Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, Phó Chủ tịch Hội đồng thẩm định quy hoạch tỉnh chủ trì Hội nghị thẩm định quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, Phó Chủ tịch Hội đồng thẩm định quy hoạch tỉnh chủ trì Hội nghị. Ảnh: Đức Trung

Báo cáo Quy hoạch còn nhiều điểm cần chỉnh sửa

Tham gia ý kiến tại Hội nghị, các thành viên Hội đồng thẩm định, các chuyên gia và các đại biểu cơ bản đánh giá Quy hoạch tỉnh Phú Thọ được xây dựng khá công phu, nghiêm túc, bài bản, khoa học, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về lập quy hoạch; thống nhất, đồng bộ với mục tiêu, định hướng của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030; Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 của quốc gia; phù hợp với quan điểm, mục tiêu của Nghị quyết về Quy hoạch tổng thể quốc gia và Nghị quyết số 11-NQ/TW, ngày 10/02/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; khai thác, phát huy tốt vị trí địa kinh tế - chính trị, lợi thế, tiềm năng, thế mạnh đặc thù của vùng đất Tổ; phương pháp lập theo cách tiếp cận tích hợp, đa ngành, đảm bảo theo quy định của Luật Quy hoạch và các văn bản có liên quan.

Tuy nhiên, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Bộ Giao thông vận tải; Bộ Ngoại giao; Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; TS. Cao Viết Sinh; PGS. TS. Trần Trọng Hanh; TS. Nguyễn Quốc Dựng nhận định rằng, Báo cáo Quy hoạch tỉnh Phú Thọ (Báo cáo) mới nêu các đặc trưng về di tích lịch sử, tài nguyên thiên nhiên, nguồn nhân lực, cơ sở giáo dục…, chưa đánh giá đầy đủ vai trò, vị trí của Tỉnh trong vùng Trung du và miền núi phía Bắc để xác định điều kiện đặc thù, lợi thế của Tỉnh trong khu vực, đặc biệt là lĩnh vực giao thông vận tải; chưa xác định các khu vực đặc biệt khó khăn để đầu tư phát triển; chưa so sánh, đánh giá với các địa phương trong vùng và với cả nước, nên chưa chỉ ra được vị thế, vai trò của Tỉnh đối với vùng và quốc gia.

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Bùi Văn Quang. Ảnh: Đức Trung

Các thành viên Hội đồng và chuyên gia yêu cầu bổ sung đánh giá về chuyển dịch cơ cấu lao động và tác động của việc chuyển dịch cơ cấu lao động đến năng suất lao động; đánh giá các giá trị rừng, đa dạng sinh học, kết hợp với các giá trị cảnh quan tự nhiên khác (núi non trùng điệp, thác nước, hang động…) là nguồn tài nguyên không chỉ cho bảo tồn rừng và đa dạng sinh học, mà còn là nguồn tài nguyên cho phát triển du lịch, y tế, giáo dục…

“Cần làm rõ hơn: (i) Đánh giá tác động, ảnh hưởng của các yếu tố, điều kiện xã hội, văn hóa đến phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh của Tỉnh; (ii) Cần bổ sung phân tích, đánh giá so sánh về lợi thế, tiềm năng phát triển, khả năng tạo không gian phát giữa tỉnh Phú Thọ với các tỉnh lân cận, nhất là với vùng thủ đô Hà Nội, đánh giá sự kết hợp, liên kết kinh tế trong thời gian qua, những thuận lợi và khó khăn; (iii) Làm rõ vai trò Tỉnh là cầu nối trong liên kết vùng Trung du và miền núi phía Bắc với vùng thủ đô Hà Nội”, TS. Đinh Trọng Thắng, Vụ trưởng Vụ Quản lý quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp ý kiến và nêu tại Hội nghị.

