Bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

Theo bà Tạ Thanh Bình, Chiến lược phát triển TTCK Việt Nam 2022 - 2030 đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xây dựng và trình Bộ Tài chính để trình Chính phủ. Quan điểm phát triển thị trường trong Chiến lược mới khác rất nhiều so với 10 năm trước. Nếu 10 năm trước, quan điểm tập trung vào phát triển về quy mô thị trường, hàng hóa, nhà đầu tư bằng nhiều giải pháp, thì 10 năm tới, TTCK Việt Nam được định hướng phát triển theo con đường bền vững, thông qua tăng chất lượng hàng hóa, tích hợp vào đó các quan điểm phát triển chứng khoán xanh, tăng chất lượng minh bạch, nhà đầu tư, đẩy mạnh kỷ cương thị trường và ứng dụng công nghệ trong quản lý, vận hành TTCK.

Về các giải pháp phát triển TTCK năm 2022, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, UBCK cho biết, bên cạnh việc hoàn thành Chiến lược phát triển 10 năm, ngành chứng khoán sẽ đẩy mạnh công tác thanh tra, giám sát TTCK, đặc biệt là thị trường TPDN riêng lẻ, tăng cường công tác giám sát, rà soát, nhận diện các mã cổ phiếu có giao dịch bất thường; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, các trường hợp cố tình, tái phạm hành vi vi phạm nghĩa vụ báo cáo, công bố thông tin đảm bảo TTCK phát triển theo hướng minh bạch và bền vững; tăng cường vai trò giám sát tuyến 1 của SGDCK trong việc phân tích, đánh giá và chịu trách nhiệm xác định các giao dịch nghi vấn có khả năng vi phạm pháp luật về giao dịch chứng khoán; yêu cầu CTCK tăng cường quản lý các hội nhóm do môi giới lập; xử lý nghiêm công ty chứng khoán hỗ trợ các hoạt động thao túng chứng khoán;

Thứ ba, hoàn thiện cơ chế quản lý, giám sát và giao dịch cho thị trường TPDN phát hành riêng lẻ nhằm tăng cường tính minh bạch, an toàn và giảm thiểu rủi ro cho thị trường;

Thứ tư, triển khai các giải pháp để đảm bảo hệ thống giao dịch được thông suốt, hạn chế thấp nhất tình trạng nghẽn lệnh giao dịch; hoàn thành dự án hiện đại hóa công nghệ thông tin; nghiên cứu khuôn khổ pháp lý cho phát triển các dịch vụ mới trên TTCK Việt Nam.

Dự báo về tương lai TTCK năm 2022, bà Bình nhận định, năm 2022 được đánh giá tiếp tục là một năm khó khăn, phức tạp của nền kinh tế thế giới và Việt Nam, do vậy, TTCK trong nước có khả năng đối mặt với nhiều diễn biến phức tạp, tăng giảm mạnh đan xen, xuất phát từ nhiều yếu tố, cả từ trong và ngoài nước.

Trong nước, tình hình dịch COVID-19 vẫn là yếu tố bất định, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, quá trình hồi phục của nền kinh tế và tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường. Việc tăng giá nguyên, nhiên, vật liệu trên thế giới do tắc nghẽn chuỗi cung ứng, sản lượng sản xuất không đáp ứng kịp nhu cầu gia tăng khi các nền kinh tế hồi phục cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất và lợi nhuận của các doanh nghiệp. Mức dư nợ giao dịch ký quỹ toàn thị trường tăng nhanh trong thời gian qua, cùng với việc nhà đầu tư cá nhân tăng tỷ trọng trên TTCK Việt Nam cũng tiềm ẩn rủi ro cho thị trường khi tính ổn định của dòng vốn chưa cao. Việc phụ thuộc nhiều vào nhà đầu tư cá nhân, dễ bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông khiến thị trường dễ có những biến động mạnh khi xuất hiện những thông tin bất lợi. Bên cạnh đó, các hiện tượng dùng mạng xã hội để làm giá cổ phiếu, kích động, xuyên tạc thông tin trên thị trường cũng tiềm ẩn rủi ro đối với hoạt động giao dịch trên TTCK, đòi hỏi phải tăng cường công tác giám sát đối với các hoạt động trên TTCK.

