Trần Ngọc Quý

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển TP. Hồ Chí Minh - Chi nhánh Đắk Nông

TS. Trần Thị Lan

TS. Phan Thị Thúy

Trường Đại học Tây Nguyên

Tóm tắt

Bài viết tập trung nghiên cứu về hoạt động quản lý cho vay khách hàng cá nhân (KHCN) tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần (NHTMCP) Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HDBank) - Chi nhánh Đắk Nông (Chi nhánh). Thông qua việc phân tích thực trạng và kết quả hoạt động cho vay đối với KHCN giai đoạn đoạn 2020-2023, kết quả nghiên cứu cho thấy, tuy đạt được kết quả tăng trưởng tích cực trong hoạt động cho vay đối với tệp khách hàng này, song tỷ lệ dư nợ của KHCN tại Chi nhánh so với tiềm năng còn thấp do một số nguyên nhân, trong đó, có hạn chế về chất lượng dịch vụ và quy trình cho vay còn phức tạp. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu này, nhóm tác giả đề xuất một số hàm ý quản trị nhằm cải thiện dịch vụ và nâng cao hiệu quả quản lý cho vay đối với KHCN của Chi nhánh trong thời gian tới.

Từ khóa: Đắk Nông, khách hàng cá nhân, HDBank, quản lý cho vay

Summary

The article focuses on the research on the management of personal loans at Ho Chi Minh City Development Joint Stock Commercial Bank (HDBank) - Dak Nong Branch (Branch). Through the analysis of the current situation and results of lending activities for individual customers in 2020-2023, the research results show that, although achieving positive growth results in lending activities for this customer group, the ratio of outstanding loans of individual customers at the Branch compared to the potential is still low due to several reasons, including limitations in service quality and complicated lending procedures. Based on the results of this research, the authors propose some management implications to improve services and enhance the efficiency of loan management for individual customers of the Branch in the coming time.

Keywords: Dak Nong, individual customers, HDBank, loan management

GIỚI THIỆU

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, các tổ chức tài chính đang đối mặt với xu thế cạnh tranh ngày càng gay gắt, đặc biệt trong việc cung cấp tín dụng tiêu dùng cho khách hàng cá nhân (KHCN). Nhu cầu vay vốn của KHCN rất đa dạng, thúc đẩy ngân hàng phát triển các sản phẩm vay mới để nâng cao năng lực cạnh tranh (Thu Hà, 2022). Với dân số trẻ và mức thu nhập ngày càng gia tăng, Việt Nam đang trở thành thị trường hấp dẫn cho các sản phẩm tín dụng tiêu dùng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ngành ngân hàng Việt Nam đang phải đối mặt với thách thức từ nợ xấu, khiến các NHTM thận trọng hơn trong việc cấp tín dụng. Trước đây, ngân hàng chủ yếu tập trung cho vay doanh nghiệp với khoản vay lớn, nhưng hiện nay, xu hướng chuyển sang cho vay KHCN với các khoản vay nhỏ, giúp phân tán rủi ro hiệu quả hơn. Điều này tạo ra một môi trường cạnh tranh mạnh mẽ trong việc tiếp cận KHCN (Nguyễn Minh Kiều, 2020).

HDBank - Chi nhánh Đắk Nông thành lập năm 2018, chủ yếu cung cấp các dịch vụ tài chính đa dạng, như: tiền gửi, tiết kiệm, cho vay sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng, du học và chuyển tiền. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, thời gian qua, HDBank đã tập trung mạnh vào chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả và đáp ứng nhu cầu khách hàng (Ngân hàng Nhà nước, 2018). Tuy nhiên, HDBank - Chi nhánh Đắk Nông vẫn gặp phải một số khó khăn trong quản lý cho vay KHCN, như: tỷ lệ nợ xấu và rủi ro trong hoạt động cho vay còn cao, hạn chế về sản phẩm và quy mô hoạt động. Bên cạnh đó, Chi nhánh cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các NHTM lớn trong khu vực. Trong bối cảnh đó, việc nghiên cứu về quản lý cho vay KHCN và chỉ ra những vấn đề còn tồn tại để có các giải pháp khắc phục là rất cần thiết, góp phần cải thiện và nâng cao vị thế của Chi nhánh và HD Bank nói chung để phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh hiện nay.

CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Cơ sở lý thuyết

Quản lý cho vay KHCN là quá trình các tổ chức tài chính xử lý và giám sát các khoản vay của cá nhân, nhằm đảm bảo người vay tuân thủ các điều khoản hợp đồng và trả nợ đúng hạn. Quá trình này bao gồm nhiều hoạt động, như: đánh giá tín dụng, quyết định cho vay, giám sát và thu hồi nợ nhằm giảm thiểu rủi ro và đảm bảo lợi nhuận cho ngân hàng (Baker và Powell, 2005; Nguyễn Minh Kiều, 2020). Quản lý cho vay cá nhân giúp ngân hàng tối ưu hóa hiệu quả tài chính và giảm rủi ro bằng cách phân tích thông tin tài chính của khách hàng trước khi cấp tín dụng (Nguyễn Văn Tiến, 2009).

Ngân hàng Nhà nước xác định, quản lý cho vay cá nhân gồm việc xác định hạn mức tín dụng, đánh giá khả năng thanh toán và giám sát việc trả nợ nhằm kiểm soát rủi ro tín dụng. Quản lý cho vay cá nhân bao gồm các bước chủ yếu, như: lập kế hoạch cho vay, tổ chức thực hiện cho vay và kiểm soát khoản vay. Cụ thể, lập kế hoạch cho vay bao gồm việc: xác định và tiếp thị đến đối tượng khách hàng mục tiêu, đánh giá rủi ro, và phê duyệt tín dụng. Sau khi cấp tín dụng, ngân hàng ký hợp đồng và giải ngân khoản vay nếu khách hàng cung cấp đầy đủ hồ sơ hợp lệ.

Quá trình tổ chức thực hiện cho vay cá nhân bao gồm các bước: tiếp thị, thẩm định rủi ro, phê duyệt tín dụng, ký hợp đồng và giải ngân. Trong đó, thẩm định rủi ro là bước quan trọng đối với các khoản vay lớn và phức tạp, nhằm đánh giá nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của các yếu tố rủi ro. Quá trình kiểm soát cho vay gồm: giám sát và kiểm soát các khoản vay, trong đó, có việc kiểm tra hồ sơ tín dụng và tài sản của khách hàng, theo dõi tình hình tài chính để phát hiện rủi ro kịp thời. Nếu phát hiện vi phạm hợp đồng, ngân hàng có thể áp dụng các biện pháp xử lý nợ, như: cơ cấu lại thời hạn, giảm lãi suất hoặc chuyển nợ vào trạng thái quá hạn. Cuối cùng, khi khách hàng hoàn tất nghĩa vụ thanh toán, ngân hàng tiến hành thanh lý hợp đồng và giải chấp tài sản đảm bảo, hoàn tất quá trình cho vay (Ngân hàng Nhà nước, 2018).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê mô tả để phân tích thực trạng và thống kê so sánh để đối chiếu kết quả qua các năm. Số liệu được sử dụng cho nghiên cứu bao gồm cả số liệu thứ cấp và sơ cấp. Trong đó, số liệu thứ cấp được tổng hợp từ các nguồn sách, báo, internet và các báo cáo của HDBank - Chi nhánh Đắk Nông, giúp cung cấp thông tin lý luận và thực tiễn về quản lý cho vay KHCN. Số liệu sơ cấp được nhóm tác giả thu thập thông qua khảo sát 100 KHCN vay vốn tại Chi nhánh nhằm đánh giá các phản hồi từ KHCN đối với các yếu tố, như: quy trình cho vay, tốc độ xử lý giao dịch, sự đa dạng sản phẩm tín dụng và chất lượng dịch vụ để phục vụ mục tiêu nghiên cứu. Thời gian thực hiện khảo sát trong tháng 6-7/2024.

