Toàn cảnh Ban Chỉ đạo Dự án KCN sinh thái họp thường kỳ tại Hà Nội

Trong khuôn khổ Dự án “Triển khai khu công nghiệp sinh thái theo hướng tiếp cận từ Chương trình khu công nghiệp sinh thái toàn cầu” (Dự án) do Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) tài trợ; ngày 09/3/2023 tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Tổ chức phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) tổ chức họp Ban Chỉ đạo Dự án thường kỳ tại Hà Nội.

Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Trưởng Ban Chỉ đạo Dự án chủ trì cuộc họp; cùng với sự tham dự của ông Susan Christian, Giám đốc Chương trình KCN sinh thái toàn cầu, Giám đốc dự án UNIDO tại trụ sở chính; bà Lê Thị Thanh Thảo, Trưởng đại diện UNIDO tại Việt Nam; ông Werner Gruber, Trưởng Bộ phận Hợp tác (SECO); ông Alessandro Flammini, Điều phối viên Dự án UNIDO tại trụ sở chính; các thành viên Ban Chỉ đạo Dự án gồm lãnh đạo các đơn vị liên quan của các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Tài chính, Khoa học và Công nghệ; đại diện nhà tài trợ SECO, UNIDO tại Việt Nam và trụ sở chính; lãnh đạo Ban Quản lý các KCN, KKT các tỉnh/thành phố: Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Đồng Nai và TP. Hồ Chí Minh và đại diện lãnh đạo các doanh nghiệp đầu tư phát triển hạ tầng KCN tham gia Dự án (Đình Vũ, Amata, Hiệp Phước, Hòa Khánh, Trà Nóc 1&2).

Cuộc họp Ban Chỉ đạo Dự án nhằm rà soát tiến độ thực hiện các hoạt động của Dự án trong năm 2022, trong đó đánh giá khách quan những kết quả, cũng như nguyên nhân còn tồn tại, hạn chế; từ đó xây dựng kế hoạch triển khai các hoạt động trong thời gian tới nhằm đem lại hiệu quả tốt nhất cho Dự án cho đến khi kết thúc dự án (dự kiến vào tháng 4/2024).

Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Trưởng Ban Chỉ đạo Dự án KCN sinh thái chụp ảnh lưu niệm cùng các nhà tài trợ UNIDO, SECO

Cần tích cực lan tỏa sâu rộng mô hình KCN sinh thái

Phát biểu tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá cao vai trò của các thành viên Ban Chỉ đạo Dự án KCN sinh thái đã góp phần đưa Dự án đạt được những kết quả hết sức quan trọng và có ý nghĩa; góp phần đưa Việt Nam thực hiện được mục tiêu về tăng trưởng xanh, phù hợp với Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng Xanh 2021-2030, tầm nhìn 2050, cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) 2030 của Liên Hợp quốc, cam kết thực hiện mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp quốc về biến đổi khí hậu năm 2021 (COP 26), Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá cao vai trò của các thành viên Ban Chỉ đạo Dự án, sự hỗ trợ hiệu quả của SECO, UNIDO và tinh thần nỗ lực của Ban Quản lý Dự án, cũng như các bên liên quan

Bày tỏ sự cảm ơn các nhà tài trợ SECO và UNIDO, Thứ trưởng Bích Ngọc cảm ơn sự hỗ trợ nhiệt tình, hiệu quả của các nhà tài trợ; sự đồng lòng, phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành chức năng và các bên liên quan; cùng với tinh thần phấn đấu nỗ lực không mệt mỏi, quyết tâm cao của Ban Quản lý dự án KCN sinh thái, các cơ quan quản lý nhà nước về KCN, KKT tại địa phương và các công ty phát triển hạ tầng KCN, KKT, cũng như các doanh nghiệp trong các KCN, KKT đang thụ hưởng Dự án; đã góp phần đưa Dự án vượt qua mọi khó khăn do tác động của dịch Covid-19 để đạt được nhiều kết quả quan trọng, có ý nghĩa lớn trên cả hai khía cạnh là hỗ trợ xây dựng thể chế, chính sách phát triển KCN sinh thái và thực hiện các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật để chuyển đổi các KCN truyền thống sang KCN sinh thái.

