Sáng 12/6, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Chủ tịch Hội đồng Thẩm định quy hoạch tỉnh Nguyễn Chí Dũng chủ trì Phiên họp thứ 63 để thẩm định hồ sơ Quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Toàn cảnh Hội nghị Thẩm định. Ảnh: Minh Trang

Quy hoạch cụ thể hóa khát vọng trong phát triển Thành phố trong thời kỳ mới

Tại phiên họp, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định, công tác quy hoạch có ý nghĩa rất lớn trong việc định hình và xây dựng các kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội nói chung và trong từng lĩnh vực nói riêng. Trong thời gian qua, lãnh đạo Thành phố đã tập trung đôn đốc triển khai công tác lập quy hoạch.

Dự thảo Báo cáo Quy hoạch tập trung thể hiện rõ các định hướng phát triển của Thành phố trên 5 nội dung: Kinh tế xanh; Đô thị sáng tạo; Hạ tầng thông minh; Xã hội văn minh; Môi trường bền vững.

Theo Dự thảo Quy hoạch, mục tiêu tổng quát trong phát triển là TP.HCM là đô thị toàn cầu, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, năng động sáng tạo; là thành phố có nguồn nhân lực chất lượng cao, dịch vụ - công nghiệp hiện đại, đầu tàu về kinh tế xanh và số, xã hội số, trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại - dịch vụ, văn hoá, giáo dục, khoa học - công nghệ của cả nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, có vị thế nổi trội trong khu vực Đông Nam Á, tốc độ tăng trưởng kinh tế và GRDP bình quân đầu người thuộc nhóm đứng đầu cả nước; là thành phố có chất lượng cuộc sống cao, giàu bản sắc, môi trường bền vững, thích ứng với biển đổi khí hậu.

Các trụ cột phát triển kinh tế chủ yếu của Thành phố dựa trên các ngành thương mại - dịch vụ chất lượng cao, công nghiệp công nghệ cao, xây dựng hiện đại, kinh tế biển bền vững, gắn với các mô hình kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế chia sẻ và kinh tế tuần hoàn. Phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt khoảng 9,0%/năm trong giai đoạn 2021 - 2030. Đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt khoảng 14.700 - 15.400 USD. Tỷ trọng bình quân trong GRDP của khu vực dịch vụ trên 60%, khu vực công nghiệp - xây dựng khoảng 27%, khu vực nông - lâm - thủy sản dưới 0,5%. Đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng đạt trên 60%.

Dự thảo Quy hoạch cũng đưa ra các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng và phát triển TP.HCM thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 gồm: Cải cách thể chế và tạo ra các điều kiện phát triển đột phá. Đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế; và phát triển kinh tế biển, kinh tế đô thị và kinh tế xanh gắn với kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, kinh tế chia sẻ; tiếp tục đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa và dịch vụ hóa.

Đổi mới mô hình tổ chức không gian, hướng tới đô thị toàn cầu hấp dẫn và bền vững; đa trung tâm, xanh, thông minh, sáng tạo, giàu bản sắc, bám sông, hướng biển, thích ứng với biến đổi khí hậu, hài hoà giữa đô thị và nông thôn. Huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực để phát triển kết cấu hạ tầng; nâng cao hiệu quả sử dụng đất theo mô hình TOD. Tăng cường kết nối vùng, trong đó, TP.HCM giữ vai trò hạt nhân, dẫn dắt, động lực tăng trưởng của vùng Đông Nam bộ và cả nước...

Phát triển và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao, công nghệ cao. Phát triển đội ngũ doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp nòng cốt, quy mô lớn, mang tính chiến lược. Tập trung triển khai các siêu dự án có vai trò tạo ra sự tăng trưởng và phát triển đột phá cho Thành phố.

Bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu. Nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước với sự tham gia của cả hệ thống chính trị.

Tại Hội nghị, Hội đồng thẩm định đã nghe cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định báo cáo tóm tắt tổng hợp ý kiến của các thành viên, ủy viên phản biện của Hội đồng thẩm định về quy hoạch; nghe ý kiến phản biện của các chuyên gia về quy hoạch, kết quả đánh giá môi trường chiến lược của quy hoạch và nghe ý kiến của đại diện một số Bộ, ngành về hồ sơ Quy hoạch TP Hồ Chí Minh.

Quy hoạch cần làm rõ hơn quan điểm và phương án tổ chức phát triển không gian ngầm

Phát biểu tại Hội nghị, chuyên gia phản biện quy hoạch Cao Viết Sinh, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, bản quy hoạch đã có sự đổi mới, được xây dựng công phu, cơ bản đáp ứng yêu cầu; đồng thời nhấn mạnh thêm một số nội dung liên quan đến cơ cấu kinh tế của TPHCM với vùng Đông Nam Bộ; mô hình tăng trưởng của Thành phố; cần tập trung đánh giá, làm rõ hơn các điểm nghẽn. Về quan điểm phát triển cần làm đậm nét hơn và có những thể chế phát triển phù hợp với Thành phố, là Thành phố năng động, đi đầu trong cải cách phát triển; nhấn mạnh thêm khai thác hiệu quả không gian ngầm.