QUY TRÌNH QUẢN LÝ CHO VAY KHCN TẠI HDBANK - CHI NHÁNH ĐẮK NÔNG

Công tác lập kế hoạch cho vay KHCN

Lập kế hoạch cho vay là bước quan trọng trong quản lý tín dụng cá nhân tại Chi nhánh. Quá trình này bao gồm các bước: (1) Xác định nhu cầu vay vốn của khách hàng; (2) Lựa chọn sản phẩm cho vay phù hợp, như: cho vay mua nhà, mua xe; cho vay tiêu dùng hoặc vay kinh doanh; (3) Chuẩn bị hồ sơ vay vốn gồm: giấy tờ cá nhân, tài chính và chứng minh mục đích vay; (4) Thẩm định tài chính và tài sản đảm bảo; (5) Phê duyệt khoản vay; (6) Giải ngân theo hình thức phù hợp và (7) Quản lý khoản vay, hỗ trợ khách hàng trong suốt thời gian vay. Quá trình này giúp kiểm soát rủi ro tín dụng và bảo vệ quyền lợi của khách hàng.

Công tác tổ chức thực hiện cho vay KHCN

Công tác tổ chức cho vay KHCN tại Chi nhánh gồm các bước: (1) Tiếp nhận yêu cầu vay vốn và tư vấn sản phẩm phù hợp; (2) Thu thập và kiểm tra hồ sơ cho vay, bao gồm: giấy tờ cá nhân, chứng minh tài chính và tài sản đảm bảo (nếu có); (3) Thẩm định tín dụng và tài sản đảm bảo, đánh giá khả năng trả nợ và rủi ro; (4) Phê duyệt khoản vay và thông báo kết quả cho khách hàng; (5) Ký hợp đồng vay và giải ngân qua tài khoản hoặc thanh toán cho bên thứ ba; (6) Quản lý khoản vay, hỗ trợ khách hàng thanh toán và tái cơ cấu nếu cần; (7) Thu hồi nợ khi quá hạn và xử lý tài sản đảm bảo nếu cần thiết. Quá trình này tuân thủ quy định pháp lý và đảm bảo quyền lợi cho cả Ngân hàng và khách hàng.

Công tác kiểm soát cho vay KHCN

Công tác kiểm soát cho vay KHCN tại Chi nhánh đóng vai trò quan trọng trong quản lý rủi ro tín dụng. Ngân hàng thực hiện quy trình kiểm tra nghiêm ngặt trước khi phê duyệt khoản vay, bao gồm: xác minh thông tin khách hàng, đánh giá tài sản và phân tích khả năng trả nợ. Trong quá trình quản lý khoản vay, Chi nhánh giám sát chặt chẽ tình trạng trả nợ, phát hiện sớm dấu hiệu trễ hạn và hỗ trợ khách hàng khi cần. Đối với nợ quá hạn, HDBank áp dụng các giải pháp linh hoạt, như: gia hạn nợ, tái cấu trúc hoặc hỗ trợ giảm lãi suất. Ngoài ra, Chi nhánh còn thực hiện đánh giá định kỳ để cập nhật tình trạng các khoản vay và điều chỉnh chiến lược quản lý rủi ro, đảm bảo an toàn và hiệu quả trong hoạt động tín dụng.

THỰC TRẠNG VÀ KẾT QUẢ CHO VAY KHCN TẠI HDBANK - CHI NHÁNH ĐẮK NÔNG

Tình hình dư nợ cho vay KHCN

Số liệu tổng hợp của nhóm tác giả cho thấy, dư nợ cho vay KHCN tại HDBank Chi nhánh Đắk Nông luôn chiếm tỷ trọng cao, từ 81,8%-85,8% trong tổng dư nợ cho vay. Do đó, Chi nhánh đã coi phát triển hoạt động cho vay KHCN là ưu tiên chính bên cạnh việc mở rộng cho vay doanh nghiệp. Tuy nhiên, từ năm 2020 đến năm 2023, dư nợ cho vay KHCN của Chi nhánh vẫn chỉ đạt mức tăng trưởng thấp. Cụ thể, năm 2021 tăng 52,4%, nhưng năm 2022 chỉ tăng 5,7% và năm 2023 tăng 1,1%. Nguyên nhân chủ yếu là do triển việc khai cho vay chưa hợp lý tại địa bàn, ảnh hưởng dịch bệnh và thương hiệu còn mới (Bảng 1).

