Bản lĩnh vượt khó

Ngân hàng Phát triển nông nghiệp Việt Nam - tiền thân của Agribank được thành lập theo Nghị định số 53-HĐBT ngày 26/03/1988 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) và chính thức đi vào hoạt động ngày 01/07/1988 trên phạm vi cả nước.

Trải qua mỗi thời kỳ phát triển với những tên gọi gắn với sứ mệnh khác nhau, trải qua 30 năm phát triển, Agribank không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao và kinh doanh hiệu quả; Agribank khẳng định vai trò là công cụ hữu hiệu của Đảng, Nhà nước trong việc phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, ổn định kinh tế vĩ mô; Agribank không ngừng mở rộng, khẳng định vị thế và uy tín trong quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế, là ngân hàng hàng đầu tại Việt Nam trong việc tiếp nhận và triển khai các dự án nước ngoài; Ngân hàng có những bước tiến vượt bậc về phát triển công nghệ thông tin và sản phẩm dịch vụ; Agribank tích cực hoạt động vì cộng đồng, triển khai nhiều chương trình an sinh xã hội, từ thiện, chung tay cùng cộng đồng giảm nghèo bền vững.

Ra đời đúng vào thời kỳ nền kinh tế vừa mới “lột xác” để chuyển đổi sang kinh tế thị trường với bao bộn bề gian khó và cả những bỡ ngỡ trải nghiệm trước cái mới, trong khi những di sản nặng nề của một quá khứ “quan liêu bao cấp” với những thể chế, những con người của một mô hình kinh tế tồn tại suốt mấy chục năm không thể ngày một ngày hai là có thể thay đổi, lúc đó Agribank phải đối mặt với muôn vàn thách thức tưởng chừng như không thể vượt qua nổi.

Thời kỳ đầu mới thành lập với điểm xuất phát thấp, tổng tài sản chưa tới 1.500 tỷ đồng; tổng nguồn vốn 1.056 tỷ đồng, trong đó vốn huy động chiếm 42%, còn lại 58% vay từ Ngân hàng Nhà nước; tổng dư nợ 1.126 tỷ đồng; tỷ lệ nợ xấu trên 10%; khách hàng là những doanh nghiệp quốc doanh và các hợp tác xã phần lớn làm ăn thua lỗ, sáp nhập, giải thể, tự tan rã…

Nhìn lại quá khứ, những khó khăn từ thuở “trứng nước” tưởng chừng khó vượt qua đó lại chính là môi trường tôi luyện để Agribank có một bản lĩnh vững vàng trước mọi gian khó để vươn lên, đi tiếp và gặt hái thành công trong một lĩnh vực tiềm năng, những cũng đầy rủi ro, bấp bênh - đó là nông nghiệp, nông thôn.

Trên hành trình đó, sự đóng góp của Agribank với vai trò chủ lực trên thị trường vốn và tín dụng cho nông nghiệp, nông thôn, nông dân có ý nghĩa kinh tế, chính trị và xã hội sâu sắc. Hoạt động của Agribank thực sự gắn với làng bản, xóm thôn và gần gũi với bà con nông dân.

Có thể kể đến sự đồng hành của Agribank với nông nghiệp Việt Nam qua các chương trình tín dụng từ những năm 90 của thế kỷ trước, như: Chương trình mía đường, Chương trình cho vay tôn nền hoặc làm nhà trên cọc ở Đồng bằng sông Cửu Long, Cho vay các đơn vị thu mua lương thực dự trữ xuất khẩu, thực hiện nhiệm vụ bình ổn giá theo yêu cầu của Chính phủ, Cho vay khắc phục hậu quả lũ lụt...

Nghị định 76 về phát triển khai thác thủy sản mang đậm dấu ấn của Agribank

Đặc biệt, chương trình tín dụng gần đây nhất của Agribank cho vay theo Nghị định 67 về phát triển khai thác thủy sản; cho vay tái canh cà phê; cho vay xây dựng nông thôn mới; tín dụng nông nghiệp sạch, phát triển nông nghiệp công nghệ cao... Có thể khẳng định quá trình hồi sinh, trụ vững và ngày càng phát triển vững mạnh của Agribank luôn gắn với sự vận động đi lên của nông nghiệp và nông thôn Việt Nam, trong đó mỗi hộ nông dân là một tế bào sống và ngày càng lớn mạnh.

Nhờ nguồn vốn của Agribank, nông nghiệp và nông thôn khởi sắc nhờ phá thế độc canh, chuyển dịch cơ cấu và nông dân - những người bạn đồng hành của Agribank ngày càng trưởng thành, biết tự vượt lên nghèo đói và vươn tới làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương mình.

