ThS. Nguyễn Thị Thuý

Khoa Kinh tế - Đại học Công nghiệp Quảng Ninh

Email: nguyenthuydhcnqn@gmail.com

Tóm tắt

Bài viết phân tích kinh nghiệm quốc tế trong kiểm toán hoạt động việc sử dụng ngân sách địa phương tại các quốc gia, như: Hoa Kỳ, Vương Quốc Anh, Nhật Bản và Trung Quốc. Các mô hình kiểm toán hiệu quả tập trung vào đánh giá hiệu suất, áp dụng công nghệ dữ liệu lớn, thiết lập hệ thống đo lường hiệu quả tài chính và tăng cường tính minh bạch. Từ đó, bài viết rút ra một số bài học quan trọng cho Việt Nam, bao gồm việc ứng dụng công nghệ, xây dựng hệ thống chỉ số đánh giá hiệu suất (KPI), thúc đẩy trách nhiệm giải trình và nâng cao năng lực kiểm toán viên. Những bài học này góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán hoạt động ngân sách địa phương, giúp quản lý tài chính công minh bạch và hiệu quả hơn.

Từ khóa: kiểm toán hoạt động, ngân sách, địa phương, kinh nghiệm, Việt Nam

Summary

The article analyzes international experience in auditing local budgets in countries such as the United States, the United Kingdom, Japan, and China. Effective auditing models focus on performance assessment, applying big data technology, establishing a financial performance measurement system, and enhancing transparency. From there, the article draws on some crucial lessons for Vietnam, including applying technology, building a performance indicator system (KPI), promoting accountability, and improving auditor capacity. These lessons contribute to improving the quality of auditing local budgets, helping to manage public finances more transparently and effectively.

Keywords: performance audit, budget, local, experience, Vietnam

ĐẶT VẤN ĐỀ

Việc kiểm toán ngân sách địa phương không chỉ giúp chính quyền địa phương các cấp tăng cường, hoàn thiện công tác quản lý ngân sách, giúp các địa phương sử dụng tiết kiệm, hiệu quả ngân sách nhà nước, mà còn giúp các cơ quan trung ương nắm bắt được thực trạng quản lý ngân sách tại các địa phương để hoàn thiện cơ chế quản lý ngân sách (Hoài Anh, 2024). Tại Việt Nam, kiểm toán ngân sách địa phương do Kiểm toán Nhà nước thực hiện. Trong những năm qua, hoạt động của Kiểm toán nhà nước đã liên tục được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả (Phạm Xuân Toàn, 2024). Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế như phương pháp kiểm toán chưa tối ưu, thiếu ứng dụng công nghệ, và hệ thống đo lường hiệu quả tài chính chưa hoàn thiện. Trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai các mô hình kiểm toán hiện đại, việc nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế là cần thiết để nâng cao chất lượng kiểm toán ngân sách địa phương tại Việt Nam. Các quốc gia như Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Nhật Bản và Trung Quốc đã áp dụng nhiều phương pháp tiên tiến như kiểm toán dựa trên hiệu suất, sử dụng công nghệ dữ liệu lớn (Big Data), thiết lập hệ thống chỉ số đánh giá hiệu suất (KPI) và tăng cường trách nhiệm giải trình của chính quyền địa phương. Từ thực tiễn này, bài viết tập trung phân tích kinh nghiệm quốc tế trong kiểm toán hoạt động việc sử dụng ngân sách địa phương, qua đó đề xuất những bài học phù hợp cho Việt Nam nhằm nâng cao hiệu quả kiểm toán, tăng cường tính minh bạch và đảm bảo sử dụng ngân sách một cách tối ưu.

KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ KIỂM TOÁN HOẠT ĐỘNG VIỆC SỬ DỤNG NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG

Kiểm toán hoạt động ngân sách địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình của các cơ quan quản lý tài chính công. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã áp dụng các mô hình kiểm toán tiên tiến để giám sát việc sử dụng ngân sách địa phương, nâng cao chất lượng dịch vụ công và tối ưu hóa nguồn lực. Cụ thể là:

Kinh nghiệm của Hoa Kỳ

Kinh nghiệm của Hoa Kỳ về kiểm toán hoạt động sử dụng ngân sách địa phương rất phong phú và đã được triển khai qua nhiều phương thức khác nhau nhằm bảo đảm tính minh bạch và hiệu quả trong việc quản lý tài chính công. Một trong những hình thức chủ yếu là kiểm toán hoạt động (performance audit), do các cơ quan kiểm toán nhà nước, đặc biệt là Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Hoa Kỳ (GAO), thực hiện. Kiểm toán hoạt động tại Hoa Kỳ không chỉ đơn thuần kiểm tra các khoản chi tiêu mà còn đánh giá hiệu quả và kết quả của các chương trình sử dụng ngân sách, nhằm xác định xem các mục tiêu được đề ra có đạt được hay không, và các nguồn lực có được sử dụng một cách hợp lý hay không (Yến Nhi, 2024).