Bảng 1: Dư nợ cho vay KHCN giai đoạn 2020-2023

Nội dung

2020

2021

2022

2023

2021/2020

2022/2021

2023/2022

+/-

(%)

+/-

(%)

+/-

(%)

Tổng dư nợ (Tỷ đồng)

1.181

1.790

1.938

2.013

609

51,6

148

7,6

75

3,9

Dư nợ KHCN (Tỷ đồng)

1.008

1.536

1.628

1.646

528

52,4

92

5,7

18

1,1

Tỷ lệ dư nợ KHCN/Tổng dư nợ (%)

85,3

85,8

84,0

81,8

Nguồn: Báo cáo kinh doanh của HDBank – Chi nhánh Đắk Nông

Kết quả khảo sát của nhóm tác giả cho thấy, yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tăng trưởng cho vay KHCN tại Chi nhánh là Hạn mức cho vay và Tỷ lệ cho vay so với tài sản bảo đảm (85%). Tiếp theo là các yếu tố: Tính chuyên nghiệp trong thủ tục và quy trình vay vốn (72%), Uy tín ngân hàng (51%) và Mạng lưới chi nhánh (33%). Kết quả này chỉ ra rằng, HDBank - Chi nhánh Đắk Nông cần xây dựng chính sách lãi suất hợp lý, linh hoạt và tăng cường tính chuyên nghiệp trong quản lý và phục vụ khách hàng để thúc đẩy hoạt động cho vay.

Kết quả khảo sát cũng cho thấy, ngoài HDBank – Chi nhánh Đắk Nông, khách hàng còn vay vốn tại các NHTM khác trong Tỉnh, như: Agribank, BIDV, Vietcombank, Viettinbank và một số NHTM khác. Đáng chú ý, trong 100 phiếu điều tra, có đến 58 khách hàng phản hồi có vay vốn tại NHTM khác với nhiều lý do khác nhau, như: phục vụ chuyên nghiệp hơn, quy trình cho vay đơn giản hơn (Hình 1).

Hình 1: Nguyên nhân khách hàng vay vốn tại NHTM khác ngoài HD Bank – Chi nhánh Đắk Nông

Quản lý cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển TP. Hồ Chí Minh - Chi nhánh Đắk Nông

Nguồn: Kết quả khảo sát của nhóm tác giả

Tăng trưởng số lượng KHCN

Theo số liệu tổng hợp, tính từ thời điểm thành lập là năm 2018 cho tới hết năm 2020, Chi nhánh đã có 2.460 KHCN vay. Tuy nhiên, số lượng này chỉ tăng nhẹ 11% vào năm 2021 (lên 2.723 khách hàng), nhưng lại giảm xuống còn 2.505 khách hàng vào năm 2022 và 2.420 khách hàng vào cuối 2023. Nguyên nhân là do Chi nhánh chú trọng phát triển cho vay khu vực nông nghiệp, bỏ qua một lượng lớn KHCN từ các lĩnh vực thương mại, dịch vụ. Điều này cho thấy, Chi nhánh cần mở rộng đối tượng khách hàng và ngành nghề để thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Bảng 2: Tăng trưởng số lượng KHCN giai đoạn 2020-2023 tại HD Bank – Chi nhánh Đắk Nông

TT

NỘI DUNG

2020

2021

2022

2023

2021/2020

2022/2021

2023/2022

+/-

%

+/-

%

+/-

%

1

Số lượng KHCN (người)

2.460

2.723

2.505

2.420

263

11%

-218

-0,08

-85

-0,03

2

Dư nợ KHCN (Tỷ đồng)

1.008

1.536

1.628

1.646

3

Dư nợ bình quân/KHCN (Tỷ đồng)

0,41

0,56

0,65

0,68

Nguồn: Báo cáo kinh doanh của HDBank – Chi nhánh Đắk Nông

Bảng 2 cho thấy, dư nợ cho vay bình quân trên mỗi KHCN tại Chi nhánh trong giai đoạn 2020-2023 dao động từ 410-680 triệu đồng. Mức tỷ trọng bình quân này là tương đối thấp và phản ánh đúng với nhu cầu vốn thực tế nhỏ lẻ của người nông dân. Dữ liệu này cũng cho thấy sự phát triển mảng bán lẻ rất ổn định và mang tính an toàn cao. Do vậy, Chi nhánh cần ưu tiên đẩy mạnh khai thác nguồn khách hàng mới và cho vay KHCN ở khu vực nông thôn, vì còn rất nhiều tiềm năng. Bên cạnh đó, cần chú trọng mở rộng thêm công tác cho vay kinh doanh thương mại, dịch vụ tại các chợ, khu dân cư đô thị và các dự án đầu tư cá nhân mới để tăng trưởng và mở rộng quy mô.