Để tiếp tục triển khai Dự án đạt được hiệu quả cao, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh: “Trong thời gian tới, đề nghị các nhà tài trợ SECO và UNIDO và các bên liên quan tiếp tục hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật, xây dựng và hoàn thiện hệ thống thông tin hỗ trợ đánh giá, chứng nhận, theo dõi, giám sát KCN sinh thái; tăng cường các hoạt động đào tạo, tập huấn, truyền thông về KCN sinh thái theo đúng định hướng tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn của Chính phủ; đồng hành cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, ngành, địa phương trong việc đẩy nhanh thực hiện KCN sinh thái; các bộ, ngành cùng chung tay, phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện các quy định pháp lý, tiêu chuẩn, quy chuẩn thực hiện cộng sinh công nghiệp và xây dựng mới các KCN sinh thái; tăng cường các hoạt động đào tạo, tập huấn, truyền thông về KCN sinh thái để lan tỏa về ý nghĩa và nâng cao nhận thức về KCN sinh thái đối với phát triển kinh tế, xã hội của đất nước”.

Theo Thứ trưởng, Ban Quản lý Dự án cùng các bên liên quan và các địa phương đang thụ hưởng Dự án cần có cơ chế đối thoại, hợp tác công - tư để có thêm nhiều cơ hội được lắng nghe, trao đổi, tháo gỡ vướng mắc, tạo được sự đồng thuận lớn, góp phần đẩy nhanh quá trình thực hiện KCN sinh thái, doanh nghiệp sinh thái.

Ghi nhận vai trò quan trọng của khối kinh tế tư nhân trong phát triển KCN sinh thái, Thứ trưởng mong muốn trong thời gian tới, các nhà tài trợ SECO, UNIDO và các thành viên Ban Chỉ đạo Dự án cần quan tâm đặc biệt đến khu vực này, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho khối tư nhân phát triển, nhằm thúc đẩy thu hút các nguồn lực từ khu vực tư nhân để phát triển KCN sinh thái.

Thay mặt Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các nhà tài trợ, các bên liên quan để nhân rộng mô hình phát triển KCN sinh thái đến các địa phương trên cả nước trong nhiều năm sắp tới; có hướng ưu tiên tập trung cho giai đoạn này nhằm xây dựng các chính sách phát triển KCN sinh thái để rỡ bỏ rào cản, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn cho đánh giá chứng nhận KCN sinh thái, đưa ra mô hình KCN sinh thái cụ thể, trong đó tập trung sâu về các giải pháp cộng sinh công nghiệp, kinh tế tuần hoàn; tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp kết nối tìm kiếm nguồn tài chính xanh và đảm bảo tính bền vững về mặt thể chế cho các cơ quan quản lý như là cung cấp các dịch vụ cho KCN sinh thái…

Để Ban Chỉ đạo Dự án có các kế hoạch và giải pháp triển khai hiệu quả KCN sinh thái trong thời gian sắp tới, Thứ trưởng đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo và các đại biểu nhiệt tình phát biểu ý kiến, đóng góp, chia sẻ những thuận lợi, khó khăn và kinh nghiệm trong quá trình triển khai Dự án; tập trung thảo luận đánh giá tiến độ triển khai Dự án trong năm 2022, trong đó có ý kiến cụ thể về những kết quả đạt được, kết quả giải ngân, phối hợp giữa các cơ quan, đối tác liên quan; tham gia góp ý về kế hoạch thực hiện Dự án từ năm 2023 đến tháng 5/2024 và các hoạt động cần thiết để hoàn tất các mục tiêu của Dự án.

Tiếp tục đồng hành và hỗ trợ hiệu quả cho Việt Nam

Ông Werner Gruber, Trưởng Bộ phận Hợp tác (SECO) ghi nhận và đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UNIDO và các bộ, ngành của Chính phủ Việt Nam

Ông Werner Gruber, Trưởng Bộ phận Hợp tác (SECO) ghi nhận, đánh giá cao vai trò và sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UNIDO và các bộ, ngành của Chính phủ Việt Nam,

Ông Werner Gruber bày tỏ niềm tin vào sự thành công của phát triển KCN sinh thái tại Việt Nam: “Chúng tôi tin rằng, chuyển đổi và phát triển KCN sinh thái là giải pháp tiên quyết về phi carbon tại Việt Nam. Và Việt Nam đã có những chiến lược, chính sách cho vấn đề này. Tuy nhiên, thách thức sắp tới là đưa các chính sách vào thực tiễn, đặc biệt là các giải pháp về công nghệ, sự cam kết đầu tư xanh của khu vực tư nhân, những tháo gỡ về mặt pháp lý đối với các vấn đề về kỹ thuật như: quản lý nước thải, năng lượng tái tạo, quản lý chất thải rắn, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn... Chúng tôi đánh giá cao mối quan hệ hợp tác với UNIDO, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đặc biệt là sự tham gia quyết liệt của các bộ, ban, nghành khác liên quan để cùng tìm ra những giải pháp hiệu quả cho việc phát triển KCN sinh thái tại Việt Nam”. SECO cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ hiệu quả các nguồn lực cho Việt Nam, để triển khai thực hiện các dự án KCN sinh thái và các dự án phát triển bền vững của Việt Nam.

