Ngày 31/8, tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Hội đồng thẩm định quy hoạch tỉnh tổ chức Hội nghị thẩm định Quy hoạch tỉnh Hưng Yên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, để xây dựng một bản quy hoạch tốt, đưa địa phương phát triển vững mạnh, Hưng Yên cần xác định rõ được các tiềm năng riêng có. Ảnh: Đức Trung

Phát triển kinh tế - xã hội Hưng Yên vẫn còn một số khó khăn, thách thức cần giải quyết

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, Phó chủ tịch Hội đồng thẩm định quy hoạch tỉnh cho biết, Hưng Yên nằm ở trung tâm đồng bằng Bắc Bộ, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, có lợi thế về hạ tầng giao thông, là nơi cung ứng các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao cho Hà Nội, vùng Thủ đô và cả vùng Đồng bằng sông Hồng. Năm 2022, quy mô kinh tế của Hưng Yên đã đứng thứ 16 trong cả nước và thứ 7 trong vùng Đồng bằng sông Hồng.

Tuy nhiên, Tỉnh vẫn còn một số khó khăn, thách thức cần giải quyết như: diện tích nhỏ, mật độ dân số lớn, tài nguyên ít, độ mở và tính liên kết của nền kinh tế chưa tương xứng với vị trí chiến lược. Bên cạnh đó, kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ, thiếu nguồn nhân lực trình độ, tình trạng ô nhiễm môi trường đang là thách thức song hành cùng quá trình phát triển kinh tế…

Theo đánh giá của cơ quan tư vấn, tăng trưởng kinh tế của Tỉnh chủ yếu được quyết định bởi nhân tố vốn (thể hiện sự tăng trưởng vẫn chủ yếu theo chiều rộng), nhân tố lao động và TFP đóng góp còn thấp; việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế, sản xuất còn phụ thuộc nhiều vào vai trò của vốn.

Hưng Yên đã có nhiều nỗ lực trong việc cải thiện năng suất lao động trong những năm gần đây. Tốc độ tăng năng suất lao động từ 6,6%/năm giai đoạn 2011-2015 tăng lên 8,5% giai đoạn 2016-2020 (theo giá so sánh 2010). Năng suất lao động năm 2020 của Tỉnh (giá hiện hành) đạt 141,6 triệu đồng/lao động, gấp 1,71 lần so với năm 2015 và gấp 3,57 lần so với năm 2010.

Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, quan điểm phát triển của Tỉnh trong thời gian tới là phát triển dựa vào khai thác các lợi thế về vị trí địa lý của Tỉnh; phát triển nhanh, tạo bước đột phá trên cơ sở thu hút các nhà đầu tư lớn. Ảnh: Đức Trung

Tuy nhiên, so sánh với các tỉnh, thành phố khác trong vùng và cả nước, Hưng Yên là Tỉnh có năng suất lao động thấp gần nhất trong vùng Kinh tế trọng điểm phía Bắc trong cả ba mốc thời gian (chỉ cao hơn tỉnh Hải Dương không đáng kể và các tỉnh phía Nam Đồng bằng sông Hồng), thấp hơn mức trung bình của cả nước (150,4 triệu đồng) và rõ ràng thấp hơn nhiều so với 3 tỉnh thuộc tam giác kinh tế Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh.

Xây dựng một bản quy hoạch tốt, đưa địa phương phát triển vững mạnh

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, để xây dựng một bản quy hoạch tốt, đưa địa phương phát triển vững mạnh, Hưng Yên cần xác định rõ được các tiềm năng riêng có, các thế mạnh khác biệt và nổi trội, đặc biệt trong bản quy hoạch lần này phải có cách tiếp cận mới, tư duy mới, mở rộng tầm nhìn phát triển và đưa ra lộ trình thực hiện rõ ràng.

"Đặc biệt, phát triển phải có trọng tâm, trọng điểm, dựa trên liên kết vùng để tạo hiệu ứng lan tỏa thúc đẩy kinh tế và từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển với các tỉnh dẫn đầu vùng", Thứ trưởng lưu ý.

Phát biểu tại Hội nghị, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, thực hiện nhiệm vụ quy hoạch, tỉnh Hưng Yên triển khai lập quy hoạch tỉnh theo phương pháp tích hợp theo Luật Quy hoạch có sự phối hợp, hỗ trợ của các bộ, ngành Trung ương; các tỉnh, thành phố trong vùng và kế thừa kinh nghiệm trong nhiều năm.