Về kịch bản phát triển, ông Cao Viết Sinh cho rằng, cần có những giải pháp đột phá để thực hiện được mục tiêu đề ra; về mục tiêu cụ thể cần tiếp tục rà soát lại, tương thích với vùng và Thành phố. Về những đột phá, phải nhấn mạnh đến thể chế và phát triển đô thị; đột phá về mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế; đột phá về hạ tầng đô thị hiện đại, thông minh. Về không gian phát triển, cần đặt trong phát triển vùng; danh mục dự án đầu tư, cần rà soát, bổ sung làm rõ thêm. Cần có các giải pháp đột phá hơn nữa mới xử lý được vấn đề tăng trưởng, có thu nhập cao trong thời gian tới.

Còn PGS. TS Phạm Trung Lương cho rằng, dự thảo báo cáo quy hoạch TP. Hồ Chí Minh cần làm rõ hơn quan điểm và phương án tổ chức phát triển không gian ngầm. Bởi, đây là một không gian quan trọng của một đô thị hiện đại, đây cũng là không gian góp phần đảm bảo phát triển giao thông với các công trình hạ tầng kỹ thuật ngầm.

Ngoài ra, ông Lương đề xuất xem xét bổ sung giải pháp nâng cao năng lực quản trị đô thị để đáp ứng yêu cầu của thành phố, trở thành đô thị hiện đại, thông minh.

Bên cạnh đó, nhiều đại biểu góp ý kiến cho rằng Dự thảo báo cáo quy hoạch TP. Hồ Chí Minh cần đi sâu phân tích tác động của cảng trung chuyển Cần Giờ với kinh tế biển thành phố cũng như tác động đến các cảng như Cát Lái, Hiệp Phước... Mặt khác, cảng nằm ngay bên khu sinh quyển quốc tế Cần Giờ nên cũng cần xem xét đánh giá tác động về môi trường ở mọi khía cạnh.

Chuyên gia Trần Ngọc Chính bày tỏ đồng tình với quan điểm phát triển, xây dựng các kịch bản phát triển và mục tiêu phát triển ở các tầm nhìn đến 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 cũng như các nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá; thống nhất các phương hướng phát triển các ngành quan trọng và mục tiêu phát triển trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng phát triển của thành phố khá chi tiết, đầy đủ như tăng trưởng kinh tế trong nhiều năm, kết cấu hạ tầng, lực lượng doanh nghiệp tham gia, thực trạng nguồn vốn…

Chuyên gia lưu ý về một số vấn đề cần được nhấn mạnh hơn đến liên kết vùng; về dân số và lao động; về đô thị hướng biển (kinh tế biển); việc liên kết giao thông thành phố Hồ Chí Minh với sân bay Long Thành; tổ chức không gian kinh tế sông Sài Gòn; Hệ thống đô thị nông thôn; về hệ thống sơ đồ bản đồ;…

Sau khi thảo luận, cho ý kiến, Hội đồng thẩm định đã tiến hành biểu quyết bằng phiếu đánh giá thông qua quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với kết quả 100% đồng ý (với điều kiện có chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện).

Cần làm rõ tác động của sân bay, cảng Cần Giờ, trung tâm tài chính, không gian ngầm…

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao tinh thần làm việc của thành viên Hội đồng và cho biết, các ý kiến cơ bản đánh giá cao hồ sơ quy hoạch, bám sát Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 07/10/2022 về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 31-NQ/TW ngày 30/12/2022 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 81/2023/QH15 ngày 09/01/2023 về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh; các quy hoạch vùng, quy hoạch ngành. Nội dung quy hoạch thể hiện rõ các chủ trương, định hướng phát triển của TP. Hồ Chí Minh trong thời kỳ tới.

Để hoàn thiện hồ sơ quy hoạch trình cấp có thẩm quyền theo quy định, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo cơ quan lập quy hoạch xây dựng báo cáo tiếp thu giải trình toàn bộ ý kiến tham gia bằng văn bản; bổ sung làm rõ một số nội dung về quy trình lập quy hoạch, từ khi bắt đầu triển khai đến khi hoàn thành; việc xem xét xử lý các vấn đề liên ngành, liên vùng, liên huyện; việc tổ chức lập báo cáo kết quả đánh giá DMC đồng thời với quá trình lập quy hoạch TP. Hồ Chí Minh.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu kết luận Hội nghị. Ảnh: MPI

Về mục tiêu phát triển, cần làm rõ mục tiêu tổng quát cũng như mục tiêu cụ thể đến 2030, trong đó định vị rõ đến năm 2030 Thành phố phấn đấu trở thành đô thị toàn cầu, phát triển hiện đại, văn minh, vượt qua ngưỡng thu nhập cao. Có cơ chế thu hút nhân tài, trở thành nơi đáng đến, đáng sống, đáng làm việc cho các chuyên gia, nhà khoa học, các tầng lớp tri thức có thu nhập cao vì Thành phố đang là trung tâm khoa học giáo dục, đào tạo, công nghệ sáng tạo.

