Mục đích Hội thảo nhằm chia sẻ các nội dung tích hợp về môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp (ESG) trong hoạt động quản trị cùng kinh nghiệm thực tế về triển khai ESG trong doanh nghiệp Việt Nam và trao đổi về định hướng, góc nhìn của các bên hữu quan về ESG trong doanh nghiệp. Từ đó, thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp quan tâm thiết thực đến triển khai các nguyên tắc về ESG vì sự phát triển bền vững.

Nhận thức của nhiều doanh nghiệp về ESG còn hạn chế

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang phát triển cùng với cam kết Net-Zero sau COP26, cũng như chiến lược theo đuổi các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hiệp quốc (SDGs) của Chính phủ Việt Nam, việc thúc đẩy triển khai các nguyên tắc về ESG là một ưu tiên hàng đầu của nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhận thức về ESG tại các doanh nghiệp còn khá hạn chế, chưa rõ ràng, tạo ra nhiều khó khăn và thách thức trong việc thực hiện ESG.

Việc áp dụng ESG trong thực tiễn tại các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết có sự khác biệt lớn. Rất nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào ESG, có doanh nghiệp đã bước đầu tạo ra giá trị kinh tế trực tiếp, nhưng cũng có các doanh nghiệp chỉ đơn thuần hướng đến việc làm mạnh thương hiệu. Thực tế cho thấy, vẫn có nhiều doanh nghiệp còn hoài nghi về giá trị mang lại của các hành động ESG.

Thách thức xác định chỉ số ESG

Tại buổi hội thảo, các diễn giả đã lần lượt chia sẻ các khía cạnh thực tiễn khác nhau của việc triển khai ESG trong doanh nghiệp bao gồm: (i) ESG trong chương trình nghị sự của hội đồng quản trị (HĐQT), (ii) Định hướng chiến lược và sáng kiến ESG được tích hợp vào trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (iii); ESG trong quản lý và kiểm soát rủi ro. ESG có khiến Công ty gặp rủi ro không?; (iv) Công bố và Báo cáo ESG; (v) Công nghệ hỗ trợ xử lý hiệu quả hoạt động ESG. Với từng chủ đề cụ thể, các chuyên gia chia sẻ các góc nhìn về ESG của các bên hữu quan về ESG trong doanh nghiệp.

Tổng giám đốc CGS Việt Nam Nguyễn Viết Thịnh chia sẻ tại Hội thảo

Ông Nguyễn Viết Thịnh, Tổng Giám đốc CGS Việt Nam cho rằng, một trong các thách thức đối với doanh nghiệp là việc chưa xác định được các chỉ số ESG để làm căn cứ đặt mục tiêu, cũng như quản lý và đo lường hiệu quả của các hoạt động phát triển bền vững (PTBV). Các chỉ số ESG được lựa chọn cần đúng trọng tâm và phù hợp với bối cảnh PTBV của doanh nghiệp.

Nhìn ra quốc tế, ông Thịnh dẫn một nghiên cứu của KPMG cho biết, các công ty càng lớn càng có xu hướng thực hiện Báo cáo PTBV để chia sẻ mục tiêu và các nỗ lực thực tế của mình. Khảo sát 100 doanh nghiệp lớn nhất tại 58 quốc gia của KPMG cho thấy, số doanh nghiệp thực hiện Báo cáo PTBV liên tục hàng năm, đạt 79% vào năm 2023. Dưới góc độ cổ đông, việc doanh nghiệp công bố Báo cáo này mang lại nhiều lợi ích, nhất là tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, tăng độ tin cậy, tăng khả năng tiếp cận thị trường mới và từ đó, tăng khả năng tồn tại lâu dài của doanh nghiệp. Một khảo sát khác của Ernst & Young cho biết, 78% nhà đầu tư mong muốn các công ty họ đầu tư sẽ giải quyết các vấn đề liên quan đến PTBV vì tương lai dài hạn, ngay cả khi điều này làm giảm lợi nhuận trong ngắn hạn.

Tổng giám đốc CGS Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu hướng tới các quy định chặt chẽ hơn về ESG, việc doanh nghiệp chọn PTBV sẽ cải thiện sức hấp dẫn với các nhà đầu tư, đồng thời giúp doanh nghiệp tiếp cận được với các nguồn tín dụng xanh trên toàn cầu. Doanh nghiệp có khả năng tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, tạo nguồn doanh thu mới, thu hút và giữ chân người tài và tạo sự khác biệt về thương hiệu.

Tuy nhiên, thực hành ESG sẽ không có tác dụng nếu doanh nghiệp sai lầm trong chiến lược và yếu kém trong kinh doanh hoặc việc thực hành không đủ để mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp so với các công ty cùng ngành. Ông Thịnh chia sẻ phương pháp tiếp cận phát triển bền vững của CGS, theo đó, nhân lực và tổ chức; chính sách và quy trình; cơ sở hạ tầng và công nghệ là 3 nhân tố định hình chiến lược, mục tiêu và khả năng thực thi PTBV của doanh nghiệp.