Quan điểm phát triển của Tỉnh trong thời gian tới là phát triển dựa vào khai thác các lợi thế về vị trí địa lý của Tỉnh; phát triển nhanh, tạo bước đột phá trên cơ sở thu hút các nhà đầu tư lớn, hình thành các khu chức năng quy mô lớn, đồng bộ, hiện đại; phát triển bền vững, bao trùm, gắn phát triển kinh tế với phát triển xã hội, bảo vệ môi trường, tận dụng hiệu quả các cơ hội của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với quá trình hội nhập quốc tế; phát triển Hưng Yên theo hướng đô thị xanh, thông minh, kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, từng bước phát triển hài hòa các tiểu vùng của Tỉnh; phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Để thực hiện đạt các mục tiêu trong phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021-2030, tỉnh Hưng Yên xác định 3 đột phá chiến lược gồm: Cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử tiến tới chính quyền số; hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với khơi dậy khát vọng phát triển và phát huy giá trị văn hóa để phát triển. Đồng thời, Tỉnh xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm để thực hiện quy hoạch tỉnh.

Đến năm 2037, tỉnh Hưng Yên trở thành thành phố trực thuộc Trung ương

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Quốc Văn giới thiệu khái quát nội dung quy hoạch tỉnh. Theo dự thảo Quy hoạch, tỉnh Hưng Yên phấn đấu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) giai đoạn 2021 - 2025 đạt khoảng 8%/năm, giai đoạn 2026 - 2030 đạt khoảng 8,5%/năm. GRDP bình quân đầu người đến năm 2030 đạt 8.550 USD. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt khoảng 12 - 13 tỷ USD vào năm 2030. Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2030 khoảng 58 - 60%.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Quốc Văn giới thiệu khái quát nội dung quy hoạch tỉnh. Ảnh: Đức Trung

Đặc biệt, dự thảo Quy hoạch đưa mục tiêu, đến năm 2037, tỉnh Hưng Yên trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, gồm 3 quận, 2 thành phố, 5 thị xã, phát triển các đô thị Văn Giang, Mỹ Hào, Hưng Yên là các quận mới của thành phố, trong đó điều chỉnh tên gọi Thành phố Hưng Yên hiện hữu là quận Phố Hiến.

Phát triển 2 thành phố Yên Mỹ, Văn Lâm hướng đến mô hình các quận mới của đô thị toàn Tỉnh. Phát triển các huyện theo mô hình đô thị toàn huyện bao gồm thị xã Khoái Châu, Kim Động, Ân Thi, Tiên Lữ, Phù Cừ, tương lai là cấu trúc các quận của thành phố Hưng Yên.

Tầm nhìn đến năm 2050, Hưng Yên là thành phố trực thuộc Trung ương gồm: 8 quận là Văn Giang, Mỹ Hào, Phố Hiến, Văn Lâm, Yên Mỹ, Kim Động, Ân Thi, Khoái Châu; 2 thị xã là thị xã Tiên Lữ, thị xã Phù Cừ. Là một trong những đô thị quan trọng trong Mạng lưới đô thị Quốc gia, là đô thị Xanh - Thông minh, có Bản sắc và có tính Tiên phong, dẫn dắt các hoạt động Đổi mới Sáng tạo; là một trong những động lực phát triển quan trọng của vùng Thủ đô Hà Nội, vùng Đồng bằng sông Hồng và Bắc Bộ; Trung tâm Du lịch Văn hóa - Lịch sử có thương hiệu của cả nước và quốc tế.

Để hiện thực hóa các định hướng trong Quy hoạch Tỉnh, Hưng Yên đưa ra 5 quan điểm phát triển gồm: phát triển dựa vào khai thác các lợi thế về vị trí địa lý của Tỉnh; phát triển nhanh, tạo bước đột phá trên cơ sở thu hút các nhà đầu tư lớn, hình thành các khu chức năng quy mô lớn, đồng bộ, hiện đại; phát triển bền vững, bao trùm, gắn phát triển kinh tế với phát triển xã hội, bảo vệ môi trường, tận dụng hiệu quả các cơ hội của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư gắn với quá trình hội nhập quốc tế; phát triển theo hướng đô thị xanh, thông minh, kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, từng bước phát triển hài hòa các tiểu vùng của Tỉnh; phát triển kinh tế - xã hội kết hợp với bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Về tổ chức không gian phát triển, Hưng Yên lựa chọn mô hình “mạng lưới” đa cực tích hợp, dựa trên cấu trúc khung phát triển gồm 2 vùng, 2 hành lang, 5 trục và 3 trung tâm.

Trong đó, phân vùng phát triển phía Bắc và phía Nam được phân định theo không gian trục đường Tỉnh lộ TL.378C kéo dài, là tuyến kết nối mới quan trọng từ nút giao Tân Phúc - cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và tuyến đường cao tốc nối nút giao Lý Thường Kiệt với đường cao tốc Bắc Nam, tuyến đường “Di sản” ven sông Hồng. Vùng phát triển phía Nam là vùng phát triển đô thị - khoa học công nghệ - dịch vụ - du lịch và công nghiệp ứng dụng công nghệ cao; vùng bảo tồn, phát huy mạnh mẽ những giá trị cốt lõi của văn hóa Phố Hiến xưa; giàu bản sắc văn hóa của trung tâm vùng Đồng bằng châu thổ sông Hồng.

