Tổng cục Thống kê chỉ ra các nguyên nhân khiến CPI tăng trong quý I/2020, đó là tháng 1 và tháng 2 là tháng Tết nên nhu cầu mua sắm tăng cao; giá các mặt hàng lương thực tăng 1,51% so với cùng kỳ năm 2019, góp phần khiến CPI tăng 0,07%.

Giá các mặt hàng thực phẩm quý I tăng 13,21% so với cùng kỳ năm 2019 cũng góp phần khiến CPI tăng 2,99%. Nguyên nhân là do giá các mặt hàng thực phẩm tươi sống tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán; trong đó, riêng giá thịt lợn tăng 58,81% so với cùng kỳ năm 2019 khiến cho CPI chung tăng 2,47%.

Bên cạnh đó, do mưa lớn, mưa đá vào dịp Tết Canh Tý tại các địa phương phía Bắc, hạn hán, xâm nhập mặn xuất hiện sớm và xâm lấn sâu tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long gây ảnh hưởng đến chất lượng sinh trưởng cây trồng làm cho nguồn cung rau xanh giảm. Cùng với ảnh hưởng của dịch COVID-19, rau, quả Trung Quốc không xuất được sang Việt Nam nên giá rau quý I/2020 tăng 4,14% so với cùng kỳ năm 2019.

CPI bình quân quý I tăng 5,56%

Mặt khác, dịch bệnh COVID-19 bắt đầu bùng phát từ cuối tháng 1/2020 nên nhu cầu về một số mặt hàng thuốc y tế, điện và nước sinh hoạt tăng cao làm cho giá các mặt hàng này trong quý I/2020 tăng lần lượt 1,43%; 9,89% và 4,75% so với cùng kỳ năm trước.

Giá các mặt hàng đồ uống, thuốc lá và các loại quần áo may sẵn tăng cao trong dịp Tết do nhu cầu mua sắm tăng cao. Quý I/2020, chỉ số giá các nhóm này lần lượt tăng 1,8% và 1,19% so với cùng kỳ năm 2019. Giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 2,52% so với cùng kỳ năm 2019 đã góp phần làm CPI tăng 0,04%, chủ yếu tăng trong tháng 1/2020 do đây là dịp Tết Nguyên đán.

Ở chiều ngược lại, có một số nguyên nhân kiềm chế CPI quý I/2020. Cụ thể, tính đến ngày 24/3/2020, giá dầu Brent quý I/2020 ở mức 51,65 USD/thùng, giảm 19,71% so với tháng 12/2019 và giảm 19,17% so với cùng kỳ năm 2019; giá xăng Ron 92 tại thị trường Singapore bình quân ở mức 57,4 USD/thùng, giảm 19,54% so với tháng 12/2019 và giảm 11,75% so với cùng kỳ năm 2019.

Theo đó, giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh giảm 5 đợt với tổng cộng giá xăng A95 giảm 4.180 đồng/lít, giá xăng E5 giảm 3.830 đồng/lít, giá dầu diesel giảm 3.560 đồng/lít. Bình quân quý I/2020, giá xăng dầu giảm 5,75% so với tháng 12 năm 2019.

Nhu cầu du lịch tăng vào dịp Tết Nguyên đán và sau Tết giảm do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên quý I/2020 giá của nhóm du lịch trọn gói giảm 1,74% so với cùng kỳ năm 2019.

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam giảm giá vé tàu hỏa theo chính sách giảm giá sau Tết trong tháng 2 và 3/2020. Do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, nhu cầu đi lại của người dân giảm khiến giá vé máy bay trong tháng 3 giảm 41,14% so với tháng 2/2020./.