Sự đa dạng của sản phẩm cho vay KHCN

Trong giai đoạn 2020-2023, HDBank - Chi nhánh Đắk Nông triển khai các sản phẩm cho vay KHCN nhằm đáp ứng nhu cầu tài chính đa dạng. Sản phẩm cho vay phát triển nông nghiệp nông thôn chiếm tỷ lệ dư nợ cao nhất, trên 98% tổng dư nợ. Các sản phẩm khác bao gồm: cho vay sản xuất, kinh doanh, tín chấp cán bộ, nhân viên, phát hành thẻ tín dụng cá nhân, cầm cố sổ tiết kiệm và vay mua ô tô. Tuy nhiên, tỷ lệ dư nợ của các sản phẩm này khá thấp, chỉ từ 0,1%-0,4% tổng dư nợ cho vay KHCN.

Bảng 3: Sản phẩm cho vay KHCN tại HDBank - Chi nhánh Đắk Nông

Sản phẩm cho vay KHCN

2020

2021

2022

2023

Tỷ đồng

%

Tỷ đồng

%

Tỷ đồng

%

Tỷ đồng

%

Cho vay phát triển nông nghiệp

1.000

99,2

1.525

99,3

1.618

99,4

1.628

98,9

Cho vay sản xuất kinh doanh

0,9

0,1

0,9

0,1

4,7

0,3

9,7

0,6

Cho vay tín chấp cán bộ, nhân viên

0,9

0,1

1,0

0,1

1,8

0,1

3,9

0,2

Cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, giấy tờ có giá

2,12

0,2

4,286

0,3

2,5

0,2

4

0,2

Cho vay mua ô tô

4,4

0,4

4,8

0,3

0,59

0,0

0

0,0

Tổng

1.008

1.536

1.628

1.646

Nguồn: Báo cáo kinh doanh của HDBank - Chi nhánh Đắk Nông

Số liệu tổng hợp cho thấy, trong giai đoạn 2020-2023, cho vay phát triển nông nghiệp nông thôn tại Chi nhánh chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ cho vay KHCN, với dư nợ đạt 1.000 tỷ đồng năm 2020, tăng lên 1.525 tỷ đồng vào năm 2021 và 1.628 tỷ đồng vào cuối năm 2023 (Bảng 3). Mặc dù các sản phẩm cho vay khác, như: tín chấp, thẻ tín dụng, cầm cố sổ tiết kiệm… có triển khai, nhưng tỷ trọng vẫn thấp và biến động không đều. Kết quả khảo sát của nhóm tác giả cho thấy, 66% khách hàng tham gia khảo sát đánh giá sản phẩm vay đáp ứng tốt nhu cầu, tuy nhiên, chỉ 61% khách hàng cho rằng, Ngân hàng đáp ứng từ 50%-80% nhu cầu vay vốn. Mặc dù chất lượng cho vay được đánh giá tốt bởi 60% khách hàng, nhưng Ngân hàng vẫn cần cải thiện để đáp ứng kỳ vọng của khách hàng và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Thị phần cho vay KHCN

Trong thời gian gần đây, ngành ngân hàng tỉnh Đắk Nông được lãnh đạo Trung ương và địa phương quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện phát triển hoạt động ngân hàng. Theo số liệu tổng hợp của nhóm tác giả, tính đến cuối năm 2023, mạng lưới tín dụng trong toàn Tỉnh có tổng cộng: 14 tổ chức, với 8 chi nhánh cấp huyện và 41 phòng giao dịch. Tổng nguồn vốn huy động đạt 18.454 tỷ đồng, tăng 11,57% so với đầu năm, đứng thứ 4 trong khu vực Tây Nguyên. Tổng dư nợ tín dụng đạt 45.355 tỷ đồng, tăng 14,8%, dẫn đầu khu vực. Trong đó, HDBank - Chi nhánh Đắk Nông chiếm 5,7% tổng dư nợ cho vay trong Tỉnh (Hình 2).

