Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về phê duyệt Đề án tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) giai đoạn 2016-2020.

Cụ thể, Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính tiếp tục bám sát Đề án cơ cấu lại, đổi mới, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước dự kiến trình Hội nghị Trung ương 5 khóa XII, hoàn chỉnh dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tái cơ cấu DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2016-2020.

Phó Thủ tướng lưu ý hoàn thiện Đề án cần bổ sung mục tiêu, nhiệm vụ về thành lập cơ quan chuyên trách thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu vốn tại DNNN và doanh nghiệp có vốn nhà nước.

Hoàn chỉnh lại dự thảo Quyết định về nội dung liên quan đến đất đai của doanh nghiệp khi cổ phần hóa để phù hợp với Luật Đất đai.

Phó Thủ tướng yêu cầu trước ngày 29/4/2017, Bộ Tài chính trình dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tái cơ cấu DNNN giai đoạn 2016-2020 để Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.

Theo Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính), tính hết tháng 3/2017, các đơn vị đã hoàn thành kế hoạch cổ phần hóa theo Đề án tái cơ cấu DNNN giai đoạn 2011 - 2015.

Riêng trong 3 tháng đầu năm nay, 7 DNNN cuối cùng trong Đề án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án CPH. Tổng giá trị thực tế của 7 doanh nghiệp này được xác định 1.855 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước 379 tỷ đồng.

Ngoài ra, các đơn vị đã thoái được tổng cộng 3.072 tỷ đồng, thu về 14.236 tỷ đồng. Trong đó, riêng Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) đã bán vốn tại 15 doanh nghiệp với giá trị 1.333 tỷ đồng, thu về 12.139 tỷ đồng (riêng SCIC thoái vốn tại Vinamilk giá trị 783 tỷ đồng, thu về 11.286 tỷ đồng).

Theo Bộ Tài chính, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình sắp xếp, cổ phần hóa, tái cơ cấu DNNN thời gian qua cũng bộc lộ một số bất cập, phải nghiên cứu cho giai đoạn 2016 - 2020.

Như một số bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp chưa tích cực, chủ động chỉ đạo triển khai thực hiện tái cơ cấu DNNN. Tỷ lệ vốn nhà nước ở các công ty cổ phần còn cao, do lượng cổ phần chào bán ra công chúng đạt thấp so với phương án cổ phần hóa được duyệt.

Mặt khác, do tỷ lệ nhà nước cần nắm giữ cổ phần chi phối sau cổ phần hóa tại một số doanh nghiệp còn lớn, làm giảm mức độ hấp dẫn với nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư lớn, chuyên nghiệp. Đây cũng là rào cản của quá trình thay đổi nền tảng quản trị tại doanh nghiệp.

Đặc biệt, hiệu quả hoạt động của DNNN chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ, năng suất lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp. Một số tập đoàn, tổng công ty nhà nước hoạt động yếu kém, làm ăn thua lỗ; cơ chế quản trị chưa đáp ứng các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế.

Việc giao các doanh nghiệp sau cổ phần hóa về SCIC còn chậm, đăng ký giao dịch trên sàn chứng khoán chưa được thực hiện nghiêm túc, nhiều doanh nghiệp chưa đăng ký giao dịch. Chưa tách bạch rõ chức năng quản lý nhà nước và sở hữu doanh nghiệp, nên làm giảm hiệu lực quản lý, không rõ trách nhiệm giải trình./.