Về các “điểm nghẽn” hay các vấn đề trọng tâm của quy hoạch tỉnh Phú Thọ, các chuyên gia cho rằng, cần: (i) Đổi mới tư duy, xác định “tầm nhìn” phù hợp với tiềm năng, lợi thế; vị thế và vai trò của tỉnh Phú Thọ. (ii) Xây dựng mô hình tăng trưởng theo hướng bền vững, dựa trên đầu tư nâng cao năng suất đổi mới sáng tạo gắn với chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế, trong đó công nghiệp, dịch vụ dần từng bước giữ vai trò cốt lõi. (iii) Tăng cường thu hút đầu tư, hình thành những dự án “thay đổi cuộc chơi” có vai trò dẫn dắt, thúc đẩy công nghiệp hóa, phát triển các ngành dịch vụ - du lịch trở thành ngành mũi nhọn; tăng cường đô thị hóa hướng tới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2050, “Đại diện cho vùng Tây Bắc”, tạo tiền đề sắp xếp và tổ chức lại không gian lãnh thổ. (iv) Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên; khai thác, sử dụng hiệu quả quỹ đất gắn với phát triển kết cấu hạ tầng giao thông. (v) Tăng cường hợp tác và kết nối liên vùng.

Về quan điểm phát triển, các chuyên gia cho rằng, cơ quan tư vấn cần nghiên cứu xác định rõ hơn quan điểm, mục tiêu tổng quát và tầm nhìn tương xứng với tiềm năng lợi thế; vị thế, vai trò hướng tới giải quyết các điểm nghẽn phát triển đã nêu ở phần trước. Dự thảo quy hoạch đưa ra 5 quan điểm phát triển, tuy nhiên chưa có các quan điểm mới, có tính đột phá rõ nét cho riêng tỉnh Phú Thọ. Triết lý phát triển của Tỉnh nên theo hướng mang tính khác biệt, riêng có của Tỉnh. Phát triển có trọng tâm hay dàn đều, có chọn vùng động lực để lan tỏa ra các vùng khác hay không thì cần phải làm rõ trong quan điểm.

TS. Đinh Trọng Thắng, Vụ trưởng Vụ Quản lý quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình bày báo cáo tổng hợp ý kiến góp ý cho Dự thảo Quy hoạch. Ảnh: Đức Trung

Cần làm rõ thêm các đột phá trong kịch bản 2 để có tăng trưởng

Về Kịch bản phát triển và lựa chọn phương án phát triển Tỉnh, các thành viên Hội đồng thẩm định cho rằng, cần làm rõ thêm 3 vấn đề.

Thứ nhất, lý do đưa ra 3 kịch bản khá khác biệt lớn về khoảng cách từ 6,7% lên 10,6% và 13%.

Thứ hai, ngay trong từng kịch bản, giữa 2 giai đoạn 2021-2025 và 2026-2030 có những khoảng lớn không được luận cứ như: Kịch bản 2: giai đoạn đầu 2021-2025 tăng 8,5%, giai đoạn sau 2026-2030 tăng cao đột biến là 12,5%, gấp 1,5 lần giai đoạn trước; ngược lại tại kịch bản 3: giai đoạn 2021-2025 tăng 18,7%, trong khi giai đoạn 2026-2030, chỉ tăng 7,8%. Làm rõ lý do cụ thể và các giả định cho sự tăng hoặc giảm như vừa nêu. Làm rõ cơ sở, triết lý để đặt các giả thiết này.

Thứ ba, cần làm rõ thêm các đột phá trong kịch bản 2 để có tăng trưởng.

Năm 2010, GRDP bình quân đầu người bằng 52,7% mức bình quân chung cả nước, đến năm 2020 bằng 62%, vì vậy đến năm 2030 bằng 83% mức bình quân chung. Nếu so sánh với vùng Trung du và miền núi phía Bắc, năm 2010 Phú Thọ bằng 94% mức bình quân của vùng và đến năm 2030 bằng 113% so với bình quân của vùng là mức phấn đấu cao (158 triệu đồng so với 140 triệu). Trong 10 năm qua, GRDP bình quân đầu người của tỉnh Phú Thọ tăng thêm 34,2 triệu đồng/người, nhưng 10 năm tới đến năm 2030 tăng thêm 107 triệu đồng/người.

“Lựa chọn và nhận định không kết luận được chọn kịch bản nào mà chỉ phân tích, đánh giá từng Kịch bản, đề nghị bổ sung làm rõ Kịch bản lựa chọn cũng như giải thích rõ vì sao lại chọn Kịch bản đó. Đối với Kịch bản 3 cần rà soát làm rõ các căn cứ đề xuất Kịch bản, cũng như giải thích đối với chỉ tiêu Tốc độ tăng trưởng kinh tế: giai đoạn 2021- 2025 đề xuất tăng trưởng 18,7%, nhưng đến giai đoạn 2026- 2030 chỉ còn tăng 7,8%, đề nghị làm rõ”, chuyên gia Cao Viết Sinh góp ý.

