Sản phẩm Việt, trí tuệ Việt không chỉ tỏa sáng tại Việt Nam, mà sẽ ghi những dấu son trên trường quốc tế. Dưới đây là cuộc trao đổi của Bộ trưởng với phóng viên Tạp chí Kinh tế và Dự báo.

PV: “Đổi mới sáng tạo” trở thành từ khóa được rất nhiều người tìm kiếm khi Triển lãm quốc tế đổi mới sáng tạo Việt Nam được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức ngay trong những ngày đầu tiên của năm mới 2021, mở đầu kỷ nguyên mới 2021-2030. Động lực nào khiến Bộ Kế hoạch và Đầu tư chọn thời điểm trên tổ chức sự kiện tầm cỡ quốc tế và truyền tải thông điệp đổi mới sáng tạo cần đi sâu, lan tỏa đến mọi người dân Việt, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Tròn 1 năm trước, vào ngày 09 tháng 01 năm 2020, khi về làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã giao nhiệm vụ "trong giai đoạn phát triển tới Bộ Kế hoạch và Đầu tư phải là cơ quan tổng tham mưu giải quyết những đầu bài lớn về tăng trưởng cho đất nước, là cơ quan tiên phong trong đổi mới tư duy và hành động, tham mưu hiệu quả các chính sách tạo đột phá cho tăng trưởng kinh tế".

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết sẽ xây dựng Triển lãm quốc tế về đổi mới, sáng tạo Việt Nam trở thành sự kiện thường niên, nhằm tôn vinh sản phẩm, công nghệ, hoạt động đổi mới sáng tạo của người Việt, doanh nghiệp Việt

Đáp lại niềm tin, kỳ vọng đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư luôn tích cực, chủ động đi đầu trong nghiên cứu, đề xuất và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách, nhiệm vụ cụ thể nhằm tận dụng hiệu quả những cơ hội của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Với tư cách là cơ quan Thường trực của Tổ Biên tập Tiểu ban Kinh tế - xã hội, Bộ đã tham mưu, cụ thể hóa nhiệm vụ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và phát triển con người là hai trụ cột quan trọng, tạo động lực bứt phá cho phát triển kinh tế - xã hội trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm lần thứ tư, giai đoạn 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm lần thứ 11, giai đoạn 2021-2025 để trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Đổi mới sáng tạo phải đi sâu và lan tỏa trong nền kinh tế, trở thành hoạt động thường xuyên, chủ chốt, tạo ra giá trị mới, đem lại những thay đổi đột phá cho doanh nghiệp, cho cộng đồng xã hội và cho đất nước.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham gia cùng Ban Kinh tế Trung ương nghiên cứu trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Gần đây nhất, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2289/QĐ-TTg về Chiến lược Quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến năm 2030 với những quan điểm, mục tiêu và giải pháp mang tính chiến lược, tổng thể, dài hạn nhằm nắm bắt kịp thời, tận dụng hiệu quả các cơ hội trên các lĩnh vực của đời sống.

Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị xác định: “Phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo lấy doanh nghiệp là trung tâm, trường đại học và viện nghiên cứu là chủ thể nghiên cứu mạnh”. Thực hiện chủ trương đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã, đang và sẽ không ngừng lan toả tinh thần đổi mới sáng tạo trong mọi hoạt động của người dân, doanh nghiệp; coi trọng và tôn vinh những sáng tạo trong nghiên cứu, sản xuất, thúc đẩy sự liên kết, hợp tác hiệu quả giữa doanh nghiệp với các viện nghiên cứu và các trường đại học; đồng thời khơi dậy khát vọng phát triển, cống hiến và không ngừng đổi mới sáng tạo của người dân, doanh nghiệp đặc biệt là thanh niên, thế hệ trẻ Việt Nam.

Cùng với việc tổ chức Triển lãm quốc tế về đổi mới sáng tạo đầu năm 2021, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chọn ngày 10/01 hàng năm làm ngày “Đổi mới sáng tạo của Việt Nam”. Chúng tôi cũng sẽ xây dựng Triển lãm trở thành sự kiện quốc tế thường niên, nhằm tôn vinh sản phẩm, công nghệ, hoạt động đổi mới sáng tạo của người Việt, doanh nghiệp Việt.

