Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, hiện việc di dời triển khai còn chậm, do đòi hỏi nhu cầu vốn ngân sách rất lớn. Nguồn vốn thực hiện di dời và xây dựng cơ sở mới chưa được bố trí, chưa có phương án huy động nguồn lực xây dựng (cơ chế chính sách, sử dụng quỹ đất sau khi di dời, hình thức huy động nguồn lực, phối hợp các cơ quan liên quan). Các bộ, ngành và TP. Hà Nội chưa triển khai đúng tiến độ việc lập quy hoạch và xây dựng các đề án di dời theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (về danh mục, tiêu chí, lộ trình, biện pháp di dời).

Bộ Xây dựng đưa ra 2 phương án di dời trụ sở các bộ, ngành trung ương
Bộ Xây dựng đưa ra 2 phương án di dời trụ sở các bộ, ngành trung ương

Bộ Xây dựng cho biết, Quyết định số 130/QĐ-TTg đã xác định nguyên tắc sử dụng quỹ đất của các trụ sở sau khi di dời. Cụ thể, ưu tiên để xây dựng, phát triển các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe, công trình hạ tầng xã hội và kỹ thuật đô thị; không làm tăng chất tải cho khu vực nội thành, đảm bảo cân bằng nhu cầu về hạ tầng xã hội, kỹ thuật và môi trường đô thị, không được sử dụng để xây dựng chung cư cao tầng sai quy hoạch. Bên cạnh đó, tổ chức đấu giá công khai theo quy định để tạo kinh phí tái đầu tư cho di dời. Các công trình xây dựng có giá trị về lịch sử, văn hóa và kiến trúc cần được thực hiện bảo tồn, phục chế tôn tạo theo quy định của Luật Di sản văn hóa, ưu tiên sử dụng cho mục đích công cộng.

Bộ Xây dựng đã thực hiện rà soát 36 cơ quan trung ương thuộc đối tượng quy hoạch (18 bộ, 4 cơ quan ngang bộ, 8 cơ quan thuộc Chính phủ, 6 cơ quan đoàn thể trung ương) để xây dựng các phương án quy hoạch cụ thể.

Chính phủ đã đồng ý chủ trương bố trí hệ thống trụ sở bộ, ngành theo đề xuất của Bộ Xây dựng; trong đó, chỉ đạo tập trung phát triển tại khu Tây Hồ Tây (khoảng 35 ha) và một phần tại khu vực Mễ Trì.

Theo Bộ Xây dựng, phương án di dời gồm 2 nhóm. Cụ thể:

Thứ nhất là nhóm cơ quan đã xây dựng trụ sở tại vị trí mới và cải tạo chỉnh trang tại chỗ: bao gồm 23 cơ quan, trong đó 8 cơ quan đã được bố trí quỹ đất và thực hiện đầu tư xây mới và 15 cơ quan thực hiện cải tạo tại chỗ (Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Văn phòng Chính phủ, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Học viện Chính trị Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, Ban quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam và Trung ương Hội cựu chiến binh Việt Nam).

Thứ hai, nhóm cơ quan đề xuất di dời gồm 13 cơ quan gồm: Bảo hiểm xã hội Việt Nam; Bộ Giao thông Vận tải; Bộ Y tế; Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Công Thương; Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; Bộ Thông tin và Truyền thông; Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Bộ Xây dựng (các cơ quan này đã đề xuất xây dựng trụ sở mới tại khu vực quy hoạch xây dựng các trụ sở bộ, ngành); Bộ Tư pháp; Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (thực hiện di dời theo Quy hoạch chi tiết trung tâm Ba Đình được phê duyệt).

Về ý tưởng quy hoạch, kiến trúc tổng thể Khu trụ sở làm việc của các bộ, ngành trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây, Bộ Xây dựng cho biết, căn cứ Quyết định số 658/QĐ-TTg phê duyệt Điều chỉnh nhiệm vụ quy hoạch xây dựng hệ thống trụ sở làm việc của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của các đoàn thể tại Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, Bộ Xây dựng được giao tổ chức Cuộc thi Ý tưởng quy hoạch, kiến trúc tổng thể Khu trụ sở làm việc của các bộ, ngành Trung ương tại khu vực Tây Hồ Tây làm cơ sở lập, hoàn thiện đồ án quy hoạch hệ thống trụ sở bộ, ngành. Đến nay, Bộ Xây dựng đã hoàn thành tổ chức Cuộc thi này và trên cơ sở kết quả thi tuyển đang chỉ đạo hoàn thiện Đồ án Quy hoạch hệ thống trụ sở làm việc của các bộ, ngành trung ương, làm cơ sở triển khai đầu tư xây dựng theo quy hoạch được duyệt; có văn bản gửi lấy ý kiến các bộ, ngành, cơ quan có liên quan về Đồ án Quy hoạch Khu trụ sở bộ, ngành tại Tây Hồ Tây và Mễ Trì, Hà Nội.

Tính đến ngày 16/9/2022, Bộ Xây dựng đã nhận đủ văn bản góp ý, trong đó đa số đồng thuận với các nội dung chính của Đồ án; một số cơ quan bổ sung, làm rõ nhu cầu sử dụng trong tương lai. Tiếp thu các ý kiến đóng góp, Đồ án đã được chỉnh sửa, bổ sung các nội dung phù hợp.

Bộ Xây dựng đang triển khai lấy thêm ý kiến cộng đồng dân cư tại các khu đất thuộc phạm vi ranh giới nghiên cứu lập đồ án Quy hoạch (phường Mễ Trì và Trung Văn, quận Nam Từ Liêm; phường Xuân La quận Tây Hồ; phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm). Phần việc này dự kiến hoàn thành vào cuối tháng 11/2022 và trình Thủ tướng Chính phủ trong năm 2022 để làm cơ sở triển khai các bước tiếp theo./.