Tại cuộc họp, bà Lê Thị Thanh Thảo, Trưởng đại diện UNIDO tại Việt Nam cho biết, UNIDO đánh giá rất cao định hướng của Chính phủ Việt Nam về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững, phát triển kinh tế theo chiều sâu, giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường, trong đó có thể nói mô hình KCN sinh thái là một minh chứng cụ thể cho những định hướng đúng đắn này. Đồng thời, bà cho biết, UNIDO tin tưởng những chính sách này sẽ gửi một thông điệp mạnh mẽ và hấp dẫn tới các nhà đầu tư trong và ngoài nước, đóng góp vào việc thu hút những làn sóng đầu tư mới, chất lượng cao, áp dụng công nghệ hiện đại, sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm thiểu phát thải và mô hình kinh doanh có trách nhiệm. Bà lạc quan tin tưởng việc triển khai mô hình phát triển KCN sinh thái sẽ góp phần thu hút nguồn lực từ tất cả các bên có liên quan, đặc biệt là đầu tư của khu vực tư nhân, nhằm đưa Việt Nam trở thành một nước công nghiệp hiện đại với chất lượng cuộc sống tốt cho người dân và đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững (SDGs).

Bà Lê Thị Thanh Thảo, Trưởng đại diện UNIDO tại Việt Nam phát biểu cam kết UNIDO sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ hiệu quả cho Chính phủ Việt Nam

Bà Thảo khẳng định: "UNIDO với tư cách là cơ quan chuyên môn của Liên Hợp quốc có sứ mệnh hỗ trợ các quốc gia thành viên phát triển công nghiệp theo hướng bao trùm và bền vững (ISID). Chúng tôi cam kết luôn sẵn sàng đồng hành hợp tác với Chính phủ Việt Nam và hỗ trợ toàn diện, hiệu quả cho các doanh nghiệp".

Theo bà Thảo, các ý kiến của đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp sẽ giúp UNIDO, với tư cách là cơ quan thực hiện dự án, đảm bảo rằng cách tiếp cận chiến lược có thể đem lại những kết quả quan trọng đóng góp vào việc thực hiện các chiến lược trọng tâm của Chính phủ là tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, phát triển kinh tế, giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường và cam kết của Chính phủ Việt Nam với cộng đồng quốc tế.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc và các nhà tài trợ SECO, UNIDO ghi nhận và tiếp thu các kiến nghị, đề xuất của các đại biểu

Cụ thể hóa chính sách và hỗ trợ kỹ thuật phát triển KCN sinh thái

Bà Vương Thị Minh Hiếu, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý các Khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phó Giám đốc Dự án KCN sinh thái báo cáo tổng quan những kết quả hoạt động của Dự án trong năm 2022

Tổng kết các hoạt động của dự án KCN sinh thái đã đạt được trong năm 2022, bà Vương Thị Minh Hiếu, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý các Khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phó Giám đốc Dự án KCN sinh thái trình bày tổng quan những kết quả hoạt động của Dự án trong năm 2022, cụ thể:

Về nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách: Thông qua sự hỗ trợ kỹ thuật của Dự án, mô hình KCN sinh thái và các cơ chế chính sách liên quan đã được lồng ghép vào nhiều văn bản pháp lý như: Nghị định số 35/2022/NĐ-CP, ngày 28/5/2022 của Chính phủ quy định về KCN và KKT; Khoản 3, Điều 138 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường (khuyến khích thực hiện cộng sinh công nghiệp). Các nội dung về KCN sinh thái cũng được lồng ghép vào nhiều chính sách quan trọng như: Chiến lược quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững đến năm 2030, Chiến lược Tăng trưởng Xanh quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 và Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược, Quyết định số 687/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ngày 07/6/2022 phê duyệt Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam, kế hoạch của Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện Quyết định số 888/QĐ-TTg, ngày 25/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án về những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu.

Đại biểu đến từ KCN DEEP C, Hải Phòng chia sẻ nhiều kinh nghiệm và giải pháp phát triển KCN sinh thái

Về đào tạo tăng cường năng lực: Tổ chức 30 hội thảo, đào tạo trực tuyến và trực tiếp cho hơn 1.200 đại biểu nhằm nâng cao nhận thức, phổ biến kiến thức và chia sẻ kinh nghiệm trong nước và quốc tế cho các địa phương, Ban Quản lý KCN, KKT và doanh nghiệp về KCN sinh thái.

