Sáng ngày 30/12, Hội thảo “Tăng cường vai trò của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong hỗ trợ DNNVV tham gia hiệu quả, thực chất vào thị trường quốc tế” do Vụ Hợp tác kinh tế đa phương, Bộ Ngoại tổ chức đã diễn ra tại Hà Nội.

Đây là sự kiện cuối cùng của chuỗi Hội thảo thuộc Dự án “Phát huy vai trò các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài trong việc hỗ trợ DNNVV phục hồi và hội nhập kinh tế quốc tế” tại TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Hà Nội, trong khuôn khổ hợp tác kinh tế Ayeyawady – Chao Phraya – Mekong (ACMECS). Dự án là sáng kiến do Bộ Ngoại giao đề xuất và được Chính phủ Nhật Bản tài trợ.

Chuỗi hội thảo lần này là cũng là một bước triển khai cụ thể và thiết thực trong công tác ngoại giao kinh tế của Bộ Ngoại giao. Với phương châm lấy người dân, địa phương và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, chương trình đã tạo ra một nền tảng kết nối hiệu quả giữa các DNNVV với mạng lưới cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Doanh nghiệp nhỏ - Áp lực lớn

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, TS. Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội DNNVV Việt Nam cho biết, các DNNVV hiện đang chiếm tới 98% tổng số doanh nghiệp trên cả nước, đóng góp hơn 40% GDP và 30% ngân sách của Việt Nam.

Bên cạnh đó, khối DNNVV đã tạo ra trên 1 triệu việc làm mới mỗi năm. Không chỉ đóng vai trò chủ chốt trong nền kinh tế nội địa, các DNNVV còn đóng góp đáng kể vào hoạt động xuất - nhập khẩu, giúp tăng cường vị thế của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

“Cộng đồng DNNVV đã và đang giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Dù trong bối cảnh thuận lợi hay đầy thách thức, khu vực doanh nghiệp này vẫn luôn thể hiện khả năng thích ứng linh hoạt và phát triển bền vững”, TS. Tô Hoài Nam khẳng định.

Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang trải qua nhiều biến động, sự hỗ trợ từ các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài càng trở nên cấp thiết đối với sự phát triển của các DNNVV của Việt Nam.

TS. Tô Hoài Nam cho biết, các DNNVV đóng góp hơn 40% GDP và 30% ngân sách của Việt Nam

TS. Tô Hoài Nam nhấn mạnh: “Vai trò kết nối, xúc tiến thương mại và hỗ trợ doanh nghiệp thâm nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các cơ quan này là chìa khóa để giúp DNNVV phát triển bền vững và khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế”.

Tuy nhiên, TS. Tô Hoài Nam cũng chỉ ra các hạn chế trong hành trình hội nhập quốc tế của cộng đồng DNNVV. Trước hết, họ gặp khó khăn về tài chính, thiếu nguồn lực để mở rộng sản xuất và đầu tư vào công nghệ, dịch vụ, và hàng hóa.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp thiếu kỹ năng quản lý, kinh nghiệm quốc tế, cũng như khả năng đổi mới công nghệ, khiến họ khó đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế. Hạn chế trong tiếp cận thông tin thị trường và đối tác quốc tế cũng là trở ngại lớn, khi mà các doanh nghiệp này không có đủ dữ liệu cần thiết để xây dựng chiến lược xuất khẩu hiệu quả.

Việc thiếu đội ngũ pháp chế chuyên trách, gặp khó khăn trong các thủ tục hành chính xuất nhập khẩu, và rào cản từ các biện pháp phi thuế quan cũng làm giảm khả năng cạnh tranh của DNNVV. Thêm vào đó, biến động kinh tế toàn cầu và thiếu sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng tiếp tục làm tăng áp lực lên các doanh nghiệp.

Vượt qua thách thức

Để tối ưu hóa tiềm năng và vượt qua thách thức, TS. Tô Hoài Nam đưa ra các khuyến nghị thiết yếu dành cho cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Trước hết, cần cải thiện hệ thống thông tin và tư vấn, xây dựng các kênh trực tuyến chuyên biệt để DNNVV dễ dàng tiếp cận dữ liệu về thị trường quốc tế, quy định xuất khẩu và cơ hội kinh doanh.

Các chương trình đào tạo chuyên sâu về thương mại quốc tế, kỹ năng xuất khẩu và xây dựng thương hiệu cũng cần được tổ chức thường xuyên. Việc thúc đẩy kết nối doanh nghiệp thông qua các sự kiện giao lưu, hội chợ triển lãm, và chương trình xúc tiến thương mại sẽ tạo cơ hội cho DNNVV tiếp cận đối tác nước ngoài.

Mặt khác, cơ quan đại diện cần hỗ trợ thương thảo hợp đồng, giải quyết xung đột và cung cấp sự tư vấn pháp lý nhằm bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp. Quan trọng không kém, cần xây dựng mạng lưới liên kết giữa các DNNVV trong nước và quốc tế để giúp họ tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngoài ra, theo bà Nguyễn Thị Bích Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác kinh tế đa phương, các cơ quan của Việt Nam tại nước ngoài cũng cần xây dựng các giải pháp thiết thực hơn trong việc hỗ trợ DNNVV Việt Nam mở rộng thị trường, kết nối đối tác quốc tế và gia tăng năng lực cạnh tranh. Những nỗ lực này không chỉ giúp doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch Covid-19, mà còn góp phần xây dựng nền kinh tế Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu./.

Theo bà Nguyễn Thị Bích Thủy, các cơ quan của Việt Nam tại nước ngoài cũng cần xây dựng các giải pháp thiết thực hơn trong việc hỗ trợ DNNVV Việt Nam mở rộng thị trường