Cơ hi ln, thách thc không nh

AEC s chính thc có hiu lc vào ngày 31/12/2015. Đây được coi là mt ct mc lch s ca Hip hi các quc gia Đông Nam Á k t khi được thành lp vào năm 1967.

Theo T chc Lao đng Quc tế (ILO), khi tham gia vào AEC, kinh tế ca Vit Nam s có cơ hi tăng trưởng thêm 14,5%, người tiêu dùng có cơ hi được dùng các loi hàng hóa tt hơn, r hơn, dòng vn ngoi đu tư vào Vit Nam ha hn s nhiu hơn. Các doanh nghip Vit Nam s có th trường tiêu th sn phm rng ln hơn vi quy mô hơn 600 triu dân và GDP đt mc 2,6 nghìn t USD.

Bên cnh đó, các th tc xut, nhp khu s bt rườm rà hơn, đc bit là vic cho phép doanh nghip t chng nhn xut x hàng hóa s to điu kin thun li cho doanh nghip thông quan hàng hóa sang các th trường ASEAN.

Chính vì vy, xut khu ca Vit Nam sang ASEAN d kiến s tiếp tc tăng trưởng n đnh nh được hưởng ưu đãi thuế quan 0% vi tng s trên 99% dòng thuế theo Hip đnh Thương mi hàng hóa ASEAN (ATIGA).

Vì vy, đây là thi đim đ các doanh nghip linh hot, nhy bén, sm nhn din và nm bt nhng li ích tim năng t AEC, t đó thúc đy xut khu không ch khi th trường này, mà còn vi các th trường ASEAN đã ký các hip đnh FTA, như: Trung Quc, Hàn Quc, Nht Bn, n Đ, Australia và New Zealand

Tuy nhiên, bên cnh nhng cơ hi, các doanh nghip Vit Nam cũng s phi đi mt vi nhng áp lc cnh tranh vô cùng ln.

Bi, hin nay, hàng Vit Nam khó cnh tranh vi mt hàng xut x t Trung Quc, Thái Lan… ti các nước ASEAN, bi cùng mt chng loi nhưng giá c, mu mã hàng Trung Quc, Thái Lan cnh tranh tt hơn. Khi AEC chính thc được hình thành, theo cam kết 100% thuế sut đi vi hàng hóa thông thường t các nước ASEAN s được d b, th trường s cnh tranh quyết lit hơn.

Khi đó, không ch hàng hóa xut khu đi, mà ngay ti th trường trong nước, hàng Vit cũng khó cnh tranh. S cnh tranh gay gt, trc tiếp s khiến các doanh nghip có nguy cơ b chèn ép, nhn chìm hoc thâu tóm, mt th trường, thương hiu. Doanh nghip Vit yếu thế s mt dn ngun nhân lc cht lượng cao, công ngh truyn thng không còn ch đng, b kim soát toàn din trong chui giá tr… và thm chí thua ngay trên sân nhà.

Cn ch đng thay đi

Cơ hi ln là thế, thách thc nhiu là vy, song nhiu doanh nghip Vit Nam vn rt th ơ vi hi nhp AEC. Mt kho sát gn đây cho thy, ch khong 35% doanh nghip ca Vit Nam biết và ý thc được nh hưởng ca AEC.

Trước đó, ti bui đi thoi trc tuyến do Cng thông tin đin t Chính ph t chc đu năm nay v AEC, Ch tch Hi Doanh nghip tr Hà Ni Lê Đc Sơn cũng công b mt kho sát ca Hi. Theo đó, có đến 80% s doanh nghip được hi t ra “rt th ơ, không h quan tâm” đến hi nhp.

“Hu hết chúng tôi rt th đng, không h biết gì đang ch đi mình phía trước khi hi nhp đã đến rt gn”, ông Lê Đc Sơn tha nhn. “Tôi lo là khi thc thi cam kết AEC, các doanh nghip ca ASEAN s gây tn thương cho doanh nghip trong nước”.

Trước thc trng đó, ông Trnh Minh Anh, Phó Chánh văn phòng Ban ch đo liên ngành Hi nhp quc tế v kinh tế, doanh nghip Vit phi ch đng tiếp cn ngun thông tin đ tn dng tt vic lưu thông hàng hóa t vic ct gim thuế quan trong ASEAN, ch đng tìm hiu các th trường trong khu vc ASEAN.

Bên cnh đó, cn chun b chu đáo nhm cnh tranh vi hàng hóa nhp khu có mc giá ngày càng gim bng cách xây dng các yêu cu k thut ti thiu, như: kê khai ngun gc, xut x, kim soát cht lượng, chng nhn sn phm…

Quan trng nht là cn ch đng nâng cao mu mã, cht lượng sn phm, dch v sau bán hàng, có chiến lược kinh doanh phù hp… đ gi vng th phn trong nước, đng thi tìm kiếm các th trường mi đ đu tư phát trin (Phm Duy Khương, 2015).

Cũng đưa ra li khuyên cho các doanh nghip Vit Nam, ti Din đàn Vietnam CEO Forum 2015 vi ch đ CEO 3.0 - khi đu s mnh: “Tư duy 90 hay 600”, ngày 24/09/2015, B trưởng B Tư pháp Hà Hùng Cường cho rng, quá trình hi nhp buc chúng ta phi chp nhn nhng lut l mi vi nhng tiêu chun và nhng thách thc mi.

Đ vượt qua được nhng thách thc đó và hi nhp thành công, các doanh nghip phi thay đi tư duy phc v cho hơn 90 triu người Vit Nam thành hơn 600 triu dân trong AEC. Doanh nghip cn nâng cao năng lc cnh tranh cũng như ngun nhân lc ca mình.

Còn theo chuyên gia kinh tế Phm Chi Lan, doanh nghip Vit Nam cn phi liên kết đ tham gia kinh doanh mnh m hơn.

“Chúng ta nói nhiu đến hi nhp, chui giá tr trong khu vc và toàn cu, nhưng trong nước không liên kết thì rt khó ra ngoài liên kết”, bà Lan nhn mnh (Vân Hng, 2015)./.

Tham kho từ các nguồn:

1. Phm Duy Khương (2015). Gia nhp Cng đng Kinh tế ASEAN: Ch đng t doanh nghip, truy cp t http://www.vietnamplus.vn/gia-nhap-cong-dong-kinh-te-asean-chu-dong-tu-doanh-nghiep/357410.vnp

2. Vân Hng (2015). Gánh nng thuế phí thách thc sc cnh tranh ca doanh nghip, truy cp t http://m.anninhthudo.vn/kinh-doanh/ganh-nang-thue-phi-thach-thuc-suc-canh-tranh-cua-doanh-nghiep/644757.antd