Về truyền thông: Xây dựng chiến lược và các hoạt động truyền thông thông qua các hội thảo, đào tạo, xây dựng website; tuyên truyền 144 tin, bài trên các phương tiện truyền thông để chia sẻ các thông tin liên quan về hoạt động và kết quả của Dự án; thiết kế các sản phẩm truyền thông cho Dự án; nghiên cứu học tập, chia sẻ kinh nghiệm và tham gia nhiều diễn đàn quốc tế về KCN sinh thái.

Kết quả ở cấp doanh nghiệp: Hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện giải pháp hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn (RECP), cụ thể đề xuất được 196 giải pháp RECP cho 49 doanh nghiệp tại 3 KCN Hiệp Phước (TP. Hồ Chí Minh), Amata (Đồng Nai) và Đình Vũ (Hải Phòng), dự kiến giúp tiết kiệm 151,44 tỷ đồng và giảm phát thải 55.211 tấn CO₂ tương đương/năm.

Kết quả ở cấp KCN: Hỗ trợ nghiên cứu khả thi 21 giải pháp cộng sinh công nghiệp, cộng sinh công nghiệp đô thị cho KCN Hiệp Phước (TP. Hồ Chí Minh), KCN Amata (Đồng Nai) và Đình Vũ (Hải Phòng), KCN Hòa Khánh và Trà Nóc (thuộc dự án EIP-SECO GEF).

Ông Alessandro Flammini, Điều phối viên Dự án UNIDO tại Trụ sở chính báo cáo tình hình giải ngân thực hiện dự án năm 2022

Báo cáo tình hình giải ngân thực hiện dự án năm 2022, ông Alessandro Flammini, Điều phối viên Dự án UNIDO tại trụ sở chính cho biết, đến nay, Dự đã cơ bản đáp ứng tiến độ và các mục tiêu đề ra theo khung logic của Văn kiện Dự án, giải ngân được 64% kinh phí Dự án. Các nhà tài trợ cho Dự án đánh giá Việt Nam đang thực hiện tốt chương KCN sinh thái, đạt được nhiều kết quả tích cực, tiến độ giải ngân đứng thứ 2 trong tổng số 7 nước tham gia GEIPP.

Về kế hoạch triển khai dự án năm 2023, ông Alessandro Flammini cho biết, theo kế hoạch, GEIPP kết thúc vào cuối 2023, song do khách quan tác động, trong giai đoạn 2020-2021 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, các hoạt động của Dự án tại doanh nghiệp và địa phương chưa triển khai được theo đúng kế hoạch do các quy định về giãn cách xã hội. Vì vậy, căn cứ khối lượng công việc còn lại phải hoàn thành theo Văn kiện Dự án và để phù hợp với Chương trình KCN thái toàn cầu, trên cơ sở ý kiến thống nhất của SECO và UNIDO, Dự án sẽ thực hiện các thủ tục đề xuất gia hạn thời gian thực hiện thêm 12 tháng (từ ngày 8/5/2023 đến hết ngày 30/04/2024).

Theo Kế hoạch sơ bộ, từ tháng 1/2023 đến tháng 4/2024, Dự án tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách quốc gia về xây dựng, triển khai chính sách về KCN sinh thái và các hoạt động hỗ trợ đánh giá công nhận KCN sinh thái; hỗ trợ thực hiện các cơ hội KCN sinh thái tại các KCN lựa chọn đem lại lợi ích môi trường, kinh tế và xã hội cho doanh nghiệp; triển khai xây dựng Dự án mới sau buổi họp cấp cao của lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư với UNIDO, SECO (tháng 11/2022).

Chung tay tháo gỡ khó khăn, tạo sự đồng thuận để thúc đẩy phát triển KCN sinh thái

Cuộc họp đã ghi nhận nhiều ý kiến tham gia phát biểu nhiệt tình, thiết thực và hiệu quả, đặc biệt là sự tham gia tích cực của các đại biểu đến từ các bộ, ngành, điạ phương và các doanh nghiệp hạ tầng, thứ cấp trong các KCN, KKT đang thực hiện Dự án. Các đại biểu đã đánh giá cao vai trò quan trọng “chỉ đường, dẫn lối” của Ban Chỉ đạo Dự án, cũng như các hoạt động hiệu quả cuả Dự án đã đạt được trong năm 2022.

Ông Nguyễn Ngọc Hưng, Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính cho biết: Một trong các nhiệm vụ của Bộ là được phân công triển khai các nguồn vốn tài chính xanh, song hiện nay nhiệm vụ này còn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn do lãi suất tăng cao

Ông Nguyễn Ngọc Hưng, Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính cho biết: Một trong các nhiệm vụ của Bộ là được phân công triển khai các nguồn vốn tài chính xanh, song hiện nay nhiệm vụ này còn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn do lãi suất tăng cao, thời hạn vay ngắn. Thời gian tới cần sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước để việc tìm kiếm các nguồn lực này sẽ được thực hiện rõ nét, cụ thể và trọng tâm hơn.