Trước những chặng đường mới của nông nghiệp nói riêng và kinh tế đất nước nói chung, Agribank vẫn luôn đồng hành cùng Tam nông. Đặc biệt, trước những yêu cầu và thách thức đặt ra cho ngành nông nghiệp Việt Nam sau khi gia nhập WTO, Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương khóa X đã ra Nghị quyết số 26-NQ/TW (Nghị quyết 26) ngày 05/08/2008 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đặt ra những mục tiêu cụ thể về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2010 và định hướng đến 2020.

Thực hiện Nghị quyết 26, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 24/2008/NQ-CP kèm theo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Tam nông, trong đó có đề án về tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, bao gồm cả hoạt động tài chính ở quy mô nhỏ. Đây cũng chính là tiền đề để Nghị định số 41/2010/NĐ-CP (Nghị định 41) về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn được Chính phủ ban hành vào năm 2010 mà Agribank là ngân hàng hàng đầu thực hiện hiệu quả Nghị định này.

Chỉ riêng năm 2010, ngoài việc dành vốn giải ngân nhằm triển khai Nghị định 41, Agribank đã đầu tư hơn 26.000 tỷ đồng cho vay hộ gia đình sản xuất và các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, tạo cú hích mạnh mẽ cho phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.

Thương hiệu ngân hàng đồng hành với Tam nông

Sau 30 năm xây dựng và trưởng thành, tính đến hết năm 2017, Agribank là ngân hàng thương mại nhà nước hàng đầu Việt Nam với tổng tài sản đạt gần 1 triệu 200 ngàn tỷ đồng; nguồn vốn huy động đạt 1 triệu 100 ngàn tỷ đồng; quy mô tín dụng và đầu tư đạt 1 triệu 120 ngàn tỷ đồng, Dư nợ cho vay nền kinh tế tăng 17,6% so với năm 2016, đạt gần 900 ngàn tỷ đồng, trong đó dư nợ cho vay nông nghiệp nông thôn đạt 650 ngàn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 73,6% dư nợ và chiếm 51% thị phần tín dụng toàn ngành ngân hàng trong lĩnh vực này. Chất lượng tín dụng được đảm bảo, tỷ lệ nợ xấu nội bảng là 1,54%. Lợi nhuận trước thuế tăng 20% (đạt 5.018 tỷ đồng cao nhất từ trước đến nay). Nộp ngân sách Nhà nước 1.200 tỷ đồng…

Tiên phong thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, Agribank hiện đang triển khai 9 chương trình tín dụng chính sách, cung ứng trên 200 sản phẩm dịch vụ ngân hàng tiện ích, có đóng góp tích cực phát triển thị trường thanh toán không dùng tiền mặt, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế, đặc biệt là ở khu vực nông nghiệp, nông thôn...

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB) năm 2011 - là năm Agribank đầu tư cho "Tam nông" đạt mốc 300.000 tỷ đồng, dẫn đầu các tổ chức tín dụng trong việc cho vay thí điểm xây dựng nông thôn mới - thì "“Agribank là một trong số các định chế tài chính thành công và hiệu quả nhất trên thế giới xét về khía cạnh chi phí hoạt động thấp và khả năng tiếp cận các hộ gia đình nông thôn và các doanh nghiệp nhỏ”.

Song cũng có thể coi đây là đánh giá xuyên suốt 30 năm hoạt động của Agribank với những thành tựu trong hoạt động tín dụng phục vụ nông nghiệp đã làm cho kinh tế hộ tăng trưởng mạnh, xoá đói giảm nghèo hiệu quả và được thế giới ghi nhận.

Agribank hiện có 2.300 chi nhánh, phòng giao dịch trên khắp vùng miền của cả nước

Để có được ghi nhận thành công và hiệu quả nhất trên thế giới ở khía cạnh khả năng tiếp cận các hộ gia đình nông thôn chính là thành quả của chương trình tín dụng hộ - hướng đi thành công nhất và cũng là con đường tạo dấu ấn và bản sắc riêng có, sâu đậm nhất của Agribank trên thị trường tài chính tín dụng phát triển mạnh mẽ như hiện nay.

