Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị đánh giá công tác thực hiện nhiệm vụ tài chính ngân sách năm 2016 và triển khai nhiệm vụ 2017 của Bộ Tài chính ngày 06/01/2017.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị đánh giá công tác thực hiện nhiệm vụ tài chính ngân sách năm 2016 và triển khai nhiệm vụ 2017 tại Bộ Tài chính

Thu ngân sách đạt 1.094 nghìn tỷ đồng

Tính đến ngày 31/12/2016, thu cân đối ngân sách nhà nước ước đạt khoảng 1.094 nghìn tỷ đồng, vượt gần 7,8% so dự toán, tăng thêm 55 nghìn tỷ đồng so số báo cáo Quốc hội.

Theo đó, năm 2016, cơ quan Thuế đã thực hiện thanh tra, kiểm tra gần 82 nghìn doanh nghiệp, qua đó xử lý tăng thu 14,5 nghìn tỷ đồng (đã thực hiện thu vào ngân sách 9,2 nghìn tỷ đồng); đã đôn đốc, cưỡng chế thu được 42 nghìn tỷ đồng tiền nợ thuế năm 2015 chuyển sang, tăng 12,1% so với năm 2015 (số dư nợ thuế tại thời điểm 31-12-2016 khoảng 72,4 nghìn tỷ đồng, giảm 2% so với thời điểm 31-12-2015); xử lý thu 6,6 nghìn tỷ đồng các khoản Kiểm toán Nhà nước kiến nghị trong quyết toán NSNN năm 2014; đồng thời đã chuyển cơ quan Công an 2.776 hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.

Bên cạnh đó, cơ quan Hải quan đã thực hiện gần 9,3 nghìn cuộc kiểm tra sau thông quan, qua đó xử lý tăng thu cho ngân sách 3,3 nghìn tỷ đồng; đã thực hiện thu hồi và xử lý 499 tỷ đồng số nợ thuế của các tờ khai phát sinh trước ngày 31-12-2015; đã bắt giữ, xử lý gần 15,4 nghìn vụ buôn lậu, tăng thu cho ngân sách 166 tỷ đồng.

Để phấn đấu hoàn thành đến mức cao nhất nhiệm vụ thu ngân sách Trung ương năm 2016, giảm tối đa số giảm thu so với số đã báo cáo Quốc hội nêu trên, Bộ Tài chính đã tập trung chỉ đạo các cơ quan Thuế, Hải quan trong những tháng cuối năm 2016 tăng cường phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các lực lượng chức năng (công an, quản lý thị trường,...) bám sát hoạt động sản xuất - kinh doanh, làm tốt hơn công tác quản lý thu, đẩy mạnh chống buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, quyết liệt xử lý nợ đọng, thu đầy đủ, kịp thời các khoản thu theo kết luận của cơ quan Thanh tra, Kiểm toán nhà nước và các cơ quan bảo vệ pháp luật khác; tập trung vào những địa bàn, lĩnh vực có đóng góp số thu ngân sách Trung ương. Nhờ vậy, kết quả thu NSNN đã đạt khá hơn dự báo.

Trước đó, dựa vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017 và dự báo bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua dự toán thu cân đối ngân sách nhà nước năm 2017 là 1,21 triệu tỷ đồng. Cụ thể, dự toán thu nội địa 990 nghìn tỷ đồng; dự toán thu dầu thô 38 nghìn tỷ đồng (giá dầu khoảng 50 USD/thùng); dự toán thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu là 180 nghìn tỷ đồng. Bên cạnh đó, dự toán chi ngân sách nhà nước là 1,39 triệu tỷ đồng. Trong đó, dự toán chi đầu tư phát triển ngân sách nhà nước là 357 nghìn tỷ đồng; dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước là 896 nghìn tỷ đồng; dự toán chi trả nợ lãi là 99 nghìn tỷ đồng. Ngoài ra, chi trả nợ gốc của NSNN (không tính trong chi cân đối ngân sách nhà nước) khoảng 164 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, Dự toán bội chi ngân sách nhà nước là 178 nghìn tỷ đồng (3,5% GDP), trong đó bội chi ngân sách Trung ương mức 3,38%GDP (172 nghìn tỷ đồng); bội chi ngân sách địa phương mức 0,12%GDP (6 nghìn tỷ đồng).