Hình 2: Thị phần dư nợ của các tổ chức tín dụng tại tỉnh Đắk Nông

Quản lý cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển TP. Hồ Chí Minh - Chi nhánh Đắk Nông

Nguồn: Tổng hợp của nhóm tác giả

Hình 2 cho thấy, mặc dù mới được thành lập sau, nhưng HDBank - Chi nhánh Đắk Nông đã có những định hướng cho vay phát triển khá tốt trong các năm qua. Tuy nhiên, thị phần cho vay của Chi nhánh chiếm tỷ lệ tương đối thấp. Do đó, trong thời gian tới, Chi nhánh cần tăng cường các hoạt động quảng bá thương hiệu và nâng cao chất lượng, đồng thời đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ, nhằm tiếp cận gần hơn với cộng đồng cư dân tại tỉnh Đắk Nông.

Lợi nhuận từ cho vay KHCN

Số liệu tổng hợp cho thấy, lợi nhuận từ cho vay KHCN luôn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng lợi nhuận của Chi nhánh, từ 61%-89%. Điều này do cơ cấu dư nợ cho vay KHCN cao và biên lợi nhuận lớn. Cụ thể, trong giai đoạn 2020-2023, lợi nhuận từ cho vay KHCN tại Chi nhánh đạt 15 tỷ đồng (năm 2020), 12,6 tỷ đồng (năm 2021), 10,9 tỷ đồng (2022) và 19,2 tỷ đồng (2023). Mặc dù có sự tăng trưởng, nhưng lợi nhuận có xu hướng không ổn định, giảm trong 2 năm 2021 và 2022, điều này cho thấy cần cải thiện chất lượng cho vay để duy trì tăng trưởng ổn định (Bảng ).

Bảng 4: Lợi nhuận cho vay KHCN tại HDBank - Chi nhánh Đắk Nông

Chỉ tiêu

2020

2021

2022

2023

2021/2020

2022/2021

2023/2022

+/-

%

+/-

%

+/-

%

Tổng thu lãi cho vay (Tỷ đồng)

52,3

74,2

75,7

80,8

21,9

41,9

1,5

2,0

5,1

6,7

Thu lãi từ cho vay KHCN (Tỷ đồng)

39,1

52,4

46,3

71,9

13,3

34,0

-6,1

-13,2

25,6

55,3

Chi phí cho vay KHCN (Tỷ đồng)

24,1

39,8

35,4

52,7

15,7

65,1

-4,4

-12,4

17,3

48,9

Tỷ trọng thu lãi từ cho vay KHCN/Thu lãi cho vay (%)

74,8

70,6

61,2

89,0

Lợi nhuận từ cho vay KHCN (Tỷ đồng)

15

12,6

10,9

19,2

-2,4

-16,0

-1,7

-15,6

8,3

76,1

Nguồn: Báo cáo kinh doanh của HDBank – Chi nhánh Đắk Nông

Nợ xấu cho vay KHCN

Trong giai đoạn 2020-2023, nợ xấu của Chi nhánh có xu hướng giảm. Năm 2020, nợ xấu là 8,8 tỷ đồng, tăng mạnh lên 29,6 tỷ đồng vào 2021 (tăng 237%). Tuy nhiên, nợ xấu giảm xuống 23 tỷ đồng vào năm 2022 (-22,3%) và chỉ còn 980 triệu đồng vào cuối 2023, chiếm 0,06% tổng dư nợ cho vay KHCN. Điều này phản ánh sự cải thiện trong công tác quản lý cho vay KHCN tại Chi nhánh.

Bảng 6: Tổng nợ xấu cho vay KHCN tại HDBank - Chi nhánh Đắk Nông

Nội dung

2020

2021

2022

2023

2021/2020

2022/2021

2023/2022

+/-

%

+/-

%

+/-

%

Dư nợ KHCN (Tỷ đồng)

1.008

1.536

1.628

1.646

Nợ xấu cho vay KHCN (Tỷ đồng)

8,8

29,6

23

0,98

20,8

236

-6,6

-22,3

-22,0

-0,96

Tỷ lệ nợ xấu (%)

0,87

1,93

1,41

0,06

Nguồn: Báo cáo kinh doanh của HDBank – Chi nhánh Đắk Nông

Mức sinh lời cho vay KHCN

Mức sinh lời cho vay KHCN của Chi nhánh được đo lường bằng việc thu lãi thuần từ cho vay KHCN trên dư nợ cho vay KHCN bình quân, chỉ tiêu này phản ánh tiền lãi thu được trên một đồng vốn cho vay KHCN.

