Quý I/2024, cán cân thương mại cả nước ước tính xuất siêu 8,08 tỷ USD

Thông tin tại cuộc họp báo về tình hình sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại 3 tháng đầu năm 2024 vào ngày 29/3, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính Bùi Huy Sơn cho biết, xuất nhập khẩu cho thấy kết quả rất khả quan trong quý I/2024, đóng góp tích cực đối với kết quả tăng trưởng của cả nền kinh tế trong quý đầu năm 2024.

Liên quan đến hoạt động xuất - nhập khẩu, với sự phục hồi của thị trường thế giới, các đơn hàng xuất khẩu gia tăng nên hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá trong quý I/2024 đã có những khởi sắc và đạt được những kết quả tích cực.

Tổng kim ngạch xuất - nhập khẩu hàng hóa tháng 3/2024 ước đạt 65,09 tỷ USD, tăng 35,6% so với tháng trước và tăng 12% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu ước đạt 34 tỷ USD, tăng tới 37,8% so với tháng trước và tăng 14,2% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 14,3%); nhập khẩu ước đạt 31,08 tỷ USD, tăng 33,4% so với tháng trước và tăng 9,7% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 13,1%).

Tính chung quý I/2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá ước đạt 178,04 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu ước đạt 93,06 tỷ USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 11,6%); nhập khẩu ước đạt 84,98 tỷ USD, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 15,4%).

Về thị trường xuất - nhập khẩu hàng hóa quý I/2024, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 26,2 tỷ USD; Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 29,4 tỷ USD.

Đặc biệt, cán cân thương mại hàng hóa tháng 3/2024 ước tính xuất siêu 2,93 tỷ USD. Tính chung quý I/2024, cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 8,08 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 4,93 tỷ USD). Trong đó, khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 4,49 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 12,57 tỷ USD.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải phát biểu tại buổi Họp báo thường kỳ về tình hình sản xuất công nghiệp, thương mại 3 tháng đầu năm 2024

Phân tích về kết quả đạt được của xuất khẩu, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải cho hay, hiện tại, tình hình phục hồi sản xuất khá tốt đã góp phần vào sự phục hồi của tăng trưởng xuất khẩu. Đặc biệt, nhiều thị trường xuất khẩu lớn có sự phục hồi, vượt qua giai đoạn suy thoái.

Còn theo Vụ trưởng Bùi Huy Sơn, đạt được những kết quả nêu trên là nhờ có: (i) Sự phục hồi của thị trường thế giới, dần chuyển sang trạng thái mới, thích ứng với những biến động lớn các năm 2022, 2023; số lượng các đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã tăng; (ii) Những nỗ lực trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đặc biệt là việc nâng cấp quan hệ với các đối tác thương mại lớn của nước ta như: Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản... đã củng cố niềm tin của nhà đầu tư; (iii) Năng lực của các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp trong nước được cải thiện; (iv) Các giải pháp của Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp như giảm thuế, cải cách thủ tục hành chính; (v) Việt Nam tích cực thu hút dầu tư, cũng như đón các làn sóng dịch đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả tích cực nêu trên, theo ông Bùi Huy Sơn, thì hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu còn phụ thuộc một số thị trường chính; đóng góp của các doanh nghiệp trong nước vào xuất khẩu còn hạn chế (28,1%).

Đổi mới hoạt động xúc tiến thương mại, thực hiện chuyển đổi số, giúp doanh nghiệp khơi thông xuất khẩu hàng hóa

Có thể nói, để thúc đẩy xuất khẩu, một hoạt động quan trọng của các cơ quan quản lý nhà nước đó là khai thác hiệu quả các ưu đãi từ các FTA mà Việt Nam đã tham gia ký kết.

Theo Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải, hiện Việt Nam tham gia ký kết 16 FTA, cơ bản các thị trường có hiệu quả rất tốt và các đối tác thương mại lớn của Việt Nam đều nằm trong các FTA.

Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng đang nỗ lực tìm kiềm khả năng để tiến tới ký kết FTA với những địa bàn chưa có FTA như: Trung Đông, Nam Á, Châu Phi, qua đó cải thiện nâng cao kim ngạch xuất khẩu.

Theo đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), ngoài 16 FTA, hiện có 3 FTA Việt Nam đang đàm phán, đó là FTA giữa Việt Nam và Khối EFTA (bao gồm 4 nước Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein); tham gia khuôn khổ đàm phán FTA giữa ASEAN và Canada; FTA giữa Việt Nam và UAE cũng đang trong giai đoạn nỗ lực kết thúc đàm phán sớm.

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu năm 2024, theo ông Trần Thanh Hải, trong bối cảnh hiện nay, Bộ Công Thương tiếp tục nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đã đề ra, trong đó sẽ mở rộng đàm phán các FTA, phổ biến để hiện thực hóa các ưu đãi từ FTA mà chúng ta đã ký kết và đi vào thực thi; đổi mới hoạt động xúc tiến thương mại, thực hiện chuyển đổi số; giúp doanh nghiệp khơi thông xuất khẩu hàng hóa; đơn giản hóa thủ tục xuất nhập khẩu.

Nhấn mạnh thêm về việc khai thác hiệu quả các thị trường mà Việt Nam đã có FTA, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết thêm, ngoài việc tiếp tục mở rộng, nghiên cứu ký kết thêm các FTA, Việt Nam tiếp tục tăng cường nâng cấp các FTA hiện tại như FTA liên quan đến ASEAN, tiếp tục mở rộng thị trường; tận dụng tốt hơn các FTA hiện tại, khai thác các thị trường truyền thống.

Ông Tân cũng lưu ý, hoạt động xuất - nhập khẩu còn phụ thuộc một số thị trường chính; đóng góp của các doanh nghiệp trong nước vào xuất khẩu còn hạn chế.

Để giữ vững đà tăng trưởng, Bộ Công Thương sẽ cùng với các bộ, ngành liên quan tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các FTA hiện tại, nâng cấp các FTA để mở rộng thị trường, gia tăng khả năng xuất khẩu của hàng Việt Nam.

Bộ Công Thương sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường và thay đổi chính sách của các đối tác để đề xuất các giải pháp phù hợp, phát triển đa dạng các thị trường xuất khẩu truyền thống và thị trường mới. Đồng thời, Bộ Công Thương tiếp tục thông tin với các hiệp hội ngành hàng về những diễn biến của thị trường xuất khẩu, để doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp, định hướng tìm kiếm đơn hàng từ các thị trường./.