Đánh giá về hiện trạng tại Việt Nam, theo ông Thịnh, tỷ lệ doanh nghiệp lập báo cáo PTBV riêng biệt còn thấp (dưới 10%, tính trong giai đoạn 2012-2022). Nhiều doanh nghiệp thiếu sự gắn kết giữa chiến lược và hoạt động kinh doanh với sáng kiến PTBV, thiếu các mục tiêu cụ thể về PTBV, chưa xác định được các vấn đề trọng yếu phải làm để thực hiện mục tiêu này. “Một trong các thách thức đối với doanh nghiệp là việc chưa xác định được các chỉ số ESG để làm căn cứ đặt mục tiêu, cũng như quản lý và đo lường hiệu quả của các hoạt động PTBV. Các chỉ số ESG được lựa chọn cần đúng trọng tâm và phù hợp với bối cảnh PTBV của doanh nghiệp”, ông nói và khuyến nghị, chiến lược PTBV nên được tích hợp và trở thành một phần của chiến lược hoạt động của mỗi doanh nghiệp.

Cần sự vào cuộc trực tiếp từ cấp độ HĐQT về PTBV

Bà Nguyễn Phương Chi, Giám đốc Chiến lược Công ty CP Sợi Thế Kỷ cho biết, từ năm 2017, Sợi Thế Kỷ đã tích hợp định hướng PTBV vào chiến lược kinh doanh hàng năm. Năm 2021, Công ty đưa hệ thống điện mặt trời áp mái vào hoạt động và đang trên hành trình nâng tỷ trọng sợi tái chế lên 60 - 70%. Nỗ lực của Sợi Thế Kỷ thuận theo bối cảnh PTBV của ngành dệt may, khi các công ty và thương hiệu lớn trên toàn cầu tham gia Hiến chương ngành thời trang hành động vì khí hậu. Hiến chương đưa ra năm 2019, với mục tiêu năm 2030, giảm 50% phát thải khí nhà kính, đến năm 2050 đưa phát thải khí nhà kính về 0. Sợi Thế Kỷ quyết tâm đầu tư vào công nghệ thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo và liên tục nỗ lực cắt giảm, tái sử dụng, tái chế nguyên liệu. Theo đó, Công ty được sự hợp tác của nhiều bạn hàng quốc tế, phát triển kinh doanh và mang lại lợi ích cho nhiều chủ thể. Từ năm 2021 đến nay, Sợi Thế Kỷ nộp thuế trên 100 tỷ đồng/năm, thu nhập cho người lao động ổn định và trả cổ tức cho cổ đông tăng hàng năm. Sợi Thế Kỷ đặt mục tiêu PTBV giai đoạn 2024-2027, với nhiều mục tiêu cụ thể, trong đó có việc tăng tỷ trọng sợi tái chế, sử dụng năng lượng sạch và tuân thủ tiêu chuẩn bảo vệ môi trường.

Các diễn giả chia sẻ tại phiên tọa đàm

Theo ông Nguyễn Sinh Thắng, Chủ tịch Hội thành viên HĐQT độc lập Việt Nam (VNIDA), việc thiếu các chương trình làm việc mạnh mẽ và sâu sát ở cấp độ HĐQT về các vấn đề PTBV là một trong các lý do khiến cho ESG chưa được triển khai sâu và hiệu quả tại doanh nghiệp Việt Nam. Một số doanh nghiệp đã đầu tư vào ESG, có doanh nghiệp đã bước đầu tạo ra giá trị kinh tế trực tiếp, nhưng cũng có các doanh nghiệp chỉ đơn thuần hướng đến việc làm mạnh thương hiệu. Cũng có nhiều doanh nghiệp còn hoài nghi giá trị mang lại của các hành động ESG… Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập và đối tác quốc tế ngày càng khắt khe hơn trong việc lựa chọn đối tác, sản phẩm, hàng hóa tiêu dùng, các chuyên gia cho rằng, hiểu và triển khai ESG là con đường không thể khác để doanh nghiệp trong nước đứng vững và phát triển trên thương trường.

Trong phiên tọa đàm “Chuyển đổi hành động thành giá trị”, các diễn giả cùng nhau chia sẻ các góc nhìn và hành động để hướng đến việc tạo ra các giá trị thực sự cho các doanh nghiệp đầu tư vào ESG. Các diễn giả đều bày tỏ kỳ vọng đây sẽ là một sự kiện chuyên môn uy tín và đóng góp nhiều giá trị lớn và hiệu quả cho cộng đồng doanh nghiêp hướng tới thực hành ESG hiệu quả./.