Sẽ không có tài khoản ngân hàng sử dụng giấy tờ giả

“Ngay từ đầu năm nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có Chỉ thị, liên tục có văn bản chỉ đạo. Thời gian qua, ngành Ngân hàng đã triển khai rất nhiều giải pháp, trong đó có các giải pháp truyền thông cơ bản, chúng ta cảnh báo và khuyến cáo đối với khách hàng. Quyết định số 2345/QĐ-NHNN (Quyết định 2345) được xây dựng từ tháng 3/2023 và chính thức ban hành vào tháng 12/2023. Vì vậy, ngành Ngân hàng đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng”, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết tại Hội thảo “Giải pháp bảo vệ khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng”, do NHNN tổ chức.

Theo ông Dũng chia sẻ, trước đây nhiều người lo sợ giấy tờ của mình bị các đối tượng chụp lại và mở tài khoản bằng giấy tờ giả hoặc thậm chí mở tài khoản ngân hàng bằng giấy tờ thật của mình. Với Quyết định 2345, tình trạng này sẽ được giải quyết dứt điểm, việc mở tài khoản sẽ đúng người, mở bằng chính căn cước công dân đã được cơ quan chức năng công nhận. Tiếp đó, khi đã có tài khoản chính danh, sẽ không có trường hợp một số đối tượng mở tài khoản rồi cho thuê tài khoản bất hợp pháp. Bởi với Quyết định 2345, khi khách hàng giao dịch trên 10 triệu đồng phải được xác thực sinh trắc học, đúng thông tin người mở tài khoản. Quyết định 2345 bản chất là để làm sạch tài khoản ngân hàng, xóa các tài khoản không chính chủ. Chúng ta có thể yên tâm rằng, sẽ không có tài khoản ngân hàng sử dụng giấy tờ giả.

Theo Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng, việc thực hiện xác thực sinh trắc học là cần thiết, thêm một lớp bảo vệ nên chắc chắn an toàn hơn. Trường hợp khách hàng có làm mất giấy tờ, bị kẻ xấu mang đến ngân hàng giả mạo để lừa đảo tiền cũng khó thực hiện vì có sinh trắc học khuôn mặt để xác nhận chính chủ hay không. Nguồn: SBV

“Tính đến 17h ngày 3/7 đã có 16,6 triệu tài khoản ngân hàng được kiểm tra, đối chiếu với dữ liệu của Bộ Công an nhằm loại bỏ những tài khoản giả mạo không chính chủ, được lập bằng giấy tờ giả... Con số 16,6 triệu tài khoản khách hàng đã được xác thực sinh trắc học trong những ngày qua tương đương số tài khoản mở mới trong vòng một năm của ngành Ngân hàng, trong đó có ngân hàng thương mại xác thực sinh trắc học cho 2,6 triệu tài khoản khách hàng trong ngày 1/7, gấp 10-20 lần so với ngày bình thường…”, ông Dũng cho hay.

Chia sẻ tại Hội thảo, Trung tá Triệu Mạnh Tùng – Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an cho rằng, Quyết định 2345 không chỉ góp phần giúp bảo vệ an toàn cho các giao dịch thanh toán của khách hàng, mà còn góp phần phần nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng.

“Quyết định 2345 của NHNN đã tăng cường một lớp bảo vệ vô cùng chặt chẽ cho hàng rào công nghệ của Vietcombank, bổ sung thêm tiện ích về an toàn bảo mật cho khách hàng khi sử dụng phần mềm giao dịch điện thoại của Ngân hàng. Rất khó cho các ngân hàng để kiểm soát hành vi khách hàng và bảo vệ lợi ích của khách hàng trên kênh số nếu không có sự chỉ đạo và hướng dẫn sát sao của NHNN trong thời gian qua, đặc biệt là với việc ban hành Quyết định 2345.”, bà Đoàn Hồng Nhung - Giám đốc Khối Bán lẻ, Vietcombank chia sẻ.