Về mục tiêu cụ thể đến năm 2030, các chuyên gia lưu ý, cần rà soát, lựa chọn các chỉ tiêu rất quan trọng đưa vào quy hoạch, các chỉ tiêu khác không có tính bao quát thì đưa vào Kế hoạch.

Các thành viên Hội đồng cũng yêu cầu, xem lại chỉ tiêu kinh tế số là 15% GRDP đến năm 2025 là thấp hơn mức bình quân của vùng (20%). Chỉ tiêu du lịch đến năm 2030 đạt 2-3% GRDP là quá thấp, khó trở thành ngành mũi nhọn của Tỉnh; trung tâm du lịch của vùng.

"Xem lại chỉ tiêu tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2030 đạt 32%, là thấp hơn mức bình quân của vùng (bình quân vùng là 40%). Xem lại mối quan hệ tỷ lệ lao động nông nghiệp còn 32,1% với tỷ trọng nông nghiệp trong GRDP chỉ còn 12-14%. Bổ sung các chỉ tiêu về chuyển dịch cơ cấu lao động, giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều; nghiên cứu bổ sung một số chỉ tiêu về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của tỉnh Phú Thọ như: mục tiêu nhân lực nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ/1 vạn dân; mục tiêu về đầu tư cho khoa học và công nghệ…", phát biểu tổng hợp ý kiến của Hội đồng thẩm định, TS. Đinh Trọng Thắng cho hay.

Toàn cảnh Hội nghị

Hội đồng thẩm định thông qua Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021-2030

Thay mặt tỉnh Phú Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Quang cho biết, Tỉnh sẽ tiếp thu đầy đủ, có báo cáo giải trình cụ thể từng nội dung, gửi xin ý kiến thống nhất của các thành viên Hội đồng thẩm định theo quy định trước khi triển khai các bước tiếp theo.

Ông Quang cũng kiến nghị các bộ, ngành Trung ương quan tâm giải quyết một số vấn đề, tạo điều kiện thuận lợi cho Phú Thọ có cơ hội bứt phá phát triển trong thời gian tới, trở thành tỉnh phát triển hàng đầu trong Vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Trên cơ sở kết quả thẩm định của Hội đồng thẩm định, ông Quang khẳng định, tỉnh Phú Thọ sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị khẩn trương, nghiêm túc tiếp thu đầy đủ và hoàn thiện các nội dung theo ý kiến của Hội đồng thẩm định.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đánh giá cao ý kiến của các chuyên gia, thành viên Hội đồng; đánh giá cao tinh thần cầu thị của tỉnh Phú Thọ trong việc xây dựng, hoàn thiện quy hoạch.

Phó Chủ tịch Hội đồng thẩm định quy hoạch tỉnh công bố kết quả, 100% thành viên Hội đồng thẩm định đồng ý thông qua Quy hoạch với điều kiện chỉnh sửa, bổ sung.

Thứ trưởng đề nghị tỉnh Phú Thọ tổ chức rà soát lại các quy định, chủ trương, xu thế mới trong phát triển kinh tế - xã hội, phát triển vùng, quy hoạch tổng thể quốc gia, định hướng quy hoạch vùng... để tránh mâu thuẫn, xung đột.

Thứ trưởng đề nghị tỉnh Phú Thọ hoàn thiện hồ sơ quy hoạch đảm bảo chất lượng, tiến độ trên cơ sở tiếp thu giải trình toàn bộ ý kiến tham gia thẩm định và Báo cáo thẩm định theo đúng quy định hiện hành; chịu trách nhiệm về tính chính xác của nội dung, số liệu trong Báo cáo Quy hoạch và hệ thống bản đồ, cơ sở dữ liệu trong Hồ sơ Quy hoạch; nghiên cứu tiếp thu đầy đủ các ý kiến của các bộ, ngành, chuyên gia phản biện để hoàn thiện Quy hoạch đảm bảo chất lượng, tiến độ, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt./.