Vùng phát triển phía Bắc là vùng phát triển đô thị - công nghiệp năng động của Tỉnh gắn với Thủ đô Hà Nội, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, trục hành lang kinh tế - đô thị quan trọng quốc gia, quốc tế (Quốc lộ 5, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đường sắt Hà Nội - Hải Phòng) và cảng biển cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng).

Ở 5 trục phát triển, Quy hoạch tỉnh Hưng Yên đưa ra 2 trục phát triển Bắc - Nam và 3 trục phát triển Đông - Tây gắn kết với các hành lang kinh tế quốc gia (Quốc lộ 1A, cao tốc và đường sắt Bắc - Nam; vùng phát triển phía hữu ngạn sông Hồng (Hà Nội, Hà Nam và vùng Hòa Bình, Sơn La).

Về định hướng phát triển các ngành quan trọng, Tỉnh sẽ tập trung thu hút đầu tư phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp sạch, giá trị gia tăng lớn, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư lớn, các tập đoàn đa quốc gia. Hình thành các khu công nghiệp quy mô lớn, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, theo hướng công nghệ sạch với các tiêu chí nghiêm ngặt về lựa chọn ngành và đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững.

Về dịch vụ, tập trung phát triển các dịch vụ đào tạo bậc cao, đào tạo nghề, đưa Hưng Yên trở thành địa điểm du lịch trong ngày và cuối tuần dành cho người dân Hà Nội và các tỉnh lân cận đến tham quan các di tích lịch sử, văn hóa, làng nghề, vườn hoa, cây ăn quả và các loại hình du lịch mua sắm, vui chơi - giải trí. Ngoài ra, ưu tiên phát triển các dịch vụ vận tải, logistics, thương mại, khoa học - công nghệ, tài chính - ngân hàng, thông tin và truyền thông, các dịch vụ hạ tầng đô thị.

Về nông nghiệp, Tỉnh hướng đến phát triển nông nghiệp đặc sản, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Ưu tiên các vùng sản xuất cây ăn quả (nhãn, cây có múi, vải), lúa gạo, dược liệu, hoa cây cảnh. Hình thành các khu vực thử nghiệm và nhân rộng mô hình nông nghiệp thông minh. Thiết lập các mô hình nông nghiệp thông minh, tiến tới xây dựng Hưng Yên trở thành trung tâm nông nghiệp thông minh vùng Đồng bằng sông Hồng.

Về phát triển các khu đô thị, bất động sản, Tỉnh sẽ tập trung đầu tư xây dựng, hoàn thiện hạ tầng các khu, cụm công nghiệp; xây dựng các khu đô thị, các dự án phát triển nhà ở và bất động sản đã có trong quy hoạch, đã có chủ trương hoặc được chấp thuận đầu tư khu vực phía Bắc tỉnh. Đẩy mạnh thu hút đầu tư các khu, cụm công nghiệp, các khu đô thị, các dự án phát triển nhà ở... về phía Nam tỉnh, hướng đến thu hút nhân lực có tay nghề cao về làm việc và sinh sống tại tỉnh Hưng Yên.

Xác định rõ “điểm nghẽn” hạ tầng hiện nay, tỉnh Hưng Yên sẽ tập trung đầu tư các tuyến quốc lộ, cao tốc, đường sắt, đường thủy, phát triển cảng cạn ICD gắn với logistics. Đồng thời, phát triển hạ tầng lưới điện phân phối trung và hạ áp đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp.

100% thành viên Hội đồng thông qua dự thảo Quy hoạch

Góp ý cho dự thảo Quy hoạch, chuyên gia Cao Viết Sinh đề nghị làm rõ vai trò định hướng, dẫn dắt quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng của Hưng Yên đối với vùng Đồng bằng sông Hồng, nhất là xử lý vấn đề lao động việc làm nông nghiệp, nông thôn; tác động và ảnh hưởng các yếu tố, điều kiện đặc thù của mối liên kết vùng Thủ đô Hà Nội lên phát triển kinh tế, xã hội của Tỉnh.

Ông cũng đề nghị Tỉnh làm rõ các điểm nghẽn để có thể đưa ra các định hướng, giải pháp phù hợp.