PV: Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn câu chuyện nhiều quốc gia giàu tài nguyên, nhưng không phát triển và ngược lại có những nước nghèo tài nguyên nhưng lại tăng trưởng nhanh và bền vững để khẳng định, đổi mới, sáng tạo chính là chìa khóa cho Việt Nam vươn tầm. Vậy vai trò của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc dẫn dắt các nỗ lực đổi mới sáng tạo trong kỷ nguyên mới là gì, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Sự kiện đầu tiên trong năm 2021 được Bộ Kế hoạch Đầu tư thực hiện là tổ chức Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2021 và khởi công xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Hai sự kiện này sẽ khởi đầu của một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của đổi mới sáng tạo mà Việt Nam đang nhanh chóng nắm bắt để bứt phá vươn lên.

Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) được Thủ tướng Chính phủ thành lập tại Quyết định số 1269/QĐ-TTg, ngày 02/10/2019. Đây là mô hình đầu tiên được Thủ tướng Chính phủ thành lập và khác với mô hình trung tâm phổ biến ở các nước trên thế giới chủ yếu do doanh nghiệp, tập đoàn thiết lập và thường chỉ phục vụ mục tiêu nghiên cứu phát triển của doanh nghiệp. Chính phủ cũng đã ban hành một Nghị định riêng (Nghị định số 94/2020/NĐ-CP) quy định Trung tâm được hưởng các ưu đãi đầu tư cao nhất, thuận lợi nhất theo quy định hiện nay.

Trong định hướng của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, NIC sẽ là nơi quy tụ các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ lớn trong và ngoài nước, nơi cung cấp các cơ sở nghiên cứu, không gian làm việc, thử nghiệm sản phẩm và điều kiện hạ tầng tốt nhất phục vụ cho nghiên cứu phát triển các ý tưởng công nghệ theo chuẩn mực quốc tế, đưa các ý tưởng đổi mới sáng tạo vào một hệ sinh thái đầy đủ và hỗ trợ thông qua các cơ chế thuận lợi, đặc thù, từ đó hoàn chỉnh vòng kết nối, thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư, nghiên cứu phát triển và thương mại hoá sản phẩm.

Sự hình thành của NIC sẽ thúc đẩy hình thành mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo tại các địa phương, khu vực theo chủ trương của Đảng, Chính phủ, góp phần quan trọng trong thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Với tầm nhìn và sự quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng sự hợp sức của các bộ, ngành, các chủ thể chung khát vọng đổi mới, tôi tin rằng, đây là giai đoạn bản lề của Việt Nam, đánh dấu sự khởi đầu của một làn sóng phát triển mới của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam. Kỷ nguyên mới sẽ là kỷ nguyên Việt Nam tập trung thúc đẩy năng lực sáng tạo, đưa khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực của phát triển kinh tế nhanh và bền vững. Mỗi người dân cần đóng góp công sức, trí tuệ cho phát triển của đổi mới sáng tạo nước nhà, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh hơn và ghi nên những dấu son về đổi mới sáng tạo trên trường quốc tế.

Mặc dù chúng ta xứng đáng được tự hào về những bước tiến trong phát triển Đất nước những năm qua, nhưng cũng cần nhận thức rõ rằng, Việt Nam đang đứng trước nguy cơ hoặc đi ngang, hoặc rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Đổi mới, sáng tạo là một trong những giải pháp để thoát được bẫy thu nhập trung bình. Thực tế này buộc các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người dân phải thay đổi cách nghĩ, cách làm, phải đổi mới sáng tạo, phát huy sức mạnh nội lực và tận dụng tri thức quốc tế mới có thể nâng cao năng suất, sức cạnh tranh, vì hạnh phúc của người dân và nâng cao uy tín Việt Nam trên trường quốc tế.

