Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell

Giữa cuộc họp vào tháng 12/2021 và cuộc họp 16/3/2022, Chủ tịch Fed và các đồng nghiệp đã tăng dự báo lạm phát trong quý IV năm nay từ 2,7% lên 4,1%.

TTXVN đưa tin, sau thông báo của Fed vào ngày 16/3 rằng họ sẽ tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2018 để giải quyết lạm phát gia tăng, một số phóng viên đã đặt ra các câu hỏi khó đối với ông Powell. Phóng viên Edward Lawrence của hãng Fox Business đã chỉ ra rằng, vào năm 1981, khi Fed đang đối mặt với một sự gia tăng lạm phát lớn, mức lãi suất liên bang đã được nâng lên hơn 19%. Trong khi đó hiện nay, với việc Fed tăng lãi suất vào ngày 16/3, mức lãi suất mới chỉ ở 0,25%. Các dự báo nội bộ mà Fed đưa ra sau cuộc họp hôm 16/3 cho thấy, ông Powell và các đồng nghiệp dự kiến sẽ tăng lãi suất lên 1,9% vào cuối năm nay và 2,8% vào năm tới - thấp hơn nhiều so với tỷ lệ lạm phát hiện tại ở mức 7,9% vào tháng 2/2022. Diễn giải thực trạng trên, phóng viên Lawrence đã đặt câu hỏi: "Với dữ liệu hiện tại, ông có tin rằng Fed có thể kiểm soát được lạm phát hay không?".

Điều bất ngờ là ông Powell đã không bối rối trước câu hỏi của phóng viên Lawrence. Ông trả lời rằng: "Chúng tôi có các công cụ cần thiết và chúng tôi sẽ sử dụng các công cụ này”. Trả lời một câu hỏi khác, ông thừa nhận, sau khi nhìn lại có thể thấy, Fed cần có động thái sớm hơn. Ông cũng nhấn mạnh rằng cơ quan hoạch định chính sách chính của Fed là Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) đã cam kết giảm lạm phát. Ông Powell nói: “Khi tôi nhìn những người tham dự cuộc họp, tôi thấy cả ủy ban đã nhận thức sâu sắc về sự cần thiết phải ổn định về giá cả”.

Dự báo nội bộ của Fed cho thấy, Fed sẽ tăng lãi suất huy động một lần nữa tại mỗi cuộc họp chính sách còn lại trong năm nay. Ông Powell nói: “Chắc chắn sẽ có một hoặc nhiều lần tăng lãi suất ở mức 0,5 điểm phần trăm, chứ không phải là chỉ 0,25 điểm phần trăm”. Tình hình căng thẳng tại Ukraine sẽ gây thêm áp lực lên lạm phát trong nước sau khi đã thúc đẩy giá dầu và giá các hàng hóa khác tăng thêm. Trước khi căng thẳng địa chính trị bắt đầu, Chủ tịch Fed đã dự kiến lạm phát sẽ đạt đỉnh trong vài tháng tới, nhưng hiện nay, ông nói rằng "chúng tôi hy vọng lạm phát sẽ duy trì ở mức cao cho đến giữa năm" trước khi bắt đầu giảm.

Fed dự báo lạm phát giảm xuống còn 2,6% trong quý IV/2023 và ở mức 2,3% tại thời điểm quý IV/2024

Theo ông Powell, “nền kinh tế Mỹ đang rất mạnh và sẵn sàng vượt qua chính sách tiền tệ thắt chặt". Fed dự báo lạm phát giảm xuống còn 2,6% trong quý IV/2023 và ở mức 2,3% tại thời điểm quý IV/2024. (Con số 2,3% gần với mục tiêu lạm phát dài hạn do Fed đưa ra là 2%).

Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm xuống chỉ còn 3,8% vào tháng trước và được dự báo sẽ giảm hơn nữa trong những tháng tới (xuống mức 3,5%), duy trì ở mức cực kỳ thấp là 3,6% trong năm 2023 và 2024. GDP dự kiến tăng 2,8% trong năm nay và sẽ tăng 2,2% vào năm 2023 và 2,0% vào năm 2024. Khi so sánh giai đoạn Đại suy thoái với thời kỳ bắt đầu đại dịch, có thể thấy đây là con số tăng trưởng ấn tượng.

Sau thông điệp của ông Powell, một số nhà phân tích nhận định, sự lạc quan của Chủ tịch Fed đã trấn an các nhà đầu tư, qua đó đẩy chỉ số Dow Jones lên hơn 500 điểm vào ngày 16/3, song không đủ để trả lời câu hỏi về sự khả thi của kịch bản mà ông Powell và các đồng nghiệp đưa ra đối với nền kinh tế Mỹ mà thường được gọi là "hạ cánh an toàn".

Trong thời kỳ lạm phát cao trước đây, các ngân hàng trung ương đôi khi đã tăng lãi suất quá nhiều và quá nhanh đến nỗi họ đã làm cho tất cả nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ giảm mạnh. Điều này đã thúc đẩy các công ty sa thải người lao động, khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt. (Năm 1982, sau những đợt tăng lãi suất mạnh mẽ do Fed đưa ra, tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên 10,8%).

Với rất nhiều người cạnh tranh cho mỗi vị trí công việc, sức ép suy thoái đã gia tăng đối với tiền lương và các chi phí khác và chính những yếu tố này cuối cùng đã làm giảm tỷ lệ lạm phát.

Trước câu hỏi của phóng viên Hãng tin AP rằng: "Ngoài nhà ở và ô tô, làm thế nào để lãi suất Fed cao hơn làm giảm được nhu cầu tiêu dùng trừ khi thông qua tỷ lệ thất nghiệp cao hơn?". Ông Powell trả lời rằng, mục tiêu của Fed là "điều chỉnh tốt hơn cầu và cung" bằng cách giảm nhu cầu nhạy cảm với lãi suất và cho người lao động thêm thời gian để trở lại lực lượng lao động sau đại dịch COVID-19. Ông nói: “Kế hoạch này nhằm khôi phục sự ổn định giá cả đồng thời duy trì một thị trường lao động mạnh mẽ. Trong các câu trả lời khác, ông cũng nhấn mạnh rằng, các vấn đề chuỗi cung ứng toàn cầu hiện tại đã góp phần lớn vào sự gia tăng lạm phát, chắc chắn thời gian tới sẽ được giải quyết.

Dù nhận định hai nhiệm vụ kiềm chế lạm phát và tạo việc làm luôn song hành, nhưng Chủ tịch Fed cũng chia sẻ quan điểm, nếu điều này không trở thành sự thật, Fed sẽ ưu tiên kiềm chế lạm phát./,