Một điểm nổi bật trong kinh nghiệm của Hoa Kỳ là sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan kiểm toán cấp liên bang và cấp địa phương. Ở cấp địa phương, các cơ quan như Văn phòng Kiểm toán Thành phố hoặc các Kiểm toán viên Quốc gia thường xuyên thực hiện kiểm toán để phát hiện sự lãng phí hoặc gian lận trong sử dụng ngân sách. Các cuộc kiểm toán này tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các dự án công, xác minh sự tuân thủ với các quy định pháp lý, và đề xuất cải tiến quy trình quản lý ngân sách. Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng chú trọng đến việc công khai kết quả kiểm toán cho cộng đồng, nhằm tăng cường sự giám sát từ người dân và các tổ chức xã hội. Các báo cáo kiểm toán được công khai trực tuyến, giúp công dân có thể theo dõi và đánh giá việc sử dụng ngân sách của chính quyền địa phương (Yến Nhi, 2024). Các kết quả kiểm toán thường xuyên được sử dụng để điều chỉnh các chính sách và quy trình quản lý tài chính, đảm bảo ngân sách được phân bổ và sử dụng một cách hiệu quả và công bằng. Các cơ quan kiểm toán cũng đưa ra các khuyến nghị cho các cơ quan quản lý địa phương, giúp họ cải thiện việc hoạch định ngân sách, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả trong việc cung cấp các dịch vụ công cộng. Kinh nghiệm của Hoa Kỳ cho thấy rằng việc kiểm toán hoạt động sử dụng ngân sách địa phương không chỉ giúp phát hiện các sai sót trong quản lý tài chính mà còn góp phần tạo dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững và minh bạch trong chính quyền địa phương.

Kinh nghiệm của Vương Quốc Anh

Kinh nghiệm của Vương Quốc Anh về kiểm toán hoạt động sử dụng ngân sách địa phương đã phát triển qua nhiều thập kỷ, với mục tiêu đảm bảo rằng các nguồn lực tài chính được chi tiêu một cách hiệu quả, minh bạch và có trách nhiệm. Ở Anh, kiểm toán hoạt động không chỉ là một công cụ để phát hiện gian lận hay sự lãng phí trong việc sử dụng ngân sách, mà còn nhằm đánh giá hiệu quả của các chính sách và chương trình do chính quyền địa phương triển khai. Các cơ quan kiểm toán như Văn phòng Kiểm toán Quốc gia (National Audit Office - NAO) đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các cuộc kiểm toán này, thường xuyên rà soát các hoạt động tài chính của các chính quyền địa phương và các tổ chức công để xác minh tính hiệu quả của việc sử dụng ngân sách công (Kiểm toán và Đảm bảo khu vực công, 2022).

Điểm đặc biệt trong hệ thống kiểm toán của Anh là sự kết hợp giữa các cơ quan kiểm toán độc lập và các cơ quan kiểm tra nội bộ của chính quyền địa phương. Các cơ quan này không chỉ kiểm tra tính hợp pháp và minh bạch của các khoản chi tiêu mà còn đánh giá hiệu quả trong việc thực hiện các chương trình công cộng, từ đó đưa ra các khuyến nghị giúp chính quyền địa phương cải thiện quy trình quản lý ngân sách. Một phần quan trọng trong quá trình này là việc đánh giá khả năng cung cấp dịch vụ công của các cơ quan địa phương, chẳng hạn như giáo dục, y tế và giao thông, và đảm bảo rằng ngân sách được phân bổ đúng cách cho các lĩnh vực này. Các cuộc kiểm toán hoạt động ở Anh thường tập trung vào việc kiểm tra kết quả và ảnh hưởng thực tế của việc chi tiêu công, thay vì chỉ kiểm tra các con số trong báo cáo tài chính.