Ngày 1/7 vừa qua, Vietcombank đã triển khai Xác thực sinh trắc học, đồng thời triển khai khai thác dịch vụ xác thực điện tử của Bộ Công an. Số lượng khách hàng cùng lúc truy cập và thực hiện đăng ký sinh trắc học là vô cùng lớn đã gây ra một vài khó khăn nhất định, song ngay sau đó, Vietcombank đã nhanh chóng cập nhật và cải thiện dịch vụ để đưa hoạt động giao dịch và đăng ký xác thực sinh trắc học thông suốt trở lại. Từ ngày 18/6 đến ngày 4/7, Vietcombank ghi nhận gần 1,9 triệu khách hàng đã xác thực sinh trắc học thành công. Đối với khách hàng là người nước ngoài, Vietcombank đã thực hiện hỗ trợ đối tượng khách hàng này để thuận lợi đăng ký sinh trắc học khi xác thực giao dịch ngân hàng. Hiện nay, có khoảng 60 nghìn khách hàng là người nước ngoài đang sử dụng dịch vụ của Vietcombank đã được hỗ trợ bằng hình thức hỗ trợ trực tiếp tại quầy hoặc tại chính điểm làm việc của khách hàng…

Các ngân hàng cần phát triển phân tích dữ liệu lớn về sử dụng tài khoản của khách hàng để nhận biết dấu hiệu lừa đảo

Theo Trung tá Triệu Mạnh Tùng, hiện nay có rất nhiều đối tượng lừa đảo, nhất là lừa đảo thông qua không gian mạng. Ngay khi chúng ta triển khai chính sách mới, sự kiện mới, một số đối tượng ở nước ngoài đã liên hệ với cá nhân ở Việt Nam để giả danh nhân viên ngân hàng thực hiện hỗ trợ cập nhật sinh trắc học cho người dân. Các đối tượng này lợi dụng sự kiện mới nhanh chóng triển khai phương thức lừa đảo. Do đó, khi Quyết định 2345 đi vào thực tiễn, vẫn cần tiếp tục rà soát và có các biện pháp ứng phó, các ngân hàng cần phát triển phân tích dữ liệu lớn về việc sử dụng tài khoản của khách hàng để nhận biết dấu hiệu lừa đảo, kịp thời cảnh báo.

Trung tá Triệu Mạnh Tùng – Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, khuyến cáo, các ngân hàng cần thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, cảnh báo, nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân viên, khách hàng về các thủ đoạn của tội phạm sử dụng không gian mạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nguồn: SBV

Đánh giá sự xuất hiện và mức độ gia tăng của tội phạm lừa đảo trên không gian mạng sẽ còn nhiều hơn nữa trong thời gian tới, ông Tùng đề nghị, NHNN và các ngân hàng thương mại (NHTM) quyết liệt triển khai thực hiện Quyết định 2345, đảm bảo người chuyển tiền là chính chủ. Bên cạnh đó, xây dựng, triển khai quy trình phối hợp liên ngành Bộ Công an – NHNN – NHTM. Đồng thời, kết nối nền tảng cơ sở dữ liệu về tài khoản liên quan đến hoạt động văn bản pháp luật, hệ thống văn bản điện tử của Bộ Công an, NHNN.

Luật sư Trương Thanh Đức khuyến cáo, người dân cần cân nhắc giữa tiện ích và rủi ro. Đặc biệt trong bối cảnh trong nước và thế giới hiện nay, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua không gian mạng đang trở thành một vấn nạn chung, do vậy, yêu cầu xác thực theo Quyết định 2345 của NHNN là rất cấp thiết và cần thiết. Đối với khách hàng, để đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin và tài sản cá nhân, khách hàng sử dụng dịch vụ ngân hàng cần thực hiện xác thực sinh trắc học để tự bảo vệ mình trước tiên, tránh xảy ra thiệt hại đáng tiếc.

