Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng tại “Hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050”, tổ chức sáng ngày 29/10.

Tham dự Hội nghị có đại diện các bộ, ngành, địa phương, các Đại sứ quán (Anh, Đức, Hàn Quốc…), các tổ chức quốc tế, đối tác phát triển (Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, UNDP, UNIDO, UNICEF, GIZ, KOICA, AFD, USAid, SNV…) đại diện các doanh nghiệp, giới học thuật, chuyên gia nghiên cứu.

Lựa chọn tăng trưởng xanh được coi là một hướng tiếp cận mới trong tăng trưởng kinh tế

Phát biểu chủ trì Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, từ đầu năm 2020, đại dịch COVID-19 đã gây ra một cuộc khủng hoảng chưa từng có trên toàn cầu. Kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh và phục hồi sau suy thoái kinh tế là ưu tiên hàng đầu của các chính phủ khắp thế giới. Đại dịch COVID-19 cũng đang làm thay đổi thế giới trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là sự chuyển dịch mạnh mẽ của kinh tế số. Bên cạnh những thách thức, COVID-19 cũng tạo cơ hội để các quốc gia đánh giá lại các mô hình tăng trưởng kinh tế, đồng thời, nâng cao nhận thức của cộng đồng về những mối đe dọa nghiêm trọng từ các vấn đề môi trường và sức khỏe. Điều này đòi hỏi phải có những phản ứng chính sách một cách toàn diện từ phía các chính phủ.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, phục hồi tăng trưởng kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh hay khôi phục xanh hiện đang là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia. Ảnh: Đức Trung.

Trong bối cảnh đó, phục hồi tăng trưởng kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh hay khôi phục xanh hiện đang là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia. Tăng trưởng xanh thực sự đã trở thành xu thế tất yếu và là mục tiêu mà mọi quốc gia đang hướng tới, đặc biệt, đối với các quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Lựa chọn tăng trưởng xanh cũng được coi là một hướng tiếp cận mới trong tăng trưởng kinh tế nhằm đạt được thịnh vượng bao trùm cho các quốc gia, đảm bảo các lợi ích kinh tế và sự hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội với phục hồi và bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên. Cũng thông qua tăng trưởng canh, các giá trị văn hóa cốt lõi được truyền tải, chia sẻ và thấm nhuần trong chính lối sống của con người.

Đối với Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, Việt Nam là một trong những quốc gia bị tác động nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh và các yếu tố tác động từ bên ngoài. Việt Nam cũng đang tiếp tục đà đổi mới, đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu, đề cao chất lượng và hiệu quả, đồng thời, nỗ lực hết sức mình để phục hồi hậu COVID-19. Trong bối cảnh quốc tế và quốc nội có nhiều biến đổi sâu sắc, phù hợp với định hướng phát triển mới của đất nước theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, việc chuyển đổi mô hình kinh tế sang tăng trưởng xanh, kinh tế xanh là một lựa chọn tất yếu.

Với ý nghĩa đó, ngày 01/10/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1658/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về TTX giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 với các mục tiêu tham vọng nhằm đưa Việt Nam đi tắt đón đầu, bắt kịp, tiến cùng, vượt lên, hướng tới khát vọng thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội là minh chứng rõ nét nhất về việc Việt Nam đã quyết tâm lựa chọn cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo định hướng tăng trưởng xanh làm định hướng cho tương lai đất nước hướng tới các mốc quan trọng vào năm 2030, năm 2045 và những năm tiếp theo, tạo ra cơ hội lớn để Việt Nam có thể tiên phong trong khu vực về tăng trưởng xanh, phục hồi xanh, bắt kịp xu thế phát triển của thế giới.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho rằng, Chiến lược tăng trưởng xanh được ban hành ngay trước thềm Hội nghị lần thứ 26 các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) tại Glasgow, Anh Quốc sẽ diễn ra sau ít ngày tới, một lần nữa thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam bằng các hành động thiết thực về nội địa hóa các mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính hài hòa với các mục tiêu phát triển bền vững, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, đảm bảo công bằng xã hội.