Một ví dụ điển hình là việc kiểm toán các chương trình cải cách hành chính hay các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng lớn tại các khu vực địa phương, nơi mà các cơ quan kiểm toán đánh giá xem các dự án này có đạt được các mục tiêu đã đề ra và có thực sự mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng hay không. Quá trình kiểm toán được thực hiện một cách minh bạch, và kết quả kiểm toán thường được công bố công khai, giúp người dân và các tổ chức giám sát việc sử dụng ngân sách công của chính quyền. Ngoài ra, việc kiểm toán hoạt động cũng đi đôi với những cải cách liên tục trong việc quản lý ngân sách ở cấp địa phương, với các báo cáo kiểm toán đóng vai trò là cơ sở để cải tiến các chính sách tài chính công. Chính phủ Anh cũng sử dụng các báo cáo kiểm toán để điều chỉnh các quy định, chính sách liên quan đến phân bổ và sử dụng ngân sách địa phương. Từ đó, hệ thống kiểm toán hoạt động của Vương Quốc Anh không chỉ giúp phát hiện những vấn đề trong quản lý tài chính mà còn thúc đẩy một nền quản trị công minh bạch và có trách nhiệm (Kiểm toán và Đảm bảo khu vực công, 2022).

Kinh nghiệm của Nhật Bản

Kinh nghiệm của Nhật Bản về kiểm toán hoạt động trong việc sử dụng ngân sách địa phương rất đáng chú ý và có thể coi là một mô hình hiệu quả trong việc đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của quản lý tài chính công. Nhật Bản thực hiện kiểm toán hoạt động thông qua một hệ thống kiểm toán toàn diện và nghiêm ngặt, với sự tham gia của các cơ quan kiểm toán trung ương và các cơ quan kiểm toán địa phương.

Tại Nhật Bản, các tài liệu liên quan đến dự toán NSNN và quyết định về NSNN còn được gửi cho Ủy ban Kiểm toán quốc gia (BOA) nghiên cứu. BOA tổ chức gặp gỡ thường xuyên với Vụ Ngân sách, Vụ Kế toán của Bộ Tài chính hằng năm để cung cấp những phát hiện, ý kiến trong báo cáo kiểm toán và tiếp nhận các thông tin hữu ích cho việc xác định trọng tâm kiểm toán. Bên cạnh đó, nhằm mở rộng và nâng cao chất lượng của hệ thống kiểm soát nội bộ tại các đơn vị được kiểm toán, ngăn chặn sai phạm tái diễn, BOA còn tổ chức đào tạo cho kiểm toán nội bộ của các Bộ và đơn vị để có sự phối hợp tốt hơn trong hoạt động kiểm toán… (Lê Đức Luận và Cù Hoàng Diệu, 2020).

Kiểm toán hoạt động ở Nhật Bản không chỉ tập trung vào việc xác minh các khoản chi tiêu có hợp lý và hợp pháp hay không, mà còn đánh giá tính hiệu quả và kết quả thực tế của việc sử dụng ngân sách đối với các dự án công cộng và các chương trình hỗ trợ cộng đồng. Các cơ quan kiểm toán chính như Kiểm toán Nhà nước Nhật Bản (Board of Audit of Japan - BAJ) và các cơ quan kiểm toán địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm tra và đánh giá các hoạt động tài chính của chính quyền địa phương. Kiểm toán viên thực hiện các cuộc kiểm toán không chỉ để tìm ra sự lãng phí hay gian lận, mà còn để đánh giá hiệu quả của các chính sách và chương trình, nhằm bảo đảm rằng các nguồn lực tài chính được sử dụng đúng mục đích và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.

