KINH TẾ PHỤC HỒI NHANH HƠN DỰ KIẾN

Tại buổi công bố, ông Andrew Jeffries, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam khẳng định: “Nền kinh tế Việt Nam đã phục hồi nhanh hơn dự kiến trong nửa đầu năm 2022 và tiếp tục tăng trưởng trong bối cảnh môi trường toàn cầu có nhiều thách thức. Kinh tế phục hồi ổn định nhờ các cân đối kinh tế mạnh, được hỗ trợ bởi sự phục hồi nhanh hơn dự kiến của ngành sản xuất chế biến chế tạo và dịch vụ”.

Phân tích rõ hơn, ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB, cho biết, tăng trưởng của Việt Nam đạt mức bình quân 6,4% trong 6 tháng đầu năm 2022 - cao hơn so với cùng kỳ năm 2021 và 2020.

Trong 6 tháng đầu năm 2022, tăng trưởng khu vực dịch vụ phục hồi trở lại đạt mức 6,6% từ 3,9% trong cùng kỳ năm 2021 nhờ lượng khách du lịch trong nước tăng mạnh lên 60,8 triệu lượt khách. Lượng du khách trong nước cao hơn 1,9 lần so với 6 tháng đầu năm 2021 và gấp 1,3 lần so với con số trước đại dịch Covid-19. Du lịch trong nước phục hồi kéo theo các dịch vụ liên quan đến du lịch tăng 7% trong 6 tháng đầu năm nay, trong cùng kỳ năm trước giảm 1%. Kinh tế phục hồi thúc đẩy tăng trưởng dịch vụ tài chính và ngân hàng lên mức 9,5% so với 9,1% cùng kỳ năm trước và cao hơn nhiều so với trước đại dịch.

Tiêu dùng cuối cùng hàng hóa và dịch vụ tăng 6,1% từ mức 3,6%, nâng mức tăng chi tiêu tiêu dùng lên 6,5%. Kinh tế phục hồi thúc đẩy doanh số bán lẻ, tăng 65,9% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm trước; doanh thu bán lẻ 8 tháng đầu năm tăng 20,6%.

ADB khẳng định kinh tế Việt Nam phục hồi nhanh hơn dự kiến trong nửa đầu năm 2022

Môi trường kinh doanh được cải thiện và hoạt động kinh tế phục hồi đã thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp kinh doanh: khoảng 101.300 doanh nghiệp đăng ký thành lập trong 8 tháng đầu năm nay, tăng 24,2% về số lượng doanh nghiệp và tăng 16,2% về tổng số lao động so với cùng kỳ năm 2021. Bên cạnh đó, 48.100 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 43,8%, nâng tổng số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động lên 149.500 doanh nghiệp, tăng 31,1%.

Mặc dù nguồn cung lao động trở lại bình thường, các ngành sử dụng nhiều nhân công như dệt may vẫn phải đối mặt với tình trạng thiếu lao động phần lớn là do mức lương kém cạnh tranh. “Điều đó phần nào phản ánh thị trường lao động Việt Nam đang dịch chuyển sang các ngành có giá trị gia tăng cao hơn”, ông Nguyễn Minh Cường đánh giá.

Cũng theo báo cáo của ADB, cung ứng lương thực, thực phẩm đủ đáp ứng nhu cầu, chuỗi cung ứng trong nước được phục hồi và việc kiểm soát hiệu quả giá của một số hàng hóa, dịch vụ chủ chốt (như xăng dầu, điện, y tế và giáo dục) đã kiềm chế lạm phát bình quân ở mức 2,6% trong 8 tháng đầu năm nay trong bối cảnh áp lực giá cả toàn cầu liên tục gia tăng. Lạm phát cơ bản bình quân ở mức 1,6%.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã duy trì thành công chính sách tiền tệ mở rộng nhưng linh hoạt, tạo điều kiện cho vay vốn với chi phí thấp nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế đồng thời kiềm chế lạm phát. Nhằm giảm bớt áp lực lạm phát và hỗ trợ tiền đồng, Ngân hàng Nhà nước đã hút vốn khả dụng dư thừa, ước tính khoảng 100 nghìn tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2022 bằng cách bán tín phiếu Ngân hàng Nhà nước thông qua nghiệp vụ thị trường mở, góp phần làm chậm mức tăng tổng phương tiện thanh toán xuống 9,2% so với 14,2% trong 6 tháng đầu năm 2021.

Thặng dư thương mại hàng hóa ước tính giảm xuống 0,4% GDP trong 6 tháng đầu năm 2022 từ mức 2,7% cùng kỳ năm 2021 do cầu trên thị trường thế giới yếu đi. Tuy vậy, hoạt động kinh tế phục hồi và tỷ giá hối đoái ổn định đã làm tăng xuất khẩu trong 8 tháng đầu năm lên 250,8 tỷ USD, tăng 17,1% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận từ dầu thô và thu nhập từ hoạt động xuất nhập khẩu đã giúp thu ngân sách của Chính phủ tăng 19,4% trong 8 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm 2021.