Đại diện Bộ Công Thương cho biết, sẽ có các đề xuất, kiến nghị với cơ quan chuyên ngành của Bộ để tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách cho các doanh nghiệp, góp phần triển khai hiệu quả phát triển KCN sinh thái

Đại biểu đến từ Bộ Công Thương chia sẻ với các doanh nghiệp KCN về những khó khăn, vướng mắc liên quan đến an ninh năng lượng điện và các vấn đề liên quan thuộc phạm vi quản lý của Bộ. Đồng thời, đại diện Bộ cho biết sẽ có các đề xuất, kiến nghị với cơ quan chuyên ngành của Bộ để tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách cho các doanh nghiệp, góp phần triển khai hiệu quả phát triển KCN sinh thái và các hoạt động sản xuất sạch hơn, cộng sinh công nghiệp; mặt khác sẽ tạo động lực cho các nhà đầu tư tăng cường đầu tư các dự án về năng lượng và phát triển KCN sinh thái.

Bà Ngô Thị Vân, chuyên viên Vụ Đánh giá, Thẩm định và Giám định công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Bộ đã, đang và sẽ tiếp tục hỗ trợ, đồng hành hiệu quả cùng Dự án trong chặng trong đường sắp tới

Bà Ngô Thị Vân, chuyên viên Vụ Đánh giá, Thẩm định và Giám định công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Bộ đã, đang và sẽ tiếp tục hỗ trợ, đồng hành hiệu quả cùng Dự án trong chặng trong đường sắp tới; đồng thời cho biết sẽ tham gia chuyến đi khảo sát thực tế của Ban Quản lý dự án KCN sinh thái tại hai KCN Khánh Phú và DEEP C để tìm hiểu các khó khăn thực tế hiện nay của doanh nghiệp, từ đó có cơ sở báo cáo lãnh đạo Bộ tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách và có các giải pháp thiết thực, hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình thực hiện cộng sinh công nghiệp.

Bà Nguyễn Thị Diệu Trinh, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế đối ngoại, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại cuộc họp

Bà Nguyễn Thị Diệu Trinh, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế đối ngoại, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, để tạo “lực kéo” thúc đẩy phát triển KCN sinh thái, ngoài huy động tài chính của các tổ chức quốc tế, Dự án nên mở rộng nguồn tài chính xanh qua cả các kênh thương mại để huy động hiệu quả hơn các nguồn lực mạnh mẽ từ khu vực tư nhân.

Thay mặt Vụ Kinh tế đối ngoại, bà Trinh cam kết sẽ hỗ trợ Dự án trong việc kết nối tìm kiếm nguồn tài chính xanh và xem xét gia hạn thời gian thực hiện của dự án, cũng như xây dựng Dự án trong pha mới theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo trong tháng 1/2024 để không có sự gián đoạn Dự án.

Ông Phạm Anh Tuấn, Giám đốc quản lý dự án nước và Môi trường, Công ty Cổ phần đô thị AMATA Biên Hòa chia sẻ kinh nghiệm thực hiện các hoạt động cộng sinh công nghiệp tại KCN AMATA

Với kinh nghiệm bước đầu triển khai thành công sản xuất sạch hơn và cộng sinh công nghiệp tại KCN, đại diện các nhà đầu tư hạ tầng KCN DEEP C, AMATA lưu ý Dự án cần cân nhắc, tính toán giảm phát thải, đây là một hoạt động không hề dễ, đòi hỏi các doanh nghiệp chuẩn bị kỹ càng cách thức hoạt động để tác động hiệu quả đến Dự án. Đồng thời đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm có thông tư hướng dẫn Nghị định số 35/2022/NĐ-CP để triển khai hiệu quả các hoạt động của Dự án (khung pháp lý tái sử dụng nước thải; xem xét công nhận chứng nhận xanh cho doanh nghiệp thứ cấp và triển khai một số KCN sinh thái mới…); cần khuyến khích, có cơ chế mở hơn cho hành lang pháp lý để các doanh nghiệp có động lực phát triển KCN sinh thái.

Ông Lê Văn Danh (giữa) Phó Trưởng ban Quản lý các KCN Đồng Nai khẳng định sẽ quan tâm hỗ trợ hiệu quả cho các nhà đầu tư hạ tầng và thứ cấp để phát triển KCN sinh thái, doanh nghiệp sinh thái

Đại diện các Ban Quản lý KCN, KKT đến từ Hải Phòng và Đồng Nai đã chia sẻ kinh nghiệm phát triển KCN sinh thái tại địa phương, đồng thời cam kết Ban Quản lý sẽ luôn đồng hành và hỗ trợ hiệu quả cho các doanh nghiệp để triển khai sâu rộng các KCN sinh thái tại địa phương.