Chương trình kiểm toán thường xuyên đánh giá các lĩnh vực, như: giáo dục, y tế, phúc lợi xã hội, giao thông và cơ sở hạ tầng tại các địa phương để đảm bảo rằng ngân sách địa phương được phân bổ một cách hợp lý và mang lại kết quả tốt nhất. Một điểm đặc biệt trong hệ thống kiểm toán của Nhật Bản là sự kết hợp chặt chẽ giữa các cơ quan kiểm toán trung ương và địa phương. Mặc dù Kiểm toán Nhà nước Nhật Bản thực hiện kiểm toán ở cấp quốc gia, nhưng cũng có các cơ quan kiểm toán độc lập tại các chính quyền địa phương, nhằm đảm bảo rằng việc chi tiêu ngân sách tại các khu vực này được giám sát một cách minh bạch và hiệu quả. Các cơ quan kiểm toán địa phương thường xuyên tiến hành kiểm toán các dự án, đánh giá tính khả thi và hiệu quả của việc triển khai các dự án này, từ đó giúp chính quyền địa phương cải thiện quy trình quản lý tài chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Ngoài ra, Nhật Bản cũng chú trọng đến việc công khai kết quả kiểm toán. Các báo cáo kiểm toán được công khai rộng rãi cho công chúng và các cơ quan liên quan, giúp người dân có thể theo dõi và đánh giá việc sử dụng ngân sách công. Điều này không chỉ tăng cường sự minh bạch trong việc sử dụng ngân sách mà còn khuyến khích các chính quyền địa phương nâng cao trách nhiệm giải trình đối với người dân. Các báo cáo kiểm toán cũng thường xuyên được sử dụng để điều chỉnh các chính sách tài chính và cải cách quy trình quản lý ngân sách địa phương, qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững và hiệu quả của các cộng đồng địa phương. Kinh nghiệm của Nhật Bản cho thấy rằng, kiểm toán hoạt động là một công cụ quan trọng trong việc bảo đảm rằng các chương trình công được triển khai một cách hiệu quả, đúng mục tiêu và mang lại lợi ích thực sự cho cộng đồng. Hệ thống kiểm toán của Nhật Bản không chỉ giúp phát hiện những sai sót trong quản lý tài chính mà còn giúp các chính quyền địa phương cải thiện năng lực quản lý, từ đó thúc đẩy sự phát triển xã hội và kinh tế ở các khu vực.

Kinh nghiệm của Trung Quốc

Kinh nghiệm của Trung Quốc về kiểm toán hoạt động trong việc sử dụng ngân sách địa phương đã trải qua nhiều cải cách và phát triển, nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính công. Hệ thống kiểm toán hoạt động tại Trung Quốc chủ yếu được thực hiện qua các cơ quan kiểm toán nhà nước, trong đó Cơ quan Kiểm toán Nhà nước Trung Quốc (National Audit Office - NAO) đóng vai trò chủ chốt. Các cơ quan kiểm toán này thực hiện kiểm toán hoạt động để đánh giá không chỉ sự tuân thủ các quy định về tài chính mà còn hiệu quả và kết quả của việc sử dụng ngân sách địa phương, qua đó giúp cải thiện việc phân bổ và chi tiêu ngân sách công. Kiểm toán hoạt động ở Trung Quốc được thực hiện ở cả cấp quốc gia và cấp địa phương (Y. Liu, 2023).