Ngoài ra, trong bối cảnh kinh tế bắt đầu phục hồi khi dịch bệnh được kiểm soát, dòng tiền sẽ có xu hướng dịch chuyển nhiều hơn vào hoạt động sản xuất – kinh doanh, dòng tiền vào TTCK do vậy có thể bị ảnh hưởng. TTCK khi đó khó có thể đạt mức tăng trưởng ấn tượng như năm 2021 nhưng sẽ bước vào giai đoạn ổn định và bền vững hơn.

TTCK Việt Nam trong năm 2022 còn dư địa cho tăng trưởng do nhiều yếu tố tích cực tiếp tục được duy trì

Bên cạnh các yếu tố rủi ro trong nước, TTCK Việt Nam trong năm 2022 cũng phải đối mặt với nhiều thách thức từ bên ngoài khi tình hình kinh tế - chính trị thế giới trong năm 2022 được dự báo tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Trước khả năng dịch bệnh COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp với sự xuất hiện của các biến chủng mới, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng kéo dài và khả năng Chính phủ các nước cắt giảm các biện pháp kích thích kinh tế trước áp lực lạm phát, kinh tế thế giới được dự báo sẽ tăng trưởng chậm lại trong năm 2022 ở mức 4,4% so với 5,9% của năm 2022. Tăng trưởng thương mại thế giới do vậy cũng được dự báo giảm so với năm 2021 (6% so với 9,3%). Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam.

Ngoài ra, cạnh tranh chiến lược giữa các nước, đặc biệt là tình hình căng thẳng chính trị giữa Nga và Ukraine đang ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế thế giới. Giá cả lương thực, năng lượng, đặc biệt là dầu mỏ và khí đốt tăng cao trước bối cảnh nguồn cung bị ảnh hưởng do xung đột chính trị đang làm gia tăng áp lực lạm phát lên các nền kinh tế. Lạm phát của khu vực đồng tiền chung châu Âu đã tăng lên mức kỷ lục 5,8% trong tháng 2/2022, trong khi đó lạm phát tại Mỹ cũng tăng lên mức cao nhất trong vòng 40 năm qua.

Trước tình hình đó, nhiều ngân hàng Trung ương lớn trên thế giới như FED, Ngân hàng Trung ương Anh đã bắt đầu tiến hành các biện pháp thắt chặt chính sách tiền tệ, tài khoá thông qua việc giảm dần các gói kích thích kinh tế và nâng lãi suất. Đầu tháng 3 vừa qua, Chủ tịch FED cho biết sẽ đề xuất điều chỉnh tăng lãi suất cơ bản 0,25% vào cuối tháng này và để ngỏ khả năng có những bước điều chỉnh mạnh hơn để kiểm soát lạm phát. Động thái này có thể sẽ tạo ra làn sóng thắt chặt chính sách trên thế giới trong bối cảnh nền kinh tế đang dần phục hồi cùng với áp lực lạm phát tăng cao. Mặt bằng lãi suất tăng có thể sẽ là lực cản chính đối với TTCK đang được đánh giá hấp dẫn trong môi trường lãi suất thấp. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh tăng lãi suất tại các thị trường lớn như Mỹ, Anh có thể sẽ khiến dòng vốn dịch chuyển từ các thị trường mới nổi trở lại các thị trường phát triển. Ngoài ra, bất ổn kinh tế - chính trị trên thế giới cũng ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư trên thị trường, có thể dẫn đến các phiên điều chỉnh trên TTCK.

Tuy nhiên, TTCK Việt Nam trong năm 2022 vẫn còn dư địa cho tăng trưởng do nhiều yếu tố tích cực tiếp tục được duy trì. Mặt bằng lãi suất có khả năng tiếp tục được giữ ổn định ở mức thấp và do vậy, dòng tiền nhiều khả năng vẫn tiếp tục được thu hút vào TTCK. Dịch bệnh được kiểm soát, các hoạt động kinh tế được khôi phục, tiêu dùng nội địa phục hồi, hoạt động du lịch quốc tế dần được mở cửa trở lại sẽ thúc đẩy triển vọng phục hồi tích cực của doanh nghiệp và nền kinh tế. Số lượng tài khoản chứng khoán mở mới liên tục gia tăng trong thời gian qua và hiện mới chiếm khoảng 4,7% dân số cho thấy, TTCK Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng thu hút sự tham gia của các nhà đầu tư trong nước./.