Tóm tắt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, ông Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, Chiến lược đặt ra 4 mục tiêu quan trọng, gồm: Giảm phát thải khí nhà kính; Xanh hóa các ngành kinh tế; Xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững; Xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm, nâng cao năng lực chống chịu.

Ông Lê Việt Anh trình bày tóm tắt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.Ảnh: Đức Trung.

Đặc biệt, mục tiêu đầu tiên của Chiến lược tăng trưởng xanh là giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP tiếp tục kế thừa Chiến lược giai đoạn trước nhằm đánh giá khả năng giảm nhẹ phát thải khí nhà kính so sánh trên một đơn vị sản lượng kinh tế, giúp xác định được mức độ thân thiện của nền kinh tế với môi trường khi quy mô của nền kinh tế ngày càng tăng, góp phần thực hiện mục tiêu kép vừa bảo vệ môi trường, vừa gắn kết chặt chẽ với phát triển “nhanh, bền vững”. Theo đó, Chiến lược tăng trưởng xanh đặt ra mốc đến năm 2030, cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP giảm ít nhất 15% so với năm 2014. Và đến năm 2050, cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP giảm ít nhất 30% so với năm 2014.

Đồng thời, để xanh hóa các ngành kinh tế, xanh hóa lối sống và đặc biệt là xanh hóa quá trình chuyển đổi, Chiến lược xác định hết sức cụ thể các mục tiêu theo ngành, lĩnh vực tới năm 2030 và 2050 kèm theo hàng loạt nhiệm vụ, giải pháp đảm bảo tính khả thi, trong đó có các mục tiêu quan trọng về tiêu hao năng lượng sơ cấp trên GDP bình quân, tỷ trọng năng lượng tái tạo trên tổng cung cấp năng lượng sơ cấp, tỷ lệ kinh tế số so với GDP hay tỷ lệ mua sắm công xanh trong tổng mua sắm công…

Triển khai Chiến lược tăng trưởng xanh cần sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành

Chia sẻ về kinh nghiệm và kết quả thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh ngành nông nghiệp giai đoạn 2011-2020, bà Nguyễn Thu Giang, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, thực hiện chiến lược và kế hoạch quốc gia về tăng trưởng xanh, ngành nông nghiệp cũng đã ban hành nhiều kế hoạch. Trong đó, các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp về tăng trưởng xanh ngành nông nghiệp được lồng ghép trong chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển ngành, như: Chiến lược phát triển Lâm nghiệp, Chăn nuôi, Trồng trọt, Thuỷ lợi, Thuỷ sản; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới…

Bà Nguyễn Thu Giang chia sẻ, thời gian qua, ngành nông nghiệp cũng đã ban hành nhiều kế hoạch nhằm thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh.Ảnh: Đức Trung.

Đồng thời, xây dựng và ban hành hướng dẫn tiêu chuẩn “xanh”, quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt cho sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản (VietGap); thúc đẩy sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ. Nâng cao chất lượng rừng và quản lý tài nguyên rừng bền vững, tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc liên tục tăng, từ 40,7% năm 2012 lên 42,0% vào năm 2020. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp cũng thực hiện đổi mới kỹ thuật canh tác và hoàn thiện quản lý để giảm cường độ phát thải khí nhà kính trong nông lâm nghiệp, thủy sản; tăng cường tái sử dụng, tái chế phụ phẩm, phế thải nông nghiệp.

Trong định hướng thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh giai đoạn tiếp theo, đại diện Bộ Nông nghiệp và Nông thôn cho biết, ngành nông nghiệp cũng xác định các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. Đồng thời, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, cũng như xây dựng Kế hoạch hành động ngành nông nghiệp. Cùng với đó, tiếp tục lồng ghép tăng trưởng xanh vào xây dựng các chính sách, quy hoạch, chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển ngành nông nghiệp…

Là địa phương đầu tiên trong cả nước xây dựng, ban hành, thực hiện Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020, ông Vũ Khắc Nam, Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng chia sẻ, thực hiện Chiến lược tăng trưởng xanh của Chính phủ, Hải Phòng xác định mục tiêu xây dựng, phát triển địa phương theo hướng bền vững, trở thành Thành phố Cảng xanh, văn minh, hiện đại.