PV: Song song với nỗ lực tiên phong dẫn dắt và lan tỏa văn hóa đổi mới sáng tạo đến mọi người dân Việt Nam, tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hoạt động đổi mới, sáng tạo được thực thi như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, đổi mới sáng tạo, xây dựng các mô hình kinh tế mới và chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là một trong những mảng việc quan trọng tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Thực tế, ngành Kế hoạch và Đầu tư đã gương mẫu, chứng minh là đơn vị tiên phong và quyết liệt trong ứng dụng khoa học, công nghệ thông tin, hiện thực hóa việc Chuyển đổi số toàn diện, xây dựng Chính phủ điện tử, tiêu biểu như việc xây dựng và khai trương Trung tâm điều hành tích hợp của Bộ, xây dựng và hình thành các hệ thống thông tin quản lý, cơ sở dữ liệu: đăng ký doanh nghiệp; đấu thầu qua mạng; đầu tư công; đầu tư nước ngoài; giám sát đánh giá đầu tư; thông tin thống kê quốc gia... Qua đó, hình thành hệ cơ sở dữ liệu lớn - Big Data cập nhật theo thời gian thực, phục vụ kịp thời, chính xác, hiệu quả cho công tác phân tích, đánh giá, dự báo, tham mưu chỉ đạo điều hành phát triển kinh tế - xã hội của Bộ, của ngành và xây dựng kế hoạch dài hạn cho phát triển đất nước, vùng, khu vực và địa phương.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư không chỉ dừng lại ở các câu chuyện phát triển trong ngắn hạn mà đã thể hiện khát vọng và tầm nhìn phát triển cho đất nước khi tham gia nghiên cứu, xây dựng Nghị quyết số 52 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; xây dựng Chiến lược Quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các mô hình kinh tế mới, như kinh tế ban đêm, kinh tế chia sẻ…, nhằm đón đầu các xu hướng phát triển mới của thời đại, phát huy tối đa tiềm lực của đất nước để bứt phá và vươn lên mạnh mẽ.

PV: Ủng hộ tư duy đổi mới và văn hóa đổi mới sáng tạo mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư lan tỏa, nhưng nhiều nhà khoa học và các bạn trẻ băn khoăn rằng, nhiều nước như Mỹ, Anh, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc… đã đi trước và dành nguồn lực rất lớn cho đổi mới, sáng tạo hàng năm. Vậy Việt Nam làm cách nào để có thể “bắt kịp, tiến cùng và vượt lên” trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Đây là một bài toán thách thức, nhưng nếu chúng ta cùng quyết tâm, chắc chắn sẽ tìm được cách giải. Nhiều quốc gia chi nhiều tỷ USD cho đổi mới sáng tạo, còn tại Việt Nam, tỷ lệ chi cho khoa học công nghệ (cả khu vực Nhà nước và tư nhân) chỉ khoảng 0,44% GDP. Mặc dù vậy, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam những năm gần đây được cải thiện liên tục, tăng 10 bậc từ năm 2015, đứng thứ 42/131 quốc gia, vùng lãnh thổ, đứng đầu nhóm 29 quốc gia, nền kinh tế cùng mức thu nhập. Đây là nền tảng quan trọng cho sự phát triển đổi mới sáng tạo trong thời gian tới.

Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định số 94/2020/NĐ-CP quy định những cơ chế ưu đãi đặc biệt cho NIC là một điểm rất đáng trân trọng, nhưng tôi cũng đồng thuận với quan điểm cho rằng, đầu tư cho khoa học công nghệ, trong đó có hoạt động đổi mới sáng tạo cần được đẩy mạnh hơn nữa, từ nguồn ngân sách của Chính phủ, từ nguồn xã hội hóa hoặc từ các nguồn hỗ trợ khác, để thực thi được mục tiêu mà chúng ta đã định.

Bên cạnh câu chuyện về tài chính, chúng ta cũng cần nhận thức rõ rằng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng nhiều bộ, ngành đang dành nhiều nỗ lực thúc đẩy công cuộc đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Ở tầm quốc gia, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quyết định số 749/QĐ-TTg ban hành “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Thực hiện Quyết định trên, tháng 12/2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành “Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025” nhằm thay đổi quy trình công nghệ, sản xuất, quản lý vận hành doanh nghiệp trên nền tảng số với mục tiêu nâng cao năng lực sản xuất và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, tối thiểu 100.000 doanh nghiệp được hỗ trợ về chuyển đổi số đến năm 2025. Thông qua Chương trình, các doanh nghiệp sẽ được hỗ trợ kỹ thuật tập trung vào 4 nội dung chính sau: nâng cao nhận thức, tầm nhìn và chiến lược của doanh nghiệp về chuyển đổi số; số hóa hoạt động kinh doanh như marketing, bán hàng…; số hóa quy trình quản trị, quy trình sản xuất, quy trình công nghệ, các nghiệp vụ quản lý tài chính, kế toán, nhân sự, báo cáo, giám sát và đánh giá…; chuyển đổi số toàn diện để tạo ra sản phẩm, dịch vụ, mô hình mới cho doanh nghiệp. Chúng tôi mong muốn tạo nên một kết nối lớn, tạo cơ hội cho mọi chủ thể trong nền kinh tế đều được tiếp cận với không gian mở của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để đổi mới, sáng tạo và vượt qua chính mình.