Xác định rõ các mô hình phát triển, cơ cấu kinh tế, những không gian, động lực mới mang tính đột phá trong tăng trưởng, đóng góp của các ngành, lĩnh vực vào tăng trưởng của Thành phố; làm rõ việc định hướng phát triển và phân vùng không gian và phân bổ các ngành, phân bổ nguồn lực, thực hiện các dự án đột phá để tạo động lực cho Thành phố phát triển; làm rõ tác động của sân bay, cảng Cần Giờ, khu thương mại tự do, trung tâm tài chính, không gian ngầm… đây là những không gian mới, động lực mới, cơ cấu mới, đột phá mới cho Thành phố. Do vậy, cần được làm rõ nét hơn, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Về phương án phát triển các ngành, lĩnh vực, tiếp tục hoàn thiện mô hình khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ, từng bước chuyển từ thâm hụt vốn, đất đai, lao động sang phát triển xanh, thông minh, sinh thái để thu hút ngành công nghệ cao, chú trọng các dự án như chip bán dẫn, AI,… gắn với bảo vệ môi trường và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, đẩy nhanh việc triển khai hình thành trung tâm tài chính quốc tế và đề án xây dựng Cảng Cần Giờ.

Về phương án phát triển kết cấu hạ tầng, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, phải coi đây là nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên hàng đầu của Thành phố, trong đó chú trọng ưu tiên phát triển hạ tầng giao thông đảm bảo kết nối thông suốt liên tỉnh, liên vùng và quốc tế; chú trọng phát triển hạ tầng giao thông với hạ tầng thủy lợi, hạ tầng phòng chống lũ lụt, thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu; sử dụng hiệu quả không gian ngầm, giải quyết các vấn đề thách thức lớn như ùn tắc giao thông, phát triển hạ tầng số, vấn đề ngập úng, ô nhiễm môi trường, đặc biệt ô nhiễm không khí, đảm bảo an ninh nguồn nước, từ đó thúc đẩy phát triển đô thị nhằm đẩy nhanh phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thành phố.

Về phát triển đô thị, bổ sung quy mô dân số; làm rõ phạm vi đô thị vệ tinh kiểu mới; xác định ranh giới giữa nội thành, ngoại thành của Thành phố.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh đến các vấn đề về phương án phát tiển khu công nghiệp, cần tái cấu trúc khu công nghiệp, khu chế xuất, hạn chế những ngành nghề, lĩnh vực thâm dụng lao động, chuyển sang công nghệ cao có năng suất lao động; cần xây dựng lộ trình chuyển đổi khu công nghiệp, khu chế xuất. Đồng thời cho rằng, để phát triển bền vững ngoài các phương án phát triển kinh tế, quy hoạch cần chú trọng đến phát triển bao trùm, đồng đều, bình đẳng, các vấn đề về môi trường, đô thị hóa, kết nối và hội nhập phát triển…

Bên cạnh đó, rà soát lại nội dung quy hoạch phù hợp với quy hoạch các cấp đã được phê duyệt; rà soát nhu cầu sử dụng đất phù hợp với Quyết định 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ về phân bổ chỉ tiêu Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Kế hoạch sử dụng đất quốc gia 5 năm 2021-2025 cũng như nhu cầu phát triển của Thành phố; rà soát DMC để xác định những vấn đề về môi trường; Hoàn thiện hệ thống bản đồ và cơ sở dữ liệu.

Trên tinh thần đó, Bộ trưởng đề nghị TPHCM khẩn trương hoàn thiện hồ sơ quy hoạch trên cơ sở báo cáo tiếp thu giải trình; sau đó hoàn thiện dự thảo Quyết định phê duyệt quy hoạch theo quy định. Đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng, với tư duy, tầm nhìn mới, giá trị mới được thể hiện trong quy hoạch, TPHCM sẽ có bước phát triển bứt phá trong thời gian tới./.

Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh cần làm nổi bật vị thế, vai trò của Thành phố đối với vùng, quốc gia Nội dung Quy hoạch đã đủ mạnh, tương xứng với mục tiêu phát triển đầy tham vọng và những vấn đề, thách thức rất lớn ...

Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh 2021-2030: Tạo không gian, động lực và những giá trị mới cho Thành phố Phát biểu chủ trì Hội thảo tham vấn quy hoạch TP. Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, ngày 28/2, Bộ ...