Để phục vụ cung cấp thông tin khoa học liên quan đến dự án Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến lần hai tại Kỳ họp thứ 5 tới đây, hôm nay (ngày 28/4), Viện Nghiên cứu lập pháp thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội phối hợp với Ủy ban Kinh tế tổ chức hội thảo “Góp ý hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)”.

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Nga, Trường Đại học Luật Hà Nội, Luật Đất đai (sửa đổi) chưa giải quyết tận gốc hạn chế, bất cập về thu hồi đất, bồi thường

Liên quan đến thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, PGS.TS Nguyễn Thị Nga, Phó Chủ nhiệm khoa Pháp luật Kinh tế, Trưởng Bộ môn luật Đất đai, Trường Đại học Luật Hà Nội cho rằng, đây là nội dung quan trọng trong quản lý nhà nước về đất đai. Chế định này có tác động và ảnh hưởng tới sự phân bổ và điều chỉnh đất đai của Nhà nước và tới quyền, lợi ích hợp pháp của người có đất bị thu hồi.

"Mặc dù dự thảo lần này đã dành sự quan tâm tới việc sửa đổi, bổ sung và quy định mới về vấn đề thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, nhưng chưa thực sự giải quyết tận gốc của những hạn chế, bất cập của pháp luật đất đai hiện hành; chưa thể chế hóa sâu rộng theo tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW…", bà Nga thẳng thắn.

Từ phân tích trên, bà Nga đề nghị, cần bổ sung các quy định nhằm xử lý về một số vấn đề đã và đang phát sinh trên thực tế như: hậu quả pháp lý và xử lý tài sản trên đất; trách nhiệm của bên thứ 3… Cũng cần nghiên cứu rút ngắn thời gian thông báo thu hồi đất để người dân nhanh chóng ổn định cuộc sống, nhà đầu tư có điều kiện tiếp cận đất đai nhanh hơn. Cũng cần đặt ra những quy phạm xác định chế tài cho các trường hợp chậm tái định cư hoặc chậm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư…

Liên quan đến quy định về giá đất, Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá và Giám định Việt Nam Ngô Gia Cường cho rằng, đây là chính sách mới có mức độ ảnh hưởng lớn nên cần được nghiên cứu, triển khai có lộ trình, tốt nhất là thực hiện thí điểm song song với phương pháp xây dựng bảng giá đất truyền thống với quy mô nhỏ, tổ chức nghiệm thu, đánh giá so sánh với phương pháp truyền thống trước khi áp dụng trên diện rộng.

Quan tâm tới quy định về cơ chế thỏa thuận, chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án, Ths. Nguyễn Văn Đỉnh, chuyên gia tư vấn pháp lý bất động sản cho rằng, việc tách riêng 2 cơ chế riêng rẽ: cơ chế chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án, cơ chế thỏa thuận về quyền sử dụng đất để thực hiện dự án là không cần thiết bởi 2 cơ chế này đều có chung bản chất là việc nhà đầu tư chủ động tạo lập quỹ đất thông qua các giao dịch dân sự thay vì nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước giao đất, cho thuê đất. Vì vậy, đề xuất gộp cơ chế thỏa thuận về quyền sử dụng đất với cơ chế chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án.

"Cần làm rõ điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án nhà ở thương mại; bãi bỏ quy định tại khoản 5 Điều 118 dự thảo Luật; cho phép mở rộng việc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất với các loại đất khác (gồm cả đất nông nghiệp) để thực hiện dự án nhà ở thương mại theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW…", ông Đỉnh kiến nghị.

Theo TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp, Viện sẽ tổng hợp đầy đủ, khách quan ý kiến phát biểu

Kết luận hội thảo, TS. Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp cho biết, Viện sẽ tổng hợp đầy đủ, khách quan ý kiến phát biểu nhằm cung cấp thông tin, luận cứ khoa học liên quan đến dự án Luật Đất đai (sửa đổi), phục vụ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan có liên quan trong quá trình tiếp tục hoàn thiện, cho ý kiến về dự thảo Luật quan trọng này.

Trong phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 4/2023 diễn ra mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều nội dung khó, phức tạp, nhạy cảm, phạm vi rộng, đối tượng nhiều, thời gian ít, có tác động sâu rộng đến người dân, doanh nghiệp, do đó chúng ta phải tập trung lắng nghe ý kiến của nhân dân, hoàn chỉnh và báo cáo Quốc hội…/.