Ông Bùi Ngọc Hải, Phó Trưởng ban Quản lý KKT Hải Phòng (đang phát biể) cho biết TP. Hải Phòng luôn quan tâm và đánh giá cao vai trò của KCN sinh thái đối với sự phát triển bền vững của Thành phố

Ông Susan Christian, Giám đốc Chương trình KCN sinh thái toàn cầu, Giám đốc dự án, UNIDO trụ sở chính nhấn mạnh: "Chúng ta phải đảm bảo mô hình này cần được tăng tốc hơn nữa, đặc biệt là duy trì đối thoại giữa các bên liên quan để tạo sự đồng thuận triển khai nhanh, mạnh và hiệu quả KCN sinh thái. UNIDO cam kết sẽ tăng cường hỗ trợ và đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam để tạo tác động lan tỏa của Dự án đối với các hỗ trợ của các nhà tài trợ".

Ông Susan Christian, Giám đốc Chương trình KCN sinh thái toàn cầu, Giám đốc dự án UNIDO trụ sở chính khuyến nghị cần đẩy mạnh tăng tốc phát triển KCN sinh thái và duy trì đối thoại để tạo sự đồng thuận giữa các bên liên quan

"Hiến kế" để các KCN sinh thái vận hành toàn diện, hiệu quả và bền vững

Dưới góc độ của đại diện nhà tài trợ SECO tại Việt Nam, ông Đỗ Quang Huy, cán bộ Chương trình Quốc gia của SECO tại Việt Nam cho rằng, với cam kết giảm phát của Việt Nam, thì mô hình KCN sinh thái là giải pháp mang tính toàn diện và bao trùm nhất. Mô hình này đòi hỏi phải có một nhóm công tác đặc trách liên nghành chủ động ban hành khung pháp lý và văn bản hướng dẫn một cách đồng bộ, cụ thể để tháo gỡ kịp thời các khó khăn của các nhà đầu tư phát triển hạ tầng KCN và các doanh nghiệp KCN trong đó, để họ có thể thực hiện hiệu quả lộ trình phi carbon hóa trong vận hành và sản xuất hoặc phát triển các chuỗi cung ứng carbon thấp. Đây cũng là lực lượng tiên phong trong việc tích cực đối thoại với các nhà đầu tư để nắm bắt sớm những vướng mắc về chính sách và những khó khăn khi tham gia vào quá trình chuyển đổi và chứng nhận KCN sinh thái. Hơn thế nữa, Việt Nam cần đưa ra các cơ chế, điều kiện để khai thông dòng tài chính xanh trong nước và quốc tế gắn liền với chứng nhận KCN sinh thái để thu hút, khuyến khích đầu tư bền vững tại Việt Nam.

Ông Đỗ Quang Huy, cán bộ Chương trình Quốc gia của SECO tại Việt Nam (đang phát biểu) hiến kế các giải pháp vận hành toàn diện, hiệu quả và bền vững các KCN sinh thái

Theo ông Huy, để mô hình này được nhân rộng trong cà nước và phát triển mạnh mẽ, rất cần thiết phát triển thị trường dịch vụ tư vấn và kỹ thuật có chất lượng liên quan đến đánh giá hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn, phát triển năng lượng tái tạo, cộng sinh công nghiệp, quản lý nước thải và chất thải, kiểm toán carbon, tài chính xanh... để đảm bảo một hệ sinh thái hỗ trợ quá trình chuyển đổi và phát triển các KCN sinh thái vận hành hiệu quả và bền vững.

Tăng cường các giải pháp quản lý và phát triển KCN sinh thái

Bà Vương Thị Minh Hiếu, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý các Khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phó Giám đốc Dự án KCN sinh thái kết luận cuộc họp

