Chiều 9/8, tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã diễn ra Lễ bế giảng chương trình “Thiết kế Vật lý Vi mạch VLSI Cơ bản”. Chương trình là khóa đào tạo thiết kế vi mạch chuyên sâu đầu tiên do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC) phối hợp với Tập đoàn FPT, Tổ chức Tresemi từ Silicon Valley và Tập đoàn Cadence số một thế giới về thiết kế chip, cùng sự hỗ trợ của các trường đại học trong lĩnh vực bán dẫn.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Lễ bế giảng Ảnh: NIC

Hợp tác "3 Nhà" và kỳ vọng hiện thực hóa đào tạo hàng chục nghìn kỹ sư bán dẫn

Ngành công nghiệp bán dẫn là một trong những nền tảng quan trọng của nền kinh tế hiện đại, là “trái tim” của cuộc cách mạng công nghệ, cơ sở cho sự phát triển của nhiều ngành công nghệ cao. Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 17/11/2022 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã xác định rõ mục tiêu tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trong đó, ngành công nghiệp bán dẫn được xác định là ngành công nghiệp mũi nhọn.

Để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, Việt Nam xác định cần phải ưu tiên đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành. Đây không chỉ là yêu cầu cấp thiết để bắt kịp xu hướng công nghệ toàn cầu, mà còn là bước đi chiến lược nhằm xây dựng vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị của ngành công nghiệp bán dẫn.

Tại khóa học, bên cạnh kiến thức về quy trình và nguyên tắc thiết kế vật lý cho vi mạch tích hợp quy mô lớn (VLSI), bao gồm: các kỹ năng tối ưu hóa định thời, diện tích, năng lượng tiêu thụ, độ tin cậy và tính khả thi sản xuất của vi mạch bán dẫn, học viên còn được bổ sung kiến thức thực tế chuyên sâu về việc sử dụng các công cụ EDA chuẩn công nghiệp cho việc thiết kế và phân tích vật lý vi mạch. Đối tượng tham gia khóa học chủ yếu là sinh viên năm cuối các trường đại học khối kỹ thuật. Chương trình đã tuyển chọn được hơn 70 học viên xuất sắc từ các trường đại học lớn trên cả nước để cấp học bổng và tham gia chương trình đào tạo.

Sau khóa học, các học viên tốt nghiệp đều có kỹ năng tốt, đã có gần 20 học viên được nhận làm việc tại các tập đoàn doanh nghiệp thiết kế lớn về thiết kế vi mạch, như: Marvell, Synopsys, FPT, Faraday, Samsung... Nhiều học viên cũng đã được nhận các chương trình học bổng để tiếp tục đào tạo tại nước ngoài sau đại học, từ đó khẳng định chất lượng của chương trình đào tạo, cho thấy kỳ vọng nhân rộng mô hình trong giai đoạn tới đây.

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết: “Việc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp với các đối tác trong nước và quốc tế để xây dựng các chương trình đào tạo thiết kế vi mạch là bước tiến quan trọng trên hành trình từng bước làm chủ công nghệ của người Việt Nam trong ngành công nghiệp bán dẫn. Đây là một giải pháp quan trọng để phát huy khâu đột phá về giá trị con người Việt Nam trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030. Sự hợp tác giữa Chính phủ - Viện, Trường - Doanh nghiệp mà chúng ta đang chứng kiến ngày hôm nay chính là đòn bẩy cho sự phát triển và đổi mới chưa từng có trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam”.

Các học viên nhận chứng nhận hoàn thành khóa đào tạo Ảnh: NIC

Theo thông tin từ NIC, với mỗi mô hình đào tạo hiệu quả kết hợp giữa 3 Nhà: Nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp, mỗi năm có thể đào tạo được khoảng 540 kỹ sư thiết kế vi mạch. Như vậy, nếu nhân rộng mô hình này tại 10 cơ sở đào tạo và địa phương, mỗi năm sẽ có thể đào tạo được hơn 5.000 kỹ sư thiết kế vi mạch có chất lượng và đến năm 2030, Việt Nam có thể đào tạo được ít nhất là 25.000 kỹ sư thiết kế vi mạch. Điều này cho thấy mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ đào tạo 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch trên tổng số 50.000 kỹ sư bán dẫn là hoàn toàn khả thi.

