Nhân ngày Dược sĩ thế giới 25/9, ThS. DS. Trương Văn Đạt - Giảng viên Khoa Dược, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh - Phó Tổng thư ký Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam - Phó Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ TP. Hồ Chí Minh đã có một vài chia sẻ về những việc cần làm của dược sĩ trong bối cảnh thế giới đang thay đổi quá nhanh hiện nay.

ThS. DS. Trương Văn Đạt - Giảng viên Khoa Dược, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh - Phó Tổng thư ký Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam - Phó Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ TP. Hồ Chí Minh

Kỷ nguyên VUCA là gì?

Được công bố từ những năm 1990, khái niệm “Kỷ nguyên VUCA” dùng để miêu tả một thế giới biến động không ngừng dẫn tới nền kinh tế chuyển động liên tục, đặc biệt khi có sự trỗi dậy của thế giới số. Bốn chữ cái đại diện cho bốn từ khóa chính: Volatility (Biến động), Uncertainty (Bất định), Complexity (Phức tạp), và Ambiguity (Mơ hồ). Theo đó:

Biến động (Volatility): Trong một môi trường sản xuất hiện đại, mọi thứ đều biến chuyển sâu và rộng, cùng sự tương tác đa chiều của hàng trăm, hàng nghìn lượng dữ liệu mới mỗi ngày;

Không chắc chắn (Uncertainty): Do sự biến động phức tạp như vậy, khả năng dự đoán, dự báo của doanh nghiệp sẽ trở nên thách thức, khi đó, nhiều hoạch định bị đảo lộn trong khi đối thủ cạnh tranh có thể đột ngột xuất hiện;

Phức tạp (Complexity): Lĩnh vực sản xuất có quá nhiều yếu tố liên quan và tác động qua lại nhanh chóng, bị bao vây bởi vô vàn thông tin nhiễu, dẫn đến nhầm lẫn lan rộng, không xác định được tường minh, rõ ràng nguyên nhân và yếu tố ảnh hưởng đến nhà máy;

Mơ hồ (Ambiguity): Trong môi trường sản xuất phức tạp, các yếu tố dần mất đi sự kiểm soát và trở nên mơ hồ, không chắc chắn.

Khái niệm “Kỷ nguyên VUCA” dùng để miêu tả một thế giới biến động không ngừng dẫn tới nền kinh tế chuyển động liên tục

Thế giới đang thay đổi quá nhanh

Những ảnh hưởng từ dịch COVID-19 đã một lần nữa đặt thế giới vào tình trạng VUCA kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009.

Ngành Dược phải đối mặt với những vấn đề khẩn cấp toàn cầu, mà vừa qua là đại dịch COVID-19. Để thành công buộc chúng ta - mỗi người dược sĩ - phải thay đổi nhiều hơn và nhanh hơn bao giờ hết đặc biệt trong kỷ nguyên VUCA.

Sự không chắc chắn với những bất định luôn thách thức năng lực của các nhà lãnh đạo. Trong kỷ nguyên VUCA, 4 yếu tố cần có để lãnh đạo gồm:

- Tầm nhìn xuyên qua những hỗn loạn để hiểu rõ ràng về tổ chức, công việc và cuộc sống.

- Hiểu biết sâu sắc về các khả năng và chiến lược của tổ chức, để có thể chiếm ưu thế bằng cách phát huy điểm mạnh và giảm thiểu điểm yếu trong bối cảnh môi trường thay đổi nhanh chóng.

- Can đảm để đối diện với những thử thách và đưa ra các quyết định táo bạo đầy rủi ro, thậm chí kết cục thường là thất bại, nhưng không nhụt chí - Thích ứng ngay khi có thể mà tốt nhất là ngay bây giờ .

Có rất nhiều giải pháp, nhưng chuyển đổi số là “bài thuốc” hữu hiệu nhất trong kỷ nguyên VUCA

Dược sĩ phải làm gì trong kỷ nguyên VUCA?