Kết luận cuộc họp, bà Vương Thị Minh Hiếu, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý các Khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phó Giám đốc Dự án KCN sinh thái cho biết, trên cơ sở các kết quả của Dự án đã đạt được trong năm 2022 và các ý kiến đóng góp, trao đổi, thảo luận của các bộ, ngành và các đại biểu tham dự cuộc họp; Ban Chỉ đạo Dự án đánh giá cao những cố gắng nỗ lực của Ban Quản lý Dự án; sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của các bộ, ngành liên quan; Ban Quản lý KCN, KKT, cũng như của các nhà đầu tư hạ tầng, thứ cấp đang thực hiện Dự án đã góp phần hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ, kế hoạch của Dự án đặt ra trong năm 2022. Đặc biệt đối với nhóm nhiệm vụ liên quan xây dựng các chính sách phát triển KCN sinh thái: Nghị định số 35/2022; Nghị định số 08 và các kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh, đề án kinh tế tuần hoàn, các giải pháp thực hiện về cam kết phát thải dòng bằng 0 của Việt Nam tại Hội nghị COP26 và các hỗ trợ hoạt động đào tạo kỹ thuật ở cấp KCN và cấp doanh nghiệp, giữa các KCN và khu vực đô thị đã được đẩy mạnh. Ban Chỉ đạo giao Ban Quản lý dự án phối hợp với các bên liên quan để thực hiện hiệu quả các kế hoạch năm 2023, 2024.

Các đại biểu tích cực tham gia đóng góp các ý kiến

Thừa ủy quyền của Ban Chỉ đạo Dự án KCN sinh thái, bà Hiếu đề nghị trong thời gian sắp tới, Ban Quản lý Dự án cần tập trung triển khai và thực hiện hiệu quả một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Tiếp tục hỗ trợ hoàn thiện các văn bản hướng dẫn, triển khai các quy định liên quan đến KCN sinh thái (các thông tư hướng dẫn KCN sinh thái), hỗ trợ Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn thiện các văn bản pháp quy liên quan đến tái sử dụng nước, tái sử dụng chất thải, đặc biệt là tái sử dụng nước thải.

Ban Quản lý Dự án tiếp tục là cơ quan đầu mối, tiếp tục hỗ trợ Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc phối hợp với các bộ, ngành liên quan để đẩy mạnh cơ chế phối hợp liên bộ, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc ở các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp trong quá trình triển khai KCN sinh thái.

Tiếp tục lồng ghép các giải pháp thực hiện KCN sinh thái trong các chương trình, kế hoạch phát triển KCN sinh thái tại các địa phương và theo đúng định hướng, lộ trình về phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn và các lộ trình phi carbon hóa mà Chính phủ đã đề ra.

Đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật cho các KCN sinh thái, đặc biệt là hoàn thiện các hoạt động can thiệp ở cấp doanh nghiệp trong sản xuất sạch hơn, cũng như cụ thể hóa mạng lưới cộng sinh công nghiệp trong quá trình nghiên cứu; đồng thời tăng cường hỗ trợ kỹ thuật cho các cơ quan quản lý nhà nước về KCN ở cấp trung ương và địa phương, các công ty phát triển hạ tầng KCN và các doanh nghiệp trong các KCN; phấn đấu hỗ trợ đầy đủ các thủ tục pháp ký và kỹ thuật để một số KCN sẽ được công nhận KCN sinh thái vào thời điểm kết thúc Dự án KCN sinh thái.

Tăng cường các hoạt động tập huấn đào tạo, nâng cao năng lực định kỳ cho tất cả các bên liên quan. Đẩy mạnh hoạt động truyền thông của Dự án, đặc biệt tại thời điểm chuẩn bị kết thúc dự án này và chuẩn bị cho triển khai Dự án tiếp theo. “Hoạt động truyền thông cho Dự án cần phải được đẩy mạnh hơn so với thời gian trước”, bà Hiếu nhấn mạnh.

Tiếp tục nghiên cứu những cơ hội kết nối giữa khu vực công và khu vực tư nhân để tăng cường tháo gỡ vướng mắc và đẩy nhanh phát triển KCN sinh thái; tăng cường huy động các nguồn lực từ các tổ chức quốc tế, các quỹ tài chính, khí hậu, các đối tác chuyển đổi năng lượng và các nguồn lực khác cho việc thực hiện phát triển KCN sinh thái gắn với kinh tế tuần hoàn, cũng như kết nối các giải pháp KCN sinh thái với các ngân hàng thương mại, các tổ chức tài chính xanh để huy động các nguồn lực lớn nhằm nhân rộng và phát triển mô hình KCN sinh thái trên phạm vi cả nước.