Vai trò của doanh nghiệp trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn

Cũng trong khuôn khổ sự kiện đã diễn ra Tọa đàm “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn”. Lãnh đạo các địa phương, trường đại học và các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn đã cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, phân tích những thách thức hiện tại và đề xuất những chiến lược hợp tác hiệu quả.

Nội dung trao đổi tại tọa đàm xoay quanh việc làm thế nào để doanh nghiệp có thể đóng góp tích cực vào quá trình đào tạo và phát triển kỹ năng cho nguồn nhân lực, từ đa dạng hóa các nguồn lực cho đào tạo, đẩy mạnh hợp tác công - tư, đa dạng hóa các loại hình đào tạo, doanh nghiệp cung cấp các chương trình thực tập, hợp tác nghiên cứu phát triển, đến việc xây dựng môi trường làm việc và tạo điều kiện phát triển nghề nghiệp thuận lợi…

Tại toạ đàm, ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, hiện TP. Đà Nẵng đã và đang nỗ lực kiến tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp tham gia vào phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn. Thành phố đã và đang triển khai nhiều giải pháp, nhiệm vụ, tập trung vào 3 nhóm giải pháp: xây dựng các cơ sở pháp lý tạo ra chính sách thu hút đầu tư; chuẩn bị quỹ đất, cơ sở hạ tầng; liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp trong đào tạo, phát triển nhân lực và thu hút chuyên gia lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Theo thống kê, trên địa bàn TP. Đà Nẵng hiện có khoảng 10 doanh nghiệp thiết kế vi mạch, như: Synopsys, FPT, Viettel, Savarti, Renesas, Synapse…, với khoảng 550 kỹ sư được đào tạo từ Trường Đại học Bách khoa và các trường đại học trên địa bàn Thành phố.

So với tương quan tổng thể nguồn nhân lực vi mạch, bán dẫn của Việt Nam, nguồn nhân lực thiết kế vi mạch của Thành phố hiện đang chiếm gần 10%. Thành phố cũng đã quyết định xây dựng Đề án phát triển lĩnh vực vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trên cơ sở là nhu cầu của các doanh nghiệp đã và đang có dự định đầu tư tại TP. Đà Nẵng; đồng thời, hướng đến hợp tác đào tạo theo chuẩn quốc tế để cung cấp cho các doanh nghiệp vi mạch, bán dẫn trong và ngoài nước mà Thành phố đã và đang thiết lập các mối quan hệ hợp tác, đầu tư.

"Đà Nẵng dự kiến xác định mục tiêu đến năm 2030, đào tạo, phát triển ít nhất 5.000 kỹ sư thuộc lĩnh vực vi mạch, bán dẫn (trong đó, 2.000 kỹ sư thuộc lĩnh vực thiết kế và 3.000 kỹ sư, kỹ thuật viên thuộc lĩnh vực đóng gói, kiểm thử)", ông Quảng cho hay.

Ông Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh khẳng định, việc tham gia của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp trong quá trình đào tạo là vô cùng cần thiết. Sự tham gia và hợp tác này giúp nâng cao chất lượng đào tạo, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho học viên sau khi tốt nghiệp và đáp ứng nhu cầu thị trường.

"Mô hình hợp tác như hiện nay giữa NIC và Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, FPT và các trường đào tạo, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp cần được nhân rộng", ông Quân nhấn mạnh.

Đại diện phía doanh nghiệp, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT cho rằng, yếu tố then chốt giúp tăng cường hợp tác giữa Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn là sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa 3 bên.

"Cụ thể, cần có cơ chế rõ ràng để chia sẻ thông tin, nguồn lực và kinh nghiệm giữa các bên liên quan. Ngoài ra, ông cũng đánh giá cao vai trò của việc xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế của ngành công nghiệp bán dẫn nhằm hiện thực hóa mục tiêu đào tạo nhân lực ngành bán dẫn", ông đề xuất./.