Triển vọng trung hạn tiếp tục cải thiện

Tại buổi công bố Báo cáo điểm lại vào chiều nay (14/6), WB cho biết triển vọng trung hạn của Việt Nam tiếp tục được cải thiện kể từ lần phát hành báo cáo trước vào tháng 12/2017. Nguồn lực tăng trưởng trong thời gian qua chủ yếu dựa vào nhu cầu trên thế giới đang ở chu kỳ tăng. Đầu tư khu vực FDI vào khu vực tư nhân khôi phục, quá trình chuyển dịch lao động từ nông nghiệp sang các ngành có giá trị cao hơn như dịch vụ, công nghiệp chế biến chế tạo được tăng cường.

GDP trong quý I/2018 tăng 7,4% nhờ môi trường bên ngoài thuận lợi và nương theo đà tăng trưởng mạnh năm 2017. Tỷ giá được duy trì ổn định trong khi dự trữ ngoại hối tiếp tục tăng, ước đạt khoảng 63 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm 2018. Trong bối cảnh lạm phát thấp, chính sách tiền tệ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng, chỉ số tiêu dùng tháng 4 tăng nhẹ ở mức 2,8% so với cùng kỳ năm trước.

Cũng chính vì lí do này, WB nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2018 lên 6,8%, cao hơn 0,3% so với lần dự báo trước đó. Đồng thời, WB cũng cho rằng tăng trưởng GDP năm 2019 sẽ giữ ổn định ở mức 6,6% và đạt 6,5% vào năm 2020 do sức cầu trên thế giới chững lại. Lạm phát sẽ giữ ở quanh mức mục tiêu 4% của Chính phủ. Cân đối tài khóa vãng lai dự kiến vẫn đạt thặng dư nhưng có thể sẽ ở mức thấp hơn trong năm tới do thâm hụt tăng lên ở tài khoản thu nhập và dịch vụ. Bội chi ngân sách và nợ công dự kiến vẫn trong vòng kiểm soát.

Ông Oussmane Dione, Giám đốc WB tại Việt Nam cho biết, khả năng chống chịu của nền kinh tế đang được củng cố. Mức tăng trưởng GDP 7,4% trong quý I - ngưỡng cao nhất trong vòng 10 năm đã phản ánh nền tảng vững chắc cho triển vọng kinh tế Việt Nam.

WB nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2018 lên 6,8%

Theo ông Sebastian Eckardt, chuyên gia kinh tế trưởng WB tại Việt Nam, kinh tế toàn cầu năm 2018 được dự đoán tăng trưởng 3,1% và giá cả xuất khẩu tiếp tục được cải thiện.

“Điều này có lợi đối với nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu như Việt Nam. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp chúng tôi nâng triển vọng kinh tế Việt Nam lên 6,8%”, vị chuyên gia kinh tế của WB nói.

Ông Sebastian Eckardt dự báo thêm, về trung hạn, Việt Nam sẽ tăng trưởng bền vững, lạm phát thấp và kinh tế đối ngoại ổn. Cân đối tài khoản vãng lai dự kiến vẫn đạt thặng dư, nhưng có thể sẽ ở mức thấp hơn trong năm tới, do thâm hụt tăng lên ở tài khoản thu nhập và dịch vụ. Bội chi ngân sách và nợ công dự kiến vẫn trong vòng kiểm soát. Điều này tạo điều kiện cho Việt Nam tăng sức kháng chịu trước những cú sốc sắp tới của kinh tế toàn cầu.

Rủi ro song hành

Cũng theo Báo cáo, mặc dù triển vọng trước mắt được cải thiện, nhưng còn nhiều thách thức. Ông Sebastian Eckardt cho rằng, trong thời gian tới chủ nghĩa bảo hộ thương mại sẽ là rủi ro lớn đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2018, đặc biệt là mức thuế nhập khẩu nhôm và thép mà Mỹ mới ban hành hồi tháng 3 và tháng 5 vừa qua.

Do đó, ông Sebastian Eckardt kiến nghị, Việt Nam cần đa dạng hóa “rổ” hàng hóa xuất khẩu và các thị trường, tránh việc phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường nhập khẩu.

Nhìn từ trong nước, tiến độ tái cơ cấu khu vực doanh nghiệp nhà nước và khu vực ngân hàng còn chậm có thể gây ảnh hưởng bất lợi đến tình hình tài chính vĩ mô, làm giảm triển vọng tăng trưởng và tạo ra các nghĩa vụ nợ lớn cho khu vực nhà nước.

Mặt khác, theo ông Phạm Minh Đức, Chuyên gia Kinh tế cao cấp WB tại Việt Nam, mặc dù Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả lớn về cắt giảm thuế quan, nhưng hiện vẫn còn nhiều cơ hội để giảm chi phí thương mại thông qua hợp lý hoá các biện pháp phi thuế quan hoặc kiểm tra chuyên ngành, nâng cao hiệu quả quản lý cửa khẩu và dịch vụ hậu cần.

Trong Báo cáo những ưu tiên cải cách giảm chi phí thương mại và nâng cao năng lực cạnh tranh, ông Phạm Minh Đức chỉ ra chi phí thương mại cao có thể tạo ra gánh nặng cho doanh nghiệp xuất khẩu. Hiện nay, theo nghiên cứu, việc tuân thủ kiểm tra chuyên ngành chiếm đến 55% tổng chi phí thương mại về mặt thời gian, bên cạnh những chi phí khác.

Theo ông Đức, về mặt thời gian, việc cải cách quy trình tuân thủ kiểm tra chuyên ngành là hoàn toàn khả thi, thông qua việc đẩy mạnh phối hợp liên ngành và cơ chế tổ chức thực hiện.

Trong bối cảnh đó, chuyên gia Phạm Minh Đức đề xuất thực hiện chương trình tổng thể gồm bốn trụ cột: Giảm chi phí thương mại (liên quan đến thời gian tuân thủ các thủ tục và biện pháp kiểm tra chuyên ngành trước khi ra cửa khẩu và tại cửa khẩu); Cải thiện chất lượng kết nối và hạ tầng liên quan đến thương mại; Hình thành ngành dịch vụ logistics cạnh tranh; Tăng cường phối hợp liên ngành và phối hợp với khu vực tư nhân./.