TS. Cao Viết Sinh góp ý cho dự thảo Quy hoạch. Ảnh: Đức Trung

Các thành viên trong Hội đồng thẩm định đề nghị xác định rõ thêm “điểm nghẽn” phát triển trong kỳ quy hoạch như: (i) Diện tích đất nhỏ, mật độ dẫn số lớn; (ii) Tốc độ tăng trưởng GRDP chưa đạt được kỳ vọng so với kế hoạch đề ra; (iii) “Năng lực cạnh tranh”, “Thu hút đầu tư”, “Độ mở” và “Tính liên kết” của nền kinh tế chưa tương xứng với vị trí chiến lược; (iv) Phát triển kinh tế chưa bền vững, mất cần bằng; (v) Vấn đề lao động và việc xuất cư; (vi) Việc khai thác kinh tế đô thị, bất động sản còn hạn chế; (vii) Ô nhiễm môi trường đang là thách thức và song hành cùng quá trình phát triển kinh tế; (viii) Việc huy động các nguồn lực vào mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội...

Rà soát, xem xét lại các quan điểm, mục tiêu, kịch bản phát triển của Quy hoạch tỉnh Hưng Yên, bảo đảm phù hợp với Nghị quyết số 30-NQ/TW, Quy hoạch tổng thể quốc gia và các quy hoạch ngành quốc gia. Thống nhất với quan điểm phát triển của Tỉnh theo “hướng đô thị xanh, thông minh, kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, từng bước phát triển hài hòa các tiểu vùng của Tỉnh” và mục tiêu trở thành Tỉnh có trình độ phát triển trong nhóm dẫn đầu cả nước, thành phố thông minh, giàu đẹp, kết cấu hạ tầng hiện đại, xã hội phát triển hài hòa, có bản sắc văn hóa riêng, môi trường có chất lượng tốt, trong lành và an toàn. Tuy nhiên, cần làm rõ cơ sở, khả năng đáp ứng quy định pháp luật có liên quan để đảm bảo tính khả thi của đề xuất tỉnh Hưng Yên trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Cần nhấn mạnh về định hướng phát triển mới cho việc tăng cường liên kết vùng, việc lựa chọn phương án phát triển không gian theo mô hình “mạng lưới”, đa cực tích hợp, gắn kết 2 vùng, 2 hành lang, 5 trục phát triển.

Về phân bổ nguồn lực và giải pháp thực hiện quy hoạch, Hội đồng đề nghị cần rà soát lại các chi tiêu chênh lệch so với chỉ tiêu phân bổ trên địa bàn theo Quyết định số 326/QĐ-TTg (06 chỉ tiêu sử dụng đất xác định cao hơn cấp quốc gia phân bổ; có 2 chỉ tiêu sử dụng đất thấp hơn chỉ tiêu quốc gia phân bổ).

Về lao động, nguồn nhân lực, cần đảm bảo các chính sách, giải pháp bố trí trong phương án phát triển các ngành, lĩnh vực liên quan để thu hút nguồn lao động chất lượng cao; khắc phục tình trạng xuất cư.

Về nguồn vốn đầu tư, cần tính toán, cân đối khả năng huy động nguồn lực, đặc biệt là vốn đầu tư để đảm bảo tính khả thi của quy hoạch khi thực hiện.

Cần đưa ra giải pháp thúc đẩy các mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn trong phát triển trên cả 3 khu vực công nghiệp - nông nghiệp dịch vụ.

Đối với đánh giá môi trường chiến lược của quy hoạch, các thành viên Hội đồng thẩm định và các chuyên gia đề nghị cân nhắc bổ sung nội dung nhận diện, đánh giá và dự báo tính chất và mức độ ảnh hưởng tiêu cực của hoạt động quy hoạch tỉnh Hưng Yên đến hiện trạng môi trường di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh được công nhận là di sản văn hóa, đến các khu, điểm du lịch để đưa ra định hướng tổng quát về bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu trong kỳ quy hoạch.

Phát biểu kết luận phiên họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương đánh giá hồ sơ Quy hoạch tỉnh Hưng Yên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 cơ bản đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật về quy hoạch và pháp luật về bảo vệ môi trường.

Để sớm trình Dự thảo quy hoạch lên Thủ tướng phê duyệt, Thứ trưởng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan tư vấn lập Báo cáo tiếp thu, giải trình toàn bộ ý kiến tham gia bằng văn bản của các bộ, ngành, chuyên gia, ý kiến tham gia của các đại biểu tham dự phiên họp thẩm định, ý kiến của Cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định và kết luận của Hội đồng thẩm định.

Chịu trách nhiệm về tính chính xác của nội dung, số liệu trong Báo cáo Quy hoạch tỉnh Hưng Yên và hệ thống bản đồ, cơ sở dữ liệu trong hồ sơ Quy hoạch tỉnh Hưng Yên. Hoàn thiện hồ sơ Quy hoạch tỉnh Hưng Yên trên cơ sở tiếp thu, giải trình toàn bộ ý kiến tham gia thẩm định và Báo cáo thẩm định theo quy định. Hoàn thiện hệ thống sơ đồ, bản đồ và cơ sở dữ liệu đảm bảo phù hợp nội dung với Báo cáo Quy hoạch tỉnh Hưng Yên./.