Hoàn thiện môi trường pháp lý, khắc phục chênh lệch số liệu thống kê
Ngày 11/01/2017, Tổng cục Thống kê đã khai mạc Hội nghị triển khai kế hoạch công tác năm 2017. Hội nghị diễn ra trong 02 ngày 11-12/01/2016. Tham dự Hội nghị có ông Nguyễn Văn Trung, Ủy viên Ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Toàn cảnh Hội nghị
Nhiều nhiệm vụ lớn trong năm 2016
Năm 2016, năm đầu cả nước thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020. Bên cạnh những thuận lợi từ dấu hiệu khởi sắc của năm 2015, kinh tế nước ta đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức bởi diễn biến phức tạp của thời tiết, biến đổi khí hậu. Rét đậm, rét hại ở các tỉnh phía Bắc, tình trạng hạn hán tại Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và xâm nhập mặn nghiêm trọng ở Đồng bằng sông Cửu Long, bão lũ và sự cố môi trường biển tại các tỉnh miền Trung đã ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất và đời sống nhân dân.
Trong bối cảnh đó, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, ông Nguyễn Bích Lâm cho biết, ngành Thống kê triển khai kế hoạch công tác với nhiều nhiệm vụ lớn, một mặt phải bảo đảm tốt nhất thông tin thống kê phục vụ kịp thời sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, đánh giá, dự báo tình hình và xây dựng chiến lược, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của các cơ quan Đảng và Nhà nước ở Trung ương và địa phương; mặt khác triển khai các công việc có tính chất quan trọng, lâu dài, như: Xây dựng các Nghị định, Quyết định để triển khai Luật thống kê 2015, tiến hành Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp và thủy sản năm 2016, thực hiện Đề án đổi mới quy trình biên soạn GRDP, cải tiến phương pháp chế độ thống kê...
Cụ thể, ngành thống kê đã thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm thông tin thống kê kinh tế-xã hội phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các cấp, các ngành cũng như nhu cầu thông tin thống kê của các tổ chức, cá nhân khác ở trong nước và quốc tế trên cơ sở đổi mới công tác phương pháp chế độ và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tuyên truyền và phổ biến thông tin thống kê.
Hàng quý, Tổng cục đã chủ động xây dựng những “kịch bản kinh tế” phản ánh sự tác động đến ổn định vĩ mô khi có những biến động về giá dầu, tỷ giá hối đoái và chủ động đánh giá tác động của việc điều chỉnh giá các loại dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục, giá các mặt hàng chiến lược hướng tới giá thị trường, đồng thời vẫn bảo đảm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu của Quốc hội báo cáo Bộ trưởng để Bộ trưởng có thêm căn cứ tham mưu kịp thời với Thủ tướng Chính phủ trong điều hành kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Một điểm nổi bật là trong năm 2016, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và được sự đồng ý của Bộ trưởng, Tổng cục đã xây dựng Báo cáo công tác kiểm kê, đánh giá thực chất tình hình các nguồn lực của nền kinh tế hiện nay để báo cáo Thủ tướng Chính phủ làm căn cứ báo cáo Bộ Chính trị.
Trong năm 2016, toàn ngành đã thực hiện 35 cuộc điều tra thống kê trong kế hoạch. Bên cạnh việc thực hiện các cuộc điều tra thường xuyên, Tổng cục đã tập trung tổ chức thành công Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp và thủy sản năm 2016 với một số điểm mới về nội dung Tổng điều tra và cách thức thực hiện.
Chuẩn bị cho Tổng điều tra kinh tế năm 2017, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ký quyết định ban hành “Phương án Tổng điều tra kinh tế 2017” và “Quyết định và Kế hoạch triển khai rà soát danh sách doanh nghiệp” trên phạm vi toàn quốc phục vụ lập danh sách doanh nghiệp, cơ sở kinh tế trực thuộc doanh nghiệp cho Tổng điều tra kinh tế đối với khu vực doanh nghiệp.
Về chia sẻ thông tin, năm 2016 Tổng cục Thống kê đã ký Quy chế phối hợp trong lĩnh vực thống kê nông, lâm nghiệp và thủy sản với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phục vụ cho công tác đánh giá tình hình, xây dựng giải pháp điều hành của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đồng thời thống nhất sử dụng số liệu thống kê.
