3.100 hồ sơ hoàn thuế đã được giải quyết

Trong thời gian vừa qua, dư luận xã hội đã có những phản ánh về khó khăn trong hoàn thuế của doanh nghiệp và người dân, làm ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn vốn của doanh nghiệp. Trước những bức xúc đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn đã có những giải đáp rõ ràng trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan này.

Theo Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn, trong 2 tháng vừa qua, số lượng hồ sơ doanh nghiệp gửi đến cơ quan thuế để hoàn cơ bản được giải quyết hết với 3.100 hồ sơ hoàn thuế trên tổng số 13.000 tỷ hoàn thuế. Trong đó, 52% là hoàn thuế trước kiểm tra sau, 48% thực hiện kiểm tra trước và hoàn thuế sau.

Số doanh nghiệp bị chậm hoàn thuế là 287 hồ sơ do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Về nguyên nhân chủ quan có thể kể đến 2 nguyên nhân chủ yếu sau:

Thứ nhất, doanh nghiệp nợ NSNN và NSNN cũng cần phải hoàn thuế cho doanh nghiệp. Nhưng trên thực tế do chúng ta chưa ban hành quy định cho bù trừ, quy định hiện tại vẫn yêu cầu doanh nghiệp phải nộp hết tiền nợ thuế mới thực hiện hoàn. Hiện có khoảng 20 doanh nghiệp trong trường hợp này. Bộ Tài chính đang gấp rút sửa đổi quy định này và sẽ sửa ngay trong tháng 3/2016 về quy định thực hiện bù trừ.

Thứ hai, về kinh phí hoàn thuế. Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn khẳng định kinh phí hoàn thuế của toàn bộ ngành thuế là không thiếu, hiện kinh phí này trên tài khoản hoàn thuế là 3.800 tỷ đồng. Tuy nhiên, có hiện tượng tỉnh thừa tỉnh thiếu. Ví dụ như TP. Hồ Chí Minh chỉ còn 92 tỷ đồng trong quỹ hoàn thuế, nhưng Hà Tĩnh số dư tài khoản quỹ này lại còn trên 1.100 tỷ đồng dẫn tới tình trạng dư luận có lúc cho rằng quỹ hoàn thuế không còn để xử lý hoàn thuế.

Về nguyên nhân khách quan là do hồ sơ hoàn thuế của các doanh nghiệp không đảm bảo các quy định của pháp luật về quản lý thuế, như: doanh nghiệp mua hàng hóa của doanh nghiệp không có thực; doanh nghiệp không còn hoạt động sản xuất kinh doanh đã phá sản hoặc giải thể; doanh nghiệp bị đóng mã số thuế hoặc không được sử dụng chứng từ... Nói cách khác, hồ sơ của các doanh nghiệp này không hợp lệ và không đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu hoàn thuế.

Bên cạnh đó, có doanh nghiệp không thanh toán qua ngân hàng, hồ sơ hoàn thuế đó đang bị cơ quan điều tra điều tra thì chưa thể hoàn, đợi khi có kết luận điều tra mới hoàn được. Như vậy, các nguyên nhân trên là do doanh nghiệp chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật về thuế, thì cơ quan thuế không thể hoàn.

Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho hay, để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp hoạt động, Bộ Tải chính cũng đang gấp rút sửa đổi một số quy định không còn phù hợp. Cụ thể, đối với doanh nghiệp nợ NSNN và NSNN cũng cần phải hoàn thuế cho doanh nghiệp, thì theo quy định hiện hành, doanh nghiệp phải khắc phục bằng cách nộp phạt xong rồi cơ quan thuế mới hoàn thuế cho doanh nghiệp. Nhưng trong thời gian ngắn tới, Bộ sẽ sửa chính sách để hạch toán bù trừ cho nhau. Có thể nói, lỗi này do chính sách chưa đồng bộ và cần phải sửa đổi chính sách đó. Thứ trưởng Tuấn cam kết sửa trong thời gian nhanh nhất, cố gắng trước ngày 15/3/2016 tới.

Cùng với đó, để điều hòa linh hoạt hơn quỹ hoàn thuế, Bộ sẽ sửa quy định không giao hạn mức cho từng địa phương mà là dự toán cho toàn Tổng cục Thuế, đảm bảo không có nơi thừa nơi thiếu.

Tăng cường triển khai thực hiện Nghị quyết 19

Yêu cầu của Nghị quyết 19 là cải cách hành chính trong khâu kê khai, nộp thuế và việc hoàn thuế đảm bảo đúng và kịp thời. Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, Bộ Tài chính đã thực hiện và có những kết quả quan trọng như việc giảm tần suất khai thuế. Trước đây đối với thuế giá trị gia tăng (VAT), doanh nghiệp phải thực hiện kê khai 12 lần/năm, thì hiện nay doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ phải khai theo quý, tức chỉ 4 lần/năm. Tương tự, đối với thuế thu nhập doanh nghiệp trước đây phải khai 4 lần và quyết toán 1 lần/năm, thì nay doanh nghiệp chỉ quyết toán 1 lần/năm. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã được thực hiện qua việc áp dụng kê khai thuế điện tử và nộp thuế điện tử.

Trong năm 2016, Nghị quyết 19 đưa ra 3 yêu cầu: cải cách và điện tử hóa khâu hoàn thuế; thanh tra kiểm tra phải theo nguyên tắc quản lý rủi ro; xây dựng cơ sở dữ liệu người nộp thuế. Trên cơ sở đó theo quy định của pháp luật, những doanh nghiệp nào có dấu hiệu rủi ro, vi phạm pháp luật thì mới thực hiện thanh tra kiểm tra, đảm bảo doanh nghiệp thực hiện tốt không phải thanh tra kiểm tra. Bộ Tài chính cũng xác định phải làm tốt công tác giải quyết vướng mắc khó khăn cho doanh nghiệp, những phản ảnh của doanh nghiệp phải được trả lời kịp thời và công khai.

Việc thực hiện các yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính theo Nghị quyết 19 của Chính phủ cần rất nhiều sự phối hợp. Như trong lĩnh vực hải quan cần phối hợp với 8 bộ chuyên ngành liên quan đến công tác kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm, kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng an toàn hàng hóa. Do vậy, thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hải quan năm 2016 là thực hiện Đề án của Thủ tướng Chính phủ quyết định về nâng cao hiệu quả, hiệu lực và cải cách chính sách đối với kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa để làm sao xây dựng các cơ sở kiểm tra tại cửa khẩu, thực hiện kiểm tra hàng hóa được ngay và đảm bảo chất lượng công tác kiểm tra. Đấy là vấn đề quan trọng nhất.

Đồng thời, thực hiện hải quan một cửa quốc gia, nhưng thủ tục hành chính qua một cửa điện tử ấy mới chiếm 30%. 70% còn lại phải tiếp tục thực hiện mới đưa một cửa quốc gia vào thực chất.

Đối với cơ quan thuế và bảo hiểm xã hội, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết sau khi xin ý kiến các bộ, ngành và Bảo hiểm xã hội sẽ trình Chính phủ đề án phối hợp. Theo đó, cơ quan thuế sẽ làm nhiệm vụ ủy nhiệm thu cho các cơ quan bảo hiểm xã hội để vừa nâng cao hiệu quả, hiệu lực của công tác, đồng thời làm giảm đầu mối quan hệ giữa cơ quan nhà nước và doanh nghiệp./.