Thách thức đang ngày càng gia tăng

Chủ tịch ADB gợi mở 3 ưu tiên ASEAN nên chọn để tận dụng cơ hội tăng trưởng mới

TTXVN dẫn bài phân tích đăng trên tờ Jakarta Post của Chủ tịch ADB cho rằng, thách thức đầu tiên đối với ASEAN là cuộc xung đột Nga-Ukraine vốn đã gây ra những hậu quả hết sức nặng nề và làn sóng chấn động đối với nền kinh tế toàn cầu. Sự tiếp xúc trực tiếp của ASEAN với Nga và Ukraine thông qua thương mại và đầu tư có vẻ hạn chế.

Nhưng với việc giá dầu tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2008, lạm phát đang nhảy vọt. Các nước ASEAN nhập khẩu ròng dầu mỏ đang đối mặt với những thách thức đáng kể với hóa đơn gia tăng. An ninh lương thực và chuỗi cung ứng mỏng manh cũng đối mặt với nguy cơ cao hơn.

Thách thức thứ hai đến từ việc điều chỉnh lãi suất ở Mỹ, làm phức tạp thêm cuộc chiến chống lạm phát trong bối cảnh bất ổn ngày càng gia tăng. Chênh lệch lãi suất ngày càng cao giữa các nền kinh tế ASEAN và Mỹ cùng với sự thay đổi niềm tin của nhà đầu tư có thể đột ngột đảo ngược dòng vốn, khiến đồng tiền mất giá và gây bất ổn tài chính.

Để duy trì đà phục hồi, ASEAN phải cảnh giác và chuẩn bị các hành động tập thể nhằm ngăn chặn bất ổn tài chính khu vực. Đặc biệt, các nhà chức trách cần quản lý cẩn thận các tác động tổng hợp từ sự tăng giá dầu mỏ, động thái điều chỉnh lãi suất của Mỹ và việc dỡ bỏ dần các biện pháp kích thích tài khóa.

Ba ưu tiên chính sách ASEAN nên chọn

Theo Chủ tịch ADB, trong bối cảnh trên, các nhà hoạch định chính sách ASEAN đang phải đối mặt với ba ưu tiên chính sách quan trọng, gồm tăng cường hợp tác khu vực nhằm đảm bảo phục hồi mạnh mẽ; tăng cường huy động nguồn lực trong nước; mở rộng quy mô đầu tư cho tăng trưởng xanh và toàn diện.

Hợp tác khu vực có thể mở đường cho quá trình phục hồi bền vững. Trong thời kỳ suy thoái kinh tế và thương mại toàn cầu, thương mại và đầu tư khu vực mạnh mẽ đã tạo cho ASEAN một vùng đệm.

Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) có hiệu lực vào đầu năm nay được kỳ vọng sẽ mở rộng vùng đệm này. ADB vẫn sẽ là đối tác đáng tin cậy của các nền kinh tế khu vực trong lĩnh vực này thông qua việc cung cấp tài trợ thương mại, hỗ trợ kỹ thuật và các giải pháp tri thức.

Việc thúc đẩy thị trường vốn và trái phiếu nội tệ cũng rất quan trọng. ADB đang hỗ trợ điều này thông qua Sáng kiến Thị trường Trái phiếu châu Á - ASEAN+3 (ABMI). ABMI nhằm mục đích nuôi dưỡng thị trường trái phiếu bằng đồng nội tệ như một nguồn tài trợ thay thế cho các khoản vay ngân hàng bằng ngoại tệ, nhằm giảm bớt sự chênh lệch về tiền tệ và kỳ hạn trong tài trợ đầu tư của khu vực, đồng thời giảm nguy cơ tổn thương tài chính.

ADB cũng hỗ trợ phát triển và phát hành các sản phẩm trái phiếu xanh, xã hội và bền vững nhằm giúp các chính phủ đầu tư cho phát triển môi trường bền vững, giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu cũng như tăng cường khả năng phục hồi. Các nỗ lực của ASEAN nhằm tăng cường an ninh lương thực và năng lượng thông qua hợp tác khu vực, tăng cường an ninh y tế khu vực và tăng cường cơ chế giám sát dịch bệnh là rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro và duy trì đà phát triển bền vững.

Ưu tiên thứ hai của ASEAN là huy động hiệu quả các nguồn lực trong nước. Điều này rất quan trọng để khôi phục tính bền vững tài khóa nhằm duy trì các nỗ lực phục hồi hậu đại dịch và cấp vốn cho các nỗ lực thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG).

