Sự bùng phát của dịch bệnh Covid-19 trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong tháng 3 năm nay đã ảnh hưởng toàn diện đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó, cộng đồng doanh nghiệp là một trong những đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề.

Theo Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), trong tháng 03/2020, số doanh nghiệp thành lập mới là 12.272 doanh nghiệp với số vốn đăng ký là 131.374 tỷ đồng, giảm 1,6% về số doanh nghiệp và chỉ tăng 2,5% về số vốn so với cùng kỳ năm 2019. So sánh với tỷ lệ gia tăng doanh nghiệp của tháng 3/2019 so với cùng kỳ năm 2018 (tăng đến 54,3% về số doanh nghiệp và 57,9% về số vốn đăng ký) cho thấy, tinh thần khởi sự kinh doanh của doanh nghiệp thời điểm này đã và đang bị ảnh hưởng đáng kể.

Số lượng doanh nghiệp thành lập mới trong quý I/2020 có xu hướng chững lại.

Bên cạnh đó, các số liệu khác về tình hình đăng ký kinh doanh trong tháng 3/2020 cho thấy sự ảnh hưởng rõ nét, cụ thể: Số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 3/2020 là 86.184 người, giảm 43,9% so với cùng kỳ năm 2019, đối nghịch với mức tăng đột biến gần 123% của tháng 3/2019 so với cùng kỳ năm 2018; Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 3/2020 là 3.423 doanh nghiệp, giảm 29,8% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi tỷ lệ này trong tháng 3/2019 tăng đến 170,8% so với tháng 3/2018.

Ngoài ra, tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong tháng 3/2020 là 6.553 doanh nghiệp, tăng 55,5% so với cùng kỳ năm 2019, bao gồm: 2.452 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, tăng 78,6% so với cùng kỳ năm 2019; 2.785 doanh nghiệp chờ hoàn thành thủ tục giải thể, tăng 48,0% so với cùng kỳ năm 2019; 1.316 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 37,1% so với cùng kỳ năm 2019.

Trong quý I/2020, với những diễn biến ngày càng phức tạp của dịch bệnh Covid-19 gây ra cùng với tác động cộng hưởng từ những yếu tố khác, số lượng doanh nghiệp thành lập mới có xu hướng chững lại, tỷ lệ gia tăng thấp hơn nhiều so với cùng kỳ các năm trước.

Cụ thể, cả nước có 29.711 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 4,4% so với cùng kỳ năm 2019. Đây là một trong những mức gia tăng số doanh nghiệp thành lập mới thấp nhất của quý I giai đoạn từ 2015-2019 (so với mức tăng trung bình là 10,9%). Điều này cho thấy, những ảnh hưởng đang ngày một rõ rệt của dịch viêm phổi cấp Covid-19 đến tình hình đăng ký doanh nghiệp trong nước.

Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong quý I/2020 đạt 11,8 tỷ đồng, giảm 10,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong quý I/2020 là 903.788 tỷ đồng (giảm 17,7% so với cùng kỳ năm 2019), bao gồm: số vốn đăng ký của doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 351.369 tỷ đồng (giảm 6,4%) và số vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp là 552.419 tỷ đồng (giảm 23,5%) với 9.060 doanh nghiệp đăng ký tăng vốn.

Tổng lượng vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động giảm mạnh (23,5%) so với cùng kỳ năm trước cho thấy, tâm lý của các nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng lớn bởi tình hình phức tạp của dịch bệnh Covid-19, doanh nghiệp đang e ngại trong việc đầu tư thêm vốn vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong quý I/2020 là 243.711 lao động, giảm 23,3% so với cùng kỳ năm 2019.

Theo địa bàn hoạt động, trong quý I/2020, khu vực Đông Nam Bộ có số lượng doanh nghiệp thành lập mới đạt cao nhất với 12.480 doanh nghiệp (chiếm 42,0% cả nước) và số vốn đăng ký là 152.981 tỷ đồng (chiếm 30,9% cả nước), tăng 5,5% về số doanh nghiệp và giảm 26,5% về số vốn so với cùng kỳ năm 2019; Tiếp đó là Đồng bằng sông Hồng với 8.956 doanh nghiệp (chiếm 30,1% cả nước) và số vốn đăng ký là 131.045 tỷ đồng (chiếm 26,5% cả nước), tăng 3,9% về số doanh nghiệp và tăng 52,9% về số vốn so với cùng kỳ năm 2019; Trung du và miền núi phía Bắc là khu vực có sự gia tăng mạnh mẽ nhất về số lượng doanh nghiệp thành lập mới với 1.260 doanh nghiệp (chiếm 4,2% cả nước), tăng 17,3% và số vốn đạt 12.039 tỷ đồng (chiếm 2,4%), giảm 23,0% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo lĩnh vực hoạt động, trong quý I năm nay, số lượng doanh nghiệp thành lập mới vẫn tập trung chủ yếu ở các ngành: bán buôn; bán lẻ; sữa chữa ô tô, xe máy với 10.015 doanh nghiệp (chiếm 33,7%) và số vốn đăng ký là 49.634 tỷ đồng (chiếm 10,0%); tiếp đến là ngành xây dựng có 3.941 doanh nghiệp (chiếm 13,3%) với số vốn đăng ký là 50.518 tỷ đồng (chiếm 10,2%); ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có 3.685 doanh nghiệp (chiếm 12,4%) với số vốn đăng ký là 33.133 tỷ đồng (chiếm 6,7%).

Có 11 ngành kinh doanh chính có số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng so với cùng kỳ năm 2019, trong đó, các ngành có tỷ lệ tăng cao nhất là: sản xuất, phân phối điện, nước, gas (tăng 39,8%); khoa học, công nghệ; dịch vụ tư vấn, thiết kế; quảng cáo và chuyên môn khác (tăng17,5%); thông tin và truyền thông (tăng 15,5%) và khai khoáng (tăng 11,7%).

Có 06 ngành có số lượng doanh nghiệp thành lập mới giảm so với cùng kỳ năm 2019, đặc biệt là các ngành: nghệ thuật, vui chơi và giải trí (giảm 22,5%); hoạt động dịch vụ khác (giảm 12,2%) và kinh doanh bất động sản (giảm 11,9%). Đây là những ngành được xem là chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong giai đoạn dịch bệnh diễn biến phức tạp.

Cũng trong quý I/2020, cả nước còn có 14.810 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, giảm 1,6% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi tỷ lệ này của quý I/2019 so với quý I/2018 tăng đến 78,1%.

Bên cạnh đó, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong quý I/2020 là 34.889 doanh nghiệp (tăng 2,0% so với cùng kỳ 2019), bao gồm: 18.596 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn (tăng 26,0%), 12.178 doanh nghiệp chờ giải thể (giảm 20,6%), 4.115 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể (giảm 0,02%). Trung bình mỗi tháng có 11.630 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường./.