Riêng tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư, từ năm 2018, Bộ đã thành lập Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam quy tụ các chuyên gia, nhà khoa học người Việt trên khắp thế giới để cùng góp sức với các cơ sở nghiên cứu, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, các chuyên gia trong nước thúc đẩy nghiên cứu khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; đến nay đã quy tụ được hơn 1.000 thành viên và thiết lập được 5 văn phòng mạng lưới tại 4 quốc gia Mỹ, Đức, Nhật và Australia. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp tục mở rộng mạng lưới này để tạo nên những kết nối lớn, hỗ trợ và dẫn dắt công cuộc đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

PV: Xin Bộ trưởng chia sẻ định hướng, mục tiêu đổi mới sáng tạo trong tầm nhìn dài hạn của quốc gia và những hoạt động cụ thể của hoạt động này trong năm 2021, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Tại Quyết định số 2289/QĐ-TTg ban hành Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến năm 2030, Thủ tướng Chính phủ đã quy định những mục tiêu lớn trong tầm nhìn 5 năm, 10 năm tới. Về đổi mới sáng tạo, Thủ tướng đặt mục tiêu đến năm 2025, Việt Nam sẽ duy trì xếp hạng Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) thuộc 3 nước dẫn đầu ASEAN; kinh tế số chiếm khoảng 20% GDP; năng suất lao động tăng bình quân trên 7%/năm. Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam duy trì xếp hạng Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của WIPO thuộc nhóm 40 nước dẫn đầu thế giới; kinh tế số chiếm khoảng 30% GDP; năng suất lao động tăng bình quân trên 7,5%/năm; hoàn thành xây dựng Chính phủ số… Những mục tiêu trên đòi hỏi sự nỗ lực của tất cả các bộ, ngành, các chủ thể trong nền kinh tế, cùng quyết tâm thực hiện một cuộc cách mạng công nghiệp thực sự, mang lại sự đổi thay mạnh mẽ cho Đất nước.

Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư theo dõi, đánh giá và đề xuất thực hiện có hiệu quả các quy định pháp luật về doanh nghiệp, đầu tư, kinh doanh; nghiên cứu, đề xuất chính sách, giải pháp thúc đẩy hoạt động của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia nhằm thực hiện hiệu quả công tác hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan đánh giá, tổng kết kinh nghiệm, kiến nghị Chính phủ các giải pháp đầu tư, mở rộng mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo và chỉ đạo Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng tỷ lệ vốn hỗ trợ cho các doanh nghiệp có ứng dụng công nghệ ưu tiên để chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

NIC sẽ thực hiện liên kết lại, hỗ trợ và thúc đẩy các hoạt động đổi mới sáng tạo trong cùng mục tiêu quốc gia

Tiếp theo 2 sự kiện lớn về đổi mới sáng tạo mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện ngay từ đầu năm 2021, Bộ sẽ chỉ đạo NIC xây dựng cơ chế, chính sách hướng dẫn cụ thể về ưu đãi cho hoạt động đổi mới sáng tạo được quy định tại Nghị định số 94/2020/NĐ-CP. Cùng với đó, NIC sẽ xây dựng cơ chế liên kết hoạt động đổi mới sáng tạo tại tất cả các địa phương, viện, trường, doanh nghiệp, quy tụ sức mạnh tri thức cho công cuộc đổi mới Đất nước. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 60 trung tâm đổi mới sáng tạo hoặc vườn ươm ý tưởng sáng tạo rải rác khắp cả nước. NIC sẽ thực hiện liên kết lại, hỗ trợ và thúc đẩy các hoạt động đổi mới sáng tạo trong cùng mục tiêu quốc gia. Cùng với đó, NIC sẽ tham gia vào liên kết các trung tâm đổi mới sáng tạo trong khối ASEAN, hình thành mạng lưới đổi mới sáng tạo năng động trong cùng khu vực.

Với các chuyên gia, nhà khoa học người Việt trên khắp thế giới, năm 2021, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục kết nối mạnh mẽ vào Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam và đặt hàng cụ thể cho các nhóm chuyên gia, để hình thành những ý tưởng mới, đột phá cho phát triển Đất nước.