Mặc dù Kiểm toán Nhà nước Trung Quốc có thẩm quyền kiểm tra hoạt động tài chính của các cơ quan chính phủ và chính quyền địa phương, nhưng mỗi tỉnh thành và khu vực cũng có các cơ quan kiểm toán địa phương chịu trách nhiệm kiểm tra việc sử dụng ngân sách tại các cấp chính quyền nhỏ hơn. Các cơ quan kiểm toán địa phương tiến hành kiểm tra và đánh giá các dự án công cộng, bao gồm các chương trình hạ tầng, giáo dục, y tế, và phúc lợi xã hội, để đảm bảo rằng ngân sách được sử dụng đúng mục đích và mang lại lợi ích cho cộng đồng. Điểm đặc biệt trong hệ thống kiểm toán hoạt động của Trung Quốc là sự chú trọng đến việc kiểm tra hiệu quả của các chương trình và dự án do chính quyền địa phương triển khai. Các cơ quan kiểm toán không chỉ kiểm tra tính hợp pháp của các khoản chi tiêu mà còn đánh giá kết quả thực tế của việc chi tiêu ngân sách, như sự cải thiện trong chất lượng các dịch vụ công hoặc tác động tích cực đối với phát triển kinh tế địa phương (Y. Liu, 2023). Kiểm toán hoạt động tại Trung Quốc giúp các cơ quan quản lý phát hiện các vấn đề về lãng phí, tham nhũng hoặc sự thiếu hiệu quả trong việc triển khai các dự án, từ đó đưa ra các khuyến nghị cải thiện quy trình và quản lý tài chính. Ngoài ra, Trung Quốc cũng rất chú trọng đến việc tăng cường công khai và minh bạch trong các hoạt động kiểm toán. Mặc dù không phải tất cả các báo cáo kiểm toán đều được công khai rộng rãi, nhưng các kết quả kiểm toán thường được sử dụng trong các báo cáo tổng kết của chính phủ hoặc các cuộc họp quốc hội, giúp tăng cường trách nhiệm giải trình đối với người dân và các tổ chức xã hội. Thông qua hệ thống kiểm toán này, chính quyền địa phương có thể nhận được phản hồi và điều chỉnh các chính sách tài chính nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức đối với hệ thống kiểm toán của Trung Quốc, đặc biệt là vấn đề về tính độc lập và khả năng giám sát ở các cấp địa phương, khi mà một số khu vực vẫn gặp khó khăn trong việc thực hiện kiểm toán một cách minh bạch và hiệu quả. Mặc dù vậy, Trung Quốc đang tiếp tục cải cách và hoàn thiện hệ thống kiểm toán để bảo đảm rằng ngân sách công được sử dụng một cách hợp lý và mang lại lợi ích lâu dài cho xã hội. Kinh nghiệm của Trung Quốc cho thấy rằng kiểm toán hoạt động là một công cụ quan trọng giúp đảm bảo rằng ngân sách địa phương được chi tiêu hiệu quả và đáp ứng nhu cầu phát triển của cộng đồng. Hệ thống kiểm toán của Trung Quốc không chỉ giúp phát hiện các vấn đề trong việc quản lý tài chính mà còn thúc đẩy một nền quản trị công minh bạch và có trách nhiệm hơn (Y. Liu, 2023).

BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM VỀ KIỂM TOÁN HOẠT ĐỘNG VIỆC SỬ DỤNG NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG

Từ các kinh nghiệm quốc tế trong việc kiểm toán hoạt động sử dụng ngân sách địa phương tại các quốc gia như Hoa Kỳ, Vương Quốc Anh, Nhật Bản và Trung Quốc, Việt Nam có thể học hỏi nhiều bài học quan trọng để nâng cao chất lượng kiểm toán, tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính công. Cụ thể là:

Một là, ứng dụng công nghệ và dữ liệu lớn. Một trong những xu hướng quan trọng trong kiểm toán quốc tế là việc ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là dữ liệu lớn (Big Data), để phân tích và đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách. Các quốc gia như Hoa Kỳ và Vương Quốc Anh đã sử dụng phần mềm và công cụ phân tích dữ liệu để theo dõi và phân tích các khoản chi tiêu công, giúp các cơ quan kiểm toán phát hiện các bất thường, sự lãng phí và gian lận. Việt Nam cần tăng cường đầu tư vào công nghệ, xây dựng các hệ thống quản lý dữ liệu tài chính mạnh mẽ và hiệu quả, từ đó tạo điều kiện cho kiểm toán viên thực hiện các cuộc kiểm toán chính xác và toàn diện. Việc sử dụng dữ liệu lớn trong kiểm toán sẽ giúp phát hiện kịp thời những sai phạm và tối ưu hóa các nguồn lực tài chính.

Hai là, xây dựng hệ thống chỉ số đánh giá hiệu suất (KPI). Các quốc gia như Nhật Bản và Hoa Kỳ đã áp dụng hệ thống chỉ số đánh giá hiệu suất (KPI) để đo lường kết quả và tác động của các chương trình sử dụng ngân sách. Việc thiết lập các chỉ số hiệu suất rõ ràng giúp chính quyền và các cơ quan kiểm toán đánh giá không chỉ các con số chi tiêu mà còn kết quả thực tế từ các khoản đầu tư công. Việt Nam cần xây dựng và triển khai hệ thống KPI chặt chẽ và minh bạch để đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách ở cấp địa phương. Các chỉ số này sẽ giúp chính quyền và kiểm toán viên xác định được những lĩnh vực cần cải thiện, đồng thời tạo ra công cụ rõ ràng để giám sát và đánh giá hoạt động tài chính công.