Đến nay, Tổng cục Thống kê đã kýthỏa thuận hợp tác chia sẻ thông tin với 05 Ban, Bộ, ngành, đó là: Ban Kinh tế Trung ương, Bộ Công Thương, Ủy ban dân tộc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Thuế. Hiện tại, Quy chế phối hợp, chia sẻ thông tin giữa Tổng cục Thống kê với Bộ Tài chính, Ngân hàng nhà nước Việt Nam, Kho bạc nhà nước Việt Nam, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Ban Chỉ đạo Tây bắc đang được triển khai xây dựng.
Tổng cục cũng đã triển khai tốt Luật thống kê 2015, Chiến lược phát triển thống kê Việt Nam và các đề án của Ngành tạo tiền đề vững chắc cho hoạt động của Ngành, trong đó tập trung vào hoàn thiện môi trường pháp lý, khắc phục chênh lệch số liệu thống kê.
Tổng cục Thống kê đã sớm có kế hoạch phối hợp với các Bộ, ngành biên soạn, trình Bộ trưởng để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 05 văn bản quan trọng, gồm: Nghị định số 94/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thống kê, Nghị định số 95/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thống kê, Nghị định số 97/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, Quyết định số 43/2016/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 ban hành Chương trình điều tra thống kê quốc gia, Quyết định số 54/2016/QĐ-TTg ngày 19/12/2016 về ban hành hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã.
Tổng cục đã rà soát số liệu GRDP chính thức 6 tháng đầu năm và cả năm 2014, sơ bộ 6 tháng đầu năm và cả năm 2015 hình thành về cơ bản dãy số liệu GRDP giai đoạn 2011 – 2015.
Bên cạnh đó, kết quả rà soát 6 tháng và cả năm 2015 là căn cứ để tính GRDP năm 2016 theo đúng quy trình Đề án đã quy định. Cơ quan Tổng cục và các Cục Thống kê đã cùng tính GRDP năm 2016 để so sánh nhằm tìm ra những tồn tại và giải pháp khắc phục.
Đây được coi là một bước tập duyệt quan trọng cho năm 2017 và những năm tiếp khi việc tính GRDP được tập trung tại cơ quan Tổng cục.
Song, vẫn còn những tồn tại, hạn chế
Bên cạnh các thành tích quan trọng đã đạt được trong năm 2016, theo Tổng cục trưởng Nguyễn Bích Lâm, ngành Thống kê cũng nghiêm túc nhìn nhận những tồn tại, hạn chế, đó là:
(1) Một số việc quan trọng còn chậm so với kế hoạch, như: tổ chức thi tuyển công chức, viên chức năm 2016; xây dựng Quy chế hợp tác quốc tế trong ngành Thống kê; xây dựng Đề án tăng cường quản lý nhà nước về chất lượng thống kê giai đoạn 2016-2020.
(2) Tổ chức điều tra thống kê và xử lý thông tin điều tra còn hạn chế: Một số cuộc điều tra đã có trong kế hoạch và tiến hành định kỳ nhưng việc ban hành phương án, in và phân phối phiếu điều tra đến các cục thống kê vẫn còn chậm; Xử lý và công bố thông tin điều tra một số cuộc điều tra tuy đúng phương án nhưng vẫn còn chưa đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng của người dùng tin...
(3) Một số Bộ, ngành, Sở, ngành không thực hiện chế độ báo cáo thống kê hoặccó thực hiện song gửi báo cáo thống kê chậm, chất lượng báo cáo chưa cao.
(4) Việc phổ biến thông tin thống kê kinh tế - xã hội chưa kịp thời, thông tin của một số trang thông tin điện tử của các đơn vị trong Ngành chưa phong phú, không được cập nhật thường xuyên.
(5) Ứng dụng công nghệ thông tin trung Ngành còn bất cập, một số phần mềm xử lý số liệu thống kê, phần mềm phục vụ quản lý điều hành triển khai chậm và không hiệu quả. Hệ thống mạng và đường truyền của Tổng cục chưa ổn định, hệ thống thư điện tử để lọt nhiều thư rác, còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an ninh, an toàn.
