Tại Công văn số 3366/BTC-CST của Bộ Tài chính về việc đăng tải Báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến tham gia về dự án Nghị quyết về biểu thuế bảo vệ môi trường, Bộ này cho biết, 40/60 ý kiến đồng tình với sự cần thiết và những nội dung trong dự thảo, đặc biệt là với các quy định đối với xăng, dầu.

Tại Báo cáo nói trên, Bộ Tài chính cho biết, đã nhận được 60 ý kiến tham gia, trong đó 14 ý kiến tham gia của các bộ, ngành; 42 ý kiến tham gia của các địa phương; 4 ý kiến tham gia của các hiệp hội, doanh nghiệp và tổ chức khác.

"Về cơ bản, các ý kiến đều nhất trí với sự cần thiết và nội dung của dự thảo Nghị quyết, với 40/60 ý kiến nhất trí hoàn toàn", Bộ Tài chính khẳng định.

Đặc biệt, đối với dự thảo Nghị quyết điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, Bộ Tài chính cho biết, đa số các ý kiến nhất trí với nội dung dự thảo, chỉ có một vài ý kiến tham gia thêm.

Vấn đề tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu gây nhiều tranh cãi trong dư luận thời gian qua

Trong đó, có ý kiến đề nghị điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với dầu mazut tăng từ 900 đồng/lít lên 1.500 đồng/lít hoặc điều chỉnh tăng từ 900 đồng/lít lên 1.200 đồng/lít để không ảnh hưởng đến giá thành của các sản phẩm sử dụng nhiên liệu dầu mazut, do đây là nhiên liệu đầu vào chủ yếu của các nhà máy điện, sản xuất kính, gốm sứ...

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho rằng: Dầu mazut (FO) là loại chất đốt gây ô nhiễm môi trường vì chứa hàm lượng lưu huỳnh cao (từ 2.0-3.5 mg/kg), khi đốt cháy sẽ tạo ra khí sunfuaro (SO2), một loại khí rất độc hại cho môi trường. Vì vậy, để hạn chế việc sử dụng sản phẩm nhiên liệu hóa thạch, gây ô nhiễm môi trường, Bộ Tài chính đề nghị giữ như dự thảo Nghị quyết (đề nghị điều chỉnh tăng mức thuế bảo vệ môi trường đối với dầu mazut từ 900 đồng/lít lên mức trần trong khung 2.000 đồng/lít).

Có ý kiến đề nghị điều chỉnh tăng mức thuế bảo vệ môi trường đối với dầu hỏa từ 300 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít (tương đương mức thuế của nhiên liệu bay) do nhu cầu dầu hỏa để thắp sáng ở các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa gần như không đáng kể vì mạng lưới điện ngày càng phủ kín đến các địa bàn này; nhu cầu dầu hỏa của cả nước hiện ở mức từ 4.500 - 5.000 m3/tháng và chủ yếu được sử dụng cho các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; giảm độ chênh lệch giá với mặt hàng xăng tránh gian lận thương mại...

Bộ Tài chính đã tiếp thu ý kiến này và để phù hợp với mức thuế bảo vệ môi trường dự kiến điều chỉnh của các sản phẩm dầu, mỡ nhờn khác, Bộ Tài chính đề nghị điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với dầu hỏa từ 300 đồng/lít lên mức trần là 2.000 đồng/lít. Có ý kiến đề nghị cần có lộ trình tăng mức thuế bảo vệ môi trường đến năm 2020 để phù hợp với nền kinh tế và sức mua của người dân.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính lập luận, việc đề xuất điều chỉnh mức thuế đối với từng hàng hóa chịu thuế tại dự thảo Nghị quyết, trong đó có mặt hàng xăng dầu (điều chỉnh tăng 3.000 đồng/lít lên 4.000 đồng/lít, tăng 1.000 đồng/lít đối với xăng) là đảm bảo trong khung mức thuế bảo vệ môi trường và phù hợp với các nguyên tắc quy định mức thuế bảo vệ môi trường.

Đơn vị này dẫn chứng, theo quy định tại khoản 2, Điều 8, Luật Thuế bảo vệ môi trường, mức thuế đối với hàng hóa chịu thuế phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ; Mức thuế đối với hàng hóa chịu thuế được xác định theo mức độ gây tác động xấu đến môi trường của hàng hóa.

"Với phương án điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường nêu trên và dự kiến có hiệu lực từ ngày 01/07/2018 thì việc điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường sẽ tác động đến chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 07/2018 (so với tháng 06/2018) là khoảng 0,27%-0,29% và sẽ tác động đến CPI bình quân năm 2018 là khoảng 0,11%-0,15% (theo Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 thì chỉ tiêu tốc độ tăng giá tiêu dùng bình quân ở mức 4%)", Bộ Tài chính nhận định.

Cơ quan này cũng cho rằng, việc tăng thuế bảo vệ môi trường sẽ khuyến khích sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả; góp phần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng hàng hóa thân thiện với môi trường (như xăng dầu sinh học - xăng E5, E10, dầu diesel B5, B10, túi ni lông thân thiện với môi trường).

Từ đó, sẽ giảm phát thải ô nhiễm môi trường, đảm bảo phát triển kinh tế bền vững, phát triển kinh tế đi liền giảm ô nhiễm môi trường và thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về bảo vệ môi trường.

Cũng liên quan đến loại thuế này, có ý kiến cho rằng Bộ Tài chính cần phải công khai số tiền thu - chi từ thuế bảo vệ môi trường.

Giải đáp vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, tất cả nguồn thu từ thuế, trong đó có thuế bảo vệ môi trường đều tập trung vào ngân sách nhà nước và được phân bổ chi cho việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo dự toán Quốc hội quyết định hàng năm, trong đó có thực hiện nhiệm vụ chi cho bảo vệ môi trường.

"Trên thực tế, nhiều năm nay, chi ngân sách nhà nước để thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ môi trường luôn cao hơn số thuế bảo vệ môi trường thu được. Tổng chi ngân sách nhà nước cho các nhiệm vụ bảo vệ môi trường giai đoạn 2012-2016 (chưa tính chi các hoạt động kinh tế, chi đầu tư phát triển, chi dự phòng của ngân sách địa phương cho các nhiệm vụ bảo vệ môi trường và các khoản vay, viện trợ chi trực tiếp cho dự án về bảo vệ môi trường không đưa vào ngân sách nhà nước) khoảng 131.857 tỷ đồng, bình quân khoảng 26.371 tỷ đồng/năm, cao hơn số thu thuế bảo vệ môi trường giai đoạn 2012-2016 (bình quân khoảng 21.197 tỷ đồng/năm)", Bộ Tài chính cho biết./.