Tổng quan Top 10 Công ty Bán lẻ uy tín năm 2024

Bảng xếp hạng Top 10 Công ty Bán lẻ uy tín năm 2024 mới đây vừa được Công ty cổ phần Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) chính thức công bố. Top 10 Công ty Bán lẻ uy tín năm 2024 được đánh giá, xếp hạng dựa trên 3 tiêu chí chính: (1) Năng lực tài chính thể hiện trên báo cáo tài chính năm gần nhất; (2) Uy tín truyền thông được đánh giá bằng phương pháp Media Coding - mã hóa các bài viết về công ty trên các kênh truyền thông có ảnh hưởng; (3) Khảo sát đối tượng nghiên cứu và các bên liên quan được thực hiện trong tháng 8-9/2024.

Nguồn: Vietnam Report

Nguồn: Vietnam Report

Nguồn: Vietnam Report

Thị trường bán lẻ kỳ vọng chuyển động khởi sắc hơn

Với đặc trưng phụ thuộc vào tính chu kỳ của nền kinh tế, sau năm 2023 bị ảnh hưởng nặng nề bởi bối cảnh khó khăn chung, sức cầu giảm và mức độ cạnh tranh gay gắt diễn ra trên thị trường qua cuộc đua hạ giá, 8 tháng đầu năm 2024, dù tốc độ phục hồi không quá nhanh, thị trường bán lẻ bước đầu dần có những tín hiệu khả quan. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, tiêu dùng cuối cùng nửa đầu năm 2024 tăng 5,78% so với cùng kỳ năm ngoái (trong khi cùng kỳ năm 2023 tăng 2,68%).

Theo kết quả khảo sát của Vietnam Report, tỷ lệ doanh nghiệp bán lẻ có doanh thu tương đương hoặc cao hơn đạt 74,6% trong khi 66,3% số doanh nghiệp duy trì và cải thiện lợi nhuận so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù số lượng doanh nghiệp ghi nhận hiệu quả kinh doanh bằng hoặc vượt năm 2023 chiếm đa số, nhưng mức tăng hầu như chỉ nhích nhẹ ở mức khiêm tốn và vẫn còn 25,4% số doanh nghiệp sụt giảm doanh thu, hơn một phần ba số doanh nghiệp có lợi nhuận kém hơn. Tốc độ chuyển trạng thái của thị trường chưa thực sự mạnh mẽ. Theo Tổng cục Thống kê, doanh thu bán lẻ hàng hóa 8 tháng đầu năm 2024 ước đạt 3.199,7 nghìn tỷ đồng. Dù ghi nhận mức tăng trưởng dương (+7,3% so với 8 tháng đầu năm 2023), nhưng vẫn chưa bằng tốc độ tăng trưởng của cùng kỳ giai đoạn 2022-2023, cho thấy thị trường bán lẻ cần thêm các nỗ lực mạnh mẽ và giải pháp đột phá để thúc đẩy, tăng tốc quá trình phục hồi.

Nguồn: Vietnam Report, Khảo sát doanh nghiệp bán lẻ, tháng 8/2024

Bất chấp việc vẫn đối mặt với một số thách thức mang tính hệ thống, bức tranh tổng thể của ngành bán lẻ được dự báo có tiềm năng bứt phá hơn trong những tháng tiếp theo, trên cơ sở ổn định và triển vọng phục hồi của nền kinh tế Việt Nam, cũng như xu hướng nhộn nhịp hơn trong thời gian cao điểm cuối năm của thị trường này. Tác động của chính sách tiền tệ và tài khóa nới lỏng được triển khai trong giai đoạn 2023-2024, các biện pháp kích cầu tiêu dùng được Chính phủ đẩy mạnh và bối cảnh niềm tin thị trường dần phục hồi sẽ hỗ trợ sức mua từng bước cải thiện mạnh mẽ hơn trong nửa sau của năm 2024. Kết quả khảo sát tiến hành trong tháng 9/2024 của Vietnam Report ghi nhận phần lớn người tiêu dùng thể hiện niềm tin vào việc nền kinh tế Việt Nam đang vận động theo chiều hướng tích cực với xu thế chuyển giao sang giai đoạn phục hồi và tăng trưởng ngày càng rõ nét. Tỷ lệ người tiêu dùng đánh giá tình hình tài chính của bản thân khả quan hơn trong 12 tháng tới đạt 69,9% và sự lạc quan này được kỳ vọng có thể đưa mức tiêu dùng cải thiện hơn trong tương lai.

Nguồn: Vietnam Report

Sau những khó khăn liên tiếp phủ màu ảm đạm lên ngành bán lẻ những năm qua, thị trường cũng thanh lọc không ít doanh nghiệp không đủ sức cạnh tranh, để lại khoảng trống - dư địa cho những doanh nghiệp thực sự vững vàng vươn lên giành thị phần và cơ hội. Về góc nhìn trung và dài hạn, tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, mức thu nhập ngày càng tăng, số người trong độ tuổi lao động lên tới 67 triệu người, cũng như tầng lớp trung lưu đang gia tăng và ngày càng đa dạng sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng của thị trường tiêu dùng, mở đường cho ngành bán lẻ phát triển.

