Ngày 22/07/2016, Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Dự án tăng cường năng lực xây dựng pháp luật cho Văn phòng Chính phủ của Đức (GIZ) tổ chức hội thảo “Đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật về đầu tư, kinh doanh”.

Nhiều doanh nghiệp bức xúc về sự bất cập của các quy định pháp luật

Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Mạnh Hà, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho rằng, Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư năm 2014, cùng với những Nghị quyết 19 và Nghị quyết 35 mới đây về cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp đã thể hiện những nỗ lực cải cách của Chính phủ. Tuy nhiên, thực tế thi hành các luật đã thể hiện nhiều vướng mắc.

Đồng ý với ý kiến trên, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI cho biết, hiện nay, có rất nhiều điều luật liên quan đến đầu tư, kinh doanh nằm rải rác trong các luật khác đang chồng chéo, mâu thuẫn nhau, gây nhiều rào cản cho doanh nghiệp.

Ông Tuấn nêu thông tin, theo tổng hợp của VCCI, có đến 37 luật về đầu tư, kinh doanh còn có những mâu thuẫn, chồng chéo cần phải sửa đổi, bao gồm: Luật Thương mại, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Khoa học công nghệ, Các luật về Thuế, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Quản lý thuế, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh, Luật Quảng cáo, Luật Nhà ở…

Cũng nhận định về vấn đề này, bà Vũ Thị Minh Nguyệt, đại diện Công ty TNHH B.Braun Việt Nam đưa ra những vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Đầu tư. Bà Nguyệt cho biết, từ khi Luật Đầu tư mới ra đời, thì dường như các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài gặp khó khăn nhiều hơn trong việc thực hiện các thủ tục.

“Giờ muốn tổ chức hội nghị khách hàng để giới thiệu sản phẩm của công ty, chúng tôi lại phải xin giấy phép đầu tư, kinh doanh. Tuy nhiên, nếu trước kia đi xin 1 nơi để cấp quyền kinh doanh là được, giờ lại phải sang phòng đăng ký kinh doanh của sở kế hoạch và đầu tư để xin cấp Giấy Chứng nhận đăng ký kinh doanh mới, điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp và cả năm nay chúng tôi chưa làm được", bà Nguyệt bức xúc.

Ông Lê Mạnh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ phát biểu tại Hội thảo

Cũng nêu ý kiến về sự chồng chéo của Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, luật sư Ngô Việt Hòa, Công ty General Motor cho rằng, lẽ ra Luật Đầu tư chỉ nên quy định về hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài, nhưng hiện đang điều chỉnh cả hoạt động của doanh nghiệp trong nước. Còn nội dung về ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh và kinh doanh có điều kiện thì có thể đưa vào Luật Doanh nghiệp, nhưng lại cũng đưa vào Luật Đầu tư.

Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất là Luật Đầu tư đã tạo ra một hệ thống chồng lấn trong cấp phép, như: Giấy đăng ký doanh nghiệp và Giấy chứng nhận đầu tư, trong khi về mặt kỹ thuật hoàn toàn có thể gộp 2 loại giấy này làm một.

Ở khía cạnh khác, ông Lê Ái Thụ, Chủ tịch Hội Kinh tế Địa chất Việt Nam cho biết, thực tế cho thấy, các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam mới có hiệu lực đã phải rà soát để sửa. Điều đó cho thấy, tính đồng bộ, ổn định và khả thi về pháp luật ở nước ta có nhiều vấn đề.

Ông Thụ nhận định, doanh nghiệp hiện nay rất khổ, vì các luật khác nhau dẫn tới các quy định về thanh kiểm tra cũng khác nhau. Mỗi năm có tới vài chục cuộc thanh tra, kiểm tra. Tại sao cùng một nội dung giống nhau, cùng một quy định, mà 2-3 cơ quan không thể cùng thông qua để giảm thiểu gánh nặng cho doanh nghiệp.

Cần nhanh chóng rà soát, sửa đổi, bổ sung luật

Trước những ý kiến của các doanh nghiệp về những bất cập của Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, Thứ trưởng Bộ Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông cho biết: “Nếu có tiền muốn đầu tư, kinh doanh còn gặp thủ tục rắt rối thì rõ ràng cần phải xem xét lại vấn đề vướng ở đâu? Do chính sách hay do con người?”.

Thứ trưởng Đông cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ ghi nhận ý kiến về Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp để về nghiên cứu và có đề xuất chính thức.

Còn theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, doanh nghiệp và người dân mong pháp luật ổn định, nhưng ổn định ở nghĩa phù hợp và tiến bộ tương đối so với thực tiễn. Việc thay đổi Luật phải theo hướng thuận lợi an toàn hơn, tốt hơn. Vì vậy, ông Lộc cho rằng, Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp cần các cơ quan bộ, ngành nhanh chóng đưa ra những thay đổi có hướng thuận lợi, chứ không phải bất ổn định.

"Các luật cần phải sửa đổi đang đứng xếp hàng nhau và phải đến 4-5 năm mới thay đổi được. Chính vì vậy, doanh nghiệp cần các bộ nếu phát hiện ra các quy định sai, không phù hợp, thì phải kiến nghị Quốc hội sửa đổi ngay. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào việc, các bộ có thừa nhận sai lầm của mình và có quyết tâm sửa hay không", ông Lộc nói.

Lắng nghe những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong việc thực hiện các quy định về đầu tư, kinh doanh, ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết, thời gian tới cần phải rà soát lại tất cả những quy định bất hợp lý, trái ngược nhau, chưa tương thích và không phù hợp với thực tế để sửa đổi, thậm chí là bãi bỏ để tạo thuận lợi hơn nữa cho đầu tư, kinh doanh.

Ông Nguyễn Mạnh Hà khẳng định, Chính phủ quyết tâm lắng nghe ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp. Những ý kiến góp ý sửa đổi, bổ sung các các điều khoản thiếu tính pháp lý, không phù hợp của hệ thống pháp luật sẽ được đưa ra bàn thảo với đơn vị chủ quản, để tạo một môi trường pháp lý tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp./.