trước ý kiến của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, đại biểu Mai Thị Ánh Tuyết, nguyên Giám đốc Sở Công Thương An Giang, cho rằng: “Thực tế đại biểu Cương phản ánh chỉ mang tính nhất thời ở một thời điểm”.

Theo đại biểu Mai Thị Ánh Tuyết, với đường biên giới dài hơn 120km, An Giang lại vào mùa nước nổi, nên việc kiểm soát, kiểm tra và chống buôn lậu thuốc giả gặp nhiều khó khăn. Thực tế, các lực lượng chống buôn lậu của tỉnh vẫn đang kiểm soát, kiểm tra ngày đêm.

Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho biết, năm 2016, tình hình buôn lậu thuốc lá tái diễn phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi hơn. Hiện nay, lượng thuốc lá nhập lậu lên tới con số 1 tỷ bao thuốc lá lậu/năm. Riêng năm 2016, thuốc lá lậu có thể làm thất thu ngân sách nhà nước 10.000 tỷ đồng.

Vế vấn đề này, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Long An cũng giơ biển tranh luận. Theo đại biểu Phan Thị Mỹ Dung, tình trạng buôn lậu thuốc lá đúng là có “nóng”, diễn biến phức tạp, nhưng vấn đề này đã được các ngành chức năng, địa phương xử lý.

Trong năm 2016, Long An đã triển khai 16.696 lượt kiểm tra và xử lý 3.929 trường hợp vi phạm; trong 6 tháng năm 2017, đã có hơn 12.000 lượt kiểm tra, gần bằng số lượt kiểm tra của cả năm 2016 và đã xử lý 2.125 vụ, giảm hơn 50% so với năm trước.

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung nói: “Điều này minh chứng cho sự quyết liệt của các cán bộ có trách nhiệm, nhất là cán bộ quản lý thị trường, có sự phối hợp giữa bộ đội biên phòng và người dân. Có một cán bộ của lực lượng quản lý thị trường khi truy bắt bọn buôn lậu trên đường thủy và đã bị bọn buôn lậu hung hãn cướp lại hàng và đánh chết”.

Vị đại biểu tỉnh Long An cũng cho biết thêm, vừa qua Đoàn đại biểu Quốc hội Long An đã kiểm tra tình trạng buôn lậu tại khu vực biên giới Đức Huệ, Long An; Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, Trưởng ban chỉ đạo 389 Trung ương cũng tham gia đoàn. Điều này cho thấy hoạt động buôn lậu trên địa bàn tỉnh Long An đã được kiểm soát.

Tuy nhiên, đại biểu của tỉnh Long An cũng thừa nhận, công tác phòng, chống buôn lậu tại Long An vô cùng gian nan. Long An có tới 130km đường biên giới, địa hình có nhiều đoạn trống vắng, nên có lúc không đủ lực lượng quản lý và kiểm soát người và phương tiện qua biên giới.

Trong khi đối tượng buôn lậu thuốc lá hiện nay không chỉ vận chuyển bằng xe gắn máy, mà dùng cả ô tô, với số lượng lớn. Bên cạnh đó, khi kiểm tra phát hiện thì cũng chỉ có thể tịch thu thuốc lá, tạm giữ xe để xử lý hành chính (tới 01/01/2018 mới có thể xử lý hình sự theo hướng dẫn mới)./.