TRIỂN VỌNG TĂNG TRƯỞNG 6,7% TRONG NĂM 2023

Tiếp đà tăng trưởng những tháng đầu năm, kinh tế dự kiến tiếp tục phục hồi trong 6 tháng cuối năm 2022, được hỗ trợ bởi những cân đối vĩ mô vững mạnh, chính sách tiền tệ linh hoạt và sự phục hồi nhanh hơn dự kiến của ngành chế biến chế tạo, dịch vụ và tiêu dùng nội địa từ tháng 7 đến tháng 12. Báo cáo của ADB giữ nguyên dự báo tăng trưởng 6,5% cho năm 2022 và 6,7% cho năm 2023.

Tình trạng thiếu lương thực và sự hồi phục của chuỗi cung ứng lương thực toàn cầu sẽ đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp trong năm nay. Tuy nhiên, dự báo tăng trưởng nông nghiệp được điều chỉnh xuống 3% từ mức dự báo 3,5% trước đó do chi phí đầu vào cao có thể hạn chế tăng trưởng của ngành.

Cầu trên thị trường thế giới giảm làm giảm tốc độ tăng trưởng của ngành chế biến chế tạo. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng trong tháng 8 vừa qua đã giảm xuống 52,7 so với mức 54 trong tháng 6. Do đó, dự báo tăng trưởng công nghiệp giảm từ 9,5% xuống 8,5%, nhưng triển vọng công nghiệp vẫn có xu hướng đi lên do giải ngân vốn FDI mạnh mẽ trong khu vực này. Đi lại trong nước trở lại bình thường và việc dỡ bỏ các hạn chế đi lại do dịch Covid-19 đối với du khách nước ngoài sẽ hỗ trợ sự phục hồi của du lịch trong 6 tháng cuối năm và lĩnh vực này sẽ tăng trưởng cao hơn mức dự kiến hồi tháng 4. Điều này thúc đẩy tăng trưởng khu vực dịch vụ, điều chỉnh từ mức 5,5% trước đó lên 6,6% cho năm 2022. Tuy nhiên, dự báo này vẫn thấp hơn mức tăng trưởng dịch vụ 7,3% trong năm 2019 trước đại dịch.

Tổng đầu tư dự kiến sẽ tăng trong năm nay. Mặc dù căng thẳng về địa - chính trị toàn cầu và các điều kiện tài chính thắt chặt tiếp tục hạn chế dòng vốn FDI chảy vào trong năm 2022, nhưng giải ngân vốn FDI sẽ tăng mạnh do các nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục tin tưởng, đồng thời hoạt động kinh doanh tại Việt Nam trở nên dễ dàng hơn. Việc Chính phủ quyết liệt thúc đẩy giải ngân đầu tư công, gồm cả thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, sẽ bù đắp xuất khẩu giảm sút do ảnh hưởng của cầu trên thị trường thế giới đang yếu đi.

Chính sách tiền tệ thận trọng của Việt Nam, đồng thời việc thực hiện hiệu quả các biện pháp kiểm soát giá các mặt hàng: xăng dầu, điện, thực phẩm, y tế và giáo dục sẽ góp phần kiềm chế lạm phát ở mức 3,8% trong năm 2022 và 4% trong năm 2023. Đầu tư tăng, lạm phát được kiểm soát và các điều kiện tài khóa, tiền tệ mở rộng được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tiêu dùng trong nước, đẩy mạnh phục hồi kinh tế đang diễn ra trong năm 2022.

Tuy nhiên, ABD cảnh báo rủi ro đối với triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn ở mức cao. Cụ thể, suy thoái kinh tế toàn cầu có thể tác động đến xuất khẩu nặng nề hơn so với dự báo. Điều này sẽ làm cán cân tài khoản vãng lai xấu đi. Mặc dù các đợt tăng lãi suất quyết liệt của ngân hàng trung ương các nền kinh tế lớn đã góp phần giảm áp lực tăng giá trên toàn cầu, nhưng sự gia tăng bất ổn địa - chính trị toàn cầu có thể đẩy giá hàng hóa lên cao, ảnh hưởng đến lạm phát ở Việt Nam.

Ngoài ra, dịch Covid-19 có thể tái bùng phát trong bối cảnh hệ thống y tế chưa đủ sẵn sàng do nhiều nhân viên y tế gần đây xin nghỉ việc và tình trạng thiếu thuốc men, thiết bị y tế. Lao động thiếu hụt sẽ cản trở sự phục hồi nhanh chóng của khu vực dịch vụ và các lĩnh vực xuất khẩu sử dụng nhiều lao động trong năm 2022. Việc không thực hiện giải ngân vốn đầu tư công và chi tiêu xã hội theo đúng kế hoạch có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng trong năm nay và năm sau./.