Trong đó, thu ngân sách địa phương đạt 118,6% dự toán (tương ứng vượt 77,8 nghìn tỷ đồng), hầu hết các địa phương đều thu đạt và vượt dự toán được giao (58/63 địa phương); thu ngân sách Trung ương không kể ghi thu, ghi chi viện trợ cho các dự án, cơ bản đạt dự toán.

Trong điều kiện cân đối ngân sách Trung ương hết sức khó khăn, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ xử lý, điều hành ngân sách chủ động, tích cực nên những nhiệm vụ quan trọng, cấp bách vẫn được đảm bảo thực hiện kịp thời, đầy đủ.

Trên cơ sở kết quả thực hiện thu ngân sách nhà nước và rà soát, cắt giảm nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai, cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương các cấp cơ bản được đảm bảo được đảm bảo. Bội chi ngân sách nhà nước năm 2016 được điều hành trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định là 254 nghìn tỷ đồng (4,95%GDP).

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải thông tin cho hay, từ đầu năm, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cấp uỷ và chính quyền địa phương, động viên và tranh thủ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, để làm tốt công tác chỉ đạo, điều hành thu ngân sách nhà nước ngay từ đầu năm. Chỉ đạo cơ quan Thuế, Hải quan chủ động, quyết liệt triển khai các giải pháp quản lý thu, chống thất thu, chuyển giá, buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế; cưỡng chế thu nợ thuế, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp.

Tăng cường kỷ luật tài chính - ngân sách

Thứ trưởng Huỳnh Quang Hải nhận định, thực tế việc triển khai nhiệm vụ tài chính – ngân sách nhà nước năm 2017 diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế - xã hội đất nước tiếp tục có những chuyển biến tích cực, song cũng còn nhiều khó khăn.

Theo đó, Bộ Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương để nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ của mình. Theo đó, để hoàn thành tốt nhiệm vụ tài chính – ngân sách nhà nước năm năm 2017, Bộ Tài chính đã đề ra 11 giải pháp trọng tâm.

Về định hướng công tác năm 2017, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết dự báo tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; kinh tế thế giới có thể tăng cao hơn năm 2016 nhưng vẫn phục hồi chậm, không đồng đều và còn nhiều rủi ro... Ở trong nước, bên cạnh những thuận lợi, vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh còn thấp. Các Hiệp định FTA thế hệ mới mở ra nhiều cơ hội thuận lợi nhưng cũng đặt ra không ít khó khăn, thách thức. Nhu cầu tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền quốc gia và ứng phó với biến đổi khí hậu rất lớn trong khi nguồn lực còn hạn hẹp.

Trên tinh thần chủ đề chỉ đạo, điều hành năm 2017 của Chính phủ là "tăng cường kỷ cương, đề cao trách nhiệm, thi đua sáng tạo, phát triển nhanh và bền vững", ngành Tài chính đề ra đề ra 11 nhóm giải pháp với 31 giải pháp cụ thể để thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách năm 2017.

Không được trích 1 đồng ngân sách để “biếu xén”

Sau khi điểm lại thành tựu và kết quả đạt được của đất nước năm 2016, Thủ tướng cho rằng, có sự đóng góp trực tiếp và rất lớn của ngành tài chính. Bởi lẽ, năm 2016 khó khăn chồng chất, nhưng ngành tài chính đã đoàn kết, quyết tâm, chỉ đạo quyết liệt, thắng lợi toàn diện trên các lĩnh vực mà ngành tài chính quản lý điều hành.

