Với nhà đầu tư, thị trường càng tăng nóng thì rủi ro càng rất gần. Nhà đầu tư chưa có kinh nghiệm rất dễ mắc các sai lầm và gây thiệt hại cho khoản đầu tư của mình. Để đi bền với thị trường, nhà đầu tư cần nâng cao kiến thức, nhất là kiến thức về quản trị rủi ro. Ông Lê Minh Tâm,Tổng giám đốc Yuanta Việt Nam trả lời phỏng vấn Kinh tế và Dự báo.

Ông Lê Minh Tâm Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Lãnh đạo HOSE cho rằng, nếu nâng đơn vị lô giao dịch lên 1.000 cổ phiếu, sẽ giảm tải được 50% số lệnh vào sàn hiện nay, TTCK sẽ giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn giao dịch. Ông có ủng hộ quan điểm này không, thưa ông?

Đây có thể là giải pháp tạm thời cho việc giảm tải của hệ thống hiện nay. Trước đó, HOSE đã nâng lô giao dịch tối thiểu từ 10 lên 100 cổ phiếu, nhưng tình trạng nghẽn lệnh tiếp tục xảy ra khi hệ thống vẫn phải xử lý rất nhiều lệnh, tần suất giao dịch có phần giảm tải nhưng không đáng kể. Điều này có thể sẽ tiếp tục gây áp lực lên hệ thống trong tương lai cho đến khi hệ thống mới vào hoạt động.

Giới hạn tối đa số lệnh vào sàn HOSE hiện nay khoảng 900.000 lệnh. Nếu nâng lô giao dịch lên 1.000 cổ phiếu, sẽ có hàng trăm nghìn lệnh giao dịch phải chuyển sang hình thức giao dịch lô lẻ. Theo ông, áp lực có dồn lên công ty chứng khoán không, nếu có, giải pháp cho vấn đề này là gì?

Việc mua lô lẻ sẽ gây áp lực cho công ty chứng khoán, vô hình chung buộc các công ty chứng khoán phải thực hiện các nghiệp vụ tự doanh. Đặc biệt, đối với những công ty chứng khoán 100% vốn sở hữu nước ngoài thì việc tự doanh sẽ gặp khá nhiều vướng mắc liên quan đến room cho khối ngoại. Cùng với đó, việc quản lý lượng giao dịch lô lẻ nhiều lên sẽ tốn thêm nguồn nhân lực cũng như hệ thống quản lý cho công ty chứng khoán, trong khi nhu cầu không quá thường xuyên. Ngoài khối lượng công việc phát sinh thêm cần xử lý, tôi nghĩ rằng, việc mua lô lẻ sẽ phát sinh một khoản mục tài sản trên tổng tài sản của các công ty chứng khoán. Tuy nhiên, hiện nay, chúng ta chưa biết giải pháp cụ thể về việc này của các nhà quản lý thị trường là như thế nào.

Kết thúc năm Canh Tý, TTCK Việt Nam ghi một dấu ấn đẹp về tăng trưởng điểm số và thanh khoản. TTCK được dự báo sẽ tiếp tục sôi động, nhưng càng thanh khoản, khả năng giao dịch bị nghẽn mạch có thể càng lớn. Ngoài giải pháp dự kiến là nâng lô, mong ông gợi mở thêm những giải pháp có thể giảm tải tình trạng nghẽn lệnh?

Tôi nghĩ rằng, việc thu hẹp các bước giá là phương án nên tính đến nếu việc nâng lô tối thiểu chưa giải quyết dứt điểm tình trạng nghẽn lệnh. Đồng thời, rà soát các hoạt động giao dịch tự động hoặc các hệ thống giao dịch tần suất cao đang triển khai tại các nhà dịch vụ công nghệ cung cấp cho các công ty chứng khoán. Mặc dù trong tương lai, các thể loại giao dịch robot là không tránh khỏi, nhưng với cơ chế và hạ tầng như hiện nay, tôi cho rằng, cần hạn chế các phương thức giao dịch này. Về giải pháp trung và dài hạn, việc cần nhất là đẩy nhanh việc triển khai hệ thống mới sớm nhất có thể.

HOSE cho biết, hệ thống công nghệ mới khớp nối toàn TTCK Việt Nam sẽ bắt đầu thử nghiệm ngay sau Tết Tân Sửu. Tại công ty ông, hoạt động đổi mới công nghệ để mang đến những sản phẩm, dịch vụ hiệu quả hơn cho nhà đầu tư, đang và sẽ được thực hiện như thế nào?

