Chuyện khát khao được gặp gỡ người nổi tiếng vốn không có gì là quá mới mẻ. Ngành công nghiệp điện ảnh Hollywood của Mỹ đã tận dụng tối đa khát khao này bằng cách mời gọi người ta đi thăm quan nhà của người nổi tiếng, đi thăm Đại lộ Danh vọng [1], hay lui tới Bảo tàng tượng sáp. Hàng năm, có hàng triệu người ghé thăm Bảo tàng Madame Tussauds trên khắp thế giới để được ngắm nhìn các nhân vật nổi tiếng.

Việc thương mại hóa mong muốn được gặp người nổi tiếng trong khoa học có thể quá đáng, nhưng có lẽ hầu hết mọi người đều hân hoan khi được thấy sự hiện diện của một nhà nghiên cứu danh tiếng tại sự kiện hội thảo, đặc biệt là các nhà nghiên cứu trẻ. Ở một mức độ khác, việc được nhà nghiên cứu danh tiếng trích dẫn lại công trình của mình cũng là một vinh dự lớn.

Nguyễn Thanh Thanh Huyền, Phenikaa University Lần đầu tiên được đặt chân vào Humanities and Social Sciences Communications với tôi như là bước chân đầu tiên vào “vùng đất của những người khổng lồ”, nơi những di sản trí tuệ đã được bảo tồn qua hàng trăm năm.

Những nhà nghiên cứu mới chỉ chập chững bước trên con đường này, được gặp gỡ các nhà khoa học danh tiếng là một loại may mắn trong đời. Tuy vậy, cái duyên nó cũng kỳ lạ. Số là mới đây, Trung tâm ISR, trường Đại học Phenikaa vừa được chấp thuận công bố nghiên cứu mới trên Tạp chí Humanities and Social Sciences Communications [2]. Tiền thân của Tạp chí này là Palgrave Communications và tạp chí được xuất bản trong hệ thống Nature Research danh giá.

Tính từ khi Trung tâm Nghiên cứu Xã Hội Liên Ngành (ISR) được thành lập vào năm 2017 tới nay, cả Trung tâm đã có tổng cộng 13 công bố trên hệ thống Nature Research trong vòng 5 năm liên tiếp [2-14]. Cụ thể là 5 công bố trên Palgrave Communications (nay là Humanities and Social Sciences Communications), 3 trên các trang truyền thông khoa học Nature: Scientific Data Updates và Nature: Behavioural & Social Sciences, 2 trên tạp chí Nature Human Behaviour, 2 trên Scientific Data, và 1 trên Nature.

Chỉ xét riêng Tạp chí Humanities and Social Sciences Communications, nơi tôi lần đầu được đặt chân vào, thì đã có hàng loạt những tên tuổi lớn trong ngành khoa học xã hội và nhân văn đã từng công bố tại đây.

Đầu tiên phải kể tới ngôi sao trẻ Patrick Savage (Keio University), một trong những chuyên gia hàng đầu về văn hóa và âm nhạc hiện nay. Các nghiên cứu của Patrick được đăng trên hàng loạt tạp chí học thuật hàng đầu như Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America [15], Nature [16], Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences [17].

Đồng tác giả với Patrick Savage, là nhà nghiên cứu kỳ cựu Peter Turchin (University of Connecticut) “ông tổ” của lĩnh vực nghiên cứu mới ‘cliodynamics’. Ông là nhân lực chủ chốt phát triển bộ dữ liệu văn hoá mở Seshat [18]. Nghiên cứu của Peter Turchin tập trung về sự phát triển xã hội và văn hoá loài người [19, 20, 21, 22]. Theo thống kê tháng 5 năm 2021 của Google Scholar, số lượng trích dẫn của Peter Turchin đã vượt qua 21.000. Peter Turchin đã công bố một nghiên cứu trên Humanities and Social Sciences Communications [23].

Một tác giả đáng chú ý khác trên Humanities and Social Sciences Communications là Richard McElreath (Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology), tác giả cuốn sách kinh điển về thống kê Bayesian: Statistical rethinking: A Bayesian course with examples in R and Stan (hiện có hơn 1440 lượt trích dẫn theo Google Scholar). Ngoài bài đăng trên Humanities and Social Sciences Communications, Richard McElreath còn xuất bản một công bố về sự phát triển của tính cách động vật trên Tạp chí danh giá Nature [24].