Thủ tướng đánh giá, năm 2016 vượt thu ngân sách Trung ương 7,8% so với dự toán. Điều đó thể hiện quyết tâm cao của ngành Tài chính, đảm bảo chi ngân sách Trung ương, trong đó có chi trả lương, trả nợ và chi các nguồn cấp bách.điều này đưa tiềm lực dự trữ quốc gia đã được nâng lên đáng kể. Góp phần đưa tiềm lực dự trữ quốc gia đã được nâng lên đáng kể. Đến năm 2016, tổng mức dự trữ quốc gia đã tăng gấp đôi so với năm 2006.

Bên cạnh thành quả đạt được, Thủ tướng cũng nêu một thực tế là nợ công tăng nhanh trong 5 năm qua, trung bình 18%, gấp 3 lần tăng trưởng kinh tế, tốc độ tăng chi thường xuyên còn lớn hơn. Trong khi đó, dư địa chính sách tài khóa còn hạn hẹp, thu ngân sách không đủ chi thường xuyên và trả nợ, dẫn đến hệ quả là nhà nước phải đi vay để đầu tư phát triển, khiến tác động đến nợ công và thâm hụt ngân sách.

Bên cạnh đó, chính sách thuế, hải quan vẫn còn bất cập, thiếu đồng bộ, có lúc thiếu nhất quán và không ổn định nên cần phải tiếp tục hoàn thiện. Thất thu ngân sách còn nhiều, xử lý nợ đọng thuế đã thu được kết quả bước đầu, song số nợ đọng thuế còn lớn. Còn tình trạng lãng phí thất thoát trong xã hội, trong sử dụng ngân sách, nhất là tài sản công, xe công, xây dựng cơ bản còn lớn. Thủ tướng nêu một thực tế là cả nước vẫn còn hơn 560.000 ha đất vàng còn quy hoạch treo.

Thủ tướng cũng nêu rõ, dư địa phấn đấu các mục tiêu năm 2017 khá hạn hẹp, trong khi mục tiêu GDP tăng 6,7%, bội chi ngân sách dưới 3,5% GDP, lạm phát khoảng 4%. Đây là thách thức đòi hỏi Bộ Tài chính phải nỗ lực đóng góp thực hiện các mục tiêu này.

Tại hội nghị, Thủ tướng thay mặt Chính phủ giao trọng trách cho Bộ Tài chính phải thực hiện tốt các công cụ chính sách tài khóa để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, vừa phải có cải cách đột phá trong thu chi ngân sách để giảm bội chi, kiểm soát chặt nợ công, đảm bảo khả năng trả nợ, đồng thời góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra.

Thủ tướng nhấn mạnh, cần nhanh chóng thiết lập kỷ luật ngân sách và cải thiện hiệu quả thu chi ngân sách nhà nước. Cụ thể, về thu ngân sách nhà nước, Thủ tướng yêu cầu chỉ đạo quyết liệt công tác thu ngay từ đầu năm.

Đáng chú ý, Thủ tướng yêu cầu công khai, minh bạch, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể gây thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước và tài sản công; xử lý nghiêm các sai phạm; củng cố lòng tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước. Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta làm điều này là thể hiện tinh thần trách nhiệm với từng đồng tiền thuế của dân.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cho rằng, trong hoàn cảnh khó khăn hiện nay thì cần dồn tiền làm cái gì cần thiết cho xã hội, cho phát triển. “Chi thường xuyên liên tục tăng lên thì phải hãm phanh lại dứt khoát chứ không phải dự toán rồi cứ chi”. Thủ tướng quán triệt “không được trích một đồng ngân sách nào để đi biếu xén cấp trên, cấp dưới…”. Bộ Tài chính, Sở Tài chính phải chủ trì, phát hiện bất hợp lý này để phê bình ngành, địa phương chi tiêu lãng phí ngân sách nhà nước./.