PV: Dù gặp khó khăn từ đại dịch Covid-19 nhưng nhìn lại cả quá trình 5 năm 2016-2020, tăng trưởng GDP Việt Nam ước đạt 5,9%/năm, thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao nhất thế giới. Quy mô GDP năm 2020 ước đạt 270 tỷ USD, tăng 1,4 lần so với năm 2015 và GDP bình quân/người gấp khoảng 1,3 lần so với năm 2015… Xin Bộ trưởng chia sẻ những dấu ấn Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã góp sức để tạo nên thành quả của nền kinh tế, tạo nền tảng và niềm tin cho khát vọng nâng tầm Việt Nam?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: 5 năm vừa qua, nền kinh tế đã trải qua không ít thăng trầm, khi bối cảnh trong nước và quốc tế diễn biến bất lợi, kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với chủ nghĩa bảo hộ gia tăng; trong nước, thiên tai, bão, lũ, hạn hán, xâm nhập mặn, sự cố ô nhiễm môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung..., đã gây rất nhiều khó khăn, thách thức, ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân.

Đứng trước những khó khăn, thử thách đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phát huy vai trò tiên phong, đi đầu trong cải cách và đổi mới, tham mưu nhiều chính sách then chốt để tạo động lực cho nền kinh tế phát triển mạnh mẽ. Cụ thể, Bộ đã tiên phong khởi xướng làn sóng cải cách thể chế, với tư tưởng đổi mới mạnh mẽ, tư duy phát triển mang tính đột phá, táo bạo, có tầm nhìn dài hạn và chiến lược, vượt qua những lợi ích cục bộ, vì sự nghiệp phát triển chung của đất nước để đề xuất xóa bỏ hàng nghìn điều kiện kinh doanh bất hợp lý, góp phần xây dựng niềm tin, sự hứng khởi và tinh thần đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội, người dân và doanh nghiệp.

Nhiều dự luật được Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng, trình Quốc hội ban hành hoặc điều chỉnh bổ sung, sửa đổi, như: Luật Quy hoạch, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư… giúp khơi thông các điểm nghẽn, giải phóng nguồn lực cho đầu tư phát triển đất nước, cải thiện đáng kể môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Đặc biệt, việc cải cách, cắt giảm nhiều thủ tục hành chính đã thúc đẩy quyền tự do kinh doanh, xóa bỏ các rào cản và tạo thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp gia nhập thị trường, bảo đảm quyền và lợi ích nhà đầu tư.

Trong hoạt động thu hút vốn đầu tư nước ngoài, giai đoạn 2016-2020, vốn đăng ký và vốn thực hiện tăng mạnh so với giai đoạn trước đó, đặc biệt là năm 2020, mực dù tình hình rất khó khăn nhưng các nhà đầu tư vẫn tiếp tục tin tưởng vào thị trường và môi trường đầu tư của Việt Nam, triển khai mở rộng các hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây là tín hiệu tích cực và chúng ta cần phải tiếp tục nỗ lực để đáp ứng kỳ vọng của các nhà đầu tư.

Về phát triển doanh nghiệp, kinh tế tập thể, với sự đổi mới trong tư duy xây dựng luật, khu vực kinh tế tư nhân đang ngày càng lớn mạnh, từng bước khẳng định là một động lực quan trọng của đất nước. Giai đoạn 2016-2020, trung bình mỗi năm có 128,2 nghìn doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký trung bình trên 1,5 triệu tỷ đồng, tăng 63% về số doanh nghiệp và tăng 216% về số vốn so với giai đoạn 2011-2015. Điều đáng mừng là ngày càng có nhiều doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế lớn của Việt Nam được hình thành và dẫn đầu trong một số ngành lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế. Các sản phẩm thương hiệu Việt ngày càng lớn mạnh, các doanh nghiệp muốn lớn mạnh bắt buộc phải vươn ra thị trường quốc tế.

Với trách nhiệm là cơ quan thường trực của Tổ Biên tập Tiểu ban Kinh tế - Xã hội phục vụ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành trung ương và địa phương tổng hợp, xây dựng, tham mưu cho Đảng và Nhà nước Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm lần thứ tư giai đoạn 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm lần thứ 11 giai đoạn 2021-2025.

Các văn kiện này sẽ trở thành kim chỉ nam, phương hướng, đường lối phát triển của đất nước trong chặng đường mới. Đặc biệt, dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 đã định hướng đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước, nước ta là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; dự thảo Chiến lược lần thứ tư đã định hướng tầm nhìn dài hạn đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, cũng là 100 năm xây dựng và phát triển của Ngành Kế hoạch và Đầu tư, trở thành nước phát triển, thu nhập cao./.