Ba là, thúc đẩy trách nhiệm giải trình và minh bạch. Một trong những yếu tố then chốt trong mô hình kiểm toán quốc tế là sự thúc đẩy trách nhiệm giải trình và minh bạch, đặc biệt là trong việc công khai kết quả kiểm toán cho công chúng. Các quốc gia như Vương Quốc Anh và Nhật Bản đã xây dựng cơ chế công khai báo cáo kiểm toán, giúp người dân và các tổ chức xã hội giám sát việc sử dụng ngân sách của chính quyền. Việt Nam cần cải thiện cơ chế công khai kết quả kiểm toán, đảm bảo rằng báo cáo kiểm toán không chỉ được công bố cho các cơ quan nhà nước mà còn cho công chúng và các tổ chức dân sự. Điều này sẽ thúc đẩy trách nhiệm giải trình từ các cơ quan chính phủ và nâng cao sự giám sát từ người dân, từ đó tạo ra một môi trường tài chính công minh bạch hơn.

Bốn là, nâng cao năng lực của kiểm toán viên. Ở các quốc gia như: Hoa Kỳ và Nhật Bản, kiểm toán viên không chỉ kiểm tra các khoản chi tiêu mà còn đánh giá hiệu quả của các dự án và chương trình công. Các kiểm toán viên ở những quốc gia này thường xuyên tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu về kiểm toán hoạt động và cập nhật các phương pháp mới nhất trong việc phân tích tài chính công. Việt Nam cần chú trọng vào việc nâng cao năng lực của đội ngũ kiểm toán viên, từ việc đào tạo về kỹ năng phân tích dữ liệu đến việc cập nhật kiến thức về các công cụ kiểm toán mới. Việc nâng cao năng lực chuyên môn của kiểm toán viên sẽ giúp họ thực hiện các cuộc kiểm toán có chất lượng cao, đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy trong các báo cáo kiểm toán.

Năm là, tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan kiểm toán. Kinh nghiệm từ các quốc gia như Hoa Kỳ cho thấy rằng, việc phối hợp giữa các cơ quan kiểm toán trung ương và địa phương là rất quan trọng trong việc đảm bảo tính hiệu quả của hệ thống kiểm toán. Các cơ quan kiểm toán địa phương sẽ tập trung vào các vấn đề cụ thể của từng khu vực, trong khi cơ quan kiểm toán trung ương sẽ giám sát toàn diện và đưa ra các khuyến nghị cải cách. Việt Nam cần tăng cường sự phối hợp giữa Kiểm toán Nhà nước và các cơ quan kiểm toán cấp địa phương để tạo ra một hệ thống kiểm toán đồng bộ và hiệu quả. Sự phối hợp này sẽ giúp cải thiện công tác giám sát tài chính công, đồng thời tạo ra một môi trường kiểm toán chặt chẽ và dễ dàng chia sẻ thông tin giữa các cấp quản lý./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hoài Anh (2024), Kiểm toán ngân sách giúp các địa phương sử dụng tiết kiệm, hiệu quả ngân sách nhà nước, truy cập từ https://haiquanonline.com.vn/kiem-toan-ngan-sach-giup-cac-dia-phuong-su-dung-tiet-kiem-hieu-qua-ngan-sach-nha-nuoc-186383.html.

2. Kiểm toán và Đảm bảo khu vực công (2022), Giới thiệu về Kiểm toán khu vực công tại Vương quốc Anh, truy cập từ https://www.icaew.com/technical/public-sector/public-sector-audit-and-assurance/uk-public-sector-audit/public-sector-audit-in-the-uk.

3. Lê Đức Luận, Cù Hoàng Diệu (2020), Kiểm toán ngân sách nhà nước: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam, truy cập từ http://baokiemtoan.vn/kiem-toan-ngan-sach-nha-nuoc-kinh-nghiem-quoc-te-va-bai-hoc-cho-viet-nam-9146.html.

4. Phạm Xuân Toàn (2024), Nâng cao chất lượng kiểm toán thu ngân sách địa phương, truy cập từ https://www.quanlynhanuoc.vn/2024/01/18/nang-cao-chat-luong-kiem-toan-thu-ngan-sach-dia-phuong.

5. Y. Liu (2023), Performance Audit: The Development Conditions in China, Finance Theory and Practice, 27(4), 80-92.

6. Yến Nhi (2024), Hoa Kỳ: Kiểm toán nhà nước nỗ lực mang lại nhiều lợi ích cho Chính phủ, truy cập từ http://baokiemtoan.vn/hoa-ky-kiem-toan-nha-nuoc-no-luc-mang-lai-nhieu-loi-ich-cho-chinh-phu-31713.html.