Đưa dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào trong Chương trình là rất cấp bách

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 21, hôm nay (ngày 17/3), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến và biểu quyết thông qua đề nghị bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 đối với dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

Theo Tờ trình của Chính phủ, để bảo đảm an toàn của hệ thống tổ chức tín dụng, đổi mới hoạt động ngân hàng, Chính phủ đề nghị xây dựng Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) với 6 chính sách, gồm: (1) Chính sách về hoàn thiện quy định về nâng cao yêu cầu quản trị, điều hành, hạn chế lạm dụng quyền cổ đông lớn, quyền quản trị, điều hành để thao túng hoạt động của tổ chức tín dụng; (2) Hoàn thiện quy định về hoạt động và bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, quỹ tín dụng nhân dân; (3) Hoàn thiện quy định về dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử và số hóa dịch vụ ngân hàng, hỗ trợ, thúc đẩy, quản lý ngân hàng số tạo nền tảng cho việc ứng dụng các công nghệ chủ chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; (4) Hoàn thiện các quy định nhằm tạo cơ sở thúc đẩy quá trình cơ cấu lại tổ chức tín dụng và xử lý tổ chức tín dụng yếu kém; (5) Quy định về xử lý nợ xấu; (6) Quy định về xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu.

Các ngân hàng hầu như mới
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, một số vướng mắc, bất cập được chỉ tra trong tổng kết đánh giá thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 và Luật Các tổ chức tín dụng chưa được bổ sung trong nhóm chính sách lần này

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, việc đưa dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào trong chương trình là rất cấp bách, nếu không trình ra Kỳ họp thứ 5, để thông qua tại Kỳ họp thứ 6 sẽ có khoảng trống pháp lý đối với xử lý nợ xấu.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị quan tâm đến việc cơ cấu lại các tổ chức tín dụng và xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém. Thực tế triển khai vấn đề này hiện khá chậm, cần phải làm rõ trong quá trình đưa các tổ chức tín dụng, ngân hàng yếu kém vào mua bắt buộc, đưa vào kiểm soát đặc biệt đã xử lý được những vấn đề gì, còn vướng mắc gì do pháp luật hay do quá trình tổ chức thực hiện để xem xét đưa vào luật.

Tuy nhiên, theo ông Thanh cho rằng, một số vướng mắc, bất cập được chỉ tra trong tổng kết đánh giá thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 và Luật Các tổ chức tín dụng chưa được bổ sung trong nhóm chính sách lần này, nên đề nghị Ngân hàng Nhà nước tham mưu với Chính phủ làm rõ. Cùng với đó là bảo đảm tương thích với cam kết quốc tế và các điều ước quốc tế trong xử lý vấn đề liên quan đến thao túng tiền tệ đồng bộ với Luật Phòng chống rửa tiền...

"Qua rà soát sơ bộ, Luật Các tổ chức tín dụng liên quan trực tiếp tới khoảng 20 luật, trong đó, có một số luật đã trình ra Quốc hội để xem xét cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 tới như: Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản… Do đó, cần rà soát để bảo đảm sự thống nhất của hệ thống pháp luật. Cũng cần làm rõ những nội dung còn ý kiến khác nhau để tạo sự thống nhất, theo tinh thần những nội dung đã chín, đã rõ thì mới đưa vào luật, những nội dung chưa chín, chưa rõ, chưa tạo sự đồng thuận thì tiếp tục nghiên cứu…", ông Thanh đề nghị.

Phải xử lý triệt để tình trạng sở hữu chéo và sở hữu chéo núp bóng

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, việc sửa đổi Luật phải quy định minh bạch và xử lý cơ bản, triệt để được tình trạng sở hữu chéo và sở hữu chéo núp bóng, xử lý được nợ xấu và lãi dự thu được trích lập trên cơ sở các khoản nợ xấu.

Các ngân hàng hầu như mới

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặc biệt lưu ý, dự thu của các khoản nợ xấu còn xấu hơn cả nợ xấu, nên cần xem xét giải quyết trong lần sửa đổi Luật này

Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát các nội dung về trích lập dự phòng, xem xét trích lập dự phòng khoản nào được coi là chi phí hợp lệ để tính thuế thu nhập, khoản nào phải trừ vào thu nhập sau thuế của doanh nghiệp, của ngân hàng; hoạt động của các tổ chức tín dụng, các dịch vụ giá trị gia tăng phi tín dụng hiện hầu như không đầu tư, nhất là trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

“Tỷ trọng doanh thu của ngân hàng và các tổ chức tín dụng từ các dịch vụ giá trị gia tăng phi tín dụng là rất thấp. Việc gửi tiền, thẻ, dịch vụ tiền gửi, các dịch vụ khác hầu như không có. Tức là các ngân hàng, tổ chức tín dụng hầu như mới ‘đi có 1 chân’, cho nên khi hết room tín dụng là rất gay go…”, ông Vương Đình Huệ nhìn nhận.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, trong lần sửa đổi Luật lần này cần quy định rõ nét những nội dung như: fintech, ngân hàng số, xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, thua lỗ, việc cho vay tái cấp vốn và cho vay đặc biệt, rút kinh nghiệm từ vụ phá sản Silicon Valley Bank (SVB) của Mỹ, từ đó sửa đổi Luật Tổ chức tín dụng lần này phải song hành với sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi.

Ông Vương Đình Huệ đặt vấn đề quản lý nhà nước đối với các tổ chức tín dụng này, nhất là trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc quản lý tài chính đối với các tổ chức tín dụng, cùng với đó là giám sát tài chính.

“Luật này cần được nghiên cứu, đánh giá rất kỹ lưỡng để làm sao góp phần tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng trong giai đoạn hiện nay, tăng cường độ an toàn của từng tổ chức, cũng như toàn hệ thống, gia tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế nói chung, của hệ thống tài chính ngân hàng nói riêng…”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Kết luận nội dung thảo luận, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, qua thảo luận, UBTVQH thống nhất với Tờ trình của Chính phủ, báo cáo thẩm tra và các ý kiến phát biểu, tán thành việc bổ sung dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) để trình Quốc hội cho ý kiến vào Kỳ họp thứ 5, thông qua tại Kỳ họp thứ 6.

UBTVQH giao cho Chính phủ và các cơ quan khẩn trương chuẩn bị, tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, ý kiến phát biểu tại phiên họp UBTVQH để hoàn chỉnh hồ sơ trình, để trình UBTVQH thảo luận trong phiên họp tháng 4/2023./.