Giữa các tên tuổi lớn như vậy, lần đầu tiên được đặt chân vào Humanities and Social Sciences Communications với tôi như là bước chân vào “vùng đất của những người khổng lồ”, nơi những di sản trí tuệ đã được bảo tồn qua hàng trăm năm. Bước đầu tiên này sẽ là động lực cho chuyến đi mới trong tương lai, như ISR đã duy trì 5 năm nay. Trải nghiệm đầu tiên lúc nào cũng là đáng nhớ nhất. Và tôi xin ghi lại trải nghiệm đặc biệt này để làm động lực cho chính mình và cho các nhà nghiên cứu trẻ, có khát khao khám phá tri thức toàn cầu.

Tài liệu tham khảo

1. Hollywood Walk of Fame. History of the Walk of Fame. URL: https://walkoffame.com/history/

2. Vuong, Q. H., et al. (2021). Assessing the ideological homogeneity in entrepreneurial finance research by highly cited publications. Humanities and Social Sciences Communications, 8(1), 110.

3. Vuong, Q. H. (2020). Reform retractions to make them more transparent. Nature, 582(7811), 149.

4. Vuong, Q. H., et al. (2020). On how religions could accidentally incite lies and violence: Folktales as a cultural transmitter. Palgrave Communications, 6(1), 82.

5. Vuong, Q. H., et al. (2020). Earth Hour in Vietnam: a perspective from the electricity industry. Nature: Behavioural & Social Sciences. URL: https://go.nature.com/3eGzl6Y.

6. Vuong, Q. H., et al. (2019). The trilemma of sustainable industrial growth: Evidence from a piloting OECD’s Green city. Palgrave Communications, 5(1), 156.

7. Vuong, Q. H. (2019). Breaking barriers in publishing demands a proactive attitude. Nature Human Behaviour, 3(10), 1034.

8. Vuong, Q. H., et al. (2018). Cultural additivity: Behavioural insights from the interaction of Confucianism, Buddhism, and Taoism in folktales. Palgrave Communications, 4(1), 143.

9. Vuong, Q. H., et al. (2018). An open database of productivity in Vietnam's social sciences and humanities for public use. Scientific Data, 5(1), 180188.

10. Vuong, Q. H., et al. (2018). Healthcare consumers’ sensitivity to costs: a reflection on behavioural economics from an emerging market. Palgrave Communications, 4(1), 70.

11. Vuong, Q. H. (2018). The (ir)rational consideration of the cost of science in transition economies. Nature Human Behaviour, 2(1), 5.

12. Vuong, Q. H. (2017). Open data, open review and open dialogue in making social sciences plausible. Nature: Scientific Data Updates. URL: http://blogs.nature.com/scientificdata/2017/12/12/authors-corner-open-data-open-review-and-open-dialogue-in-making-social-sciences-plausible)

13. Vuong, Q. H. (2017). Survey data on Vietnamese propensity to attend periodic general health examinations. Scientific Data, 4(1), 170142.

14. Ho, M.T., et al. (2019). To walk on the Penrose stairs of science. Behavioural and Social Sciences at Nature Research. URL: https://socialsciences.nature.com/channels/2140-is-it-publish-or-perish/posts/54541-to-walk-on-the-penrose-stairs-of-science.

15. Savage, P., et al. (2015). Statistical universals reveal the structures and functions of human music. Proceedings of the National Academy of Sciences 29(112), 8987-8992.

16. Whitehouse, H., et al. (2019). Complex societies precede moralizing gods throughout world history. Nature, 568(7751), 226–229.

17. Brown, S., et al. (2014). Correlations in the population structure of music, genes and language. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 281(1774), 20132072.

18. Turchin, P., et al. (2019). An introduction to Seshat: Global history databank. Journal of Cognitive Historiography, 115-123.

19. Turchin, P. (2018). Historical dynamics: Why states rise and fall. Princeton University Press.

20. Turchin, P., et al. (2013). War, space, and the evolution of Old World complex societies. Proceedings of the National Academy of Sciences, 41(110), 16384-16389.

22. Whitehouse, H., et al. (2019). Complex societies precede moralizing gods throughout world history. Nature, 568(7751), 226-229.

23. Currie, T.E., et al. (2020). Duration of agriculture and distance from the steppe predict the evolution of large-scale human societies in Afro-Eurasia. Humanities and Social Sciences Communications, 1(7), 1-8.

24. McElreath R, Luttbeg B, Fogarty S, Brodin T, Sih A. (2007). Evolution of animal personalities. Nature 450, E5. URL: https://www.nature.com/articles/nature06326