Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế gồm 4 Điều đã được Quốc hội thông qua với 86,64% đại biểu tán thành.

Trước đó ngày 22/3/2016, Quốc hội đã thảo luận tại Hội trường cho ý kiến về Dự thảo luật này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Cơ quan thẩm tra, Cơ quan soạn thảo và các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội, chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo luật.

Theo đó, Luật đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng (Điều 1); về sửa đổi, bổ sung Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (Điều 2); về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế (Điều 3).

Góp ý cho Điều 1 của dự thảo luật, có ý kiến đề nghị bổ sung mặt hàng chè thành phẩm vào đối tượng được áp thuế suất 5% thay vì mức thuế suất 10% như hiện hành.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình cho biết, theo quy định của Luật thuế giá trị gia tăng, sản phẩm nông nghiệp mới qua sơ chế thông thường thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng ở khâu sản xuất và thuộc đối tượng chịu thuế suất 5% ở khâu kinh doanh thương mại; đối với sản phẩm nông nghiệp đã qua chế biến công nghiệp thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10%.

Sản phẩm chè cũng như sản phẩm nông nghiệp khác như cà phê, hồ tiêu, hạt điều... có quy trình chế biến khác nhau, có sản phẩm được coi là mới qua sơ chế, có sản phẩm được coi là chế biến sâu. Do vậy, nếu tiếp thu để điều chỉnh ngay thuế suất đối với sản phẩm chè mà chưa nghiên cứu, đánh giá tổng thể với các sản phẩm nông nghiệp khác là chưa đủ căn cứ để điều chỉnh chính sách.

Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tổng kết, nghiên cứu, rà soát một cách tổng thể, đầy đủ sản phẩm sản xuất nông nghiệp để kiến nghị sửa đổi Luật một cách tổng thể, toàn diện trong thời gian tới. Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho phép không bổ sung nội dung này vào dự thảo luật.

Về sửa đổi, bổ sung Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, có ý kiến đề nghị quy định giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá do cơ sở sản xuất, cơ sở nhập khẩu bán ra, trường hợp phát hiện việc chuyển giá thì cơ quan thuế được quyền áp dụng biện pháp ấn định thuế để chống chuyển giá. Có ý kiến đề nghị không quy định cứng ở mức tỷ lệ 7% mà nên quy định khung tỷ lệ từ 3% đến 12% và giao cho Chính phủ căn cứ đặc điểm, tính chất của từng mặt hàng để quy định mức tỷ lệ cụ thể. Có ý kiến cho rằng, việc quy định cơ sở kinh doanh thương mại là cơ sở không có quan hệ công ty mẹ, công ty con là chưa bảo đảm tính bao quát, đề nghị bổ sung các quan lệ liên kết, góp vốn vào Dự thảo luật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu và giải trình như sau: Về nguyên tắc trong quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa phải thực hiện theo cơ chế giá thị trường nhưng thực tế thời gian qua, xảy ra tình trạng nhiều doanh nghiệp lợi dụng quy định thiếu chặt chẽ của pháp luật để tìm cách chuyển giá nhằm trốn, tránh thuế, gây thất thu cho ngân sách. Để khắc phục tình trạng này và bảo đảm chặt chẽ, ngoài quy định công ty mẹ, công ty con, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho phép bổ sung trường hợp cơ sở kinh doanh thương mại là cơ sở có mối quan hệ liên kết.

Đồng thời, để đảm bảo điều hành linh hoạt theo từng thời kỳ và từng nhóm hàng, ngành hàng cụ thể giao cho Chính phủ quy định mức tỷ lệ phần trăm (%) so với giá bình quân của cơ sở kinh doanh thương mại bán ra, trường hợp thấp hơn mức quy định này thì cơ quan thuế căn cứ vào tỷ lệ trên để thực hiện quyền ấn định thuế. Nội dung này đã được thể hiện tại khoản 1 Điều 2 của Dự thảo luật.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế, thảo luận trước đó, có ý kiến đề nghị quy định mức tiền chậm nộp thuế là 0,03%/ngày thay tỷ lệ 0,04%/ngày. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, dự thảo luật quy định mức tỷ lệ tiền chậm nộp thuế đối với các hành vi vi phạm pháp luật của người chậm nộp tiền thuế là chế tài, mang tính quy phạm pháp luật nhằm bắt buộc người nộp thuế phải chấp hành. Tuy nhiên, để phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016-2020 và tạo điều kiện cho doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước, thì quy định tỷ lệ tiền chậm nộp thuế là 0,04%/ngày trong xu thế lãi suất vay ngân hàng ngày một giảm là cao, nhiều doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn.

Do vậy, tiếp thu ý kiến đại biểu quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho phép quy định mức tiền chậm nộp thuế là 0,03%/ngày như Dự thảo luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII.

Luật Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2016, trừ khoản 2 Điều này. Khoản 4 Điều 3 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2016. /.