Theo đó, nhằm quản lý hiệu quả và đảm bảo chất lượng tín dụng hộ, Agribank đã có sáng kiến thành lập các tổ liên danh vay vốn tại thôn, bản - mỗi tổ gồm 10-15 hộ có nhu cầu vay vốn để phát triển sản xuất. Hoạt động tín dụng đối với hộ sản xuất còn được mở rộng theo các chương trình và dự án phát triển sản xuất, kinh doanh nông, lâm, ngư, diêm nghiệp,đồng thời đáp ứng vốn cho các doanh nghiệp thu mua hàng hóa nông, lâm, thủy hải sản. Cuối năm 1990, dư nợ tư doanh và cá thể (bao gồm một phần hộ nông dân ở một số chi nhánh thí điểm) của Agribank mới chỉ ở mức 103 tỷ đồng (chiếm 7,4% tổng dư nợ), chỉ sau một năm (cuối năm 1991) con số này đã tăng gấp 2,5 lần, với quy mô 259 tỷ đồng và 558 nghìn hộ nông dân được vay vốn.

Để nguồn vốn của ngân hàng tiếp tục đến được với nhiều hộ dân hơn nữa, nhiều biện pháp mới đã được thực hiện, như mở rộng mạng lưới giao dịch (bình quân cứ 2-3 xã lại có một ngân hàng lưu động) và áp dụng các biện pháp huy động vốn (như củng cố chất lượng các ngân hàng loại IV, tăng thời gian giao dịch với khách hàng, giao khoán chỉ tiêu huy động vốn cho chi nhánh cơ sở..., thời điểm đó, Agribank đã xây dựng và thực hiện chiến lược “xã hội hoá ngân hàng” để chiếm lĩnh thị phần và tăng tốc trong cho vay hộ.

Tầm nhìn mới, chiến lược mới

Hiện nay, hệ thống phòng giao dịch, mạng lưới chi nhánh của ngân hàng đã vươn rộng đến tận cấp xã. Agribank hiện có 2.300 chi nhánh, phòng giao dịch có mặt khắp mọi vùng, miền, huyện đảo, với gần 40.000 cán bộ, người lao động. Agribank đã được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý về thành tích xuất sắc phục vụ phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn và nông dân trong thời kỳ đổi mới, góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; được bình chọn đứng thứ 446/1000 Ngân hàng lớn nhất thế giới, Doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm xã hội và phát triển cộng đồng, Ngân hàng vì Cộng đồng... Agribank nhiều năm liền đạt Top 10 VNR500, là đối tác tin cậy của hàng triệu khách hàng, đối tác, tổ chức tài chính quốc tế…

Năm 2018 là năm ghi dấu chặng đường 30 năm xây dựng và trưởng thành của Agribank, cũng là năm có ý nghĩa quan trọng trong lộ trình thực hiện Đề án chiến lược kinh doanh giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và chuẩn bị cho Agribank cổ phần hóa khi đủ điều kiện theo chỉ đạo của Chính phủ. Trước bối cảnh thế giới - thời đại đã thay đổi về cấu trúc, về nội dung, về tốc độ… đây là tiền đề quan trọng để Agribank hướng tới tương lai, xác định tầm nhìn mới để thực hiện chiến lược phát triển của mình.

Mục tiêu phát triển của Agribank là tiếp tục nỗ lực tiên phong và giữ vị thế dẫn đầu, cạnh tranh tốt hơn, hội nhập quốc tế tích cực hơn để phục vụ nền kinh tế, phục vụ thị trường hiệu quả hơn và phải tiến lên trên mọi phương diện. Với sứ mệnh là ngân hàng thương mại nhà nước hàng đầu Việt Nam giữ vai trò chủ lực trong đầu tư phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn và góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam và tầm nhìn phát triển theo hướng ngân hàng hiện đại “tăng trưởng - an toàn - hiệu quả - bền vững”, khẳng định vai trò chủ lực trong đầu tư tín dụng phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn; đủ sức cạnh tranh và hội nhập kinh tế quốc tế, Agribank hướng tới trở thành một ngân hàng đa dạng hóa hoạt động, một tập đoàn tài chính hiện đại, vươn lên “top” đầu khu vực và có thứ hạng trong hệ thống tài chính toàn cầu trong cấu trúc hợp tác và liên kết phát triển toàn cầu.

Phát huy truyền thống và thành tựu của bề dày lịch sử 30 năm xây dựng và trưởng thành, với tinh thần, quyết tâm chính trị đã được tôi luyện trong những chặng đường gian khó, Agribank sẽ tiếp tục viết thêm những trang sử vẻ vang, thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra và tiếp tục đồng hành cùng Tam nông, lớn mạnh cùng kinh tế đất nước./.