(6) Hoạt động phối hợp, hợp tác giữa các đơn vị trong Ngành trong một số công việc vẫn còn trục trặc gây chậm tiến độ thực hiện. Việc phối hợp giữa Tổng cục Thống kê với một số bộ, ngành trong một số công việc còn gặp khó khăn.
(7) Một số công chức lãnh đạo chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với các nhiệm vụ trên cương vị được giao.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung phát biểu tại Hội nghị
10 nhiệm vụ lớn trong năm 2017
Trên cơ sở những đánh giá thành tựu đạt được trong năm 2016, Tổng cục trưởng Nguyễn Bích Lâm cho biết, trong năm 2017, toàn Ngành quyết tâm thực hiện tốt 10 nhiệm vụ công tác, mục tiêu trọng tâm sau:
(1) Bảo đảm tốt thông tin kinh tế - xã hội định kỳ và đột xuất phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương; đáp ứng tốt hơn nhu cầu của các đối tượng sử dụng thông tin thống kê trong và ngoài nước; biên soạn và công bố kịp thời các tài liệu phân tích trên cơ sở dữ liệu của các cuộc Tổng điều tra, điều tra thống kê;
(2) Triển khai thực hiện nghiêm túc, trách nhiệm Đề án đổi mới quy trình biên soạn số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
(3) Thực hiện tốt Tổng điều tra kinh tế năm 2017 và các cuộc điều tra thường xuyên của Ngành;
(4) Thực hiện Kế hoạch triển khai Luật thống kê 2015 và các đề án lớn của Ngành;
(5) Nghiên cứu, cải tiến và áp dụng phương pháp một số thống kê mới trong hoạt động thống kê;
(6) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin thống kê, biến thông tin thống kê thành tri thức của người sử dụng;
(7) Thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong toàn Ngành;
(8) Nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động thống kê; theo dõi, đôn đốc thực hiện kế hoạch công tác; cụ thể hóa các nội dung phối hợp với bộ ngành, địa phương trong sử dụng dữ liệu hành chính cho hoạt động Thống kê;
(9) Thực hiện quản lý tài chính công khai, minh bạch, hiệu quả;
(10) Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hành tiết kiệm, phòng chống lãng phí, tham nhũng; tiếp tục xây dựng cơ quan, đơn vị đoàn kết, ổn định, trong sạch, vững mạnh và phát triển.
Đánh giá cao và biểu dương những kết quả mà Tổng cục Thống kê nói riêng, ngành thống kê nói chung đã đạt được trong thời gian qua, đồng tình với 10 nhiệm vụ ngành đặt ra năm 2017, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung nhấn mạnh, việc cung cấp các thông tin đầy đủ, kịp thời, chính xác là một yếu tố quyết định tính khả thi của các giải pháp, chính sách điều hành kinh tế vĩ mô.
Trong năm 2016, yêu cầu đổi mới là rất lớn, Tổng cục Thống kê đã làm được rất nhiều việc, tạo uy tín cho Bộ. Trong đó có nhiều công việc đột xuất của Chính phủ. Điển hình là việc cung cấp thông tin về đánh giá thiệt hại của môi trường biển miền Trung. Hay công tác thống kê phục vụ cho yêu cầu đánh giá tiềm lực hiện có của nền kinh tế...
“Anh em Thống kê đã làm việc hết sức, được các bộ, ban ngành đánh giá rất cao”, Thứ trưởng Trung chia sẻ.
Thứ trưởng cũng khẳng định năm 2017, nhiệm vụ của ngành thống kê còn rất nặng nề. Theo đó, Thứ trưởng đặc biệt nhấn mạnh tới công tác xây dựng thể chế, chính sách và luật pháp. Luật Thống kê đã được ban hành, việc ban hành các nghị định và văn bản hướng dẫn cần được thực hiện nhanh chóng, kịp thời, đúng tiến độ.
Về “món nợ của người làm thống kê”, triển khai tính GRDP cho các địa phương, Thứ trưởng yêu cầu cần phải tiến hành khẩn trương. Không để hiện trạng địa phương tăng trưởng hai con số, trong khi GDP cả nước chỉ tăng trưởng một con số.
“Nếu 2017, ngành thống kê thực hiện thành công việc tính GRDP thì đây là một thành tựu lớn, khắc phục được món nợ của ngành thống kê”, Thứ trưởng Trung nhấn mạnh./.
Bình luận