Theo dự báo của KPMG Việt Nam, từ 2020 đến 2030, Việt Nam sẽ có thêm 23,2 triệu người thuộc tầng lớp trung lưu với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm đạt 5,5%, nằm trong nhóm quốc gia có mức tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á. Hơn nữa, tỷ lệ tiêu dùng so với tổng ngân sách quốc nội (GDP) của Việt Nam cũng thuộc loại cao so với các nước trong khu vực khi đạt trên 70%.

Các yếu tố định hình thị trường bán lẻ – góc nhìn từ doanh nghiệp

Thị trường bán lẻ hiện đại là một hệ sinh thái chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố có mối tương quan và tác động qua lại với nhau, tạo nên một bức tranh đầy phức tạp và luôn thay đổi. Để thành công trong ngành bán lẻ, các doanh nghiệp cần nắm bắt được những xu hướng mới, thích ứng với sự thay đổi của thị trường và tạo dựng những lợi thế cạnh tranh bền vững. Kết quả khảo sát của Vietnam Report đã chỉ ra top 5 yếu tố nổi bật được các doanh nghiệp trong ngành đề cập như những yếu tố chủ đạo định hình nên diện mạo thị trường trong năm qua.

Nguồn: Vietnam Report

Kinh tế vĩ mô

Sự biến động của các yếu tố kinh tế vĩ mô như lạm phát, lãi suất, tăng trưởng GDP và tỷ giá hối đoái… chi phối mọi hoạt động của ngành bán lẻ, ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu tiêu dùng, và khả năng hoạt động của các doanh nghiệp. Năm 2024, nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn từng bước chuyển sang pha phục hồi với sự cải thiện rõ rệt ở nhiều chỉ số. Tốc độ tăng trưởng GDP bứt phá vượt kỳ vọng, lạm phát trong tầm kiểm soát, trong khi tỷ giá được dự báo sẽ ổn định hơn trong những tháng tới và có xu hướng hạ nhiệt trước động thái cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Đây là cơ sở được kỳ vọng sẽ tạo môi trường thuận lợi, kích thích tiêu dùng và ngành bán lẻ. Đặc biệt, hoạt động du lịch tiếp tục tăng trưởng mạnh, số lượng du khách di chuyển bằng máy bay dự kiến sẽ vượt qua con số của năm 2019, mang lại tiềm năng cho bán lẻ tại sân bay và hàng miễn thuế.

Quy định pháp lý và chính sách Nhà nước

Các quy định pháp luật và chính sách từ Chính phủ như thuế, quản lý thương mại, thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích tăng trưởng thị trường tiêu dùng của Việt Nam, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp bán lẻ.

Kết quả khảo sát của Vietnam Report đã ghi nhận một số kiến nghị của doanh nghiệp đối với Chính phủ nhằm hỗ trợ thị trường bán lẻ Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn. Dẫn đầu là nhu cầu hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý, minh bạch hóa thông tin và tạo môi trường cạnh tranh công bằng với tỷ lệ 83,3% số doanh nghiệp bình chọn. Các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ ưu tiên tiếp tục đẩy nhanh việc rà soát, sửa đổi, xây dựng và hoàn thiện một số văn bản quy phạm pháp luật phục vụ công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực thị trường trong nước bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn, đảm bảo sự kiểm soát ở mức độ thích hợp của nhà nước, lợi ích của nhà bán lẻ cũng như các lợi ích công cộng liên quan. Đặc biệt, Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý thị trường vàng được kiến nghị cần sớm sửa đổi để phù hợp với tình hình thị trường, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc quản lý hoạt động kinh doanh vàng đảm bảo bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế. Khi hệ thống pháp lý ngày càng hoàn thiện, các doanh nghiệp sẽ giảm thiểu rủi ro và tăng cường niềm tin trong đầu tư và phát triển.

Nguồn: Vietnam Report

Ngoài ra, đơn giản hóa thủ tục hành chính và hỗ trợ doanh nghiệp trong chuyển đổi số cũng được hai phần ba số doanh nghiệp bình chọn nằm trong số những giải pháp cần được ưu tiên. Trong khi đó, hơn một nửa số doanh nghiệp kiến nghị cần tiếp tục hỗ trợ kích cầu tiêu dùng với các chính sách miễn, giảm thuế, phí, đảm bảo thu nhập cho người lao động, thúc đẩy tín dụng tiêu dùng nhằm gia tăng sức mua. Đồng thời, cần đẩy mạnh chương trình đầu tư xây dựng hạ tầng thương mại, cơ sở hạ tầng quy hoạch và phát triển lĩnh vực logistics (với trọng tâm về hạ tầng giao thông vận tải) tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa. Bên cạnh đó, việc kiểm soát chặt chẽ thị trường hàng hóa, tăng cường kiểm soát thị trường để chống hàng giả, hàng nhái không chỉ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn góp phần tạo ra sự công bằng trong cạnh tranh cần tăng cường triển khai, trong khi các gói hỗ trợ tín dụng và ưu đãi đầu tư là đòn bẩy quan trọng giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn tài chính, thúc đẩy mở rộng quy mô và phát triển dài hạn cũng được kiến nghị. Với những giải pháp đồng bộ, sự phối hợp chính sách ngày càng hiệu quả, các doanh nghiệp hy vọng sức mua sẽ được cải thiện và thị trường sẽ lấy đà tăng trưởng trong thời gian tới.

Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong ngành

Sự cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp đã đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc và định hình lại thị trường. Áp lực cạnh tranh, cuộc đua về chi phí, công nghệ và dịch vụ khách hàng buộc các doanh nghiệp không ngừng tìm kiếm những giải pháp mới để giảm chi phí, tối ưu hóa hoạt động và nâng cao tính cạnh tranh về giá và chất lượng nhằm thu hút và giữ chân khách hàng. Điều này tạo ra một môi trường bán lẻ ngày càng đa dạng, nơi người tiêu dùng được tận hưởng những trải nghiệm tốt hơn, có cơ hội tiếp cận những sản phẩm tốt hơn với mức giá hợp lý.

Cạnh tranh chính là yếu tố quyết định doanh nghiệp chiếm lĩnh thị trường và định hình tương lai của ngành bán lẻ luôn hướng tới sự hoàn thiện. Điều này cũng đặt ra những thách thức lớn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa khi phải đối mặt với áp lực cạnh tranh từ các tập đoàn lớn có nguồn lực tài chính mạnh. Tuy nhiên, trong dài hạn, cuộc cạnh tranh này sẽ góp phần làm cho thị trường trở nên minh bạch hơn, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh cao, có chiến lược kinh doanh hiệu quả và linh hoạt hơn gia tăng thị phần, củng cố vị thế.

Sự dịch chuyển trong khuynh hướng tiêu dùng

Nguồn: Vietnam Report

Xu hướng lựa chọn nơi mua sắm ngày càng đòi hỏi sự đa dạng về hàng hóa, minh bạch về nguồn gốc, giá cả hợp lý và những giá trị gia tăng từ các chương trình ưu đãi, trong khi chất lượng, uy tín của doanh nghiệp bán lẻ và yếu tố địa lý vẫn giữ vai trò quan trọng. Các doanh nghiệp bán lẻ cần nhanh chóng thích ứng và đổi mới chiến lược để đáp ứng những kỳ vọng này, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Sự bùng nổ của công nghệ

Công nghệ đang tạo ra những thay đổi mạnh mẽ trong ngành bán lẻ, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển hay tụt hậu của các doanh nghiệp. Theo đánh giá của doanh nghiệp trong ngành, công nghệ đóng vai trò then chốt trong hoạt động bán lẻ với mức điểm 4,2 trên thang 5, thúc đẩy cả quy trình hoạt động, đổi mới mô hình kinh doanh, và cách thức tiếp cận khách hàng. Trong khi đó, về phía người tiêu dùng, 86,0% số người tham gia khảo sát bảy tỏ sự yêu thích với các cửa hàng áp dụng công nghệ hiện đại (như thanh toán không tiếp xúc, trải nghiệm thực tế ảo...) để cải thiện trải nghiệm mua sắm và tương tác với sản phẩm.

Nguồn: Vietnam Report

Các công nghệ ngày càng tiên tiến nâng cao hiệu quả quản lý từ chuỗi cung ứng cho đến vận hành cửa hàng khi nâng cấp các công cụ thanh toán, làm mới các mô hình kinh doanh và tiếp thị đa kênh, đồng thời có khả năng truy vấn và xử lý khối lượng lớn dữ liệu ở tốc độ cao, cung cấp các thông tin giá trị về thị trường, giúp doanh nghiệp nhắm mục tiêu chính xác hơn vào hành vi mua sắm của từng nhóm tiêu dùng.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng đang thể hiện sự sẵn sàng hơn trong việc cho phép các thương hiệu sử dụng dữ liệu của họ nhằm cung cấp các tính năng hữu ích và nâng cao trải nghiệm (tăng từ 44,8% năm 2023 lên 52,7% năm 2024). Trước đây việc bị thu thập dữ liệu thường bị e ngại song hiện không ít người tiêu dùng đã xem đây như là cách để có trải nghiệm mua sắm phù hợp hơn. Kết quả khảo sát người tiêu dùng của Vietnam Report cũng ghi nhận 69,9% số người tiêu dùng cảm thấy rằng các quảng cáo họ nhìn thấy trên mạng xã hội ngày càng phù hợp với sở thích của mình. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp kết hợp giữa việc tận dụng dữ liệu người dùng và khai thác tiềm năng từ công nghệ hiện đại để cải thiện dịch vụ./.