Tăng trưởng khu vực duy trì tích cực

Báo cáo Cập nhật kinh tế khu vực Đông Á Thái Bình Dương do Ngân hàng Thế giới công bố sáng nay (ngày 13/4) đánh giá, viễn cảnh chung các nước đang phát triển khu vực Đông Á sẽ duy trì ở mức tích cực trong vòng 3 năm tới nhờ kinh tế toàn cầu dần hồi phục và giá hàng hóa nguyên vật liệu tăng trở lại. Nhờ tăng trưởng đều và thu nhập của người lao động tăng lên, tình trạng nghèo trong khu vực cũng sẽ thuyên giảm.

Hơn nữa, tăng trưởng trong khu vực sẽ tiếp tục dựa vào mức cầu nội địa mạnh, do chi công, chi cá nhân và đầu tư tăng. Bên cạnh đó, nhu cầu xuất khẩu cũng tăng dần do các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển dần hồi phục. Giá nguyên vật liệu tăng chậm sẽ có lợi cho các nước xuất khẩu, nhưng cũng không gây thiệt hại quá mức đối với các nền kinh tế nhập khẩu trong khu vực Đông Á.

Đại diện Ngân hàng Thế giới tại buổi công bố báo cáo

Dự báo, các nền kinh tế lớn trong khối ASEAN sẽ tăng trưởng cao hơn chút ít trong giai đoạn 2017-2018 bởi những nguyên nhân khác nhau tại mỗi nước. Cụ thể, chi công đầu tư và cơ sở vật chất hạ tầng tăng, đầu tư tư nhân, tín dụng và kiều hối tăng giúp Philippines đạt mức tăng trưởng 6,9% trong cả hai năm 2017 và 2018. Kinh tế Malaysia sẽ tăng trưởng 4,3% năm 2017 và 4,5% năm 2018 nhờ chính phủ tăng trợ giá, tăng chi đầu tư hạ tầng và xuất khẩu tăng trưởng.

Còn Indonesia tăng trưởng 5,2% nhờ tăng trưởng tín dụng và giá dầu, cao hơn so với mức 5% năm 2018. Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,3% trong năm 2017 nhờ tâm lý tích cực trên thị trường và đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Các nền kinh tế nhỏ cũng sẽ được hưởng lợi từ tăng trưởng kinh tế của các nước láng giềng lớn hơn, còn một số khác thì được hưởng lợi nhờ giá hàng nguyên vật liệu tăng. Kinh tế Campuchia sẽ tăng trưởng 6,9% trong hai năm 2017 và 2018 do tăng chi công, cùng với tăng trưởng khu vực nông nghiệp và du lịch. Tại Myanmar, tăng trưởng sẽ đạt mức 6,9% năm 2017 và 7,2% năm 2018 so với mức mức 6,5% năm 2016, nhờ chi đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng tăng và đổi mới cơ cấu dẫn đến tăng thu hút đầu tư nước ngoài.

Nền kinh tế Papua New Guinea sẽ hồi phục dần nhờ một số dự án khai mỏ và dầu. Tăng trưởng tại Mông Cổ sẽ chững lại trong năm 2017 do chính phủ muốn kéo nợ trở lại mức bền vững nhưng sẽ tăng nhẹ trong năm 2018.

Các nước còn lại, bao gồm các nền kinh tế lớn khu vực Đông Nam Á sẽ đạt mức tăng trưởng 5% năm 2017 và 5,1% năm 2018, nhỉnh hơn một chút so với 4,9% năm 2016.

Song, vẫn tồn tại nhiều nguy cơ

Mặc dù vậy, môi trường toàn cầu và những yếu kém nội tại vẫn ẩn chứa rủi ro đối với viễn cảnh của các nước trong khu vực.

Cụ thể, theo báo cáo, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục chậm lại do tái cân đối theo hướng tập trung vào tiêu dùng và dịch vụ. Dự báo kinh tế Trung Quốc sẽ tăng trưởng 6,5% trong năm 2017 và 6,3% năm 2018, trong khi tỷ lệ tăng trưởng năm 2016 vừa qua là 6,7%.

Ông Sudhir Shetty, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới khu vực Đông Á Thái Bình Dương nhận định: “Mặc dù viễn cảnh thuận lợi như vậy, nhưng sức bật toàn khu vực còn phụ thuộc việc các nhà lập chính sách có khả năng nắm bắt và điều chỉnh cho phù hợp với các bất ổn toàn cầu và yếu kém trong nước như thế nào”.

Trong bối cảnh lãi suất tại Hoa Kỳ tăng nhanh hơn dự kiến, tín dụng tăng trưởng nhanh và nợ tăng nhanh tại các nước Đông Á, ông Sudhir Shetty chỉ ra rằng, một số nền kinh tế phát triển có tư tưởng bảo hộ sẽ ảnh hưởng đến các nước xuất khẩu. Có thể thấy qua sự phản đối của một số nền kinh tế lớn đối với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Cần tập trung ổn định vĩ mô

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới kêu gọi các nhà hoạch định chính sách tiếp tục tập trung vào quản lý kinh tế vĩ mô và duy trì cân đối tài khóa bền vững dài hạn.

Ông Sudhir Shetty kiến nghị: “Các nhà lập chính sách cần ưu tiên các biện pháp đối phó với các rủi ro toàn cầu có thể đe dọa nguồn vốn từ bên ngoài và chi phí đi vay các nguồn vốn đó. Ngoài ra cũng cần chú ý đẩy mạnh xuất khẩu. Tập trung tăng cường chính sách và khung thể chế hướng đến tăng năng suất lao động”.

Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ trỗi dậy tại các nước ngoài khu vực, các nước Đông Á cần tận dụng cơ hội để tăng cường hội nhập nội khối, như phát triển theo chiều sâu các sáng kiến hiện nay, giảm rào cản di động lao động, mở rộng giao thương hàng hóa và dịch vụ qua biên giới giữa các nước trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Bên cạnh đó, báo cáo đề xuất, tăng thu ngân sách tại cách nền kinh tế lớn sẽ giúp chính phủ thực hiện các chương trình thúc đẩy tăng trưởng và hòa nhập, đồng thời giảm rủi ro về bền vững tài khóa. Một số nền kinh tế nhỏ xuất khẩu nguyên vật liệu cần thực hiện các bước nhằm nâng cao khả năng thanh toán tài khóa. Lạm phát tăng, mặc dù với một xuất phát điểm thấp, cùng với dòng vốn không ổn định sẽ buộc các nhà hoạch định chính sách tại nhiều nước phải điều chỉnh lại chính sách tiền tệ kích cầu của mình.

Ngoài ra, báo cáo còn khuyến cáo các nhà làm chính sách nên hướng tới một quỹ đạo tăng trưởng bền vững hơn bằng cách cắt giảm ô nhiễm gây ra bởi phát triển sản xuât nông nghiệp theo hướng thâm canh tại các nước trong khu vực./.