Yuanta Việt Nam thực hiện nâng cấp công nghệ, thường xuyên cập nhật để hạn chế các lỗi có thể xảy ra. Đặc biệt, chúng tôi đang tiến hành thay đổi lại toàn bộ hệ thống giao dịch mới, nhằm đáp ứng nhu cầu giao dịch của nhà đầu tư và tăng tính ổn định của hệ thống giao dịch, song song đó là tốc độ xử lý cùng với các tiện ích sẽ được thêm vào nhằm gia tăng giá trị trải nghiệm tốt hơn cho các nhà đầu tư và giúp các nhà đầu tư nắm bắt nhanh nhịp biến động của thị trường mà không mất đi cơ hội đầu tư. ​Để tạo sự thuận tiện cho nhà đầu tư, Yuanta Việt Nam đã số hóa toàn bộ nghiệp vụ mở tài khoản tự động dựa trên công nghệ AI, eKYC, giúp nhà đầu tư tiếp cận các dịch vụ chứng khoán một cách nhanh nhất. Yuanta Việt Nam cũng xây dựng và cung cấp cho khách hàng các công cụ khuyến nghị giao dịch (YSRadar) hỗ trợ nhà đầu tư ra quyết định chính xác, phù hợp nhất, mang lại hiệu quả cao dựa trên các mô hình phân tích định lượng đã được thẩm định qua thực tế. Ngoài ra, chúng tôi cũng có những chương trình hỗ trợ nhà đầu tư F0 để tiếp cận với chứng khoán dễ dàng và an toàn như xây dựng cổng thông tin điện tử Customer Service Portal (CSP) giúp khách hàng giao tiếp, đăng ký, tương tác và quản lý các dịch vụ tiện ích của mình qua online. Đẩy mạnh việc đào tạo, cung cấp kiến thức cho nhà đầu tư mới tham gia thị trường thông qua E-learning và Webinar. Trong năm 2020, chúng tôi cũng đã ra mắt hệ thống giao dịch Mobile App mới với thiết kế hiện đại, nhiều tính năng vượt trội để giúp khách hàng giao dịch hiệu quả hơn.

Xin ông chia sẻ kết quả kinh doanh năm 2020 của Công ty và dự kiến mục tiêu cho năm 2021? Trong bức tranh chung, thị trường niêm yết, thị trường phái sinh hay thị trường trái phiếu doanh nghiệp - mảng nào sẽ là câu chuyện nóng của năm 2021, theo ông?

Năm 2020 là năm tăng trưởng mạnh của Yuanta Việt Nam với mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trước thuế lần lượt là hơn 22% và 124% so với năm 2019. Trong năm 2021, Yuanta Việt Nam đặt kế hoạch tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trước thuế tiếp tục ở mức cao hơn 30% và 60% so với năm 2020.

Thị trường cơ sở dự báo sẽ tiếp tục là thị trường có biến động cao và thanh khoản cao trong năm 2021. Đồng thời, thanh khoản của thị trường phái sinh cũng cải thiện, nhưng với độ biến động mạnh của thị trường cơ sở thì điều này cũng sẽ tạo ra rủi ro cho thị trường phái sinh đối với các nhà đầu tư mới chưa thích ứng với chiến lược giao dịch hàng ngày. Ở chiều ngược lại, tôi cho rằng, thị trường trái phiếu có thể yên lắng trong ít nhất hai quý đầu năm 2021 và thanh khoản của thị trường trái phiếu có thể tăng dần về thời điểm cuối năm khi các doanh nghiệp quay trở lại sản xuất bình thường và nhu cầu vốn dài hạn gia tăng cho các chiến lược đầu tư mới trong dài hạn sau đại dịch Covid-19.

Thị trường cơ sở dự báo sẽ tiếp tục là thị trường có biến động cao và thanh khoản cao trong năm 2021

Đi qua năm 2020 với rất nhiều diễn biến ấn tượng, nhất là dòng đầu tư mới F0 đổ vào chứng khoán và hầu như mọi người dễ thắng, ông có lời khuyên gì với các nhà đầu tư năm mới, thưa ông?

Năm 2020 là một năm rất thành công của TTCK Việt Nam, nhiều nhà đầu tư cũng đã kiếm được lợi nhuận khá lớn, đặc biệt là các nhà đầu tư mới tham gia trên thị trường, điều này cũng là tiền đề thu hút các nhà đầu tư khác tham gia vào TTCK trong thời gian tới khi các kênh đầu tư khác trở nên kém hấp dẫn. Tuy nhiên, TTCK luôn là kênh đầu tư có độ rủi ro cao nhất và rất dễ xuất hiện các nhịp điều chỉnh sau chuỗi tăng mạnh. Trong khi đó, các nhà đầu tư F0 chưa có kinh nghiệm trong việc xử lý rủi ro của thị trường, nên tôi cho rằng, nhà đầu tư F0 sẽ rất dễ mắc phải các sai lầm và gây thiệt hại cho khoản đầu tư của mình. Đặc biệt là trong việc dễ dàng vay margin với lãi suất thấp.

Do đó, các nhà đầu tư F0 cần thường xuyên nâng cao kiến thức về chứng khoán, đặc biệt là kiến thức về quản trị rủi ro trong đầu tư chứng khoán. Ngoài ra, nhà đầu tư F0 cũng nên xem xét sử dụng tỷ lệ đòn bẩy vừa phải hoặc thấp, tùy theo kinh nghiệm giao dịch của mình trước đó, nhằm hạn chế các rủi ro biến động mạnh của thị trường./.