Theo ông Lưu Danh Đức - Phó Tổng Giám đốc phụ trách Khối Công nghệ thông tin, SHB, các ngân hàng đều cố gắng dùng biện pháp kỹ thuật để chống lừa đảo, bảo vệ an toàn người dùng. Tuy nhiên, càng dùng biện pháp kỹ thuật gây khó khăn cho tội phạm, thì cũng gây khó khăn trải nghiệm của người dân. Đây là bài toán khó cho ngân hàng vừa đảm bảo an ninh, vừa đảm bảo trải nghiệm tốt trong thanh toán cho khách hàng. SHB đã xây dựng hệ thống phòng thủ để ngăn ngừa tấn công mạng nhằm bảo vệ tối đa tài sản công, cũng như tài sản của khách hàng trong hệ thống. Với Mobile app, SHB đã liên tục cảnh báo mạnh mẽ tới khách hàng qua đa dạng kênh như báo chí, sms, push app, website, tại quầy... về các hình thức lừa đảo và biện pháp phòng tránh. Bên cạnh đó, Ngân hàng đang tăng cường hơn nữa các biện pháp kỹ thuật như mã hóa dữ liệu mạnh, bảo mật ứng dụng, xác thực mạnh..., trong đó có tuân thủ nghiêm ngặt Quyết định 2345 của NHNN về xác thực sinh trắc học trên giao dịch trực tuyến. Ngân hàng cũng bổ sung nhiều biện pháp khác như cài đặt hạn mức giao dịch, yêu cầu khách hàng thay đổi mật khẩu liên tục trong phạm vi 3 tháng hay tạo các rule cảnh báo hoạt động bất thường trên app. Riêng đối với ngăn chặn giả mạo bằng Deepfake, SHB cũng đang tiến hành sử dụng AI, Machine learning; áp dụng các giải pháp sinh trắc học nâng cao. SHB đang nỗ lực nhằm biến mobile app thành “thành trì” bảo vệ khách hàng bằng việc thiết kế các chức năng thông minh, nhằm hiểu được hoạt động của người sử dụng, phát hiện những hoạt động bất thường... qua đó giúp ngăn chặn những hành vi gian lận.

Để triệt để xử lý gốc rễ vấn đề lừa đảo trên mobile app, đại diện SHB nhấn mạnh, công tác truyền thông/giáo dục tới khách hàng phải được thực hiện mạnh mẽ, đa kênh và hiệu quả hơn nữa để người dân nâng cao ý thức cảnh giác. Ngân hàng cũng đề xuất sớm xây dựng quy định, quy trình, cơ chế phối hợp giữa Bộ Công an, NHNN, các NHTM, trung gian thanh toán nhằm kịp thời ngăn chặn hoạt động chuyển tiền của tội phạm.

Đại diện BIDV cho rằng, NHNN cần hướng dẫn các ngân hàng từng bước tiêu chuẩn hóa các tiêu chuẩn về sinh trắc học và xác thực định danh điện tử, từ đó xây dựng bộ tiêu chuẩn chung để các ngân hàng áp dụng. Song song với đó, các bộ, ban, ngành liên quan, NHNN, Bộ Công an, các ngân hàng, các cơ quan báo chí cùng phối hợp, lên kế hoạch để đào tạo nhận thức và kiến thức cho khách hàng và người dân.

Về phía NHNN sẽ tiếp tục tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như: (i) Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, ban hành kịp thời các văn bản, thông tư thay thế, sửa đổi, bổ sung về quy định về an toàn, bảo mật cho việc cung cấp dịch vụ ngân hàng trên internet…; triển khai hiệu quả Quyết định 2345, nhằm đảm bảo an toàn, bảo mật trong giao dịch thanh toán nói riêng và sử dụng dịch vụ ngân hàng nói chung; (ii) Tiếp tục đầu tư hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin của các tổ chức tín dụng, tổ chức trung gian thanh toán; đồng thời nâng cấp, phát triển các hạ tầng thanh toán đảm bảo hoạt động liên tục, thông suốt, an toàn, kết nối liền mạch, xuyên suốt với các ngành, lĩnh vực khác và kết nối thanh toán xuyên biên giới, nhằm đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng đa dạng, ngày càng tăng nhanh của các tổ chức, cá nhân trong nền kinh tế; (iii) Tiếp tục phối hợp với Bộ Công an triển khai hiệu quả Đề án 06, trong đó chú trọng khai thác thông tin Căn cước công dân gắn chip và tài khoản VneID để định danh, xác thực chính xác thông tin khách hàng và phối hợp, hỗ trợ trong quá trình cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng một cách tiện lợi, an toàn, đảm bảo phòng ngừa rủi ro, tội phạm lợi dụng dịch vụ thanh toán cho mục đích gian lận, lừa đảo; (iv) Tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trong hoạt động thanh toán, ngân hàng, phối hợp các đơn vị chức năng trong việc phòng ngừa và điều tra, xử lý tội phạm công nghệ cao; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của khách hàng…; (v) Tiếp tục đẩy mạnh truyền thông, giáo dục tài chính nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng cho công chúng; tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các hình thức thể hiện, ứng dụng công nghệ 4.0 và phương tiện truyền thông hiện đại…/.