Hình 3: Mức sinh lời cho vay KHCN tại HDBank - Chi nhánh Đắk Nông

Quản lý cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển TP. Hồ Chí Minh - Chi nhánh Đắk Nông

Nguồn: Báo cáo kinh doanh của HDBank – Chi nhánh Đắk Nông

Hình 3 cho thấy, mức sinh lời cho vay KHCN giai đoạn 2020-2023 của Chi nhánh đạt từ 2,8%-4,4%, năm 2022 có mức sinh lời thấp nhất (2,8%), chỉ số này tăng cao nhất vào năm 2023, đạt 4,4%, tăng 1,6% so với năm 2022. Điều này thể hiện hiệu quả tốt trong hoạt động cho vay KHCN của Chi nhánh.

KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ

Kết quả nghiên cứu cho thấy, từ khi thành lập vào năm 2018 cho đến nay, HDBank - Chi nhánh Đắk Nông đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong hoạt động cho vay, đặc biệt là cho vay KHCN, chiếm trên 80% tổng dư nợ. Tỷ lệ sinh lời từ cho vay KHCN luôn duy trì mức dương từ 2,8% đến 4,4%. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay KHCN gần đây có dấu hiệu chậm lại do khách hàng lựa chọn các NHTM khác, vì quy trình cho vay đơn giản, dịch vụ chuyên nghiệp hơn, lãi suất và phí ưu đãi hấp dẫn hơn.

Để khắc phục tình trạng trên và nâng cao hiệu quả cho vay đối với tập khách hàng tiềm năng này, Chi nhánh cần cải thiện quy trình cho vay, áp dụng công nghệ phân tích dữ liệu để đánh giá chính xác thói quen tài chính và khả năng thanh toán của khách hàng. Cần xây dựng hồ sơ tín dụng chi tiết, từ thu nhập đến lịch sử tín dụng để nâng cao chất lượng thẩm định. Bên cạnh đó, Ngân hàng cũng cần thiết lập quy trình nhận diện sớm rủi ro tín dụng và thu thập thông tin toàn diện về khách hàng qua nhiều nguồn khác nhau, từ phỏng vấn trực tiếp đến tham khảo thông tin từ các cơ quan hữu quan. Quá trình thẩm định cần đảm bảo phân tích cẩn trọng giữa lợi nhuận và rủi ro, đồng thời, kiểm tra kỹ lưỡng nguồn trả nợ và tài sản bảo đảm để đảm bảo khả năng hoàn trả nợ của của khách hàng./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Baker, H. K. and Powell, G. E. (2005), Understanding Financial Management: A Practical Guide, Wiley.

2. HDBank - Chi nhánh Đắk Nông (2021-2024), Báo cáo kinh doanh các năm 2020, 2021, 2022, 2023.

3. Nguyễn Minh Kiều (2020), Quản trị ngân hàng thương mại, Nxb Tài chính.

4. Nguyễn Văn Tiến (2009), Giáo trình ngân hàng thương mại, Nxb Thống kê.

5. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2018), Chấp thuận thành lập chi nhánh HDBank, truy cập từ: https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/vi/menu/trangchu/ttsk/ttsk_chitiet?leftWidth=20%25&showFooter=false&showHeader=false&dDocName=SBV323233&rightWidth=0%25¢erWidth=80%25&_afrLoop=7012104663229774#%40%3F_afrLoop%3D7012104663229774%26centerWidth%3D80%2525%26dDocName%3DSBV323233%26leftWidth%3D20%2525%26rightWidth%3D0%2525%26showFooter%3Dfalse%26showHeader%3Dfalse%26_adf.ctrl-state%3D9g2j550ma_58.

6. Thu Hà (2022), Đẩy mạnh cho vay tiêu dùng an toàn, lành mạnh, truy cập từ https://tapchinganhang.gov.vn/day-manh-cho-vay-tieu-dung-an-toan-lanh-manh.htm.

Ngày nhận bài: 30/11/2024; Ngày phản biện: 10/12/2024; Ngày duyệt đăng: 22/01/2025