Ngày Dược sĩ thế giới - Pharmacist Day 25/9 Liên đoàn Dược thế giới chọn chủ đề cho năm 2022 là “Dược sĩ đoàn kết hành động vì một thế giới khỏe mạnh hơn”. Mục tiêu phát triển bền vững số 3 của Liên hợp quốc đặt ra một số yêu cầu, bao gồm quản lý, điều trị các bệnh không lây nhiễm (như: bệnh tim mạch, ung thư, tiểu đường, bệnh hô hấp mãn tính và sức khỏe tâm thần) và các bệnh truyền nhiễm (ví dụ, HIV, lao và các bệnh bệnh nhiệt đới ).

Tuy nhiên, kỷ nguyên VUCA, mà cụ thể đại dịch COVID-19 hai năm qua, đã gây ra nhiều khó khăn cho sự phát triển của ngành Dược và đòi hỏi ngành Dược phải tập hợp, đoàn kết để tốt hơn. Vậy chúng ta cần làm gì để thích ứng?

Có rất nhiều giải pháp, nhưng chuyển đổi số là “bài thuốc” hữu hiệu nhất trong kỷ nguyên VUCA.

Chuyển đổi số đã trở thành cuộc cách mạng trong việc thay đổi chiến lược quản trị và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

Ngày nay, tỷ lệ người Việt Nam sở hữu thiết bị di động là 97%, laptop/máy tính bàn là 66,1%, máy tính bảng là 31,9%. Với tỷ lệ sử dụng các thiết bị nhiều như vậy, dự đoán rằng có 3 hoạt động người dân dành nhiều thời gian nhất trong một ngày bao gồm sử dụng Internet, sử dụng mạng xã hội và xem truyền hình.

Thuốc là một loại hàng hoá đặc biệt, tác động trực tiếp đến sức khoẻ của con người. An toàn, hợp lý, hiệu quả khi sử dụng thuốc là yêu cầu bắt buộc của mỗi cơ sở, nhân viên y tế và người bệnh.

Bắt đầu cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 3, sự phát triển của công nghệ kỹ thuật cao đã giải quyết được bài toán về chất lượng sản xuất, bảo quản, lưu thông, phân thuốc.

Tuy nhiên, thị trường dược phẩm là một thị trường “biến động, đa dạng”, việc cung cấp, truyền tải thông tin đến đúng đối tượng ngày nay là vô cùng quan trọng. Sự bùng nổ của chuyển đổi số khi cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 bắt đầu đã đem đến sự phát triển mạnh mẽ của các giải pháp digital marketing mà khi đó người dùng (bệnh nhân, cơ sở y tế, nhân viên y tế) được tiếp cận những thông tin chính thống, nhanh chóng thông qua các nền tảng y tế chuyên biệt.

Ngành Dược là một ngành kinh tế - kỹ thuật. Hiện nay, với sự phát triển của khoa học, công nghệ đặc biệt là chuyển đổi số trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, quá trình khám phát thuốc mới, thử nghiệm lâm sàng và sản xuất thuốc được thực hiện một cách nhanh chóng, hiệu quả, an toàn.

Tuy nhiên, việc thiết lập một chuỗi cung ứng đảm bảo tính liên tục, đúng - đủ - chất lượng thuốc đi khắp toàn cầu là cần thiết. Theo đó, ngành Dược cần đầu tư chiến lược để marketing cũng như nguồn nhân lực chất lượng cao.

Trong kỷ nguyên VUCA, ngành Dược không chỉ đơn thuần là để bán thuốc, hàng hóa, dịch vụ, mà còn cần có công cụ để truyền thông cho cộng đồng, người dân về phòng bệnh, điều trị bệnh đúng. Đặc biệt, trong lúc có quá nhiều thông tin giả, sai sự thật, thì vai trò của người dược sĩ còn trở nên quan trọng hơn rất nhiều. Họ chính là những kênh truyền thông chuẩn xác giúp người dân phòng bệnh, điều trị bệnh đúng./.