Phối hợp chặt chẽ với các nhà tài trợ, các cơ quan liên quan, các chuyên gia để xây dựng và hoàn thiện các nội dung của dự án mới, gắn kết KCN sinh thái với kinh tế tuần hoàn theo đúng định hướng của Chính phủ về thực hiện phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Các thành viên Ban Quản lý dự án KCN sinh thái tổng hợp các đề xuất, kiến nghị của các đại biểu làm cơ sở để Ban Chỉ đạo Dự án có các kế hoạch, giải pháp cho hoạt động của Dự án trong thời gian tới

Nâng cao nhận thức về hiệu quả chuyển đổi KCN sinh thái

Ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Vụ Quản lý các Khu kinh tế ( Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Giám đốc dự án KCN sinh thái khẳng định Dự án đã đạt được thành công bước đầu là nâng cao nhận thức về hiệu quả chuyển đổi KCN sinh thái đến các doanh nghiệp KCN

Ghi nhận và đánh giá cao sự đồng hành và hỗ trợ toàn diện, hiệu quả của các nhà tài trợ, các bên liên quan và sự cố gắng nỗ lực, quyết tâm cao của các Ban Quản lý KCN, KKT và các nhà đầu tư hạ tầng, nhà đầu tư thứ cấp trong các KCN đang thực hiện chuyển đổi sang KCN sinh thái, ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Vụ Quản lý các Khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Giám đốc Dự án KCN sinh thái vui mừng cho biết, kết quả ban đầu mà dự án KCN sinh thái đạt được là nâng cao được nhận thức của các doanh nghiệp đầu tư hạ tầng và doanh nghiệp đầu tư thứ cấp trong KCN, KKT về tầm quan trọng và ý nghĩa của hiệu quả chuyển đổi KCN truyền thống sang KCN sinh thái. Về kết quả thực tế đã được "cân, đong, đo, đếm", tuy chỉ là một khối lượng nhỏ so với thực tế hiện nay, song thật đáng khích lệ vì thực tế Việt Nam mới chỉ trong giai đoạn bắt đầu phát triển KCN sinh thái.

Ông Lê Thành Quân mong muốn ngay sau buổi họp Ban chỉ đạo, các nhà tài trợ sẽ tham gia chương trình của Ban Quản lý dự án KCN sinh thái đi khảo sát thực địa tại KCN Khánh Phú, tỉnh Ninh Bình và KCN Đình Vũ (Deep C), TP. Hải Phòng (đây là hai KCN đã và đang trong quá trình chuyển đổi sang KCN sinh thái; trong đó KCN Khánh Phú tham gia pha trước của dự án KCN sinh thái; KCN DEEP C đang thực hiện dự án KCN sinh thái) để tận mắt chứng kiến và cảm nhận các doanh nghiệp đã thay đổi nhận thức về KCN sinh thái như thế nào và hiện nay các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả ra sao.

Ông Quân cho biết thêm, trong quá trình tham quan khảo sát thực tế tại các KCN trên cả nước, rất nhiều địa phương rất mong chờ vào khung pháp lý của Chính phủ để làm căn cứ cho các doanh nghiệp hạ tầng và doanh nghiệp thứ cấp trong KCN cùng hướng tới phát triển KCN sinh thái. Đã có nhiều doanh nghiệp chủ động đề xuất, mong muốn tham gia vào các hoạt động sản xuất sạch hơn và cộng sinh công nghiệp, điều đó chứng tỏ công tác truyền thông mạnh mẽ đã tạo được sức lan tỏa vô cùng to lớn để nâng cao nhận thức về lợi ích và tầm quan trọng của KCN sinh thái, doanh nghiệp sinh thái. Đây chính là tiền đề quan trọng để Việt Nam tận dụng lợi thế này, để đẩy mạnh phát triển KCN sinh thái.

Tập thể Ban lãnh đạo và cán bộ Ban Quản lý dự án KCN sinh thái chụp ảnh lưu niệm tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Dự án

Bên lề cuộc họp Ban Chỉ đạo đã diễn ra chương trình khảo sát thực địa tại KCN Khánh Phú, tỉnh Ninh Bình và KCN Đình Vũ (Deep C), TP. Hải Phòng. Thời gian khảo sát diễn ra trong 2 ngày (từ 13h30 ngày 09/3 đến 15h00 ngày 10/3/ 2023).

Các thành viên Ban chỉ đạo Dự án và nhà tài trợ chụp ảnh lưu niệm cùng Ban Quản lý Dự án

Hoạt động khảo sát thực địa nhằm nâng cao năng lực thực hiện chuyển đổi sang mô hình KCN sinh thái và trao đổi kinh nghiệm thực tế giữa các KCN tham gia Dự án, với sự tham dự của đại diện Vụ Quản lý các khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; nhà tài trợ UNIDO trụ sở chính, UNIDO Việt Nam; đại diện các Bộ: Công thương, Khoa học và Công nghệ; Ban Quản lý KCN, KKT các tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ; đại diện các đơn vị liên quan thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư; các doanh nghiệp phát triển hạ tầng KCN: Đình Vũ (Deep C), Amata, Hiệp Phước, Trà Nóc 1&2./.

Ban chỉ đạo Dự án và nhà tài trợ chụp ảnh lưu niệm cùng Ban Quản lý Dự án và chúc mừng thành công của Dự án trong năm 2022