Ở khía cạnh này, ASEAN có nhiều khả năng cải thiện do mức huy động thu ngân sách từ thuế còn tương đối thấp. Một số thành viên ASEAN đã tăng cường hệ thống quản lý thuế của mình thông qua các giải pháp kỹ thuật số.

ADB đang làm việc với các nền kinh tế nhằm đơn giản hóa các quy trình nộp thuế, nâng cao tính tuân thủ tự nguyện và cải thiện công tác xây dựng chính sách thuế.

Hợp tác thuế quốc tế là chìa khóa để chống trốn thuế và gian lận thuế. Để thúc đẩy điều này thông qua việc chia sẻ kiến thức, phối hợp chính sách và quản lý thuế, ADB đã ra mắt Trung tâm thuế châu Á-Thái Bình Dương.

Ưu tiên thứ ba của ASEAN là mở rộng đầu tư vào cơ sở hạ tầng chất lượng, thích ứng với khí hậu. Khu vực châu Á-Thái Bình Dương dễ bị tổn thương bởi một số tác động tàn phá nhất của biến đổi khí hậu, và những tác động này dự kiến sẽ còn tồi tệ hơn nữa. Đồng thời, khu vực này cũng là nguồn phát thải hơn 50% lượng khí nhà kính toàn cầu hàng năm. Cần nhận ra rằng thắng bại của cuộc xung đột chống biến đổi khí hậu sẽ được quyết định tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Hợp sức cho tăng trưởng xanh

Chủ tịch ADB gợi mở 3 ưu tiên ASEAN nên chọn để tận dụng cơ hội tăng trưởng mới
Tham vọng của ADB là cung cấp 100 tỷ USD tài trợ khí hậu trong giai đoạn 2019-2030

Chủ tịch ADB cho biết, tham vọng của ADB là cung cấp 100 tỷ USD tài trợ khí hậu trong giai đoạn 2019-2030, bao gồm 34 tỷ USD cho các dự án thích ứng nhằm giúp các nước khu vực ứng phó với thách thức khí hậu. Quỹ xúc tiến tài trợ xanh ASEAN (ACGF) - thuộc sở hữu của tất cả các nước thành viên ASEAN và được quản lý cùng với ADB - đang hỗ trợ phát triển và tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng xanh.

ACGF đã huy động được 2 tỷ USD nguồn lực công và tư với sự hỗ trợ từ 9 đối tác, bao gồm các dự án đồng tài trợ từ Liên minh châu Âu (EU), Italy, Anh và Quỹ Khí hậu Xanh trong khuôn khổ Nền tảng Phục hồi Xanh được đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh khí hậu của Liên hợp quốc tại Glasgow (COP26) hồi năm ngoái.

ACGF giúp giảm thiểu rủi ro trong đầu tư xanh và thu hút nguồn vốn tư nhân bằng cách cung cấp các khoản vay để trang trải chi phí vốn ban đầu cao và các khoản tài trợ nhằm hỗ trợ các chính phủ khi trong quá trình xác định và chuẩn bị các dự án cơ sở hạ tầng xanh khả thi về mặt thương mại.

Cơ chế chuyển đổi năng lượng (ETM) là một chương trình sáng tạo khác do Indonesia, Philippines và ADB phát động vào năm ngoái. ETM tìm cách thúc đẩy nguồn vốn tư nhân và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ than đá sang năng lượng sạch trong ASEAN. Cơ chế này nhằm mục đích ngừng hoạt động sớm đối với các nhà máy nhiệt điện chạy than; mở rộng quy mô các giải pháp năng lượng sạch và năng lượng tái tạo; và đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi diễn ra công bằng và hợp lý.

ETM sẽ cung cấp nguồn tài chính chi phí thấp bằng cách kết hợp tài chính công ưu đãi, đầu tư của khu vực tư nhân và nguồn lực từ các tổ chức từ thiện. Cơ chế sáng tạo này có tiềm năng trở thành mô hình giảm thiểu carbon lớn nhất trên thế giới.

Ông Masatsugu Asakawa, cho rằng trong bối cảnh quá trình phục hồi ASEAN hậu đại dịch COVID-19 đang bước vào giai đoạn cao trào, các sáng kiến hợp tác khu vực vẫn sẽ là yếu tố quan trọng để quản lý các thách thức ngày càng tăng và nắm bắt các cơ hội mới nhằm xây dựng một tương lai vững mạnh hơn./.