Trong giai đoạn 2014-2020, Hải Phòng đã tích cực hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tăng trưởng xanh, cụ thể là Hải Phòng đã phối hợp với thành phố Kitakyushu (Nhật Bản) hoàn thiện kế hoạch thúc đẩy tăng trưởng xanh TP. Hải Phòng, như: Phân loại rác thải gia đình và dự án sản xuất phân compost tại Khu Liên hợp xử lý chất thải Tràng Cát; triển khai thành công rác thải điện tử tại quận Hồng Bàng; Sử dụng xe buýt điện EV trên đảo Cát Bà… Đồng thời, phối hợp với IUCN, OECD,… tổ chức các hội thảo và xây dựng khuyến nghị chính sách về lĩnh vực tăng trưởng xanh.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chủ trì “Hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050”. Ảnh: Đức Trung.

Trong giai đoạn tiếp theo, TP. Hải Phòng sẽ tiến tới ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, chuyển đổi mô hình kinh tế theo hướng xanh hóa, triển khai toàn diện, thực chất các mô hình phát triển kinh tế xanh: cảng xanh, đảo xanh, mô hình sản xuất thân thiện môi trường, giảm mức tiêu hao năng lượng trong hoạt động sản xuất, phát triển đồng bộ, các nguồn năng lượng, nghiên cứu đầu tư; ứng dụng các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió, năng lượng sóng... Thúc đẩy quá trinh chuyển đổi xanh trong các lĩnh vực xã hội như lao động, việc làm, y tế, du lịch… Đặc biệt, Thành phố khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên, khoáng sản theo hướng bền vững; triển khai các hoạt động thúc đẩy xanh hóa lối sống, tiêu dùng, mua sắm xanh, bền vững. Hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, sản xuất sạch hơn, hạn chế các ngành kinh tế phát sinh chất thải lớn.

Đứng về phía doanh nghiệp, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) là một trong những là một trong những “đầu tàu” của nền kinh tế đất nước, PVN cũng hướng đến chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh với việc sử dụng năng lượng hiệu quả, tiết kiệm; cắt giảm phát thải khí nhà kính; định hướng chuyển dịch năng lượng…

Bên cạnh đó, tại Hội nghị, Đại sứ quán Hà Lan, Đức, Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới (World Bank) tại Việt Nam đã bày tỏ sự khen ngợi và đánh giá cao các mục tiêu hướng đến tương lai trong Chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam. Song để đạt hiệu quả cao, cần có sự nỗ lực hơn nữa của Chính phủ trong việc điều phối, phối hợp giữa các ban ngành, giữa địa phương và Trung ương. Đặc biệt, các đại biểu cho rằng, việc đầu tư rất quan trọng, Việt Nam cần huy động cả nguồn vốn đầu tư công và vốn doanh nghiệp cả trong nước và quốc tế, đồng thời, cần tăng cường tính minh bạch trong khung quản lý và điều kiện đưa ra cho khối tư nhân…

Đại sứ quán Đức bày tỏ, các mục tiêu trong Chiến lược tăng trưởng xanh hướng đến tương lai của Việt Nam rất thú vị. Ảnh: Đức Trung.

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, công tác phối hợp tổ chức thực hiện có tầm quan trọng đặc biệt, trong đó, sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, cơ quan, các tổ chức trong nước và quốc tế, cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia đóng vai trò nền tảng nhằm đảm bảo việc triển khai Chiến lược tăng trưởng xanh bám sát các quan điểm, định hướng Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Ngay sau Hội nghị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về tăng trưởng xanh, tổ chức xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh, cũng như các nội dung quan trọng khác được giao thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng khẳng định, Hội nghị triển khai Chiến lược tăng trưởng xanh ngày hôm nay là xuất phát điểm hết sức quan trọng thể hiện sự thống nhất cao về các hành động cần triển khai để thực thi có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp được Thủ tướng Chính phủ giao tại Chiến lược./.